Rozdział 6 - Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych - Przeciwdziałanie praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2023.1124 t.j.

Akt obowiązujący

Wersja od: 7 stycznia 2024 r.

Rozdział  6

Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych

Art.  55.  [Przeznaczenie Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych]

Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych, zwany dalej "Rejestrem", jest prowadzony przy użyciu systemu teleinformatycznego i służy do przetwarzania informacji o beneficjentach rzeczywistych podmiotów wymienionych w art. 58 oraz informacji o osobach, o których mowa w art. 61 ust. 1.

Art.  56.  [Organ właściwy w sprawach Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych]

Organem właściwym w sprawach Rejestru jest minister właściwy do spraw finansów publicznych.

Art.  57.  [Zadania organu właściwego w sprawach Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych]

1. Organ właściwy w sprawach Rejestru jest administratorem danych przetwarzanych w Rejestrze.

2. Do zadań organu właściwego w sprawach Rejestru należy:

1) prowadzenie Rejestru oraz określanie organizacyjnych warunków i technicznych sposobów jego prowadzenia;

2) przetwarzanie informacji o beneficjentach rzeczywistych podmiotów wymienionych w art. 58 oraz informacji o osobach, o których mowa w art. 61 ust. 1;

3) opracowywanie analiz statystycznych dotyczących informacji przetwarzanych w Rejestrze;

4) nakładanie w drodze decyzji kar pieniężnych, o których mowa w art. 153;

5) podejmowanie działań w celu zapewnienia prawidłowości oraz aktualizacji informacji zawartych w Rejestrze.

3. (uchylony).

Art.  58.  [Podmioty obowiązane do zgłaszania informacji o beneficjentach rzeczywistych i ich aktualizacji]

Do zgłaszania informacji o beneficjentach rzeczywistych i ich aktualizacji są obowiązane:

1) spółki jawne;

2) spółki komandytowe;

3) spółki komandytowo-akcyjne;

4) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością;

4a) proste spółki akcyjne;

5) spółki akcyjne, z wyjątkiem spółek publicznych w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2554);

6) trusty, których powiernicy lub osoby zajmujące stanowiska równoważne:

a) mają miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub

b) nawiązują stosunki gospodarcze lub nabywają nieruchomość na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w imieniu lub na rzecz trustu;

7) spółki partnerskie;

8) europejskie zgrupowania interesów gospodarczych;

9) spółki europejskie;

10) spółdzielnie;

11) spółdzielnie europejskie;

12) stowarzyszenia podlegające wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego;

13) fundacje.

Art.  59.  [Informacje podlegające zgłoszeniu do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych]

Informacje podlegające zgłoszeniu do Rejestru obejmują:

1) dane identyfikacyjne podmiotów wymienionych w art. 58:

a) nazwę (firmę) lub w przypadku trustu inne dane pozwalające zidentyfikować trust,

b) formę organizacyjną,

c) siedzibę lub w przypadku trustu miejsce zamieszkania lub siedzibę powiernika trustu lub osoby zajmującej stanowisko równoważne,

d) numer w Krajowym Rejestrze Sądowym lub w przypadku trustu nazwę właściwego rejestru wraz z numerem, o ile został wpisany do rejestru,

e) NIP, o ile został nadany;

2) dane identyfikacyjne beneficjenta rzeczywistego podmiotów, o których mowa w art. 58 pkt 1-5 i 7-13:

a) imię i nazwisko,

b) każde posiadane obywatelstwo,

c) państwo zamieszkania,

d) numer PESEL albo datę urodzenia - w przypadku osób nieposiadających numeru PESEL,

e) informację o wielkości i charakterze udziału lub uprawnieniach przysługujących beneficjentowi rzeczywistemu;

3) dane identyfikacyjne beneficjenta rzeczywistego trustu, o którym mowa w art. 58 pkt 6:

a) imię i nazwisko,

b) każde posiadane obywatelstwo,

c) państwo zamieszkania,

d) numer PESEL albo datę urodzenia - w przypadku osób nieposiadających numeru PESEL,

e) informację o uprawnieniach przysługujących beneficjentowi rzeczywistemu,

f) w przypadku, o którym mowa w art. 2 ust. 2 pkt 1 lit. b tiret czwarte, informacje o grupie osób, w których głównym interesie powstał lub działa trust.

Art.  60.  [Terminy zgłaszania informacji do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych]

1. Informacje, o których mowa w art. 59, są zgłaszane do Rejestru w przypadku podmiotów, o których mowa w:

1) art. 58 pkt 1-5 i 7-13, w terminie 14 dni od dnia wpisu tych podmiotów do Krajowego Rejestru Sądowego;

2) art. 58 pkt 6, w terminie 14 dni od dnia:

a) utworzenia trustu,

b) przeniesienia siedziby lub miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez powiernika trustu lub osobę zajmującą równoważne stanowisko,

c) nawiązania stosunków gospodarczych lub nabycia nieruchomości na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w imieniu lub na rzecz trustu, przez powiernika trustu lub osobę zajmującą równoważne stanowisko.

1a. Informacje zgłoszone do Rejestru są aktualizowane w przypadku podmiotów, o których mowa w:

1) art. 58 pkt 1-5 i 7-13, w terminie 14 dni od ich zmiany w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku zmian, dla których skuteczności nie jest wymagany wpis do Krajowego Rejestru Sądowego, w terminie 14 dni od dnia ich dokonania;

2) art. 58 pkt 6, w terminie 14 dni od dnia dokonania ich zmiany.

1b. Powiernik lub osoba zajmująca stanowisko równoważne w podmiocie, o którym mowa w art. 58 pkt 6, są obowiązani do aktualizacji informacji zgłoszonych do Rejestru w okresie utrzymywania przez trust stosunków gospodarczych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub w okresie, w którym powiernik lub osoba zajmująca równoważne stanowisko, działając w imieniu lub na rzecz trustu, jest właścicielem lub posiadaczem nieruchomości na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Do biegu terminów, o których mowa w ust. 1 i 1a, nie wlicza się sobót i dni ustawowo wolnych od pracy.

3. W przypadku awarii lub zakłóceń funkcjonowania systemu teleinformatycznego organ właściwy w sprawach Rejestru informuje o ich wystąpieniu i usunięciu w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych. W takim przypadku do biegu terminów, o których mowa w ust. 1 i 1a, nie wlicza się okresu od chwili wystąpienia awarii lub zakłócenia wskazanych w informacji zamieszczonej w tym Biuletynie do chwili zamieszczenia informacji o ich usunięciu.

Art.  60a.  [Obowiązek dostarczenia przez beneficjenta rzeczywistego informacji i dokumentów niezbędnych do zgłoszenia informacji do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych]

Beneficjent rzeczywisty jest obowiązany dostarczyć podmiotowi, o którym mowa w art. 58 pkt 1-5 i 7-13, lub powiernikowi, lub osobie zajmującej stanowisko równoważne w podmiocie, o którym mowa w art. 58 pkt 6, wszystkie informacje oraz dokumenty niezbędne do zgłoszenia informacji o beneficjencie rzeczywistym i jej aktualizacji w terminach określonych w art. 60 ust. 1 i 1a.

Art.  61.  [Sposób dokonywania zgłoszeń do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych]

1. Zgłoszenia do Rejestru dokonuje osoba ustawowo uprawniona do reprezentacji podmiotu wymienionego w art. 58 pkt 1-5 i 7-13 albo powiernik lub osoba zajmująca stanowisko równoważne w podmiocie, o którym mowa w art. 58 pkt 6.

1a. Osoba, o której mowa w ust. 1, dokonując zgłoszenia, podaje:

1) imię i nazwisko;

2) obywatelstwo;

3) państwo zamieszkania;

4) numer PESEL albo datę urodzenia - w przypadku osób nieposiadających numeru PESEL;

5) funkcję uprawniającą do dokonania zgłoszenia.

2. Zgłoszenia dokonuje się nieodpłatnie za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

3. Zgłoszenie składane jest w formie dokumentu elektronicznego, zgodnie ze wzorem udostępnionym przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych.

4. Zgłoszenie jest opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP oraz zawiera oświadczenie osoby dokonującej zgłoszenia do Rejestru o prawdziwości informacji zgłaszanych do Rejestru.

5. Oświadczenie, o którym mowa w ust. 4, składane jest pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli o następującej treści: "Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.". Klauzula ta zastępuje pouczenie o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.

Art.  61a.  [Wyjaśnianie rozbieżności między informacjami zgromadzonymi w Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych a ustalonymi przez instytucję obowiązaną informacjami o beneficjencie rzeczywistym klienta]

1. Instytucja obowiązana odnotowuje rozbieżności między informacjami zgromadzonymi w Rejestrze a ustalonymi przez nią informacjami o beneficjencie rzeczywistym klienta i podejmuje czynności w celu wyjaśnienia przyczyn tych rozbieżności.

2. W przypadku potwierdzenia odnotowanych rozbieżności instytucja obowiązana przekazuje organowi właściwemu w sprawach Rejestru zweryfikowaną informację o tych rozbieżnościach wraz z uzasadnieniem i dokumentacją dotyczącą odnotowanych rozbieżności.

3. Jednostki współpracujące mogą informować o odnotowanych rozbieżnościach między informacjami zgromadzonymi w Rejestrze a posiadanymi informacjami o beneficjentach rzeczywistych. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio.

4. Informacje, o których mowa w ust. 2 i 3, mogą być przekazywane za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, o którym mowa w art. 55.

5. Organ właściwy w sprawach Rejestru po uzyskaniu informacji o rozbieżnościach, o których mowa w ust. 2 lub 3, podejmuje czynności zmierzające do ich wyjaśnienia.

Art.  61b.  [Sprawdzenie prawidłowości i aktualności informacji zgromadzonych w Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych; sprostowanie danych w Rejestrze]

1. Organ właściwy w sprawach Rejestru może wszcząć postępowanie w celu wyjaśnienia, czy informacje zgromadzone w Rejestrze są prawidłowe i aktualne. Informację o wszczęciu oraz zakończeniu postępowania zamieszcza się w Rejestrze.

2. Organ właściwy w sprawach Rejestru może wydać decyzję o sprostowaniu danych w Rejestrze. Decyzja zastępuje zgłoszenie informacji, o których mowa w art. 59.

3. Do postępowania w pierwszej instancji w sprawie wydania decyzji, o której mowa w ust. 2, nie stosuje się przepisów art. 9, art. 11, art. 13, art. 31, art. 61 § 4, art. 73, art. 78 i art. 79 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego.

Art.  62.  [Delegacja ustawowa - sposób i tryb składania zgłoszenia do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych]

Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, sposób i tryb składania zgłoszenia do Rejestru, o którym mowa w art. 61, mając na uwadze konieczność zapewnienia bezpiecznego, sprawnego i wiarygodnego zgłoszenia.

Art.  63.  [Wprowadzanie zgłaszanych informacji do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych]

Informacje, o których mowa w art. 59 i art. 61 ust. 1a, są wprowadzane do Rejestru niezwłocznie po ich zgłoszeniu lub aktualizacji.

Art.  64.  [Okres przechowywania informacji w Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych]

Informacje, o których mowa w art. 59 i art. 61 ust. 1a, dotyczące podmiotów, o których mowa w art. 58:

1) pkt 1-5 i 7-13 - są przechowywane przez okres 10 lat, licząc od dnia, w którym dokonano wykreślenia informacji o tych podmiotach z Krajowego Rejestru Sądowego;

2) pkt 6 - są przechowywane przez okres 10 lat, licząc od dnia, w którym ustał obowiązek zgłoszenia danych do Rejestru lub ich aktualizacji.

Art.  65. 

(uchylony).

Art.  66.  [Ograniczenie uprawnienia do kontroli przetwarzania danych osobowych]

Do przetwarzania danych osobowych zgromadzonych w Rejestrze nie stosuje się przepisów art. 15 ust. 1 lit. c rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. Urz. UE L 119 z 04.05.2016, str. 1, z późn. zm.).

Art.  67.  [Jawność Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych]

Rejestr jest jawny.

Art.  68.  [Domniemanie prawdziwości danych wprowadzonych do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych]

Domniemywa się, że dane wprowadzone do Rejestru są prawdziwe. Osoba dokonująca zgłoszenia lub aktualizacji informacji, o których mowa w art. 59, i zgłoszenia informacji, o których mowa w art. 61 ust. 1a, ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną zgłoszeniem do Rejestru nieprawdziwych danych, a także niezgłoszeniem w ustawowym terminie danych i zmian danych objętych wpisem do Rejestru, chyba że szkoda nastąpiła wskutek działania siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą osoba dokonująca zgłoszenia informacji o beneficjentach rzeczywistych i ich aktualizacji nie ponosi odpowiedzialności.

Art.  69.  [Nieodpłatne udostępnianie informacji z Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych]

Informacje, o których mowa w art. 59, zgromadzone w Rejestrze są udostępniane nieodpłatnie.

Art.  70.  [Sposób udostępniania informacji z Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych]

Informacje, o których mowa w art. 59, zgromadzone w Rejestrze są udostępniane za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

Art.  70a.  [Podmioty uprawnione do dostępu do informacji gromadzonych w Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych; warunki udostępniania informacji za pomocą urządzeń teletransmisji danych]

1. W celu realizacji ustawowych zadań informacje, o których mowa w art. 59, udostępnia się:

1) Generalnemu Inspektorowi,

2) Komendantowi Głównemu Policji,

3) Komendantowi Centralnego Biura Śledczego Policji,

4) Komendantowi Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości,

5) komendantom wojewódzkim Policji i Komendantowi Stołecznemu Policji,

6) Komendantowi Głównemu Żandarmerii Wojskowej,

7) Komendantowi Głównemu Straży Granicznej,

8) Szefowi Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego,

9) Szefowi Agencji Wywiadu,

10) Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej,

11) Szefowi Służby Kontrwywiadu Wojskowego,

12) Szefowi Służby Wywiadu Wojskowego,

13) Szefowi Centralnego Biura Antykorupcyjnego,

14) Inspektorowi Nadzoru Wewnętrznego,

15) Komendantowi Biura Spraw Wewnętrznych Policji,

16) Komendantowi Biura Spraw Wewnętrznych Straży Granicznej,

17) Przewodniczącemu KNF,

18) Prezesowi NIK,

19) Prezesowi NBP,

20) sądom,

21) prokuraturze

- za pomocą urządzeń teletransmisji danych.

2. Podmiotowi, o którym mowa w ust. 1, organ właściwy w sprawach Rejestru udostępnia, za pomocą urządzeń teletransmisji danych, informacje, o których mowa w art. 59, na wniosek złożony przed pierwszym udostępnieniem tych informacji za pomocą urządzeń teletransmisji danych, jeżeli podmiot ten spełnia łącznie następujące warunki:

1) posiada urządzenia lub systemy teleinformatyczne przeznaczone do komunikowania się z Rejestrem, umożliwiające identyfikację osoby uzyskującej dane z rejestru, zakres oraz datę ich uzyskania;

2) posiada zabezpieczenia techniczne i organizacyjne właściwe dla przetwarzania danych osobowych, w szczególności uniemożliwiające dostęp osób nieuprawnionych do przetwarzania danych osobowych i wykorzystanie danych niezgodnie z celem ich uzyskania;

3) uzyskanie danych tą drogą jest uzasadnione specyfiką lub zakresem wykonywanych zadań albo prowadzonej działalności.

Art.  70b.  [Decyzje wydawane w przedmiocie udostępniania informacji z Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych za pomocą urządzeń teletransmisji danych]

1. W sprawach o udostępnianie, za pomocą urządzeń teletransmisji danych, informacji, o których mowa w art. 59, organ właściwy w sprawach Rejestru:

1) wyraża zgodę na ich udostępnianie,

2) odmawia wyrażenia zgody na ich udostępnianie,

3) cofa zgodę na ich udostępnianie

- w drodze decyzji.

2. Podmiotowi, o którym mowa w art. 70a ust. 1, organ właściwy cofa zgodę na udostępnianie, za pomocą urządzeń teletransmisji danych, informacji, o których mowa w art. 59:

1) na wniosek tego podmiotu;

2) w przypadku braku uzasadnienia dla dalszego udostępniania tych danych;

3) jeżeli przestały być spełniane warunki określone w art. 70a.

3. Decyzja o cofnięciu zgody na udostępnianie, za pomocą urządzeń teletransmisji danych, informacji, o których mowa w art. 59, podlega natychmiastowemu wykonaniu.

4. Do decyzji, o których mowa w ust. 1, stosuje się przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego.

Art.  70c.  [Przetwarzanie informacji uzyskanych z Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych]

Podmioty, o których mowa w art. 70a ust. 1, w zakresie swojej właściwości przetwarzają informacje, o których mowa w art. 59, w tym dane osobowe, uzyskane z Rejestru. Przetwarzanie informacji, w tym danych osobowych, może mieć charakter niejawny oraz odbywać się bez zgody i wiedzy osoby, której dane dotyczą.

Art.  71.  [Delegacja ustawowa - sposób sporządzania i składania wniosków o udostępnienie informacji z Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych, tryb i terminy udostępniania informacji]

Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:

1) sposób sporządzania i składania wniosków o udostępnienie informacji, o których mowa w art. 59, oraz udostępniania tych informacji,

2) tryb składania wniosków o udostępnienie informacji, o których mowa w art. 59, oraz udostępniania tych informacji,

3) terminy udostępniania informacji, o których mowa w art. 59

- mając na uwadze potrzebę zapewnienia szybkiego, wiarygodnego i bezpiecznego dostępu do informacji z Rejestru.

Art.  71a.  [Delegacja ustawowa - wyznaczenie organu KAS do wykonywania zadań organu właściwego w sprawach Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych]

Minister właściwy do spraw finansów publicznych może wyznaczyć, w drodze rozporządzenia, organ Krajowej Administracji Skarbowej do wykonywania zadań organu właściwego w sprawach Rejestru, określając zakres tych zadań, mając na względzie przygotowanie techniczne i organizacyjne urzędu obsługującego ten organ.