Protokół kartageński o bezpieczeństwie biologicznym do Konwencji o różnorodności biologicznej. Montreal.2000.01.29.
Dz.U.2004.216.2201
Akt obowiązującyPROTOKÓŁ KARTAGEŃSKI
sporządzony w Montrealu dnia 29 stycznia 2000 r.
o bezpieczeństwie biologicznym do Konwencji o różnorodności biologicznej,
PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
podaje do powszechnej wiadomości:
W dniu 29 stycznia 2000 r. został sporządzony w Montrealu Protokół kartageński o bezpieczeństwie biologicznym do Konwencji o różnorodności biologicznej, w następującym brzmieniu:
Przekład
PROTOKÓŁ KARTAGEŃSKI
o bezpieczeństwie biologicznym do Konwencji o różnorodności biologicznej
Strony niniejszego Protokołu,
będąc Stronami Konwencji o różnorodności biologicznej, zwanej dalej "Konwencją",
odwołując się do artykułu 19 ustępów 3 i 4, artykułu 8 litera (g) oraz 17 Konwencji,
odwołując się również do decyzji II/5 Konferencji Stron Konwencji z dnia 17 listopada 1995 r. w sprawie opracowania protokołu o bezpieczeństwie biologicznym, skupiającego się szczególnie na transgranicznym przemieszczaniu wszelkich żywych zmodyfikowanych organizmów będących wynikiem nowoczesnej biotechnologii, które mogą mieć negatywny wpływ na zachowanie i zrównoważone użytkowanie różnorodności biologicznej, w szczególności poddającego pod rozwagę stosowne procedury uzyskiwania zgody po uprzednim poinformowaniu,
potwierdzając podejście oparte na przezorności zawarte w Zasadzie 15 Deklaracji z Rio w sprawie środowiska i rozwoju,
świadome szybkiego rozszerzania się zastosowań nowoczesnej biotechnologii i rosnącej troski społeczeństwa o jej potencjalny negatywny wpływ na różnorodność biologiczną, z uwzględnieniem również zagrożeń dla ludzkiego zdrowia,
uznając, że nowoczesna biotechnologia niesie w sobie wielki potencjał powiększania dobrobytu ludzi, jeżeli zostanie rozwinięta i zastosowana wraz z odpowiednimi środkami bezpieczeństwa dla środowiska i ludzkiego zdrowia,
uznając również kluczową dla ludzkości wagę ośrodków pochodzenia i ośrodków różnorodności genetycznej,
uwzględniając także ograniczony potencjał wielu krajów, zwłaszcza krajów rozwijających się, w sferze pokonywania sił przyrody oraz skalę znanego i potencjalnego zagrożenia wiążącego się z żywymi zmodyfikowanymi organizmami,
uznając, że umowy handlowe i umowy w dziedzinie ochrony środowiska powinny wspierać się wzajemnie na rzecz osiągania zrównoważonego rozwoju,
podkreślając, że niniejszego Protokołu nie należy interpretować jako zmieniającego prawa i obowiązki Stron wynikające z jakichkolwiek obowiązujących umów międzynarodowych,
rozumiejąc, że powyższe stwierdzenie nie zmierza ku podporządkowaniu niniejszego Protokołu innym umowom międzynarodowym,
uzgodniły, co następuje:
Cel
Zgodnie z podejściem opartym na przezorności zawartym w Zasadzie 15 Deklaracji z Rio w sprawie środowiska i rozwoju, celem niniejszego Protokołu jest przyczynienie się do zapewnienia odpowiedniego poziomu ochrony w dziedzinie bezpiecznego przemieszczania, przekazywania i wykorzystania żywych zmodyfikowanych organizmów, stanowiących wynik prac nowoczesnej biotechnologii, które mogą mieć negatywny wpływ na zachowanie i zrównoważone użytkowanie różnorodności biologicznej, z uwzględnieniem również zagrożeń dla ludzkiego zdrowia, i ze szczególnym uwzględnieniem transgranicznych przemieszczeń.
Postanowienia ogólne
Definicje terminów
Dla potrzeb niniejszego Protokołu:
które pokonują naturalne fizjologiczne bariery reprodukcyjne lub rekombinacyjne i nie są technikami stosowanymi w tradycyjnej hodowli i selekcji;
Zakres zastosowania
Niniejszy Protokół stosuje się do transgranicznego przemieszczania, tranzytu, przekazywania i wykorzystania wszystkich żywych zmodyfikowanych organizmów, które mogą mieć negatywny wpływ na zachowanie i zrównoważone użytkowanie różnorodności biologicznej, z uwzględnieniem także zagrożeń dla ludzkiego zdrowia.
Środki farmaceutyczne
Bez naruszania artykułu 4 i bez uszczerbku dla jakichkolwiek praw Strony do poddawania wszystkich żywych zmodyfikowanych organizmów ocenie zagrożenia przed wydaniem decyzji o imporcie, niniejszego Protokołu nie stosuje się do transgranicznego przemieszczania żywych zmodyfikowanych organizmów będących środkami farmaceutycznymi przeznaczonymi dla ludzi, których dotyczą inne odpowiednie umowy międzynarodowe lub działania organizacji międzynarodowych.
Tranzyt i zamknięte użycie
Stosowanie procedury zgody po uprzednim poinformowaniu
Zawiadomienie
Potwierdzenie otrzymania zawiadomienia
Procedura wydawania decyzji
Procedura dla żywych zmodyfikowanych organizmów przeznaczonych do bezpośredniego wykorzystania jako żywność, pasza lub do przerobu
Weryfikacja decyzji
Procedura uproszczona
Zawiadomienia, o których mowa w literze (a), mogą mieć zastosowanie do kolejnych podobnych przemieszczeń do tej samej Strony.
Umowy i ustalenia dwustronne, regionalne i wielostronne
Ocena zagrożenia
Kontrola zagrożenia
Niezamierzone transgraniczne przemieszczanie i środki nadzwyczajne
Przekazywanie, transportowanie, pakowanie i identyfikacja
Właściwe organy krajowe i krajowe punkty kontaktowe
Przekazywanie informacji i System Wymiany Informacji o Bezpieczeństwie Biologicznym
Informacje poufne
Budowanie potencjału
Świadomość społeczna i udział społeczeństwa
Państwa niebędące Stronami
Nielegalne transgraniczne przemieszczenia
Problematyka społeczno-gospodarcza
Odpowiedzialność i odszkodowanie
Konferencja Stron będąca spotkaniem Stron niniejszego Protokołu, na swoim pierwszym spotkaniu, ustali sposób postępowania dotyczący stosownego opracowania międzynarodowych zasad i procedur w zakresie odpowiedzialności i odszkodowania za szkody wynikające z transgranicznego przemieszczania żywych zmodyfikowanych organizmów, przeanalizowawszy i właściwie uwzględniwszy bieżące procesy w prawie międzynarodowym w tych sprawach oraz będzie dążyć do zakończenia tego postępowania w terminie czterech lat.
Mechanizm finansowy i środki finansowe
Konferencja Stron będąca spotkaniem Stron niniejszego Protokołu
Organy pomocnicze
Sekretariat
Związek z Konwencją
Jeżeli niniejszy Protokół nie stanowi inaczej, postanowienia Konwencji dotyczące jej protokołów stosuje się do niniejszego Protokołu.
Monitorowanie i raporty
Każda ze Stron monitoruje wdrażanie swoich zobowiązań wynikających z niniejszego Protokołu i w odstępach czasu, które określi Konferencja Stron będąca spotkaniem Stron niniejszego Protokołu, przedkłada Konferencji Stron będącej spotkaniem Stron niniejszego Protokołu raporty o działaniach podjętych dla wdrażania Protokołu.
Przestrzeganie
Konferencja Stron będąca spotkaniem Stron Protokołu na swoim pierwszym spotkaniu rozpatrzy i zatwierdzi procedury współpracy i mechanizmy instytucjonalne promujące przestrzeganie postanowień niniejszego Protokołu oraz zajmujące się przypadkami nieprzestrzegania. Owe procedury i mechanizmy będą zawierać postanowienia dotyczące oferowania pomocy i doradztwa tam, gdzie to właściwe. Są one odrębne od procedur rozstrzygania sporów i mechanizmów ustanowionych w artykule 27 Konwencji i nie naruszają ich.
Ocena i weryfikacja
Konferencja Stron będąca spotkaniem Stron niniejszego Protokołu, pięć lat po wejściu w życie niniejszego Protokołu, a następnie co najmniej raz na pięć lat, dokonuje oceny skuteczności Protokołu, w tym oceny jego procedur i załączników.
Podpisanie
Niniejszy Protokół jest otwarty do podpisu w Biurze Organizacji Narodów Zjednoczonych w Nairobi przez państwa i regionalne organizacje integracji gospodarczej w dniach od 15 do 26 maja 2000 r. oraz w siedzibie Organizacji Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku w dniach od 5 czerwca 2000 r. do 4 czerwca 2001 r.
Wejście w życie
Wycofanie
Teksty autentyczne
Oryginał niniejszego Protokołu, którego teksty w językach arabskim, chińskim, angielskim, francuskim, rosyjskim i hiszpańskim są jednakowo autentyczne, zostaje złożony u Sekretarza Generalnego Narodów Zjednoczonych.
NA DOWÓD CZEGO niżej podpisani, należycie w tym celu upoważnieni, podpisali niniejszy Protokół.
PODPISANO w Montrealu dnia dwudziestego dziewiątego stycznia dwutysięcznego roku.
ZAŁĄCZNIKI
ZAŁĄCZNIK I
INFORMACJE WYMAGANE W ZAWIADOMIENIU NA PODSTAWIE ARTYKUŁÓW 8, 10 I 13
INFORMACJE WYMAGANE W ZAWIADOMIENIU NA PODSTAWIE ARTYKUŁÓW 8, 10 I 13
(b) Nazwa, adres i dane kontaktowe importera.
(c) Nazwa i tożsamość żywego zmodyfikowanego organizmu, jak również, jeżeli istnieje, krajowa klasyfikacja poziomu bezpieczeństwa biologicznego w państwie eksportu.
(d) Zamierzona data lub daty transgranicznego przemieszczenia, jeżeli jest(są) znana(e).
(e) Klasyfikacja taksonomiczna, nazwa zwyczajowa, miejsce zgromadzenia lub pozyskania oraz właściwości: organizmu biorcy lub organizmów rodzicielskich, związane z bezpieczeństwem biologicznym.
(f) Ośrodki pochodzenia i ośrodki różnorodności biologicznej, jeżeli są znane, organizmu biorcy lub organizmów rodzicielskich oraz opis siedlisk, gdzie organizmy te mogą przetrwać lub rozprzestrzeniać się.
(g) Klasyfikacja taksonomiczna, nazwa zwyczajowa, miejsce zgromadzenia lub pozyskania oraz charakterystyki organizmu lub organizmów dawców, związane z bezpieczeństwem biologicznym.
(h) Opis wprowadzonego kwasu nukleinowego lub modyfikacji, zastosowanej techniki i wynikłej charakterystyki organizmu zmodyfikowanego.
(i) Zamierzone wykorzystanie żywego zmodyfikowanego organizmu lub jego produktów, mianowicie przetworzonych materiałów, które są żywymi zmodyfikowanymi organizmami, zawierających wykrywalne oryginalne kombinacje zdolnego do replikacji materiału genetycznego otrzymanego w wyniku zastosowania nowoczesnej biotechnologii.
(j) Ilość lub objętość żywych zmodyfikowanych organizmów, które mają podlegać przemieszczeniu.
(k) Poprzedni i obecny raport z oceny zagrożenia zgodny z załącznikiem III.
(l) Proponowane metody dotyczące bezpiecznego przekazywania, przechowywania, transportu i wykorzystania, w tym procedury opakowania, oznakowania, dokumentowania, unieszkodliwiania oraz procedury wypadkowe tam, gdzie to właściwe.
(m) Status prawny żywego zmodyfikowanego organizmu w państwie eksportującym (na przykład, czy jest on niedopuszczony do użytkowania w państwie eksportującym, czy istnieją inne ograniczenia, lub czy został zatwierdzony do ogólnego uwalniania) oraz czy w państwie eksportującym obowiązuje zakaz stosowania tego żywego zmodyfikowanego organizmu, a także przyczyna lub przyczyny takiego zakazu.
(n) Wynik i cel każdego zawiadomienia dotyczącego żywego zmodyfikowanego organizmu podlegającego przewozowi, wysłanego przez eksportera do innych państw.
(o) Oświadczenie, że wyżej podane informacje są zgodne ze stanem faktycznym.
ZAŁĄCZNIK II
INFORMACJE DOTYCZĄCE ŻYWYCH ZMODYFIKOWANYCH ORGANIZMÓW PRZEZNACZONYCH DO BEZPOŚREDNIEGO WYKORZYSTANIA JAKO ŻYWNOŚĆ, PASZA LUB DO PRZEROBU WYMAGANE NA PODSTAWIE ARTYKUŁU 11
INFORMACJE DOTYCZĄCE ŻYWYCH ZMODYFIKOWANYCH ORGANIZMÓW PRZEZNACZONYCH DO BEZPOŚREDNIEGO WYKORZYSTANIA JAKO ŻYWNOŚĆ, PASZA LUB DO PRZEROBU WYMAGANE NA PODSTAWIE ARTYKUŁU 11
(b) Nazwa i dane kontaktowe organu odpowiedzialnego za wydanie tej decyzji.
(c) Nazwa i tożsamość żywego zmodyfikowanego organizmu.
(d) Opis modyfikacji genetycznej, zastosowanej techniki i wynikłej charakterystyki żywego zmodyfikowanego organizmu.
(e) Wszelkie unikalne dane identyfikacyjne żywego zmodyfikowanego organizmu.
(f) Klasyfikacja taksonomiczna, nazwa zwyczajowa, miejsce zgromadzenia lub pozyskania oraz właściwości: organizmu lub organizmów dawcy związane z bezpieczeństwem biologicznym.
(g) Ośrodki pochodzenia i ośrodki różnorodności biologicznej, jeżeli są znane, organizmu biorcy lub organizmów rodzicielskich oraz opis siedlisk, gdzie organizmy te mogą przetrwać lub rozprzestrzeniać się.
(h) Klasyfikacja taksonomiczna, nazwa zwyczajowa, miejsce zgromadzenia lub pozyskania, oraz właściwości: organizmu biorcy lub organizmów rodzicielskich związanych z bezpieczeństwem biologicznym.
(i) Zatwierdzone rodzaje wykorzystania żywego zmodyfikowanego organizmu.
(j) Raport z oceny zagrożenia zgodny z załącznikiem III.
(k) Proponowane metody dotyczące bezpiecznego przekazywania, przechowywania, transportu i wykorzystania, w tym procedury pakowania, oznakowania, dokumentowania, unieszkodliwiania oraz procedury wypadkowe tam, gdzie to właściwe.
ZAŁĄCZNIK III
OCENA ZAGROŻENIA
OCENA ZAGROŻENIA
Cel
1. Celem oceny zagrożenia, przeprowadzonej na podstawie niniejszego Protokołu, jest określenie i oszacowanie potencjalnych negatywnych wpływów żywych zmodyfikowanych organizmów na zachowanie i zrównoważone użytkowanie różnorodności biologicznej w prawdopodobnym potencjalnym środowisku przyjmującym, z uwzględnieniem także zagrożeń dla ludzkiego zdrowia.
1. Celem oceny zagrożenia, przeprowadzonej na podstawie niniejszego Protokołu, jest określenie i oszacowanie potencjalnych negatywnych wpływów żywych zmodyfikowanych organizmów na zachowanie i zrównoważone użytkowanie różnorodności biologicznej w prawdopodobnym potencjalnym środowisku przyjmującym, z uwzględnieniem także zagrożeń dla ludzkiego zdrowia.
Zastosowanie oceny zagrożenia
Zastosowanie oceny zagrożenia
Zasady ogólne
Zasady ogólne
4. Brak wiedzy naukowej lub utrwalonego naukowego stanowiska niekoniecznie powinien być interpretowany jako wskazujący na szczególny poziom zagrożenia, brak zagrożenia lub na zagrożenie możliwe do przyjęcia.
5. Zagrożenia towarzyszące żywym zmodyfikowanym organizmom lub produktom z nich pochodzących, mianowicie przetworzonym materiałom pochodzącym z żywych zmodyfikowanych organizmów, zawierającym wykrywalne nowatorskie kombinacje zdolnego do replikacji materiału genetycznego otrzymanego w wyniku zastosowania nowoczesnej biotechnologii, powinny być rozpatrywane w kontekście zagrożeń powodowanych przez niezmodyfikowane organizmy biorcy lub organizmy rodzicielskie w prawdopodobnym potencjalnym środowisku przyjmującym.
6. Ocenę zagrożenia powinno się prowadzić odrębnie dla poszczególnych przypadków. Wymagane informacje mogą różnić się stopniem szczegółowości dla poszczególnych przypadków, zależnie od rozpatrywanego żywego zmodyfikowanego organizmu, jego zamierzonego wykorzystania i prawdopodobnego potencjalnego środowiska przyjmującego.
Metodologia
Metodologia
8. W celu zrealizowania jej zamierzeń, ocena zagrożenia obejmuje, odpowiednio, następujące etapy:
(a) zidentyfikowanie wszelkich nowych charakterystyk genotypowych i fenotypowych związanych z żywym zmodyfikowanym organizmem, które mogą mieć negatywny wpływ na różnorodność biologiczną w prawdopodobnym potencjalnym środowisku, które może go przyjąć, z uwzględnieniem zagrożenia dla ludzkiego zdrowia;
(b) oszacowanie prawdopodobieństwa zaistnienia tego negatywnego wpływu, z uwzględnieniem poziomu i rodzaju zagrożenia dla prawdopodobnego potencjalnego środowiska, które może przyjąć żywy zmodyfikowany organizm;
(c) oszacowanie skutków na wypadek, gdyby to ten szkodliwy wpływ zaistniał;
(d) określenie ogólnego zagrożenia powodowanego przez żywy zmodyfikowany organizm w oparciu o oszacowane prawdopodobieństwo i skutki na wypadek, gdyby ten negatywny wpływ zaistniał;
(e) zalecenie dotyczące tego, czy zagrożenie jest do przyjęcia, czy nie, lub czy możliwa jest jego kontrola, w tym, gdzie to konieczne, określenie strategii kontroli zagrożenia; oraz
(f) w przypadkach niepewności dotyczącej poziomu zagrożenia, ocena zagrożenia może być wykonana poprzez zażądanie dodatkowych informacji albo poprzez wdrożenie stosownych strategii kontroli zagrożenia lub monitorowanie żywych zmodyfikowanych organizmów w prawdopodobnym środowisku przyjmującym je.
Punkty do rozważenia
Punkty do rozważenia
(a) organizm biorcy lub organizmy rodzicielskie. Biologiczne właściwości organizmu biorcy lub organizmów rodzicielskich, w tym informacje dotyczące klasyfikacji taksonomicznej, nazwy zwyczajowej, pochodzenia, ośrodków pochodzenia i ośrodków różnorodności genetycznej, jeśli są znane oraz opis środowiska, gdzie organizmy te mogą przetrwać lub rozprzestrzeniać się;
(b) organizm lub organizmy dawcy. Klasyfikacja taksonomiczna i nazwa zwyczajowa, źródło i odpowiednie charakterystyki biologiczne organizmów dawcy;
(c) wektor. Charakterystyka wektora, w tym jego tożsamość, jeżeli istnieje, oraz jego źródło lub pochodzenie, a także zasięg jego żywiciela;
(d) insert lub inserty lub charakterystyka modyfikacji. Genetyczne właściwości wstawionego kwasu nukleinowego oraz funkcje, które on określa, lub właściwości wprowadzonej modyfikacji;
(e) żywy zmodyfikowany organizm. Tożsamość żywego zmodyfikowanego organizmu oraz różnice pomiędzy właściwościami biologicznymi żywego organizmu zmodyfikowanego a organizmem biorcy lub organizmów rodzicielskich;
(f) wykrywanie i identyfikowanie żywych zmodyfikowanych organizmów. Proponowane metody wykrywania i identyfikacji, ich swoistość, czułość i wiarygodność;
(g) informacje dotyczące zamierzonego wykorzystania. Informacje związane z zamierzonym wykorzystaniem żywego zmodyfikowanego organizmu, w tym wykorzystanie nowe lub zmienione w porównaniu z organizmem biorcy lub organizmami rodzicielskimi; oraz
(h) środowisko przyjmujące. Informacje o umiejscowieniu, właściwościach: geograficznych, klimatycznych i ekologicznych, w tym odpowiednie informacje o różnorodności biologicznej i ośrodkach pochodzenia prawdopodobnego potencjalnego środowiska przyjmującego.
Po zapoznaniu się z powyższym Protokołem, w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej oświadczam, że:
- został on uznany za słuszny zarówno w całości, jak i każde z postanowień w nim zawartych,
- jest przyjęty, ratyfikowany i potwierdzony,
- będzie niezmiennie zachowywany.
Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej Polskiej.
Dano w Warszawie dnia 26 listopada 2003 r.
Dokumenty powiązane
Jeżeli chcesz mieć dostęp do wszystkich dokumentów powiązanych, zaloguj się do LEX-a Nie korzystasz jeszcze z programów LEX? Zamów dostęp testowy »