Dział 1 - HIPOTEKA W OGÓLNOŚCI. - Prawo rzeczowe.
Dz.U.1946.57.319
Akt utracił mocDZIAŁ I.
HIPOTEKA W OGÓLNOŚCI.
HIPOTEKA W OGÓLNOŚCI.
Przepisy ogólne.
Przepisy ogólne.
Przedmiotem hipoteki może być także użytkowanie wieczyste oraz wierzytelność hipoteką zabezpieczona.
Hipoteka zabezpiecza, oprócz kapitału wierzytelności, objęte wpisem odsetki za dwa ostatnie lata przed licytacją oraz przyznane koszty procesu w wysokości, nie przenoszącej dziesiątej części kapitału.
Zmiana terminu lub miejsca płatności wierzytelności hipotecznej, podwyższenie stopy odsetek do sześciu od sta w stosunku rocznym lub zastrzeżenie takich odsetek od wierzytelności dotychczas nieoprocentowanej oraz zastąpienie wierzytelności hipoteką zabezpieczonej inną wierzytelnością może nastąpić bez zgody osób, którym służą na nieruchomości prawa z pierwszeństwem równym lub niższym.
Domniemanie istnienia prawa, wynikające z wpisu hipoteki, obejmuje, o ile chodzi o odpowiedzialność z nieruchomości, także wierzytelność hipoteką zabezpieczoną.
Właściciel nieruchomości nie będący dłużnikiem osobistym może niezależnie od zarzutów, jakie mu służą osobiście przeciwko wierzycielowi hipotecznemu, zasłaniać się zarzutami, które służą dłużnikowi osobistemu, jak również tymi, których dłużnik osobisty zrzekł się po powstaniu hipoteki.
O ile chodzi o odpowiedzialność z nieruchomości obciążonej hipoteką, nie można powołać się na ograniczenie odpowiedzialności, wynikające z przepisów prawa spadkowego.
Nieważne jest zastrzeżenie, przez które właściciel nieruchomości zobowiązuje się względem wierzyciela hipotecznego, że nie dokona zbycia lub obciążenia nieruchomości przed wygaśnięciem hipoteki.
Zaspokojenie wierzyciela hipotecznego z nieruchomości obciążonej następuje w drodze egzekucji. Umowa przeciwna jest nieważna.
Kilka nieruchomości może ulec obciążeniu w celu zabezpieczenia tej samej wierzytelności (hipoteka łączna). W przypadku takim wierzyciel może według swego uznania żądać zaspokojenia w całości lub w części z każdej nieruchomości z osobna, z niektórych z nich lub ze wszystkich łącznie.
Wierzyciel, któremu służy hipoteka łączna, może również według swego uznania dokonać jej podziału między poszczególne nieruchomości. Do takiego rozporządzenia stosuje się odpowiednio przepisy o zniesieniu praw rzeczowych ograniczonych.
Wypowiedzenie, przewidziane w artykule poprzedzającym, jest skuteczne, chociażby wierzyciel wiedział, że osoba wpisana w księdze wieczystej jako właściciel nieruchomości nie jest właścicielem.
Przelew wierzytelności hipotecznej.
Przelew wierzytelności hipotecznej.
W razie przelewu wierzytelności hipotecznej nabywca może, o ile chodzi o zaspokojenie z nieruchomości obciążonej, powołać się na przepisy o rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych także w odniesieniu do wierzytelności zabezpieczonej oraz w odniesieniu do zarzutów przeciwko wierzytelności, które mogły być podniesione przeciwko zbywcy.
W razie przelewu wierzytelności hipotecznej właściciel nieruchomości obciążonej, który dokonał spłaty kapitału do rąk zbywcy, nie może powołać się wobec nabywcy na brak zawiadomienia o przelewie. Jednakże zapłata odsetek do rąk zbywcy zwalnia właściciela, jeżeli nie otrzymał piśmiennego zawiadomienia o przelewie od zbywcy lub od nabywcy albo nie został zawiadomiony przez sąd prowadzący księgę wieczystą.
Właściciel nieruchomości obciążonej nie może powołać się wobec nabywcy wierzytelności hipotecznej na zapłatę odsetek, dokonaną do rąk zbywcy z góry za więcej niż jeden pełny okres płatności, chyba że zapłata była ujawniona w księdze wieczystej albo że nabywca o niej wiedział w chwili przelewu.
Przepisów rozdziału niniejszego nie stosuje się do przelewu roszczenia o zaległe odsetki wierzytelności hipotecznej.
Zakres obciążenia hipoteką.
Zakres obciążenia hipoteką.
Hipoteka obejmuje nieruchomość wraz z przynależnościami i utrzymuje się na niej jako na całości aż do zupełnego wygaśnięcia wierzytelności, którą zabezpiecza.
Rzeczy, które wskutek zbycia przestały być przynależnościami, są objęte hipoteką, dopóki pozostają na nieruchomości, chyba że zostały zbyte w granicach prawidłowej gospodarki, a umowa zbycia jest stwierdzona pismem z datą urzędownie ustaloną.
Aż do chwili zajęcia nieruchomości wierzyciel hipoteczny nie może sprzeciwić się usunięciu jej części składowych lub przynależności, o ile właściciel nie narusza przez to zasad prawidłowej gospodarki.
Przepisy artykułu poprzedzającego stosuje się odpowiednio do roszczeń o świadczenia z ciężaru realnego, służącego każdoczesnemu właścicielowi nieruchomości obciążonej hipoteką.
W razie sprzedaży części nieruchomości, obciążonej hipoteką, zarówno sprzedawca, jak i kupujący mogą żądać, ażeby wierzyciel zwolnił tę część od obciążenia, jeżeli jest ona stosunkowo nieznaczna, a wartość pozostałej części zapewnia wierzycielowi dostateczne bezpieczeństwo. Na żądanie wierzycieli cena sprzedaży winna im być wypłacona według pierwszeństwa służących im hipotek.
Przepisy artykułu poprzedzającego, wyjąwszy przepis dotyczący ceny sprzedaży, stosuje się także w razie bezpłatnego ustąpienia części nieruchomości na cele publiczne.
Ochrona hipoteki.
Ochrona hipoteki.
Jeżeli właściciel lub osoba trzecia oddziaływa na nieruchomość w taki sposób, że może to pociągnąć za sobą zmniejszenie jej wartości w stopniu zagrażającym bezpieczeństwu hipoteki, wierzyciel może żądać zaniechania tych działań.
Jeżeli skutkiem okoliczności, za które właściciel odpowiada, wartość nieruchomości uległa zmniejszeniu naruszającemu bezpieczeństwo hipoteki, wierzyciel może żądać, wyznaczając właścicielowi odpowiedni termin na piśmie, bądź przywrócenia nieruchomości do stanu poprzedniego, bądź dostatecznego zabezpieczenia dodatkowego. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu wierzyciel może żądać niezwłocznego zaspokojenia z nieruchomości obciążonej.
Jeżeli zmniejszenia wartości nieruchomości naruszające bezpieczeństwo hipoteki, nastąpiło skutkiem okoliczności, za które właściciel nie odpowiada, hipoteka obejmuje roszczenie o naprawienie szkody, jakie może należeć się właścicielowi.
Wygaśnięcie hipoteki.
Wygaśnięcie hipoteki.
Wygaśnięcie wierzytelności zabezpieczonej hipoteką pociąga za sobą wygaśnięcie hipoteki, chyba że szczególny przepis stanowi inaczej.
Przedawnienie wierzytelności nie pozbawia wierzyciela prawa zaspokojenia się z nieruchomości obciążonej hipoteką.
Jeżeli dłużnikowi osobistemu, który zaspokoił wierzyciela hipotecznego, służy roszczenie zwrotne względem właściciela nieruchomości obciążonej albo względem jego poprzednika prawnego, hipoteka przechodzi na dłużnika aż do wysokości służącego mu roszczenia. Jednakże gdy wierzyciel został zaspokojony tylko w części, służy mu co do pozostałej części pierwszeństwo przed hipoteką, uzyskaną przez dłużnika osobistego.
Jeżeli przed upływem lat dwudziestu od daty postanowienia o umorzeniu hipoteki wierzyciel nie zgłosi się po odbiór sumy złożonej do depozytu sądowego, jego prawo do tej sumy wygasa, a składający może odebrać ją z powrotem.
Jeżeli ustawa inaczej nie stanowi, połączenie w jednej osobie własności nieruchomości obciążonej i hipoteki pociąga za sobą wygaśnięcie hipoteki.
Jeżeli wierzytelność hipoteczna jest obciążona prawem osoby trzeciej, połączenie w jednej osobie własności nieruchomości i hipoteki nie może szkodzić prawom tej osoby trzeciej.
W razie wygaśnięcia hipoteki wierzyciel obowiązany jest spełnić to, co do niego należy, ażeby mogło nastąpić wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej.