Oddział B - Nieprowadzące prawidłowych ksiąg handlowych. - Przepisy wykonawcze do ustawy o państwowym podatku dochodowym i podatku majątkowym.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1921.48.298

Akt utracił moc
Wersja od: 15 czerwca 1921 r.

B.

Nieprowadzące prawidłowych ksiąg handlowych.

§  223.
Wartość takich przedsiębiorstw, które nie sporządzają regularnych zamknięć rocznych rachunków lub których księgi handlowe nie będą uznane za prawidłowe, należy oszacować według wartości poszczególnych części składowych majątku tych przedsiębiorstw w myśl przepisów, zawartych w odnośnych paragrafach nin. rozp.
§  224.
Za podstawę oszacowania wartości wyrobów towarów i wszelkich wogóle przedmiotów handlu oraz przedmiotów własnej produkcji winna służyć przeciętna cena produkcji lub nabycia tych przedmiotów, obliczona według przeciętnych cen rynkowych w dniu 1 stycznia roku, rozpoczynającego okres wymiarowy, względnie rok podatkowy, po potrąceniu z tych cen zwykłego zysku kupieckiego stosownie do charakteru i rodzaju przedsiębiorstwa.
§  225.
Za podstawę oszacowania maszyn, narzędzi i urządzeń przyjmuje się ich wartość sprzedażną, jaką przedstawiają w dniu 1 stycznia roku, rozpoczynającego okres wymiarowy (rok podatkowy), z uwzględnieniem stanu, w jakim się znajdują te przedmioty majątkowe. Stan ten w razie potrzeby należy ustalić przez rzeczoznawców.
§  226.
Przy oszacowaniu wartości praw związanych z wykonywaniem przedsiębiorstwa przemysłowego lub handlowego oraz górnictwa należy stosować przepisy § 228 nin. rozp.

Prawa i uprawnienia.

§  227.
Wartość praw, które są przynależytością nieruchomości, należy szacować łącznie z wartością nieruchomości na rzecz której prawa te ustanowiono.

Do tego rodzaju praw należą: prawo wypasu lub paszy na obcym gruncie, prawo polowania na obcym gruncie, serwituty leśne, prawo rybołóstwa lub spławianie drzewa na obcych wodach, odszkodowania za ograniczenie prawa własności i t. p.

§  228.
Wartości praw, związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa handlowego, przemysłowego lub górnictwa, nie należy również szacować osobno, lecz uwzględnić ją przy oszacowaniu wartości kapitału zakładowego i obrotowego odnośnego przedsiębiorstwa lub górnictwa.

Do tego rodzaju praw należą: prawo nakładu uzyskane przez właściciela księgarni, koncesja aptekarska i t. p.

§  229.
O ile prawa, wymienione w §§ 227 i 228 nin. rozp., nie są przynależytością nieruchomości lub nie są związane z wykonaniem przedsiębiorstwa, wówczas wartość takich praw należy odrębnie oszacować w sposób następujący:
1)
wartość praw użytkowania, rent i innych podobnych praw, które mają za przedmiot świadczenia, względnie użytki trwałe lub powtarzające się perjodycznie, ustala się według zasad, zawartych w postanowieniach art. 127 ustawy. Wyjątek zachodzi jedynie w wypadku oszacowania majątku fideikomisowego lub innego tego rodzaju majątku; w tym wypadku bowiem posiadaczowi takiego rodzaju majątku nie dolicza się wartości prawa użytkowania, lecz traktuje się go narówni z właścicielem majątku;
2)
wartość innych samoistnych praw, np. prawo poszukiwania i wydobywania produktów kopalnianych, prawo autorskie, prawo patentu i t. p. ustala się według wartości sprzedażnej.

Przy ustalaniu wartości należy kierować się ceną sprzedażną, którą za dane prawo można by uzyskać według faktycznie istniejących stosunków w wolnym obrocie handlowym.

W braku dostatecznych danych do ustalenia wartości sprzedażnej można przy oszacowaniu uwzględnić roczny dochód oraz prawdopodobny czas trwania tegoż dochodu i postąpić w myśl postanowień ustępów 4 i 5 art. 127 ustawy.

Majątek w kapitałach.

§  230.
Majątek w kapitałach należy obliczyć i ustalić według następujących zasad:
1)
gotówkę w walucie polskiej według wartości nominalnej;
2)
złoto i srebro oraz obce pieniądze według wartości sprzedażnej;
3)
akcje, udziały, zapisy długów, listy zastawne, obligacje i inne papiery wartościowe, o ile mają w Polsce urzędowy kurs giełdowy, według przeciętnego kursu lub też według wartości sprzedażnej, ustalonej przez Ministra Skarbu po wysłuchaniu opinji Komitetów giełdowych;
4)
wszystkie wierzytelności, nie mające za przedmiot świadczeń powtarzających się, według ich wartości nominalnej, o ile nie zachodzą okoliczności, które uzasadniają przyjęcie wartości sprzedażnej, odmiennej od wartości nominalnej.
§  231.
W rachubę bierze się tylko same wierzytelności, a nie procenty bieżące.

Od wartości odroczonych wierzytelności bezprocentowych należy aż do czasu ich płatności potrącić 5% tytułem odsetków rocznych.

§  232.
O ile według postanowień ustępu 4 § 230 nin. rozp. chodzi o wartość sprzedażną, należy ustalić na podstawie ceny sprzedaży, którą według wszelkiego prawdopodobieństwa możnaby uzyskać przy zrealizowaniu roszczenia lub sprzedaży przedmiotu majątkowego.
§  233.
Jeżeli kurs notuje się na kilku giełdach, wówczas miarodajnym jest kurs notowany na giełdzie, najbliższej miejsca zamieszkania podatnika.

Do oznaczenia kursu giełdowego miarodajnym jest przeciętny kurs giełdowy z roku, poprzedzającego bezpośrednio okres wymiarowy, względnie rok podatkowy.

§  234.
Płatne już wierzytelności z tytułu ubezpieczenia wszelkiego rodzaju bierze się w rachubę wtedy, gdy przedmiotem ubezpieczenia jest kapitał, a nie powtarzające się świadczenia, z wyjątkiem jednak wolnych od podatku wpływów z ubezpieczenia, wymienionych w ustępie 2 art. 121 ustawy.
§  235.
Do podstaw opodatkowania przyjmuje się niepłatne jeszcze wierzytelności z tytułu wszelkiego rodzaj u ubezpieczeń życia, kapitału lub renty, niezależnie od sposobu, w jaki ubezpieczenia dokonano".

Do ubezpieczeń życiowych należą w szczególności nietylko zwykłe ubezpieczenia na wypadek śmierci, lecz także ubezpieczenia na przeżycie lub dożycie oraz inne kombinacje ubezpieczeń.

§  236.
Wierzytelności z tego rodzaju ubezpieczeń, których w myśl ustępu 2 art. 121 ustawy nie zalicza się do majątku, nie bierze się w rachubę także przed terminem ich płatności.
§  237.
Wierzytelność z tytułu ubezpieczeń zalicza się do majątku tego podatnika, któremu według warunków umowy o ubezpieczenie przysługuje prawo rozporządzenia polisą.

Nie stanowi przeto żądnej różnicy, czy ubezpieczenia dokonano na życie odbierającego ubezpieczenie, czy też na życie innej osoby, oraz czy ubezpieczenie zawarto na korzyść osoby odbierającej ubezpieczenie, czy też nie.

§  238.
W wypadkach przewidzianych § 235 nin. rozp. przyjmuje się do podstaw opodatkowania:
1)
2/3 sumy wpłaconych prernji lub wpłaconego kapitału od początku ubezpieczenia, z potrąceniem jednak wypłaconych lub doliczonych ubezpieczonemu dywidend;
2)
albo cenę wykupu, t. j. pełną kwotę, za którą zakład ubezpieczenia wykupiłby, lub już wykupił polisę.

Za cenę wykupu uważa się tę cenę, którą instytucja ubezpieczająca przyznała w każdym poszczególnym wypadku.

§  239.
Postanowienia §§ 235 do 238 nin. rozp. odnoszą się jedynie do te kich niepłatnych jeszcze wzezeń z tytułu ubezpieczeń, dla których termin lub wydarzenie, od którego zaistnienia zależy wypłata kapitału lub renty, jeszcze nie nastąpiły.

Powtarzające się użytki i świadczenia.

(do art. 127 ustewy).

§  240.
Celem obliczenia skapitalizowanej wartości praw użytkowania, rent i innych powtarzających się użytków i świadczeń należy wartość pieniężną jednorocznego użytku lub świadczenia przyjąć według zasad, wyr łuszczonych w ustępach 1-5 art. 127 ustawy.

Ruchomości służące do osobistego użytku.

§  241.
Meble, odzież, sprzęty i inne ruchomości, służące do osobistego użytku, o ile podlegają opodatkowaniu w myśl art. 121 ustawy, należy oszacować według następujących zasad:
1)
wartość wszelkich ruchomości, służących do osobistego użytku, zarówno niezbędnych, jak i luksusowych, przyjmuje się według ich wartości obrotowej, jaką przedstawiają dnia 1 stycznia roku, rozpoczynającego okres wymiarowy, względnie rok podatkowy;
2)
wartość ruchomych zabytków sztuki i kultury ustala się na podstawie opinji kompetentnych organów Ministerstwa Kultury i Sztuki, o ile te zabytki nie są przedmiotem handlu lub spekulacji.

Potrącenia.

(do art. 123 i 131 ustawy).

§  242.
Od ogólnej wartości majątku, ustalonej w sposób wskazany w §§ 201-241 nin. rozp., potrąca się:
1)
rzeczowe i osobiste długi podatnika z podanemi niżej zastrzeżeniami;
2)
skapitalizowaną wartość powinności, rent oraz innych powtarzających się i mających wartość pieniężną użytków i świadczeń na rzecz innych osób, o ile te powinności w postaci roszczeń uważa się za podlegający podatkowi majątek uprawnionego według postanowień części drugiej art. 119 ustawy.

Oprócz długów i ciężarów podatnika potrąca się również długi i ciężary tych członków rodziny, których majątek dolicza się do majątku głowy rodziny, oraz skapitalizowaną wartość powinności, rent i t. p., ciążących na majątku lub częściach majątku doliczonego do majątku podatnika.

Zobowiązania pod 1 i 2 wyszczególnione nadają się do potrącenia tylko w tych wypadkach, gdy zobowiązania te pozostają w związku gospodarczym z majątkiem, podlegającym opodatkowaniu.

Długów, które zaciągnięto na pokrycie bieżących kosztów utrzymania gospodarstwa domowego, nie uwzględnia się, podobnie jak przy ustalaniu wartości majątku nie bierze się w rachubę gotówki,- pochodzącej z bieżących dochodów,

Długów, które już potrącono przy ustaleniu wartości kapitału zakładowego i obrotowego, nie należy powtórnie potrącać z wartości ogólnego majątku.

Jeżeli opodatkowanie ogranicza się jedynie do majątków wyszczególnionych pod a i b ustęp 2 art. 117 ustawy, wówczas tylko takie długi i ciężary nadają się do potrącenia, które obciążają podlegające podatkowi majątki.

O ile zaś do podstaw opodatkowania nie przyjmuje się majątku położonego poza obszarem Rzeczypospolitej, wówczas nie należy również potrącać takich długów i ciężarów, które obciążają majątki wyłączone od opodatkowania.

Jeżeli długi lub ciężary obciążają zarówno podlegające podatkowi, jak i wyłączone od opodatkowania majątki, wówczas należy ogólną sumę tych długów lub ciężarów rozdzielić w stosunku wartości majątku, podlegającego podatkowi do wartości majątku wyłączonego od opodatkowania i potrącić tylko część przypadającą na majątek podlegający opodatkowaniu.

Przy obliczeniu długów i ciężarów należy postępować w myśl art. 131 ustawy, stosując analogicznie postanowienia ustępu 4 § 230 oraz §§ 231, 232 i 240 nin. rozp.