Oddział B - Badanie i sprawdzanie zeznań. (do art. art. 55 , 57 , 58 , 60 , 62 , 63 I 139 ustawy). - Przepisy wykonawcze do ustawy o państwowym podatku dochodowym i podatku majątkowym.
Dz.U.1921.48.298
Akt utracił mocB.
Badanie i sprawdzanie zeznań.
Badanie i sprawdzanie zeznań.
Należy przytem mieć na uwadze, że zeznania podatników często są wadliwe i niedokładne bądź z Dowodu nieznajomości przepisów ustawy, bądź też niedbałości lub nawet z rozmysłu.
Zeznania, które co do swej dokładności i prawdziwości nie nasuwają żadnych wątpliwości, służą za podstawę obliczenia dochodu i wymiaru podatku. Ma organach sprawdzających ciąży przeto obowiązek jak najsumienniejszego i najdokładniejszego zbadania zeznań.
Z uwagi zaś, że materjał pomocniczy organów wymiarowych jest częstokroć już z natury swej niezupełny, albowiem żadna osoba postronna nie może udzielić tak dokładnych danych do oszacowania majątku i do określenia dochodu z poszczególnych źródeł podatnika, jak sam podatnik, przeto, aby wymiar oprzeć na wyczerpująco sprawdzonych podstawach, należy w razie wątpliwości co do dokładności i prawdziwości zeznań podać do wiadomości podatnika podniesione co do treści zeznania zarzuty, zażądać od niego wyjaśnień i uzupełnień, dowodów pisemnych lub ustnych, jak również przedłożenia ksiąg handlowych i gospodarczych lub wiarygodnych wyciągów z tych ksiąg.
Potrzeba jednak przedstawienia wątpliwości podatnikom zachodzi tylko wtedy, gdy przeciw dokładności i prawdziwości zeznań istnieją zarzuty, których doniosłość wpłynąć może znacznie na wysokość podatku.
Okoliczność, że dane w zeznaniu różnią się od danych poprzedniego roku, sama w sobie nie uzasadnia jeszcze wątpliwości co do prawdziwości zeznań. Wogóle należy unikać drobiazgowych pytań i żądania zbytecznych wyjaśnien, nie mających wpływu na wysokość podatku.
Podniesione wątpliwości należy podać do wiadomości podatnika na piśmie według wzoru przepisanego i wezwać go, aby w terminie najmniej dwutygodniowym udzielił potrzebnych wyjaśnień i uzupełnień, oraz aby przedstawił dowody, stwierdzające prawdziwość jego zeznania lub dalszych wyjaśnień.
W taki sam sposób należy postąpić, gdy się od podatnika żąda złożenia ksiąg handlowych lub gospodarczych, albo wiarogodnych wyciągów z tych ksiąg.
Wszelkich wyjaśnień i uzupełnień należy żądać od podatnika w formie oględnej, unikając przytem wszelkiego do osiągnięcia celu nieprowadzącego obarczenia. Jednem pismem skierowanem do podatnika należy, o ile możności, objąć wszelkie zarzuty podniesione przeciw dokładności i prawdziwości jego zeznania.
Pisma z przedstawieniem wątpliwości należy wystosować do podatnika w takim czasie, aby odpowiedź na nie nadeszła przed rozpoczęciem obrad komisyjnych. Referaty, poświadczenia z odbioru oraz odpowiedzi płatników, dotyczące przedstawienia wątpliwości, należy przechować w arkuszach wymiarowych odnośnych płatników.
Jeżeli podatnik nie złoży w wyznaczonym mu terminie żądanych odpowiedzi albo wyjaśnień na przedstawione wątpliwości lub jeżeli udzielone przez niego wyjaśnienia nie usuną wątpliwości co do prawdziwości i dokładności zeznań, wówczas, bez wzglądu na złożone zeznanie, Komisja przy ustalaniu dochodu powinna się kierować danemi, jakiemi rozporządza.
O ile jednak złożone wyjaśnienia zostaną w części uznane za wystarczające, o tyle należy je odpowiednio uwzględnić.
Zeznania zaś wniesione po terminie mają znaczenie tylko środków pomocniczych przy wymiarze, a jako takie mogą być nawet przedmiotem korespondencji z podatnikiem, od którego można żądać wyjaśnień i uzupełnień, ale już nie na podstawie art. 58, lecz tylko art. 59 ustawy i do nich część pierwsza art. 63 ustawy nie może mieć zastosowania.
Uprawnienia z art. art. 58 i 63 ustawy nie przysługują także zeznaniom, wniesionym po 1 marca, względnie po 1 lipca na indywidualne wezwania, względnie ponaglenia, albo wymuszone grzywnami (art. 96 ustawy).
Oględziny nieruchomości.
(do art. 62 ustawy).
Przygotowanie sprawdzonych zeznań wraz z zebranym materjałem dla Komisji szacunkowej.
(do art. art. 65 i 139 ustawy).
Przygotowane arkusze wymiarowe wraz z odnośnemi materjałami układa przewodniczący w takim porządku, w jakim zamierza wnieść pod
obrady Komisji szacunkowej, sporządzając równocześnie w tym samym porządku rejestr szacunkowy na przepisanym formularzu.
Przy sporządzaniu arkusza wymiarowego dla osób prawnych, których dochody są wykazane w zamknięciu rachunkowem, nie wypełnia się rubryk arkusza wymiarowego według poszczególnych źródeł dochodu, lecz wykazuje się tylko ogólny podatkowi podlegający dochód w rubryce "Ogólny dochód" tegoż arkusza.
W sposób, w niniejszym paragrafie podany, postępują analogicznie Izby skarbowe przy przygotowaniu wymiarów dla osób prawnych, obowiązanych do publicznego składania rachunków, przyczem zauważa się, że rejestr szacunkowy dla tego rodzaju osób sporządza się na odrębnym formularzu.
Postępowanie Komisji szacunkowej.
Zaproszenia na posiedzenie wysyła się na przepisanych formularzach.
Przewodniczący Komisji przedstawia Komisji szacunkowej wszystkie materjały pomocnicze, jak wykazy, protokóły, dochodzenia i t. p., oraz wszystkie złożone zeznania i przedstawienia wątpliwości z odpowiedziami i wyjaśnieniami podatników.
Komisja szacunkowa sprawdza cały przedstawiony jej materjał, zużytkowując do tego własne wiadomości członków Komisji. Przysługują jej te same prawa, co przewodniczącemu Komisji.
W szczególności Komisja ma prawo:
W razie wątpliwości co do dokładności i prawdziwości zeznań Komisja postępuje w myśl wskazówek, wyłuszczonych w §§ 116 i 117 nin. rozp., o ile przewidziane w powołanych paragrafach postępowanie nie zostało już dokonane przez przewodniczącego Komisji.
Przejrzenie i sprawdzenie ksiąg handlowych lub gospodarczych poru- cza Komisja jednemu, do tego celu wydelegowanemu urzędnikowi lub członkowi Komisji, dokładnie obznajmionemu z przepisami prawno-podatkowemi i z prowadzeniem tego rodzaju ksiąg. Czynności tej dokonuje on w obecności podatnika lub jego pełnomocnika. Do współudziału przy sprawdzaniu ksiąg można powoływać również znawców.
O przesłuchanie świadków i znawców, nie mieszkających w okręgu Komisji, należy zwrócić się z prośbą do władzy skarbowej lub przewodniczącego Komisji ich miejsca zamieszkania.
Przysługujące Komisji prawo przejrzenia wszelkiego rodzaju aktów, ksiąg, dokumentów i innych zapisków władz, urzędów i instytucji, wymienionych w art. 56 ustawy, oraz sporządzania z nich wyciągów dokonuje jeden lub więcej do tego umocowanych członków Komisji, przewodniczący Komisji lub przydzielony mu do pomocy referent.
We wszystkich wypadkach należy zwracać baczną uwagą, aby przy wykonywaniu czynności w postępowaniu dowodowem nie narażać zarówno podatnika, jak i Skarbu na znaczniejsze lub niepotrzebne koszty.
Komisja nie jest obowiązaną sprawdzać zeznań złożonych po terminie i spóźnionych wyjaśnień, może jednak takie zeznania i wyjaśnienia poddać sprawdzeniu, jeżeli to uzna za celowe, a do ukończenia wymiarów pozostaje jeszcze dosyć czasu.
Ustalenie dochodu.
(do art. 65 ustawy).
Obowiązkiem Komisji jest dbać o to, aby ustalony dochód odpowiadał stosunkom rzeczywistym.
W tych wypadkach, w których zeznania złożono w. terminie, uznać je należy za najważniejszy środek pomocniczy do ustalenia dochodu; Komisja winna przedewszystkiem wyrobić sobie dokładny sąd w tym względzie, czy złożone zeznania zgadzają się ze stosunkami rzeczywistemi, zbadanemi i wogóle Komisji znanemi, oraz czy bez dalszych dochodzeń zeznania te mogą, czy też nie mogą być wzięte za podstawę ustalenia dochodu.
Przed powzięciem uchwały o wysokości dochodu Komisja szacunkowa winna przestrzegać, czy wyczerpano wszelkie środki pomocnicze, przewidziane w postępowaniu wymiarowem.
Celem wyrobienia sobie sądu o wysokości dochodu Komisja ustala, jakie źródła dochodu należą do podatnika i określa dochód, osiągnięty z tych źródeł.
Jeżeli źródeł dochodu nie da się stwierdzić, albo jeżeli ogólny dochód, osiągnięty z poszczególnych źródeł, nie pozostaje w odpowiednim stosunku do zewnętrznych oznak, świadczących o wydatkach domowych i osobistych podatnika, oraz do danych, dotyczących jego ogólnego położenia ekonomicznego, wówczas Komisja winna ustalić ogólny dochód, podlegający podatkowi, na podstawie tych oznak i danych.
Zauważa się, że dochodzenia co do stosunków ekonomicznych podatnika, a w szczególności co do jego wydatków domowych i osobistych należy ograniczyć do wyjątkowych i nader ważnych przypadków i nie rozciągać ich na drobiazgowe badanie prywatnych i familijnych stosunków. Wysokość ogólnego dochodu, podlegającego podatkowi, powinna Komisja ustalić na podstawie swego przekonania i swobodnej oceny stosunków zbadanych lub znanych. Ustawa nie przewiduje, aby okoliczności przez Komisję przyjęte były udowodnione aktami, gdyż z natury rzeczy często nie zdołałaby tego osiągnąć temi środkami, któremi rozporządza.
Oznaki zewnętrzne i dane co do ekonomicznego położenia, przyjęte za podstawę oszacowania ogólnego dochodu, Komisja winna szczegółowo przytoczyć w swojej uchwale.
Jeżeli przy ustalaniu ogólnego dochodu na podstawie oznak zewnętrznych Komisja nie może wydać sądu, z których źródeł dochód ten płynie, wówczas dochody osiągnięte ze źródeł znanych wpisuje się do odpowiednich rubryk arkusza wymiarowego, pozostałą zaś część dochodu w odrębnej rubryce.
Przy ustalaniu dochodu podatników, którzy zeznań nie złożyli, winna Komisja dbać o to, aby ustalony dochód takich podatników odpowiadał również stosunkom rzeczywistym.
Od faktycznych danych w zeznaniu, złożonem w terminie, może Komisja odstąpić tylko wówczas, gdy podatnikowi dano przedtem sposobność
do udzielenia wyjaśnień co do prawdziwości i dokładności zeznania, a podatnik nie złożył w terminie żądanych wyjaśnień lub jego odpowiedź nie usunęła podniesionych wątpliwości.
Postępowanie Komisji szacunkowej przy ustalaniu dochodu z poszczególnych źródeł.
Nieruchomość gruntowa.
W celu ustalenia dochodu prawie z reguły nie będzie potrzeba sprawdzać i ustalać wszystkich rzeczywiście osiągniętych przychodów i poniesionych kosztów gospodarczych, w szczególności zaś badać poszczególnych produktów rolnych, leśnych, użytych w gospodarstwie domowem podatnika, lecz obliczyć je ryczałtowo według słusznej przeciętnej miary. Zwyczajnie wystarczy, gdy Komisja oprze swój sąd na pewnych ogólnych podstawach, jak znajomość stosunków miejscowych, wyniki zbiorów, ceny produktów rolnych oraz dochodzenia z przesłuchania świadków lub znawców. Nadto dochód z gruntów można ustalić przez porównanie ze znanemi dochodami innych podobnych gospodarstw rolnych lub leśnych.
Za podstawę do ustalenia dochodu z gruntów własnych mogą posłużyć również tenuty dzierżawne, płacone rzeczywiście w tej samej okolicy lub w sąsiednich powiatach. Dla ścisłości jednak należy zawsze mieć na uwadze różnicę w wartości poszczególnych dzierżaw, zależnych od rozmiarów prowadzonego gospodarstwa, położenia i jakości ziemi, od sposobu gospodarowania i jakości budynków gospodarczych, od tego, kto i kiedy wypuścił majątek w dzierżawę i t. d. Przy porównywaniu należy jednak mieć wzgląd także na szczególne okoliczności, wskutek których normalna wysokość umówionego czynszu podniosła się lub zniżyła w jakimś pojedynczym wypadku.
Nie można pomijać również i tej okoliczności, że chociażby szczególne osobiste przymioty rolnika nie wywoływały zwiększenia dochodu, to dochód podatnika, który sam gospodaruje, bywa zwyczajnie większy, niż dochód, który bez nakładów i trudów może osiągnąć z gospodarstwa, wypuszczonego w dzierżawę.
Do przeciętnej tenuty dzierżawnej należy w szczególności doliczyć domniemaną nadwyżkę dochodu ze względu na stosunki osobiste, obrotność i energję odnośnego podatnika, a ewentualnie także równoważnik za pracą jego i członków rodziny.
Wreszcie i ceny kupna nieruchomości mogą posłużyć za podstawę ustalenia dochodu, przyczem oczywiście trzeba uwzględnić stosunkowo niższe oprocentowanie kapitałów, ulokowanych w nieruchomościach.
Postanowień tych należy przestrzegać także w tych wypadkach, gdy zeznania nie złożono.
Nieruchomość budynkowa.
Przy budynkach, używanych łącznie z ogrodami jarzynowemi lub owocowemi, należy wartość użytkową budynku ustalić odrębnie od takiejże wartości ogrodu; z wartości użytkowej należy potrącić koszty, wymienione w § 31 nin. rozp.
Wartość użytkową will, zamków, dworów i innych budynków, od których nie wymierza się podatku od przychodu z budynków, ustalić należy w sposób w § 32 nin. rozp. wskazany.
Przedsiębiorstwa handlowe i przemysłowe oraz zajęcia zawodowe i wszelkie inne zatrudnienia o celach zarobkowych. Wynagrodzenia procentowe (t ant jemy).
Uposażenia służbowe, emerytury i wynagrodzenia za najemną pracę.
7/10 uposażenia służbowego podatnika łącznie z dodatkami wynosi rocznie | 24.000 | mk. |
Dochód z majątku w kapitałach pieniężnych | 1.200 | " |
Razem | 25.200 | mk. |
Odliczenia:
Opłaty do funduszu emerytalnego, kasy chorych i t. p. | 800 | mk. |
Odsetki od długów | 600 | " |
W przypadku tym dochód z uposażenia służbowego łącznie z dodatkami wynosi | 23.200 |
Gdyby zaś odliczenia obejmowały nadto premje asekuracyjne za podatnika i członków jego rodziny w sumie 1000 mk., a podatnik żądał tego odliczenia wówczas, ponieważ dochód z majątku w kapitałach pieniężnych nie wystarcza już na pokrycie wszystkich odliczeń, należałoby jeszcze dalsze 400 mk. potrącić od dochodu z uposażenia służbowego, tak, że pozostałoby tylko 22.800 mk.; suma ta wynosi tyle, co ogólny dochód podatkowi podlegający, ponieważ 25.200 mk. - 2.400 mk. = 22.800 mk.
Kapitały pieniężne i prawa majątkowe.
Ustalenie dochodu na podstawie wydatków.
Pamiętać jednak należy, że wysokość wydatków stanowi tylko podstawę oszacowania, nie zaś przedmiotu opodatkowania. Nie można przeto- opodatkowywać na podstawie wydatków, jeżeli stwierdzono, że wydatek w całości lub w części został pokryty z majątku lub też z dochodu, nie podlegającego opodatkowaniu.
Jeżeli np. podatnik pokrywa swoje wydatki całkowicie lub w części ze swego majątku w kapitałach, albo z innych zasobów, które nie mogą być uważane za dochód, podlegający podatkowi, wówczas sumy, pochodzące- z takich zasobów nie mogą być bezwarunkowo przyjęte przy ustalaniu dochodu, podlegającego opodatkowaniu.
Określenie stopnia dochodu oraz wyznaczenie przypadającej stawki podatkowej.
(do art. 65 ustawy).
Uchwały Komisji, dotyczące podstaw opodatkowania, wpisuje się do odnośnych rubryk arkusza wymiarowego oraz rejestru szacunkowego.
Rejestr szacunkowy podpisują przewodniczący i przynajmniej dwaj członkowie Komisji.