Prawo odpędu, kontyngent zakupu i sposób obliczania ceny spirytusu, produkowanego w gorzelniach rolniczych i przemysłowych.
Dz.U.1925.95.677
Akt utracił mocROZPORZĄDZENIE
MINISTRA SKARBU
z dnia 8 września 1925 r.
w sprawie prawa odpadu, kontyngentu zakupu i sposobu obliczania ceny spirytusu, produkowanego w gorzelniach rolniczych i przemysłowych. *
Prawo odpędu.
Prawo odpędu.
h) dane co do odległości od krochmalni.
Kontyngent zakupu.
Kontyngent zakupu.
Kalkulacja ceny.
Kalkulacja ceny.
a) koszt surowców: ziemniaków i jęczmienia.
Ilość ziemniaków, potrzebną dla wyprodukowania 700 hl. spirytusu 100% wylicza się, opierając się na wydajności 60 litrów spirytusu 100% z 1 g. skrobi, przy uwzględnieniu zużycia 21,30 klg. jęczmienia na słód, potrzebny do wyprodukowania 100 litrów spirytusu przy przyroście 50% na słód i wydajności 30% skrobi ze słodu. Zawartość skrobi w ziemniakach ustala się 17,2°/5 na kampanje 1925/26 r. oraz 1926/27 r., t. j. na okres od 1 września 1925 r. do 31 sierpnia 1927 r. włącznie. Zawartość skrobi względnie sposób jej obliczenia na następny okres ustali Minister Skarbu.
Podstawą dla wypośrodkowania ceny ziemniaków loco gorzelnia dla danego województwa jest rynkowa cena ziemniaków fabrycznych z miesięcy września i października każdego roku. Ceny te zostają zmniejszone o koszt transportu do kolei lub miasta, przyjmując przeciętną odległość dla gorzelni danego województwa. Koszt transportu ziemniaków do kolei przyjmuje się w/g cen, ustalonych w punkcie g) dla zwózki węgla z wagonu do gorzelni.
Ceny na jęczmień loco gorzelnia wyprowadza się stosownie do przeciętnych cen rynkowych na jęczmień wszystkich gatunków w miesiącach wrześniu i październiku danego roku z wyłączeniem jęczmienia browarnego.
b) Koszt gorzelanego.
Koszt gorzelanego przyjmuje się według norm ustalonych przez organizacje zawodowe techników gorzelanych za zawodową pracę gorzelanych. Normy te podlegają porównaniu, w miarę możności, z rzeczywistemi kontraktami, w celu ewentualnego skorygowania, o ileby te kontrakty wykazywały inne płace. Z obliczonego w ten sposób kosztu może być przeniesiony pewien procent na rachunek gospodarstwa rolnego, o ile w danem województwie w myśl umowy gorzelani zatrudniani są w gospodarstwie rolnem. Wysokość procentu przyjmowanego na rachunek gospodarstwa rolnego może być dla poszczególnych województw różna, w zależności od ilości czasu poświęcanego przez gorzelanego dla gospodarstwa rolnego w poszczególnych województwach.
c) Koszty administracyjne.
Koszty administracyjne obejmują koszty materjałów piśmiennych: książek, druków, porto, koszty związane z wyjazdami przedsiębiorców gorzelni w sprawach gorzelni, koszty związane z utrzymaniem pokoju dla urzędników skarbowych z używalnością koni przy ich poszczególnych czynnościach i t. p.
Koszty administracyjne przyjmuje się do kalkulacji w wysokości 1/3 kosztów gorzelanego obciążających gorzelnię.
d) Robocizna.
Jako podstawę do obliczenia kosztów robocizny przyjmuje się, że kampanja w gorzelni trwa 180 dni roboczych, w ciągu których jest zatrudnionych 5 robotników.
Wynagrodzenie robotników ustala się według norm, przyjętych dla robotników rolnych przez t. zw. umowy rolne, przyczem uwzględnia się 3 robotników wykwalifikowanych, płaconych, jak ordynarjusze, oraz 2 robotników niewykwalifikowanych, płaconych, jak robotnicy dniówkowi.
e) Odstawa spirytusu.
Przyjmuje się przeciętną w danem województwie odległość gorzelni od najbliższej stacji kolejowej lub przystani, oraz 64 furmanki dla odstawy spirytusu.
Cenę furmanki przyjmuje się w wysokości 75% przeciętnych cen miesięcy zimowych furmanek najemnych, ciężarowych za 1 klm. i 100 kg., wyprowadzonych przez oddziały Dyrekcji Państwowego Monopolu Spirytusowego.
f) Amortyzacja i remont.
Wartość gorzelni ustala się w wysokości następującej w zależności od województwa: woj. tarnopolskie, stanisławowskie, białostockie, wołyńskie, poleskie, nowogródzkie i okrąg administracyjny wileński - 90.000 zł., woj. warszawskie, lubelskie, kieleckie i łódzkie - 85.000 zł., woj. krakowskie, lwowskie, pomorskie, poznańskie i śląskie - 80.000 zł.
Z wartości powyższej przyjmuje się 40°/o na budynek i 60% na urządzenie, przyczem oblicza się 4% na amortyzację i remont budynków oraz 10% na amortyzację i remont urządzeń.
Zasadniczo przyjmuje się dla określenia kosztu opalu, iż gorzelnie opalane są węglem. Zużycie węgla na 1 hl. spirytusu przyjmuje się w wysokości 1.5 q. węgla. Cenę węgla określa się z przeciętnej ceny loco wagon kopalnia (kopalnie: górnośląska i dąbrowiecka, gatunek: kostka i orzech) z dodaniem przeciętnych kolejowych kosztów przewozu do danego województwa oraz przeciętnych kosztów zwózki z wagonu do gorzelni i 5% na manco węgla przy przewozie.
h) Asekuracja.
Przyjmuje się całkowitą asekurację gorzelni i urządzeń w pełnej wartości według punktu f), według przeciętnych stawek towarzystw asekuracyjnych oraz asekurację dwumiesięcznego zapasu spirytusu i jęczmienia.
i) Podatki i opłaty.
Przyjmuje się według danych władz skarbowych, uwzględniając rzeczywiste podatki państwowe i komunalne, obciążające gorzelnie (świadectwo przemysłowe, patent akcyzowy, zasadniczy i dodatkowy, komunalny dodatek do świadectwa przemysłowego, komunalny dodatek na szkoły, komunalny do patentu akcyzowego, podatek obrotowy, oraz opłaty za dozór kotłów).
j) Smary i światło.
Przyjmuje i się zużycie 2 kg. smaru i 1 kg. nafty dziennie według cen rynkowych.
k) Oprocentowanie kapitału obrotowego.
Przyjmuje się dwumiesięczne wydatki, poczynione przez przedsiębiorców gorzelni na gorzelanego, administrację, robociznę, opał, asekurację, smary i światło, obliczone według zasad tego paragrafu przy oprocentowaniu według stopy dyskontowej w Banku Polskim.
l) Ubytki magazynowe i drogowe.
Na ubytki przyjmuje się 11/2% w powyższy sposób wyprowadzonych kosztów jednego hl. spirytusu.
Ta sama gorzelnia dostarczywszy ilość mniejszą-400 hl., otrzymałaby przy cenie podstawowej 50 z dodatkiem 12%:
Gorzelni tej należy wypłacić 22.400 zł. Ta sama zasada stosuje się przy potrąceniu. Np. dana gorzelnia dostarczyła 1.020 hl., za które należałoby się według ścisłego obliczenia:
Ta sama gorzelnia, dostarczywszy 1.000 hl, otrzymałaby:
W tym wypadku gorzelnia otrzymuje nie 47.940 zł., lecz 48.000 zł.
Jednocześnie tracą moc obowiązującą dotychczasowe, sprzeczne z niniejszym przepisy i rozporządzenia, a w szczególności sprzeczne z niniejszym ustępy §§ 4, 73, 75, 77, 85 rozporządzenia Ministra Skarbu z dnia 10 marca 1925 r. w celu wykonania ustawy o monopolu spirytusowym (Dz. U. R. P. Na 31 poz. 218).
ZAŁĄCZNIK № 1
Sposób ustalania wysokości prawa odpędu dla poszczególnych gorzelni przez władze skarbowe II instancji.
Sposób ustalania wysokości prawa odpędu dla poszczególnych gorzelni przez władze skarbowe II instancji.
I.
Gorzelnie rolnicze.
Gorzelnie rolnicze.
W stosunku do tych dziewięciu czynników, wojewódzkie prawo odpędu, wyznaczone dla gorzelni rolniczych, dzieli się pomiędzy takowe w następujący sposób:
Uwaga: kilometr polnej drogi przyjmuje się za dwa kilometry szosy lub bruku.
W tym ostatnim wypadku przyjmuje się pod uwagę ilość ziemi ornej, należącej do kategorji, począwszy od 3-ej klasyfikacji, przyjętej w instrukcji do podatku majątkowego i dzieli się powyższe 10% w stosunku do ilości tej ziemi, nie uwzględniając gruntów należących do kategorji 1-ej i 2-ej. W braku ścisłej klasyfikacji gruntów, należy przyjmować pod uwagę, ilość ziemi ornej gospodarstwa połączonego z gorzelnią, nie nadającej się, korzystnie do uprawy pszenicy, buraków cukrowych, wysadków buraczanych i t. p. roślin, wymagających ziemi silnej.
O ile oddalenie cukrowni lub krochmalni od najbliższej gorzelni danego województwa przekracza 50 klm., czynników tych wogóle nie bierze się pod uwagę i ilości prawa odpadu, przeznaczone do podziału w zależności od tych czynników dodaje się w połowie do ilości prawa odpadu, przeznaczonego do podziału w zależności od obszaru gruntów, w 1/4 do ilości prawa odpadu w zależności od oddalenia kolei i w 1/4 od odległości od miast lub ośrodków przemysłowych.
Przykład. Województwo posiada 5 gorzelni rolniczych. Prawo odpędu dla gorzelni rolniczych województwa określone zostało w wysokości: 5.000 hl. spirytusu.
W celu podziału powyższego prawa odpadu pomiędzy gorzelnie, należy uprzednio obliczyć dla każdej gorzelni następujące dane:
Dostarczenie wiarogodnego dokumentu, stwierdzającego przedwojenną produkcję gorzelni, jest obowiązkiem przedsiębiorcy gorzelni. W wypadku niedostarczenia wystarczających danych przez przedsiębiorcę gorzelni, o ile danych tych nie posiada władza skarbowa, przyjmuje się dla danej gorzelni przeciętną produkcją przedwojenną gorzelni dla danego województwa.
W wypadku, gdy w województwie większość gorzelni nie przedstawi wystarczających danych o przedwojennej produkcji oraz danych tych nie posiadają władze skarbowe, czynnik ten nie bierze się pod uwagę, zaś ilość prawa odpadu, przeznaczoną do podziału, dołącza się w połowie do ilości prawa odpadu, przeznaczonej do podziału w zależności od rozmiarów gorzelni, w połowie do ilości prawa odpędu, przeznaczonej w zależności od obszaru gruntów.
Gorzelnia "a" posiada trzy kadzie fermentacyjna o pojemności 40 hl. każda, ogólna objętość kadzi fermentacyjnych 120 hl;
gorzelnia "b" posiada 6 kadzi fermentacyjnych o pojemności 35 hl. każda ogólna objętość kadzi fermentacyjnych 210 hl. i t. d.
gorzelnia "a" oddalona jest od stacji kolejowej o 20 klm., w czerń 15 klm. szosą i 5 klm. drogą polną: przyjmuje się dla niej odległość w wysokości 15 + 10 = 25 klm,;
gorzelnia "b" oddalona jest od kolei o 5 klm. szosą, przyjmuje się dla niej odległość w wysokości 5 klm.;
gorzelnia "c" oddalona jest od kolei o 5 klm. polną drogą, przyjmuje się dla odległości 10 klm.
Po wyprowowadzeniu powyższych danych dzieli się odpowiednie ilości prawa odpędu proporcjonalnie do wyprowadzonych współczynników, poczynając od przedwojennenej produkcji, oraz oddalenia od cukrowni i krochmalni gorzelni.
Gorzelnie | Produkcja przedwojenna | Odległość w kilom. od | Ilość gruntów | Obj. kadzi | Odpęd w 3 leciu | Jakość gleby | |||
cukrowni | krochmalni | kolei | miasta lub ośr. przem. | ||||||
ha | hl. | hl. | ilość hektar. ziemi ornej 3, 4 i t. d. kl. | ||||||
a | 500 | 5 | powyżej | 10 | 15 | 320 | 120 | 460 | 200 |
b | 550 | 10 | 20 | 25 | 350 | 180 | 500 | 150 | |
c | 700 | 15 | 50 | 15 | 10 | 400 | 90 | 600 | 100 |
d | 650 | 20 | klm. | 5 | 20 | 500 | 250 | 740 | 50 |
e | 1.400 | 30 | 40 | 10 | 800 | 450 | 1.600 | 400 | |
3.800 | 80 | 90 | 80 | 2.380 | 1.090 | 3.900 | 900 |
50% | prawa | odpędu | 5.000 | hl. | = | 2.500 | (obszar gruntu), |
3% | " | " | " | = | 150 | (przeciętny odpęd w trzechleciu), | |
7% | " | " | " | = | 350 | (przedwojenna produkcja), | |
5% | " | " | " | = | 250 | (rozmiary gorzelni), | |
9% | " | " | " | = | 450 | (oddalenie od kolei), | |
6% | " | " | " | = | 300 | (oddalenie od miast lub ośrodków przemysł.), | |
5% | " | " | " | = | 250 | (oddalenie od cukrowni), | |
5% | " | " | " | = | 250 | (oddalenie od krochmalni), | |
10% | " | " | " | = | 500 | (jakość gleby). | |
100% | " | " | " | = | 5.000 | hl. |
1. Przedwojenna produkcja.
7% prawa odpadu, czyli 350 hl. dzieli się pomiędzy gorzelnie w stosunku do przedwojennej produkcji, po wyprowadzeniu, ile na 1 hl. przedwojennej produkcji przypada hl. wyznaczonego prawa odpędu: 350 : 3800 = 0.092 hl.
Gorzelnia | a | 500 | X | 0.092 | = | 46 | hl. | |
" | b | 550 | X | 0.092 | = | 51 | hl | |
" | c | 700 | X | 0.092 | = | 64 | hl. | |
" | d | 650 | X | 0.092 | = | 60 | hl. | |
" | e | 1.400 | X | 0.092 | = | 129 | hl. | 350 hl. |
2. Oddalenie od cukrowni.
5% prawa odpadu, czyli 250 hl. dzieli się pomiędzy gorzelnie w stosunku do ilości kilometrów, o które dana gorzelnia oddalona jest od cukrowni (im dalej od cukrowni, tem dana gorzelnia otrzymuje większe prawo odpadu). Do podziału jest 250 hl.; oddalenie wszystkich gorzelni od cukrowni wynosi 80 klm., czyli na 1 klm oddalenia wypada 250 hl.: 80 = 3.12 hl.
Gorzelnia | a | 5 | klm. | X | 3.12 | = | 16 | ||
" | b | 10 | " | X | 3.12 | = | 31 | ||
" | c | 15 | " | X | 3.12 | = | 47 | ||
" | d | 20 | " | X | 3.12 | = | 62 | ||
" | e | 30 | " | X | 3.12 | = | 94 | 250 hl. |
3. Oddalenie od krochmalni.
Wobec oddalenia krochmalni od najbliższej gorzelni w województwie, przekraczającego 50 klm., czynnik powyższy nie uwzględnia się, natomiast 250 hl., przeznaczone do podziału w zależności od oddalenia gorzelni od krochmalni, przydziela się w połowie do prawa odpędu, przeznaczonego do podziału w zależności od obszaru gruntów, powiększając to prawo do wysokości 2.500 + 125 = 2.625 hl., w połowie do prawa odpędu, przeznaczonego do podziału w zależności od oddalenia od kolei, powiększając to prawo do wysokości: 450 + 125 = 575 hl.
4. Oddalenie od kolei.
9% prawa odpadu, czyli 450 hl., powiększonego w danym wypadku o 125 hl., czyli ogółem 575 hl., dzieli się pomiędzy gorzelnie w stosunku do ilości kilometrów, o które dana gorzelnia oddalona jest od kolei (im dalej od kolei, tem dana gorzelnia otrzymuje większe prawo odpędu). Do podziału jest 575 hl. Oddalenie wszystkich gorzelni od kolei wynosi 90 klm. czyli na 1 klm. oddalenia wypada 575 : 90 = 6.4 hl.
Gorzelnia | a | 10 | klm. | X | 6.4 | = | 64 | ||
" | b | 20 | " | X | 6.4 | = | 128 | ||
" | c | 15 | " | X | 6.4 | = | 96 | ||
" | d | 5 | " | X | 6.4 | = | 32 | ||
" | e | 40 | " | X | 6.4 | = | 255 | 575 hl. |
5. Oddalenie od większych miast lub ośrodków przemysłowych.
W powyższy sposób rozdziela się 6% prawa odpędu, czyli 300 hl. pomiędzy gorzelnia w stosunku do ilości klm., o które dana gorzelnia oddalona jest od miasta lub ośrodka przemysłowego.
Gorzelnia | a | 15 | klm. | X | 3.75 | hl. | = | 57 | |
" | b | 25 | " | X | 3.75 | hl. | = | 94 | |
" | c | 10 | " | X | 3.73 | hl. | = | 37 | |
" | d | 20 | " | X | 3.73 | hl. | = | 75 | |
" | e | 10 | " | X | 3.75 | hl. | = | 37 | 300 hl. |
6. 50% prawa odpędu. czyli 2.500 hl., powiększone w danym wypadku o 125 hl. (z powodu nieuwzględnienia czynnika oddalenia od krochmalni), czyli ogółem 2.625 hl., dzieli się pomiędzy gorzelnie w stosunku do ilości hektarów po wyprowadzeniu, ile na 1 ha przypada hl.; 2.625 : 2.330 = 1.1 hl.
Gorzelni | a | 320 | ha | X | 1.1 | = | 353 | |
" | b | 360 | ha | X | 1.1 | = | 397 | |
" | c | 400 | ha | X | 1.1 | = | 441 | |
" | d | 500 | ha | X | 1.1 | = | 551 | |
" | e | 800 | ha | X | 1.1 | = | 883 | 2.625 hl. |
7. Rozmiary gorzelni.
5% prawa odpędu, czyli 250 hl., dzieli się pomiędzy gorzelnie w stosunku do objętości kadzi fermentacyjnych każdej gorzelni po wyprowadzeniu, ile na 1 hl. objętości kadzi przypada hl. prawa odpędu; 250 : 1.090 = 23 hl.
Gorzelnia | a | 120 | X | 0.23 | = | 27 | hl. | |
" | b | 180 | X | 0.23 | = | 41 | " | |
" | c | 90 | X | 0.23 | = | 20 | " | |
" | d | 250 | X | 0.23 | = | 57 | " | |
" | e | 450 | X | 0.23 | = | 105 | " | 250 hl. |
8. Przeciętny odpęd w ostatniem trzechleciu.
3% prawa odpędu, czyli 150 hl. dzieli się pomiędzy gorzelnie w stosunku do przeciętnego odpadu 23 ostatnie trzechlecie po wyprowadzeniu, ile na 1 hl. rzeczywistego odpędu za ostatnie trzechlecie przypada hl. wyznaczonego prawa odpędu; 150 : 3.200 = 0.39 hl.
Gorzelnia | a | 460 | X | 0,39 | = | 17 | |
" | b | 500 | X | 0,39 | = | 19 | |
" | c | 600 | X | 0,39 | = | 23 | |
" | d | 740 | X | 0,39 | = | 29 | |
" | e | 1.600 | X | 0,39 | = | 62 | 150 hl. |
9. Jakość gleby.
10% prawa odpędu, czyli 500 hl., dzieli się pomiędzy gorzelnie w stosunku do ilości hektarów ziemi ornej klasy 3, 4 i t. d. po wyprowadzenuiu, ile na 1 ha przypada hektolitrów: 500 : 900 = 0,55 hl.
Gorzelnia | a | 200 | X | 0,55 | = | 111 | |
" | b | 1.500 | X | 0,55 | = | 83 | |
" | c | 100 | X | 0,55 | = | 55 | |
" | d | 50 | X | 0,55 | = | 28 | |
" | e | 400 | X | 0,55 | = | 223 | 500 hl. |
Zebranie poszczególnych odpędów
Gorzelnia | a | 46 | + | 16 | + | 64 | + | 57 | + | 353 | + | 27 | + | 17 | + | 111 | = | 691 | |
" | b | 51 | + | 31 | + | 128 | + | 94 | + | 397 | + | 41 | + | 19 | + | 83 | = | 844 | |
" | c | 64 | + | 47 | + | 96 | + | 37 | + | 441 | + | 20 | + | 23 | + | 55 | = | 783 | |
" | d | 60 | + | 62 | + | 32 | + | 75 | + | 551 | + | 57 | + | 29 | + | 28 | = | 894 | |
" | e | 129 | + | 94 | + | 255 | + | 37 | + | 883 | + | 105 | + | 62 | + | 223 | = | 1.788 | 5.000. |
Dla gorzelni e wyprowadzono prawo odpędu w wysokości 1.788 hl. Ponieważ zgodnie z art. 34 ustawy najwyższy odpad gorzelni rolniczej nie może przekraczać 1.600 hl., gorzelnia e otrzymuje 1.600, zaś nadwyżkę w ilości 188 hl dzieli się pomiędzy pozostałe gorzelnie, proporcjonalnie, do wyprowadzonego ich prawa odpędu.
Ostatecznie wyprowadzone prawa odpadu dla poszczególnych gorzelni wynoszą:
Gorzelnia | a | 732 | |
" | b | 892 | |
" | c | 830 | |
" | d | 944 | |
" | e | 1.600 | 5.000 hl. |
Gdyby w "zebraniu odpędów" poszczególnych gorzelni, wyprowadzone dla niektórych z nich prawo odpadu wynosiło mniej, aniżeli 300 hl., natenczas z ewentualnych nadwyżek ponad 1600 hl. należy w pierwszym rzędzie uzupełnić to prawo do 300 hl.
O ile nadwyżek takich niema, lub niewystarcza, należy proporcjonalnie zmniejszyć prawo odpędu pozostałych gorzelni.
Do przydziału minimum 300 hl. jest uprawniona każda gorzelnia, o ile przedsiębiorca w podaniu o przydział prawa odpędu zgóry z tego prawa nie zrezygnuje i w tym wypadku należy przydzielić żądaną ilość hektolitrów.
II.
Gorzelnie przemysłowe.
Gorzelnie przemysłowe.
Następnie z pozostałej ilości prawa odpędu przydzielają potrzebną ilość dla drożdżowni, pozostałą zaś ilość prawa odpędu rozdziela się pomiędzy gorzelnie przemysłowe (melasowe i inne).
Dla każdej drożdżowni przydziela się ilość prawa odpędu w stosunku do przeciętnej produkcji spirytusu na 1 kg. wyprodukowanych w ostatniej kampanji drożdży, jednak nie więcej niż 0,25 ltr. spirytusu 100° na wyprodukowany 1 kg. drożdży.
Ilość prawa odpędu, przeznaczoną dla gorzelni przemysłowych (melasowych i innych), rozdziela się pomiędzy poszczególne gorzelnie, kierując się następującemi zasadami:
O ile w województwie znajdują się gorzelnie melasowe całkowicie utylizujące wywar, oraz gorzelnie przemysłowe ziemniaczane, rozdziela się przedewszystkiem pomiędzy takowe 25% prawa odpędu, przeznaczonego dla gorzelni tego typu, poczem dopiero pozostałe 75% prawa odpędu dzieli się pomiędzy utylizujące i nieutylizujące wywar.
Przy rozdziale, tak w pierwszym, jak w drugim wypadku, należy brać pod uwagę:
Rozdział prawa w zależności od powyższych czynników uskutecznia się sposobami, jak dla gorzelni rolniczych, przyczem 20% prawa odpędu pozostałego dla gorzelni przemysłowo-melasowych, przeznacza się do podziału w zależności od położenia poszczególnych gorzelni w stosunku do źródeł nabycia surowca (oddalenie od cukrowni).
Dokumenty powiązane
Jeżeli chcesz mieć dostęp do wszystkich dokumentów powiązanych, zaloguj się do LEX-a Nie korzystasz jeszcze z programów LEX? Zamów dostęp testowy »