Przepisy wprowadzające prawo osobowe.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1945.40.224

Akt utracił moc

Wersja od: 1 stycznia 1947 r.

DEKRET

z dnia 29 sierpnia 1945 r.

Przepisy wprowadzające prawo osobowe.

Na podstawie ustawy z dnia 3 stycznia 1945 r. o trybie wydawania dekretów z mocą ustawy (Dz. U. R. P. Nr 1, poz. 1) - Rada Ministrów postanawia, a Prezydium Krajowej Rady Narodowej zatwierdza, co następuje:

Rozdział I.

Przepisy ogólne.

Art.  I. 

Z dniem wejścia w życie prawa osobowego tracą moc wszelkie przepisy, dotyczące przedmiotów, unormowanych w prawie osobowym, o ile przepisy poniższe nie stanowią inaczej.

Art.  II. 

Pozostają w mocy przepisy, dotyczące:

1) ograniczeń w zdolności prawnej;

2) zdolności do dokonywania poszczególnych czynności prawnych;

3) reprezentowania przez przedstawicieli ustawowych osób niezdolnych do działań prawnych lub ograniczonych w zdolności do działań prawnych.

Art.  III.

§ 1. Jeżeli dotychczasowe przepisy, utrzymane w mocy, powołują się na uchylone przepisy bądź też ogólnie odsyłają do przepisów prawa cywilnego, dotyczących przedmiotów, unormowanych w prawie osobowym, stosuje się odpowiednio przepisy prawa osobowego.

§ 2. Ilekroć dotychczasowe przepisy, utrzymane w mocy, zawierają liczbowe określenie wieku, pozostające według istoty tych przepisów w związku z obowiązującą dotychczas granicą pełnoletności, określenie to ulega odpowiedniej zmianie stosownie do granicy pełnoletności, ustalonej w prawie osobowym.

Art.  IV. 

Art. 53 kodeksu zobowiązań otrzymuje brzmienie:

"Art. 53. § 1. Ważność umowy, zawartej przez osobę ograniczoną w zdolności do działań prawnych bez wymaganej zgody przedstawiciela ustawowego, zależna jest od zatwierdzenia umowy przez przedstawiciela ustawowego.

§ 2. Ograniczony w zdolności do działań prawnych może sam zatwierdzić umowę po uzyskaniu pełnej zdolności do działań prawnych.

§ 3. Kto zawarł umowę z osobą ograniczoną w zdolności do działań prawnych, nie może powoływać się na brak zgody przedstawiciela ustawowego. Może wyznaczyć przedstawicielowi ustawowemu odpowiedni termin do jej zatwierdzenia; staje się wolnym po bezskutecznym upływie tego terminu."

Rozdział II.

Przepisy szczególne dla obszaru mocy obowiązującej kodeksu cywilnego Królestwa Polskiego.

Art.  V. 

Uchyla się:

1) art. 7 - 33, 35, 41 - 58, 345, 440, 467 - 480, 483 - 484, 489 - 503, 513 i 515 - 521 kodeksu cywilnego Królestwa Polskiego;

2) art. 720 - 722, 910, 935, 937, 942, 1123 - 1125, 1304 ust. 3, 1305 - 1314, 2206 i 2207 kodeksu Napoleona;

3) art. XV § 1 przepisów wprowadzających kodeks postępowania cywilnego;

4) art. XIX przepisów wprowadzających kodeks zobowiązań;

5) art. XIV przepisów wprowadzających kodeks handlowy.

Art.  VI.  ¹

 (uchylony).

Rozdział III.

Przepisy szczególne dla obszaru mocy obowiązującej kodeksu cywilnego austriackiego.

Art.  VII. 

 Uchyla się:

1) §§ 15 - 39, 43, 151, 173 - 175, 244, 246 - 248, 252, 260, 273, 277 - 278 i 310 kodeksu cywilnego austriackiego;

2) dekret nadworny z dnia 15 czerwca 1835 r. (Zb. u. s. Nr 38);

3) §§ 184 i 266 patentu ces. z dnia 9 sierpnia 1854 r. o postępowaniu w sprawach niespornych (Dz. u. p. austr. Nr 208);

4) §§ 1 - 7 ordynacji o ubezwłasnowolnieniu, wydanej rozporządzeniem ces. z dnia 28 czerwca 1916 r. (Dz. u. p. austr. Nr 207).

Art.  VIII. 

W kodeksie cywilnym austriackim wprowadza się zmiany następujące:

1) § 152 otrzymuje brzmienie:

"Ojciec ma obowiązek zastępować swe niepełnoletnie dzieci";

2) § 172 otrzymuje brzmienie:

"Władza ojcowska ustaje z pełnoletnością dziecka";

3-5) 2  (uchylone);

6) 3  (uchylony).

Art.  IX. 

  ⁴  (uchylony).

Art.  X.

§ 1. 5  Do osób, które zostały ubezwłasnowolnione całkowicie lub częściowo z powodu choroby psychicznej albo niedorozwoju psychicznego, stosuje się przepisy § 1494 kodeksu cywilnego austriackiego.

§ 2.   ⁶  (uchylony).

§ 3.   ⁷  (uchylony).

Art.  XI.

  ⁸  (uchylony).

Rozdział IV.

Przepisy szczególne dla obszaru mocy obowiązującej kodeksu cywilnego niemieckiego.

Art.  XII. 

 Uchyla się:

1) §§ 1 - 20, 104 - 115, 828, 1633 i 1906 - 1908 kodeksu cywilnego niemieckiego;

2) §§ 50 ust. 2 i 735 ustawy o postępowaniu cywilnym z 1877 r.

3) § 56 ustawy z dnia 17 maja 1898 r. o sprawach sądownictwa niespornego w brzmieniu obwieszczenia z dnia 20 maja 1898 r. (Dz. u. Rzeszy str. 339 i 771);

4) art. XXV przepisów wprowadzających kodeks handlowy.

Art.  XIII.  ⁹

 (uchylony).

Rozdział V.

Przepisy szczególne dla obszaru mocy obowiązującej tomu X cz. 1 Zwodu Praw.

Art.  XIV. 

 Uchyla się:

1) art. 213 - 224, 260, 365 - 380 i 770 tomu X cz. 1 Zwodu Praw,

2) art. 150 -152 wraz z załącznikiem do art. 150 tomu XIV Zwodu Praw,

3) prawo z dnia 18 maja 1911 o urządzeniu opiek nad obywatelami wiejskimi wskutek marnotrawstwa (Zb. pr. i rozp. Nr 104, poz. 951).

Art.  XV. ¹⁰

 (uchylony).

Rozdział VI.

Przepisy przejściowe

Art.  XVI.

§ 1. Z dniem wejścia w życie prawa osobowego zdolność do działań prawnych ocenia się według przepisów tego prawa.

§ 2. W szczególności z dniem tym:

1) stają się pełnoletnimi wszystkie osoby, które przed tym dniem ukończyły osiemnasty rok życia;

2) uważa się za upełnoletnione wszystkie osoby, które przed tym dniem zawarły związek małżeński, chociażby nie ukończyły osiemnastego roku życia.

§ 3. Zdolność do działań prawnych małoletnich, usamowolnionych według przepisów kodeksu cywilnego Królestwa Polskiego, którzy przed dniem wejścia w życie prawa osobowego nie ukończyli osiemnastego roku życia, ocenia się według przepisów dotychczasowych aż do czasu osiągnięcia przez nich pełnoletności.

Art.  XVII. 

Ważność oraz dopuszczalność zaskarżenia oświadczeń woli, złożonych przed dniem wejścia w życie prawa osobowego przez osoby niezdolne do działań prawnych lub ograniczone w zdolności do działań prawnych, ocenia się według przepisów dotychczasowych.

Art.  XVIII. 

Przepisy prawa osobowego o ubezwłasnowolnieniu stosuje się także w postępowaniu, wszczętym przed dniem wejścia w życie tego prawa, chyba że przed tym dniem zapadło orzeczenie sądu pierwszej instancji o ubezwłasnowolnieniu.

Art.  XIX.

§ 1. Za ubezwłasnowolnione całkowicie w rozumieniu prawa osobowego uważa się osoby, które zostały:

1) pozbawione własnej woli według przepisów kodeksu cywilnego Królestwa Polskiego;

2) ubezwłasnowolnienie całkowicie według przepisów austriackiej ordynacji o ubezwłasnowolnieniu;

3) ubezwłasnowolnione z powodu choroby psychicznej według przepisów kodeksu cywilnego niemieckiego;

4) uznane za pozbawione rozumu lub chore umysłowo według przepisów tomu X cz. 1 Zwodu Praw.

§ 2. Za ubezwłasnowolnione częściowo w rozumieniu prawa osobowego uważa się osoby:

1) dla których ustanowiony został doradca w trybie art. 497 lub 518 kodeksu cywilnego Królestwa Polskiego;

2) które zostały ubezwłasnowolnione częściowo według przepisów austriackiej ordynacji o ubezwłasnowolnieniu;

3) które zostały ubezwłasnowolnione z powodu słabości umysłu, marnotrawstwa lub nałogowego pijaństwa według kodeksu cywilnego niemieckiego;

4) dla których ustanowiono opiekę z powodu marnotrawstwa według przepisów tomu XIV Zwodu Praw.

Art.  XX. 

Bieg terminów, które według art. 14 i 17 prawa osobowego liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym działania wojenne zostały zakończone, rozpoczyna się w stosunku do wojny, rozpoczętej w dniu 1 września 1939 r., z dniem 9 maja 1945 r.

Art.  XXI.

§ 1. Przepisy prawa osobowego o uznaniu za zmarłego stosuje się także do zaginionych przed dniem wejścia w życie tego prawa, chyba że przed tym dniem zapadło orzeczenie sądu pierwszej instancji o uznaniu za zmarłego.

§ 2. Skutki uznania za zmarłego ocenia się według prawa osobowego także wówczas, jeżeli uznanie za zmarłego orzeczone zostało według przepisów dotychczasowych.

Art.  XXII.  ¹¹

 (uchylony).

Rozdział VII.

Przepisy końcowe.

Art.  XXIII. 

 Wykonanie niniejszego dekretu porucza się Ministrowi Sprawiedliwości.

Art.  XXIV. 

Dekret niniejszy wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1946 r.

¹ Art. VI uchylony przez art. III pkt 2 dekretu z dnia 14 maja 1946 r. - Przepisy wprowadzające prawo opiekuńcze (Dz.U.46.20.136) z dniem 1 lipca 1946 r.

² Art. VIII pkt 3-5 uchylone przez art. III pkt 2 dekretu z dnia 14 maja 1946 r. - Przepisy wprowadzające prawo opiekuńcze (Dz.U.46.20.136) z dniem 1 lipca 1946 r.

³ Art. VIII pkt 6 uchylony przez art. XI pkt 33 dekretu z dnia 8 października 1946 r. - Przepisy wprowadzające prawo spadkowe (Dz.U.46.60.329) z dniem1 stycznia 1947 r.

⁴ Art. IX uchylony przez art. XI pkt 33 dekretu z dnia 8 października 1946 r. - Przepisy wprowadzające prawo spadkowe (Dz.U.46.60.329) z dniem1 stycznia 1947 r.

⁵ Art. X § 1 zmieniony przez art. VIII § 2 dekretu z dnia 22 stycznia 1946 r. - Przepisy wprowadzające prawo rodzinne (Dz.U.46.6.53) z dniem 1 lipca 1946 r.

⁶ Art. X § 2 uchylony przez art. XI pkt 33 dekretu z dnia 8 października 1946 r. - Przepisy wprowadzające prawo spadkowe (Dz.U.46.60.329) z dniem1 stycznia 1947 r.

⁷ Art. X § 3 uchylony przez art. XI pkt 33 dekretu z dnia 8 października 1946 r. - Przepisy wprowadzające prawo spadkowe (Dz.U.46.60.329) z dniem1 stycznia 1947 r.

⁸ Art. XI uchylony przez art. III pkt 2 dekretu z dnia 14 maja 1946 r. - Przepisy wprowadzające prawo opiekuńcze (Dz.U.46.20.136) z dniem 1 lipca 1946 r.

⁹ Art. XIII uchylony przez art. III pkt 2 dekretu z dnia 14 maja 1946 r. - Przepisy wprowadzające prawo opiekuńcze (Dz.U.46.20.136) z dniem 1 lipca 1946 r.

¹⁰ Art. XV uchylony przez art. III pkt 2 dekretu z dnia 14 maja 1946 r. - Przepisy wprowadzające prawo opiekuńcze (Dz.U.46.20.136) z dniem 1 lipca 1946 r.

¹¹ Art. XXII uchylony przez art. III pkt 2 dekretu z dnia 14 maja 1946 r. - Przepisy wprowadzające prawo opiekuńcze (Dz.U.46.20.136) z dniem 1 lipca 1946 r.