Tytuł 3 - POSTĘPOWANIE UPADŁOŚCIOWE - Prawo upadłościowe.
Dz.U.1991.118.512 t.j.
Akt utracił mocTYTUŁ III
POSTĘPOWANIE UPADŁOŚCIOWE
POSTĘPOWANIE UPADŁOŚCIOWE
Postępowanie w ogólności
Postępowanie w ogólności
Po ogłoszeniu upadłości dalsze postępowanie toczy się w tym sądzie, który upadłość ogłosił.
Sądem właściwości ogólnej w sprawach przeciwko masie upadłości jest sąd rzeczowo właściwy w siedzibie sądu, w którym toczy się postępowanie upadłościowe.
W postępowaniu upadłościowym, nie wyłączając postępowania w przedmiocie ogłoszenia upadłości, stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania cywilnego ze zmianami i uzupełnieniami, zawartymi w niniejszym prawie.
W przypadkach gdy zachodzi potrzeba wysłuchania upadłego, syndyka, wierzyciela lub członka rady wierzycieli, nastąpi to, stosownie do okoliczności, bądź przez spisanie protokołu w obecności lub nieobecności innych osób zainteresowanych, bądź przez oświadczenie na piśmie.
Jeżeli syndyk przy wykonywaniu swoich obowiązków uważa za konieczne ustalenie pewnych okoliczności w drodze postępowania dowodowego, składa sędziemu-komisarzowi wniosek o przeprowadzenie dowodu. W razie uwzględnienia wniosku sędzia-komisarz przeprowadzi postępowanie dowodowe według przepisów Kodeksu postępowania cywilnego.
Sędzia-komisarz, w razie potrzeby, może zażądać od wierzyciela, na którego wniosek ogłoszona została upadłość, złożenia zaliczki na koszty dalszego postępowania.
Jeżeli prawo niniejsze inaczej nie stanowi, na postanowienie sędziego-komisarza służy w terminie tygodniowym zażalenie do sądu rejonowego prowadzącego postępowanie, który rozstrzyga po wysłuchaniu, w razie potrzeby, syndyka, członków rady wierzycieli, upadłego oraz zainteresowanego wierzyciela.
Jeżeli prawo niniejsze nie stanowi inaczej, na postanowienie sądu pierwszej instancji służy zażalenie.
Termin do wniesienia środka odwoławczego biegnie od ogłoszenia lub doręczenia postanowienia. Dla wierzycieli, którym postanowienie nie zostało ogłoszone, termin ten biegnie od daty obwieszczenia sentencji postanowienia, a jeżeli prawo niniejsze obwieszczenia nie wymaga - od dnia wyłożenia postanowienia w sekretariacie sądu.
Skargi na czynności komornika i notariusza w toku postępowania wnosi się w terminie tygodniowym od daty zakończenia czynności.
Sumy pieniężne należące do masy upadłości, jeżeli nie mają być niezwłocznie wydane, winny być, za zgodą sędziego-komisarza, złożone na oprocentowany rachunek bankowy albo do depozytu sądowego.
Akta sądowe będą dostępne dla uczestniczących w postępowaniu oraz dla każdego, kto potrzebę ich przejrzenia dostatecznie w sekretariacie sądu usprawiedliwi. Osoby te mogą sporządzać i otrzymywać z akt odpisy i wyciągi.
Sędzia-komisarz
Sędzia-komisarz
Sędzia-komisarz rozstrzyga skargi na czynności komornika i notariusza w postępowaniu upadłościowym. Na postanowienie sędziego-komisarza nie ma zażalenia.
Syndyk
Syndyk
Przepisy ogólne
Przepisy ogólne
Przed przystąpieniem do czynności syndyk i zarządca odrębnego majątku składają wobec sędziego-komisarza przyrzeczenie sumiennego wykonywania obowiązków.
Na wniosek syndyka sędzia-komisarz może wyznaczyć zastępcę syndyka lub zarządcy odrębnego majątku, jeżeli będzie to potrzebne, zwłaszcza gdy mają być dokonane czynności w innym okręgu sądowym. Na postanowienie sędziego-komisarza nie ma zażalenia.
Wprowadzenie syndyka lub zarządcy w posiadanie majątku upadłego dokonane będzie w razie potrzeby przez komornika na podstawie postanowienia o wyznaczeniu syndyka lub zarządcy.
Syndyk obowiązany jest podjąć odpowiednie czynności celem ujawnienia postanowienia o ogłoszeniu upadłości w księgach wieczystych oraz w innych księgach i rejestrach, do których wpisany jest majątek upadłego.
Syndyk z zezwolenia sędziego-komisarza może przyjąć upadłego do pracy za wynagrodzeniem przy prowadzeniu przedsiębiorstwa.
Sędzia-komisarz może syndyka i zarządcę, zaniedbujących swoje obowiązki, upomnieć, a gdyby to nie odniosło skutku, nałożyć na nich grzywnę do jednego tysiąca złotych, która może być potrącona z wynagrodzenia.
Opieczętowanie i spis inwentarza
Opieczętowanie i spis inwentarza
Pieczęcie będą zdjęte przez syndyka przy sporządzeniu spisu inwentarza albo na zarządzenie sędziego-komisarza.
Przymusowe otworzenie zamkniętych pomieszczeń i schowków, przeszukanie rzeczy upadłego, jego mieszkania i schowków lub przeszukanie odzieży, którą upadły ma na sobie, dokonane będzie przez komornika na żądanie syndyka.
Osoba, która ma w swoim władaniu rzeczy upadłego, chociażby z mocy prawa zastawu, prawa zatrzymania lub na podstawie innego tytułu, obowiązana jest zawiadomić o tym syndyka oraz na żądanie syndyka, komornika lub notariusza okazać je celem oszacowania i wciągnięcia do spisu inwentarza.
Na podstawie spisu inwentarza, innych dokumentów oraz oszacowania syndyk sporządzi bilans lub sprostuje bilans złożony przez upadłego.
Spis inwentarza i bilans syndyk przedstawi sędziemu-komisarzowi. Jeżeli termin do przedstawienia tych dokumentów został przedłużony, syndyk złoży sędziemu-komisarzowi, w terminie miesiąca od dnia ogłoszenia upadłości, pisemne sprawozdanie ogólne o stanie masy upadłości i o możliwości zaspokojenia wierzycieli. Złożenie sprawozdania nie zwalnia syndyka od obowiązku złożenia następnie spisu inwentarza i bilansu.
Likwidacja majątku masy upadłości
Likwidacja majątku masy upadłości
Przed rozpoczęciem likwidacji syndyk może sprzedać ruchomości, o ile to jest potrzebne na zaspokojenie kosztów postępowania. Ponadto syndyk może sprzedać ruchomości, które ulegają szybkiemu zepsuciu lub wskutek opóźnienia sprzedaży straciłyby znacznie na wartości, albo których przechowanie pociąga za sobą koszty zbyt wielkie w stosunku do ich wartości.
Likwidacja następuje przez sprzedaż ruchomości i nieruchomości, przez ściągnięcie wierzytelności od dłużników upadłego i zrealizowanie innych jego praw majątkowych, wchodzących w skład masy upadłości.
Na prowadzenie przedsiębiorstwa upadłego dłużej niż w ciągu trzech miesięcy od daty ogłoszenia upadłości oraz na wydzierżawienie przedsiębiorstwa albo nieruchomości, przeznaczonej do jego prowadzenia, syndyk winien uprzednio uzyskać zezwolenie sądu. Jeżeli zezwolenie dotyczy przedsiębiorstwa państwowego, sąd przed wydaniem postanowienia wysłucha wniosków rady pracowniczej, organu założycielskiego i organu uprawnionego do reprezentowania Skarbu Państwa. Na postanowienie sądu nie ma zażalenia.
Gdy stosownie do przepisów artykułu poprzedzającego majątek ma być sprzedany według przepisów Kodeksu postępowania cywilnego, do zgłoszenia wniosku o wszczęcie postępowania lub do przyłączenia się do wszczętego postępowania egzekucyjnego uprawniony jest syndyk na podstawie postanowienia o ogłoszeniu upadłości.
Wynagrodzenie
Wynagrodzenie
Postanowienie co do wynagrodzenia i zwrotu wydatków sąd wydaje po wysłuchaniu syndyka, rady wierzycieli i upadłego, a także po wysłuchaniu zarządcy odrębnego majątku, gdy jemu ma być przyznane wynagrodzenie lub zwrot wydatków.
Syndyk i zarządca tracą prawo do wynagrodzenia i do zwrotu wydatków z funduszów masy, jeżeli nie zażądają ich przed upływem terminu do zarzutów przeciwko planowi ostatniego podziału.
Rada wierzycieli
Rada wierzycieli
Jeżeli rada wierzycieli nie wykona swego obowiązku w terminie wyznaczonym przez sędziego-komisarza, czynność jej będzie dopełniona przez sędziego-komisarza.
Kontrolę czynności syndyka i badanie stanu funduszów masy rada może sprawować przez poszczególnych swoich członków, których do tego upoważni.
Radę wierzycieli może również zwołać sędzia-komisarz, który wówczas na posiedzeniu przewodniczy, lecz nie głosuje.
Członkowie rady wierzycieli nie mają prawa do wynagrodzenia za swoje czynności, służy im tylko prawo do zwrotu wydatków koniecznych. Postanowienie co do zwrotu wydatków wydaje sędzia-komisarz po wysłuchaniu członka rady i syndyka. Na postanowienie sędziego-komisarza nie ma zażalenia.
Członkowie rady wierzycieli odpowiadają za szkodę wyrządzoną niesumiennym pełnieniem obowiązków.
Zgromadzenie wierzycieli
Zgromadzenie wierzycieli
Sędzia-komisarz zwołuje zgromadzenie wierzycieli:
Syndyk, członkowie rady wierzycieli i upadły, wezwany do udzielenia wyjaśnień, obowiązani są stawić się na zgromadzeniu.
Wierzyciele, mający wierzytelność solidarną lub niepodzielną głosują przez jednego spośród siebie.
Wierzyciel nie ma prawa głosowania na podstawie wierzytelności, którą nabył w drodze przelewu lub indosu po ogłoszeniu upadłości, chyba że przejście wierzytelności nastąpiło wskutek spłacenia przez niego długu, za który odpowiadał osobiście albo pewnymi przedmiotami majątkowymi, ze stosunku prawnego zawiązanego przed ogłoszeniem upadłości.
Uchwały zgromadzenia, jeżeli prawo niniejsze inaczej nie stanowi, zapadają bez względu na liczbę obecnych, większością głosów wierzycieli, mających przynajmniej piątą część ogólnej sumy wierzytelności przypadających uprawnionym do uczestniczenia w tym zgromadzeniu wierzycielom.
Zgłoszenie i ustalenie wierzytelności
Zgłoszenie i ustalenie wierzytelności
Zgłoszenie wierzytelności
Zgłoszenie wierzytelności
Zgłoszenie winno być dokonane na piśmie. Do pisma zgłaszający winien dołączyć w oryginale lub w uwierzytelnionym odpisie dokumenty usprawiedliwiające zgłoszenie.
Lista wierzytelności
Lista wierzytelności
Po upływie terminu do zgłaszania wierzytelności syndyk sporządzi niezwłocznie projekt listy wierzytelności. Przed sporządzeniem projektu syndyk wezwie upadłego, aby w oznaczonym terminie złożył oświadczenie co do zgłoszonych wierzytelności, a zwłaszcza, czy je uznaje.
Wierzytelność niepieniężna będzie wciągnięta na listę w sumie wartości z dnia ogłoszenia upadłości.
Jeżeli w dniu ogłoszenia upadłości płatność wierzytelności nie oprocentowanej jeszcze nie nastąpiła, na listę wciągnięta będzie suma zmniejszona o odsetki ustawowe, nie wyższe niż sześć procent, za czas od dnia ogłoszenia upadłości do dnia płatności, i nie więcej niż za dwa lata.
Wierzytelność współdłużnika lub poręczyciela upadłego z tytułu zwrotnego roszczenia będzie wciągnięta na listę w takiej wysokości, w jakiej współdłużnik lub poręczyciel zaspokoił wierzyciela.
Wierzytelność, zabezpieczona hipoteką lub w rejestrze na majątku upadłego położonym za granicą, wciągnięta będzie na listę jeżeli złożony będzie dowód wykreślenia wpisu o zabezpieczeniu.
Wierzytelność w pieniądzach zagranicznych będzie wciągnięta na listę po przerachowaniu na pieniądze krajowe, bez względu na termin płatności, według kursu giełdy warszawskiej w dniu ogłoszenia upadłości, a gdy takiego kursu nie było według średniego kursu walut obcych w złotych polskich, ustalonego przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego, a gdy takiego kursu nie było - według ceny rynkowej z tej daty.
Jeżeli wierzytelność ustalona jest wyrokiem prawomocnym, sprzeciw może być oparty tylko na zdarzeniach, zaszłych po zamknięciu rozprawy w sprawie, w której wyrok był wydany. Zdarzenia te powinny być stwierdzone dowodem na piśmie.
Jeżeli wierzytelność stwierdzona jest tytułem egzekucyjnym, sprzeciw, oparty na tym, że czynność upadłego zdziałana została ze szkodą wierzycieli, może być wniesiony tylko przez syndyka.
Wierzyciel może żądać zwrotu dokumentów złożonych na usprawiedliwienie wierzytelności. Sekretarz sądu wydaje dokument z zaznaczeniem na nim, w jakiej sumie wierzytelność została uznana.
Sędzia-komisarz uzupełnia listę w miarę zgłoszenia wierzytelności po upływie terminu do zgłoszeń oraz prostuje ją stosownie do prawomocnych orzeczeń.
Odmowa uznania wierzytelności w całości lub w części w trybie przepisów rozdziału niniejszego nie tamuje możności jej dochodzenia przeciwko upadłemu po ukończeniu lub umorzeniu postępowania upadłościowego.
Układ upadłego z wierzycielami
Układ upadłego z wierzycielami
Przepisy ogólne
Przepisy ogólne
Po ustaleniu przez sędziego-komisarza listy wierzytelności upadły może zawrzeć układ z wierzycielami nie uprzywilejowanymi.
Jeżeli jest kilku upadłych, każdy z nich może zawrzeć odrębny układ, jego tylko obowiązujący.
Nie będzie dopuszczony do zawarcia układu upadły, który:
Układ jest dopuszczalny tylko wtedy, gdy zapewnione jest zaspokojenie wierzycieli uprzywilejowanych i wierzycieli masy upadłości, chyba że zgodzą się oni na zawarcie układu.
Sędzia-komisarz odrzuci podanie, jeżeli nie zawiera ono propozycji układowych, jak również gdy upadły nie może być dopuszczony do zawarcia układu.
Po wysłuchaniu syndyka oraz członków rady wierzycieli sędzia-komisarz może odmówić dopuszczenia do zawarcia układu:
Na postanowienie sędziego-komisarza, którym upadły dopuszczony został do zawarcia układu, nie ma zażalenia.
Zawarcie układu
Zawarcie układu
zgoda jest niezbędna do zawarcia układu.
Jeżeli w propozycjach układowych przewidziane jest zabezpieczenie przez osobę trzecią wykonania układu, upadły winien przed rozpoczęciem zgromadzenia złożyć sędziemu-komisarzowi oświadczenia tej osoby na piśmie, iż w razie zatwierdzenia układu udzieli zabezpieczenia. Podpis osoby przyrzekającej zabezpieczenie winien być uwierzytelniony.
W razie nie usprawiedliwionego niestawiennictwa upadłego lub jego pełnomocnika na zgromadzeniu - sędzia-komisarz może odrzucić podanie o zawarcie układu.
Na zgromadzeniu wierzycieli syndyk składa sprawozdanie, odczytuje propozycje układowe i przedstawia o nich swoją opinię.
Jeżeli nie doszło do zawarcia układu, upadły nie jest pozbawiony prawa zgłaszania nowych propozycji układowych, sędzia-komisarz jednak po wysłuchaniu syndyka i rady wierzycieli może odmówić ponownego dopuszczenia do układu.
Zatwierdzenie układu
Zatwierdzenie układu
Sąd odmówi zatwierdzenia układu:
Jeżeli warunki układu są zbyt krzywdzące dla wierzycieli, którzy głosowali przeciwko układowi, sąd może na skutek zarzutów choćby jednego z tych wierzycieli odmówić zatwierdzenia układu.
Na postanowienie sądu drugiej instancji, odmawiające zatwierdzenia układu, służy kasacja.
Skutki układu
Skutki układu
Z zabezpieczeń udzielonych przez osoby trzecie na pewność wykonania układu, nie będą mogli korzystać wierzyciele, którzy przed zawarciem układu wierzytelności swych do masy upadłości nie zgłosili.
Po uprawomocnieniu się postanowienia zatwierdzającego układ oraz po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu zobowiązań masy upadłości i wierzytelności uprzywilejowanych, sąd wyda postanowienie o ukończeniu postępowania upadłościowego.
Uchylenie układu
Uchylenie układu
Uchylenie układu z innych przyczyn, niż wskazane w artykule poprzedzającym, jest niedopuszczalne.
Jeżeli upadły udzielił niektórym wierzycielom korzyści większych, niż przewidziane w układzie, każdy wierzyciel w ciągu dwóch lat od daty prawomocnego zatwierdzenia układu może w drodze powództwa żądać solidarnie od upadłego i wierzyciela, który osiągnął niedozwoloną korzyść, uiszczenia sumy, o jaką w układzie zmniejszona została wierzytelność żądającego. Wierzyciel, który osiągnął niedozwoloną korzyść, odpowiada tylko do wysokości tej korzyści.
Podział funduszów masy
Podział funduszów masy
Należności pierwszej i drugiej kategorii będą zaspokajane przez syndyka w miarę wpływania potrzebnych sum do masy; o ile w ten sposób nie będą uiszczone, zaspokojone zostaną w drodze podziału.
Jeżeli suma przeznaczona do podziału nie wystarcza na zaspokojenie w całości wszystkich należności, należności dalszej kategorii będą uiszczone dopiero po zupełnym zaspokojeniu należności poprzedzającej kategorii, a gdy majątek nie wystarcza na pokrycie w całości wszystkich należności tej samej kategorii, należności te będą zaspokojone stosunkowo do wysokości każdej z nich.
Jeżeli zarzutów nie wniesiono, sędzia-komisarz plan podziału zatwierdzi, po czym plan będzie wykonany.
Wykonanie planu podziału nie może nastąpić przed uprawomocnieniem się postanowienia o ogłoszeniu upadłości.
Po umorzeniu lub ukończeniu postępowania upadłościowego sumy zatrzymane w depozycie, o ile nie przypadną osobie wskazanej w planie podziału, wydane będą upadłemu na jego wniosek.
Po wykonaniu planu ostatniego podziału sąd stwierdzi postanowieniem ukończenie postępowania upadłościowego. Postanowienie będzie ogłoszone przez obwieszczenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym oraz w prasie lokalnej i doręczone upadłemu, syndykowi oraz członkom rady wierzycieli, a jeżeli dotyczy upadłości przedsiębiorstwa państwowego - także organowi założycielskiemu.
Umorzenie, ukończenie i uchylenie postępowania upadłościowego
Umorzenie, ukończenie i uchylenie postępowania upadłościowego
Postanowienie o umorzeniu postępowania będzie ogłoszone przez obwieszczenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym oraz w prasie lokalnej i doręczone upadłemu, syndykowi oraz członkom rady wierzycieli, a jeżeli dotyczy upadłości przedsiębiorstwa państwowego - także organowi założycielskiemu.
Prawomocne postanowienie o umorzeniu postępowania jest tytułem do wykreślenia wpisów dotyczących upadłości w księgach wieczystych i w innych księgach i rejestrach.
Przepisy trzech ostatnich artykułów stosuje się odpowiednio w przypadkach, gdy postępowanie upadłościowe zostało prawomocnie ukończone lub gdy postanowienie o ogłoszeniu upadłości zostało prawomocnie uchylone.
Jeżeli ukończenie postępowania nastąpiło wskutek zawarcia i zatwierdzenia układu, upadły odzyskuje możność zarządzania i rozporządzania majątkiem o tyle tylko, o ile układ nie przewiduje ograniczeń.
Zmiana stosunku prawnego, która zaszła na podstawie przepisów prawa niniejszego, obowiązuje upadłego i stronę drugą również po umorzeniu lub ukończeniu postępowania.
Przepisy odrębne co do upadłości instytucji emitujących listy zastawne lub obligacje
Przepisy odrębne co do upadłości instytucji emitujących listy zastawne lub obligacje
Przepisy artykułu poprzedzającego stosuje się w razie upadłości innych instytucji, emitujących listy zastawne lub obligacje, na których zaspokojenie przeznaczona jest osobna masa.
Syndyk nie może puszczać w obieg listów zastawnych i obligacji, wydanych przez upadłą instytucję emitującą, a będących jej własnością. Listy te i obligacje będą umorzone.
- zmieniony przez art. 2 pkt 6 ustawy z dnia 1 marca 1996 r. o zmianie Kodeksu postępowania cywilnego, rozporządzeń Prezydenta Rzeczypospolitej - Prawo upadłościowe i Prawo o postępowaniu układowym, Kodeksu postępowania administracyjnego, ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.96.43.189) z dniem 1 lipca 1996 r.
- zmieniony przez art. 1 pkt 33 ustawy z dnia 31 lipca 1997 r. (Dz.U.97.117.751) zmieniającej nin. rozporządzenie z dniem 3 stycznia 1998 r.
- zmieniony przez art. 20 pkt 3 ustawy z dnia 29 grudnia 1993 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (Dz.U.94.1.1) z dniem 1 stycznia 1994 r.
- zmieniony przez art. 1 pkt 38 lit. a) ustawy z dnia 31 lipca 1997 r. (Dz.U.97.117.751) zmieniającej nin. rozporządzenie z dniem 3 stycznia 1998 r.
- zmieniony przez art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 22 czerwca 1995 r. o zmianie ustawy o organizacji i finansowaniu ubezpieczeń społecznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U.95.85.426) z dniem 24 sierpnia 1995 r.
- zmieniony przez art. 1 pkt 38 lit. c) ustawy z dnia 31 lipca 1997 r. (Dz.U.97.117.751) zmieniającej nin. rozporządzenie z dniem 3 stycznia 1998 r.
- zmieniony przez art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 22 grudnia 1995 r. o zmianie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej - Kodeks handlowy i niektórych innych ustaw (Dz.U.96.6.43) z dniem 24 kwietnia 1996 r.
- zmieniony przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o zmianie niektórych ustaw normujących funkcjonowanie gospodarki i administracji publicznej (Dz.U.96.106.496) z dniem 1 stycznia 1997 r.
- zmieniony przez art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 22 grudnia 1995 r. o zmianie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej - Kodeks handlowy i niektórych innych ustaw (Dz.U.96.6.43) z dniem 24 kwietnia 1996 r.
- zmieniony przez art. 1 pkt 4 ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o zmianie niektórych ustaw normujących funkcjonowanie gospodarki i administracji publicznej (Dz.U.96.106.496) z dniem 1 stycznia 1997 r.