Rozdział 6 - KONSTRUKCJE Z BETONU NIEUZBROJONEGO. - Przepisy o granicach wytrzymałości materjałów i konstrukcyj budowlanych.
Dziennik Ustaw
Dz.U.1929.54.431
Akt utracił moc Wersja od: 14 sierpnia 1935 r.
VI.
KONSTRUKCJE Z BETONU NIEUZBROJONEGO.
KONSTRUKCJE Z BETONU NIEUZBROJONEGO.
§ 20.
1.
Nazwą kruszywa oznacza się kamień tłuczony lub żwir o różnych wielkościach ziarn łącznie z dodatkiem piasku i to w takiej ilości, ażeby piasek wypełniał o ile możności wszystkie próżnie, zawarte między grubszemi ziarnami kamienia.Stosunek ilości piasku do grubszego materjału kamiennego należy ustalić próbami tak, aby mieszanina była jak najgęstsza (o ile praktyka z danemi materjałami nie ustaliła już korzystnych proporcyj).
2.
Kamień (kruszywo) musi być wolny od domieszek, które wpływają szkodliwie na wytrzymałość betonu oraz wytrzymały na mróz.Za szkodliwe należy uważać także bardzo drobne ziarna piasku w zbyt wielkiej ilości i pył kamienny.
W wypadkach spornych rozstrzyga wynik prób, wykonywanych według przepisów, dotyczących prób wytrzymałości betonu, zawartych w załączniku 1 do niniejszego rozporządzenia.
3.
Największy wymiar ziarn kamienia powinien odpowiadać rodzajowi zespołu. Dla zespołów niewzmocnionych żelazem ziarna kamienia mogą być tak wielkie, ażeby mieszanie maszyną mogło się jeszcze odbywać.Dodanie wielkich brył kamienia do betonu niewzmocnionego może być dozwolone przy dokładnem oznaczeniu ilości i wielkości brył kamienia, sposobu i miejsca ułożenia kamienia w zespole, przyczem nie wolno używać kamieni większych niż 30 cm, w ilości przekraczającej 25% użytego kamienia.
4.
Wytrzymałość kamienia powinna być równa w każdym razie co najmniej wytrzymałości kostkowej betonu, jednak niemniej niż 200 kg/cm2; zaś wielkość wsiąkania najwyżej 15% objętości.5.
Do betonu ceglanego można użyć tłucznia ceglanego o wytrzymałości co najmniej równej wymaganej wytrzymałości betonu, jednak niemniej niż 100 kg/cm2.§ 21.
Do betonu nieuzbrojonego używać należy wyłącznie cementu portlandzkiego, powoli wiążącego. Użycie innych cementów zależy od zezwolenia władzy budowlanej.Skład chemiczny i jakość cementu winny odpowiadać normom dotyczącym cementów, ustalonym przez Polski Komitet Normalizacyjny.
§ 22.
Woda nie powinna zawierać domieszek, źle wpływających na wytrzymałość betonu.W wypadkach spornych co do tego, czy dana woda jest dla betonu szkodliwa, rozstrzyga wynik prób wytrzymałości betonu, zarobionego wodą, będącą przedmiotem sporu.
§ 23.
1.
Skład betonu należy oznaczać, podając ilość cementu w kilogramach na 1 m3 kruszywa.2.
Ilość cementu w stosunku do kamienia należy tak dobrać, ażeby wytrzymałość kostek 28 dniowych odpowiadała wytrzymałości, przyjętej w obliczeniach statycznych.3.
Ilość cementu nie może jednak w żadnym wypadku być mniejsza, niż 100 kg na 1 m3 kruszywa.4.
Jeżeli cement odmierza się na budowie miarą objętościową, należy dla tej miary wyznaczyć wagę 1 litra cementu lekko nabranego według średniej z 4-ch prób.5.
Jeżeli z jakiegokolwiek powodu wagi cementu lekko nabranego nie oznaczono próbami przed zaczęciem mieszania, to należy przyjąć, że jeden litr cementu lekko nabranego waży 1,2 kilograma.6.
Dla ułatwienia nadzoru należy w miejscu mieszania betonu, uwidocznić w cyfrach stosunek, w jakim materjały są mieszane.§ 24.
1.
Przed rozpoczęciem budowy mają być zrobione próby wytrzymałości według przepisów, dotyczących prób wytrzymałości betonu, zawartych w załączniku 1 do niniejszego rozporządzenia.Dla mniejszych budowli można prób nie wykonywać, przyjmując naprężenie dopuszczalne wedle § 28, p. 3.
2.
Do oceny wytrzymałości betonu, t. j. dla wyznaczenia naprężeń, miarodajne są wyniki prób na kostkach 28 dniowych.3.
W wypadkach wyjątkowych, zwłaszcza przed zaczęciem budowy, dla przybliżonej oceny, czy wytrzymałość betonu odpowiada wytrzymałości przyjętej w obliczeniach statycznych, można próby wytrzymałości przeprowadzić po ośmiu dniach.4.
Wytrzymałość po 8 dniach do wytrzymałości po 28 dniach należy przyjmować w stosunku 2 do 3.5.
Oprócz przeprowadzenia prób na kostkach 8-dniowych należy po zaczęciu robót betonowych przeprowadzić próby na kostkach 28-dniowych.§ 25.
1.
Beton należy zaraz po wymieszaniu nakładać do form.2.
Beton sypki należy nakładać warstwami nie grubszemi niż 20 cm i silnie ubijać.3.
Beton powinien być użyty natychmiast po wymieszaniu; beton nie użyty w przeciągu godziny w porze suchej i ciepłej, zaś w przeciągu dwu godzin w porze wilgotnej i chłodnej, należy usuwać.4.
Takiego betonu wczas nie użytego, lub już stężałego nie wolno używać jako domieszki do betonu zamiast kamienia.5.
Beton należy wlewać, względnie sypać, z możliwie małej wysokości, ażeby cięższe części nie oddzielały się i tem samem nie psuły wymieszania. Największa wysokość spadu nie powinna przekraczać trzech metrów.6.
Części zespołu przyjęte w obliczeniach statycznych jako całość, należy zabetonowywać bez przerw.W razie koniecznej przerwy należy roboty doprowadzić do przekrojów najmniej naprężonych.
7.
W razie przerwy w betonowaniu należy starać się o należyte związanie betonu stężałego z betonem świeżym.8.
Świeżo wykończony zespół należy w czasie tężenia betonu ochronić przed działaniem słońca, mrozu, deszczu i innych wpływów atmosferycznych, jako też co najmniej 4 dni przed wstrząśnieniami i obciążeniami.§ 26.
1.
W czasie zimowym przy temperaturze, spadającej poniżej 0° C., należy przerwać roboty betonowe. Jeżeli wykonywa się je przy temperaturze od 0° do + 4° C., to należy świeży beton chronić przed ewentualnemi przymrozkami (na noc nakrywać). W wypadkach wyjątkowych, w których roboty betonowe wykonywa się przy temperaturze poniżej 0° C., należy miejsce budowli, jako też mieszanie betonu zabezpieczyć od mrozów. Nie można przytem używać zmarzniętego kamienia. Wykonywanie robót betonowych w czasie mrozu poniżej 5° C. może być dozwolone tylko przy użyciu specjalnych środków zabezpieczających, zaakceptowanych przez właściwą władzę budowlaną.2.
Beton znajdujący się w trakcie wiązania, należy specjalnie troskliwie osłaniać od wpływu zimna.§ 27.
1.
Rusztowania mają być tak silne, ażeby nie powodowały odkształceń w zespołach betonowych jeszcze dostatecznie niestężałych i tak obmyślane, ażeby niektóre podpory zapasowe można było pozostawić, usuwając deskowanie i resztę rusztowania.2.
Deskowanie i rusztowanie powinno mieć taki ustrój, ażeby je można rozbierać bez wywołania wstrząśnień w stężałych zespołach betonowych.3.
Deskowanie powinno być szczelne i łatwe do oczyszczenia:4.
Deskowanie i rusztowanie można rozbierać tylko za zezwoleniem odpowiedniego technicznego kierownika robót betonowych, który ma stwierdzić osobiście, ewentualnie przy pomocy belek próbnych, czy beton jest już dostatecznie stężały, ażeby mógł unieść przynajmniej własny ciężar.5.
Podpory zapasowe należy zatrzymać przynajmniej 14 dni dłużej.§ 28.
1.
Naprężenia dopuszczalne betonu nieuzbrojonego należy przyjmować równe wytrzymałości kostkowej betonu po 28 dniach tężenia, pomnożonej przez następujące spółczynniki zmniejszające:| Rodzaj naprężenia | Spółczynnik zmniejszający |
| Ściskanie osiowe | 0,15 |
| Ściskanie przy zginaniu | 0,20 |
| Rozciąganie przy zginaniu | 0,02 |
| Ścinanie | 0,02 |
2.
W słupach i filarach największe naprężenie dopuszczalne zależne jest od stosunku najmniejszej grubości g do wysokości h, a mianowicie:| g dla --- h | = 0,5 | wynosi | 0,15 | wytrzymałości | na | ściskanie |
| " | = 0,25 | " | 0,10 | " | " | " |
| " | = 0,1 | " | 0,05 | " | " | " |
Dla wartości pośrednich należy interpolować linjowo.
3.
O ile prób się nie wykonywa, przyjmować można wytrzymałość kostkową:| betonu z kamienia naturalnego: | |||||||
| przy | 500 kg | cementu | na | 1 m3 | kruszywa | 200 | kg/cm2 |
| " | 400 " | " | " | " | " | 170 | " |
| " | 300 " | " | " | " | " | 140 | " |
| " | 200 " | " | " | " | " | 100 | " |
| " | 100 " | " | " | " | " | 60 | " |
| betonu ceglanego: | |||||||
| przy | 300 kg | cementu | na | 1 m3 | kruszywa | 80 | kg/cm2 |
| " | 200 " | " | " | " | " | 60 | " |
| " | 100 " | " | " | " | " | 40 | " |
Naprężenia dopuszczalne wynoszą wtedy w kg/cm2.
| Rodzaj naprężenia | Dla betonu z kamienia naturalnego | Dla betonu ceglanego | |||||||
| przy ilości cementu w kg na 1 m3 tłucznia (żwiru) | |||||||||
| 500 | 400 | 300 | 200 | 100 | 300 | 200 | 100 | ||
| Ściskanie osiowe | 30 | 25,5 | 21 | 15 | 9 | 12 | 9 | 6 | |
| przy zginaniu | 40 | 34 | 28 | 20 | 12 | 16 | 12 | 8 | |
| Rozciąganie przy zginaniu | 4 | 3,4 | 2,8 | 2 | 1,2 | 1,6 | 1,2 | 0,8 | |
| Ścinanie | 4 | 3,4 | 2,8 | 2 | 1,2 | 1,6 | 1,2 | 0,8 | |
§ 29.
Dla obliczenia przyjąć można, że spółczynniki sprężystości dla betonu ściskanego i rozciąganego są jednakowe i wynoszą 150.000 kg/cm2 dla betonu o wytrzymałości ponad 140 kg/cm2, zaś 100.000 kg/cm2 dla betonu o wytrzymałości poniżej 100 kg/cm2.Dla wartości pośrednich należy interpolować linjowo.