Rozdział 2 - Forma testamentu. - Prawo spadkowe.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1946.60.328

Akt utracił moc

Wersja od: 1 października 1950 r.

Rozdział II.

Forma testamentu.

Oddział 1.

Testamenty zwykłe.

Art.  79.

§ 1. Spadkodawca może sporządzić testament w ten sposób, że w całości napisze go pismem ręcznym, podpisze i zaopatrzy datą, zawierającą dzień, miesiąc i rok sporządzenia testamentu.

§ 2. Jednakże brak daty w testamencie nie pociąga za sobą jego nieważności, jeżeli datę można oznaczyć na podstawie treści testamentu albo jeżeli może ona być stwierdzona innymi środkami dowodowymi.

Art.  80.

§ 1. Spadkodawca może sporządzić testament także w ten sposób, iż wobec dwóch równocześnie obecnych świadków poda ustnie swoją wolę do wiadomości albo sędziego obywatelskiego, albo burmistrza lub upoważnionego przez niego urzędnika, albo wójta. Osoba ta spisze wolę spadkodawcy w protokole z podaniem daty jego sporządzenia i protokół ten odczyta spadkodawcy, czyniąc o tym wzmiankę w protokole. Tak sporządzony protokół zostanie następnie podpisany przez spadkodawcę, osobę spisującą jego wolę oraz świadków. Jeżeli spadkodawca nie umie lub nie może się podpisać, osoba spisująca jego wolę powinna podać w protokole, z jakich powodów brak jest podpisu spadkodawcy.

§ 2. Osoby głuche lub nieme nie mogą sporządzić testamentu w sposób przewidziany w artykule niniejszym.

Art.  81.

§ 1. Spadkodawca może sporządzić testament przed notariuszem w ten sposób, że wolę swoją poda mu ustnie do wiadomości, notariusz zaś tę wolę spisze w protokole. Na żądanie spadkodawcy notariusz włoży protokół do koperty, zapieczętuje ją, zaznaczy na niej ze swoim podpisem, czyj testament zawiera, i pozostawi ją u siebie na przechowaniu.

§ 2. Spadkodawca może sporządzić testament przed notariuszem również w ten sposób, że wręczy mu pismo z oświadczeniem, iż pismo to jest jego testamentem. Pismo to może być wręczone notariuszowi otwarte lub zapieczętowane, może być napisane przez spadkodawcę lub przez inną osobę, powinno być jednak podpisane przez spadkodawcę. Wręczone przez spadkodawcę pismo notariusz włoży do koperty, zapieczętuje ją, zaznaczy na niej ze swoim podpisem, czyj testament zawiera, i pozostawi ją u siebie na przechowaniu. Z czynności tej notariusz spisuje protokół.

§ 3. Notariusz, przed którym ma być sporządzony testament, powinien przybrać do tej czynności drugiego notariusza lub dwóch świadków. Wszystkie osoby, uczestniczące w sporządzeniu testamentu, muszą być przy całej czynności obecne. Poza tym do sporządzenia testamentów notarialnych stosuje się prawo o notariacie.

Oddział 2.

Testamenty szczególne.

Art.  82.

Jeżeli wskutek szczególnych okoliczności, jako to: przerwania komunikacji, epidemii, działań wojennych, choroby spadkodawcy albo jego nieszczęśliwego wypadku, uzasadniających obawę rychłej jego śmierci, sporządzenie testamentu zwykłego byłoby niemożliwe lub bardzo utrudnione, spadkodawca może sporządzić testament ustny przez podanie swej woli do wiadomości trzech równocześnie obecnych świadków. Wola ta powinna być, skoro tylko stanie się to możliwe, przez jednego ze świadków lub inną osobę spisana z podaniem daty sporządzenia testamentu i daty spisania jego treści, a następnie pismo to winno być co najmniej przez dwóch świadków podpisane; jednakże niezachowanie obowiązku natychmiastowego spisania woli spadkodawcy lub podpisania pisma przez świadków nie pociąga za sobą nieważności testamentu, spisanego i podpisanego później. Gdyby wola spadkodawcy nie została w ogóle spisana, treść testamentu może być stwierdzona zgodnym, złożonym pod przysięgą, zeznaniem co najmniej dwóch świadków, wobec których spadkodawca podał swoją wolę.

Art.  83.

§ 1. Kto w czasie podróży znajduje się na polskim statku morskim lub statku powietrznym, może sporządzić testament przed kapitanem statku lub jego zastępcą w taki sposób, w jaki sporządza się testament przed sędzią obywatelskim, burmistrzem lub wójtem. Protokół, spisany przez kapitana statku lub jego zastępcę, ma moc dokumentu publicznego.

§ 2. Jeżeli w przypadku, określonym w paragrafie poprzedzającym, sporządzenie testamentu przed kapitanem statku lub jego zastępcą byłoby niemożliwe, spadkodawca może sporządzić testament ustny w sposób przewidziany w artykule poprzedzającym.

Art.  84.

§ 1. W czasie mobilizacji, wojny lub przebywania w niewoli osoba wojskowa, osoba powołana do osobistych świadczeń wojennych, osoba przebywająca przy jednostce wojskowej na mocy stosunku służbowego lub umownego oraz osoba znajdująca się na statku, wchodzącym w skład siły zbrojnej, może sporządzić testament:

1) bądź przed sędzią wojskowym w ten sposób, iż wolę swoją poda mu ustnie do wiadomości, a sędzia wolę tę spisze w protokole z podaniem daty jego sporządzenia, protokół odczyta spadkodawcy zaznaczając o tym w protokole, a następnie tak sporządzony protokół zostanie podpisany przez spadkodawcę i sędziego, przy czym jeżeli spadkodawca nie umie lub nie może się podpisać, sędzia wojskowy powinien podać w protokole, z jakich powodów brak jest podpisu spadkodawcy; protokół spisany przez sędziego wojskowego ma moc dokumentu publicznego;

2) bądź przez własnoręczne podpisanie testamentu, napisanego przez inną osobę, jeżeli testament taki z podaniem daty jego sporządzenia podpiszą także dwaj równocześnie obecni świadkowie;

3) bądź wreszcie, jeżeli nie umie lub nie może się podpisać, przez podanie ustnie swojej woli do wiadomości trzech równocześnie obecnych świadków, z których jeden tę wolę spisze z podaniem daty sporządzenia pisma, pismo odczyta spadkodawcy zaznaczając o tym w piśmie, a następnie tak sporządzone pismo zostanie podpisane przez wszystkich trzech świadków; w piśmie należy podać, z jakich powodów brak jest podpisu spadkodawcy.

§ 2. Jeżeli osoba, wymieniona w paragrafie poprzedzającym, jest ranna lub chora, może ona sporządzić także testament ustny w sposób przewidziany w dwóch artykułach poprzedzających; jednakże świadkowie, do których wiadomości spadkodawca podał swoją wolę, mogą nie być równocześnie obecni.

Art.  85.

§ 1. Testamenty szczególne tracą moc prawną po upływie sześciu miesięcy licząc od ustania okoliczności, które uprawniały do sporządzenia ich w takiej formie. Jeżeli spadkodawca niezdolny jest do sporządzenia innego testamentu, bieg tego terminu ulega zawieszeniu na czas trwania niezdolności.

§ 2. Jeżeli spadkodawca zmarł przed upływem powyższego terminu, testament szczególny pozostaje w mocy.

Oddział 3.

Przepisy wspólne.

Art.  86.

Nie może być świadkiem przy sporządzeniu testamentu osoba, która:

1) nie ma pełnej zdolności do działań prawnych;

2) jest ślepa, głucha lub niema;

3) nie umie czytać i pisać;

4) została skazana prawomocnym wyrokiem za fałszywe zeznania.

Art.  87.

Nie może być świadkiem przy sporządzeniu testamentu osoba, która nie włada mową, w jakiej spadkodawca sporządza testament.

Art.  88.

Nie może być świadkiem przy sporządzeniu testamentu osoba, dla której spadkodawca w tym testamencie ustanowił jakąkolwiek korzyść, oraz jej małżonek, wstępni, zstępni, rodzeństwo, osoby w ten sam sposób z nią spowinowacone lub pozostające z nią w stosunku przysposobienia.

Art.  89.

§ 1. Testament, sporządzony z naruszeniem przepisów rozdziału niniejszego, jest nieważny, jeżeli przepisy te nie stanowią inaczej.

§ 2. Jeżeli świadkami przy sporządzeniu testamentu były osoby wyłączone według przepisów artykułu poprzedzającego, nieważne jest tylko to rozporządzenie, które zawiera wymienioną w tym artykule korzyść, chyba że przypuszczać należy, iż bez tego rozporządzenia spadkodawca nie sporządziłby testamentu albo sporządziłby testament treści odmiennej.