Rozdział 3 - Opłaty w postępowaniu niespornym. - Przepisy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1961.10.57 t.j.

Akt utracił moc

Wersja od: 1 stycznia 1965 r.

Rozdział  3.

Opłaty w postępowaniu niespornym.

Oddział  1.

Przepisy wspólne.

Art.  59.

Od każdego wniosku, rozpoczynającego postępowanie sądowe lub samodzielną część postępowania, który nie podlega innemu wpisowi, a nie jest zwolniony od opłat sądowych, pobiera się wpis stały w wysokości 50 zł.

Art.  60.

1. Od rewizji, zażalenia i od skargi o wznowienie pobiera się taki sam wpis, jak od wniosku rozpoczynającego postępowanie, a jeżeli wniosek ten wolny jest od wpisu - wpis stały w wysokości 50 zł.

2. Jeżeli od rewizji, zażalenia lub skargi o wznowienie ma być według ust. 1 pobrany wpis stosunkowy, stosuje się przepis art. 31.

Art.  61.

1. W sprawach, prowadzonych z urzędu, do uiszczenia kosztów sądowych obowiązany jest ten, w czyim interesie toczy się postępowanie.

2. Jeżeli postępowanie toczy się w interesie dwu lub więcej osób, są one obowiązane do uiszczenia kosztów w równych częściach lub w innym stosunku według uznania sądu.

Art.  62.

W sprawach, przewidzianych w rozdziale niniejszym, stosuje się odpowiednio przepis art. 43.

Oddział  2.

Opłaty w sprawach z zakresu przepisów ogólnych prawa cywilnego i prawa rodzinnego.

Art.  63.

1. Od wniosków o ubezwłasnowolnienie lub zmianę ubezwłasnowolnienia oraz od wniosków o udzielenie zezwolenia na dokonanie czynności prawnej bez zgody drugiego małżonka lub o odebranie współmałżonkowi prawa zarządu majątkiem wspólnym pobiera się wpis stały w wysokości 50 zł.

2. Od wniosku o zniesienie współwłasności powstałej po ustaniu wspólności ustawowej pobiera się 1/5 część wpisu stosunkowego od wartości mienia podlegającego podziałowi. Jednakże od takiego wniosku pobiera się 1/10 wpisu, jeżeli wniosek zawiera zgodne wskazanie sposobu podziału lub zgodne żądanie sprzedaży podlegającego podziałowi mienia z licytacji.

Art.  64.

Wolne od opłat sądowych jest postępowanie o uchylenie postanowienia o uznaniu za zmarłego lub stwierdzeniu zgonu.

Oddział  3.

Opłaty w postępowaniu przed władzą opiekuńczą.

Art.  65.

Wolne od wpisu są wnioski i pisma w sprawach dotyczących opieki nad małoletnimi i ubezwłasnowolnionymi i zarządu ich majątkiem oraz wszelkie wnioski i pisma, będące podstawą do wszczęcia przez władzę opiekuńczą postępowania z urzędu, jak również wnioski i pisma, składane w wykonaniu obowiązku, wynikającego z ustawy lub nałożonego przez władzę opiekuńczą.

Art.  66.

Od wniosku o udzielenie zezwolenia na dokonanie czynności prawnych, dotyczących osób pozostających pod kuratelą, albo na wytoczenie powództwa pobiera się:

1) jeżeli przedmiotem zezwolenia jest czynność prawna o charakterze majątkowym - dziesiątą część wpisu stosunkowego od wartości przedmiotu czynności,

2) w innych przypadkach - wpis stały w wysokości 30 zł.

Art.  67.

Wolne od opłat sądowych są:

1) sporządzenie aktu uznania dziecka pozamałżeńskiego,

2) wnioski o przysposobienie i rozwiązanie przysposobienia.

Oddział  4.

Opłaty w sprawach z zakresu prawa rzeczowego.

Art.  68.

1. Piątą część wpisu stosunkowego pobiera się od:

1) wniosku o zezwolenie na rozporządzenie rzeczą wspólną,

2) wniosku o upoważnienie wierzyciela lub użytkownika wierzytelności obciążonej użytkowaniem do dokonania czynności prawnej.

2. Podstawą obliczenia wpisu stosunkowego w przypadkach, wymienionych w ustępie poprzedzającym pkt 1 i 2, jest wartość przedmiotu czynności prawnej, która ma być dokonana.

Art.  69.

Połowę wpisu stosunkowego pobiera się od:

1) wniosku o stwierdzenie zasiedzenia własności nieruchomości i praw rzeczowych ograniczonych lub wygaśnięcia tych praw przez przedawnienie,

2) wniosku o umorzenie hipoteki i

3) wniosku o ustanowienie służebności gruntowej.

Art.  70.

Od wniosku o zniesienie współwłasności pobiera się połowę wpisu od wartości rzeczy, mających ulec podziałowi. Jednakże od takiego wniosku pobiera się piątą część wpisu w przypadku, gdy wniosek zgłoszony przez wszystkich współwłaścicieli zawiera zgodne wskazanie sposobu podziału w naturze lub zgodne żądanie sprzedaży rzeczy z licytacji.

Art.  71.

W sprawach o rozgraniczenie pobiera się wpis w wysokości od 100 do 500 zł. Wpis ten określa sąd pierwszej instancji w postanowieniu kończącym postępowanie.

Oddział  5.

Opłaty w sprawach z zakresu prawa o księgach wieczystych.

Art.  72. ⁴

1. Piątą część wpisu stosunkowego pobiera się od:

1) wniosku o wpis prawa własności,

2) wniosku o wpis praw rzeczowych ograniczonych,

3) wniosku o wpis hipoteki umownej lub przymusowej,

4) wniosku o wpis przelewu lub innego przejścia prawa wpisanego.

2. Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z Ministrem Gospodarki Komunalnej określi wysokość opłat od wniosku o wpis prawa wieczystego użytkowania.

Art.  73.

Dziesiątą część wpisu stosunkowego pobiera się od:

1) wniosku o wpis prawa własności, nabytego na podstawie dziedziczenia lub zapisu,

2) wniosku o wpis hipoteki kaucyjnej,

3) wniosku o wpis praw osobistych lub roszczeń osobistych.

Art.  74.

Od wniosków o wpis wykreślenia praw oznaczonych w art. 72 pkt 2 i 3 i art. 73 pkt 2 i 3 pobiera się połowę wpisu określonego w tych artykułach.

Art.  75.

1. Wartość prawa przyjęta przy ustaleniu zobowiązania podatkowego w podatku od nabycia (odpłatnego lub nieodpłatnego) praw majątkowych lub podstawa, przyjęta dla obliczenia opłaty skarbowej, jest również podstawą obliczenia wpisu stosunkowego, przewidzianego w artykułach poprzedzających.

2. Wpis stosunkowy przewidziany w artykułach poprzedzających pobiera się odrębnie od wniosku o wpis każdego poszczególnego prawa, chociażby wpis dwu lub więcej praw miał być dokonany na tej samej podstawie prawnej.

Art.  76.

1. Wpis stały w kwocie 100 zł pobiera się od:

1) wniosku o wpis prawa własności na podstawie działu spadku lub zniesienia współwłasności,

2) wniosku o wpis o ubezwłasnowolnieniu lub ogłoszeniu upadłości,

3) wniosku o wpis o ograniczeniu rozporządzenia nieruchomością lub innym prawem wpisanym,

4) wniosku o wpis o zajęciu nieruchomości lub innego prawa wpisanego,

5) wniosku o wpis o zmianie pierwszeństwa prawa wpisanego,

6) 5 wniosku o połączenie nieruchomości w jednej księdze, niezależnie od ilości łączonych nieruchomości,

7) 6 wniosku o wydzielenie do nowej księgi pewnej części nieruchomości, budynku stanowiącego odrębną nieruchomość lub lokalu stanowiącego przedmiot odrębnej własności.

2. Zamiast wpisu, określonego w ustępie poprzedzającym pkt 1, pobiera się odpowiedni wpis stosunkowy, jeżeli prawa współwłaścicieli lub spadkobierców nie były wpisane w księdze wieczystej.

3. Jeżeli połączenie nieruchomości w jednej księdze lub wydzielenie do nowej księgi części nieruchomości, budynku lub lokalu następuje w związku z nabyciem prawa własności, wpis stały przewidziany w ust. 1 pkt 6 pobiera się niezależnie od opłaty za wpis prawa własności.

Art.  77.

Od wniosków o wpis w księdze wieczystej, nie wymienionych wg. art. 72-74 i 76, pobiera się wpis stały w wysokości 100 zł.

Art.  78.

Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości, wydane w porozumieniu z Ministrem Finansów, określi koszty sądowe w postępowaniu przy zakładaniu ksiąg wieczystych.

Oddział  6.

Opłaty w sprawach spadkowych.

Art.  79.

Uwolnienie od opłat sądowych w postępowaniu spadkowym służy kuratorowi spadku i likwidatorowi spadku.

Art.  80.

1. Podstawą obliczenia wpisu stosunkowego jest wartość spadku po odliczeniu długów spadek ten obciążających.

2. Jeżeli przedmiotem sprawy jest część spadku lub poszczególne przedmioty, należące do spadku, podstawą obliczenia wpisu stosunkowego jest wartość tej części lub przedmiotów po odliczeniu obciążających je długów.

Art.  81.

1. Piątą część wpisu stosunkowego pobiera się od:

1) wniosku o zmniejszenie zapisu,

2) wniosku o dział spadku.

2. Jednakże od wniosku o dział spadku pobiera się dziesiątą część wpisu w przypadku, gdy wniosek, zgłoszony przez wszystkich spadkobierców, zawiera zgodne wskazanie sposobu podziału lub zgodne żądanie sprzedaży rzeczy z licytacji.

3. Od wniosku o zmniejszenie zapisu nie pobiera się wpisu, jeżeli wniosek ten został zgłoszony w toku postępowania działowego.

Art.  82.

1. Wpis stały wynosi od:

1) wniosku o stwierdzenie praw do spadku - 100 zł; wpis ten pobiera się także od stwierdzenia praw do spadku w toku postępowania o dział spadku,

2) oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku - 50 zł,

3) oświadczenia o uchyleniu się od skutków prawnych przyjęcia lub odrzucenia spadku albo zapisu - 180 zł,

4) wniosku o oddzielenie spadku od majątku spadkobiercy oraz wniosku o przeprowadzenie likwidacji spadku - 250 zł.

2. Wnioski o otwarcie i ogłoszenie testamentu, jak również dokonanie tych czynności przez sąd z urzędu wolne są od wpisu.

Art.  83.

1. Za przeprowadzenie postępowania likwidacyjnego pobiera się:

1) w przypadku ukończenia postępowania przez podział sum uzyskanych z likwidacji spadku - połowę wpisu stosunkowego,

2) w przypadku ukończenia postępowania przez przysądzenie wierzycielom na własność majątku spadkowego - piątą część wpisu stosunkowego,

3) w przypadku ukończenia postępowania przez zapłacenie przez spadkobiercę za zgodą wierzycieli sumy na całkowite zaspokojenie ich należności - piątą część wpisu stosunkowego,

4) w przypadku umorzenia postępowania z innych przyczyn - wpis w wysokości od 100 do 2.000 zł według uznania sądu, który bierze pod uwagę majątek spadkowy i czas trwania postępowania.

2. Wpis stosunkowy oblicza się:

1) w przypadku wymienionym w ust. 1 pkt 1 - od sumy przypadającej według każdorazowego planu podziału na zaspokojenie wierzytelności,

2) w przypadku wymienionym w ust. 1 pkt 2 - od wartości majątku spadkowego,

3) w przypadku wymienionym w ust. 1 pkt 3 - od sumy wpłaconej przez spadkobiercę.

3. Wpis stosunkowy ustala się na podstawie wymiaru z urzędu, przy czym w przypadku przewidzianym w ust. 1 pkt 1 potrąca się go z sumy będącej przedmiotem podziału, w pozostałych zaś przypadkach uiszczają go:

1) wierzyciele, którym przysądzono majątek spadkowy,

2) spadkobierca, który wpłacił sumę na całkowite zaspokojenie wierzycieli,

3) likwidator - z majątku spadkowego.

Art.  84.

Od skargi na czynności komornika, notariusza lub przewodniczącego prezydium miejskiej (gromadzkiej) rady narodowej w postępowaniu spadkowym pobiera się wpis taki, jak od skargi na czynności komornika w postępowaniu egzekucyjnym.

Art.  85.

1. Jeżeli został ustanowiony kurator w celu zarządu spadku, pobiera się za nadzór sądu nad tym zarządem cały wpis stosunkowy za każdy rok trwania nadzoru, a za okres czasu mniejszy niż rok - odpowiednią część tego wpisu, licząc każdy rozpoczęty miesiąc za pełny.

2. Wpis uiszcza kurator spadku na podstawie urzędowego wymiaru z majątku spadkowego.

Oddział  7.

Opłaty w innych sprawach.

Art.  86.

1. Piątą część wpisu stosunkowego pobiera się od wniosku o umorzenie dokumentów.

2. Podstawą obliczenia wpisu jest nominalna wartość dokumentu, a w braku oznaczenia na dokumencie takiej wartości - wartość prawa.

Art.  87.

Od wniosku o zezwolenie na złożenie do depozytu sądowego lub na zachowanie oraz od wniosku wierzyciela o wydanie depozytu lub rzeczy, złożonej na zachowanie, pobiera się dziesiątą część wpisu stosunkowego.

Art.  88.

1. Dziesiątą część wpisu stosunkowego pobiera się od wniosku o ustalenie przez sąd odszkodowania za wywłaszczenie.

2. Podstawą obliczenia wpisu stosunkowego jest różnica między sumą odszkodowania ustaloną orzeczeniem władzy administracyjnej a sumą, której żąda zgłaszający wniosek.

Art.  89.

Od zażalenia na odmowę dokonania czynności przez biuro notarialne pobiera się wpis stały w wysokości 50 zł.

⁴ Art. 72 zmieniony przez art. 49 ustawy z dnia 14 lipca 1961 r. o gospodarce terenami w miastach i osiedlach (Dz.U.61.32.159) z dniem 22 października 1961 r.

⁵ Art. 76 ust. 1 pkt 6 zmieniony przez art. 2 pkt 3 lit. a) ustawy z dnia 15 lutego 1962 r. o zmianie przepisów postępowania w sprawach cywilnych (Dz.U.62.10.46) z dniem 24 marca 1962 r.

⁶ Art. 76 ust. 1 pkt 7 dodany przez art. 2 pkt 3 lit. b) ustawy z dnia 15 lutego 1962 r. o zmianie przepisów postępowania w sprawach cywilnych (Dz.U.62.10.46) z dniem 24 marca 1962 r.