Rozdział 3 - Wojskowe sądy okręgowe i sądy admiralskie. - Prawo o ustroju sądów wojskowych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1936.76.536

Akt utracił moc
Wersja od: 19 marca 1943 r.

Rozdział  III.

Wojskowe sądy okręgowe i sądy admiralskie.

Wojskowy sąd okręgowy składa się z wojskowych sędziów okręgowych: szefa sądu, jego zastępcy, oraz z odpowiedniej ilości wojskowych sędziów orzekających i śledczych.

Do właściwości wojskowych sądów okręgowych należy:

a)
rozpoznawanie w pierwszej instancji spraw, nie należących w myśl art. 20 § 1 do właściwości wojskowych sądów rejonowych (wojskowych sądów marynarskich);
b)
rozpoznawanie środków odwoławczych od orzeczeń wojskowych sądów rejonowych i wojskowych sądów marynarskich, od zarządzeń kierowników tych sądów, od postanowień i zarządzeń wojskowych sędziów śledczych, oraz w przypadkach prawem przepisanych od innych postanowień i zarządzeń;
c)
prowadzenie śledztw w sprawach, których rozpoznanie w myśl artykułu niniejszego lit. a) należy do właściwości wojskowych sądów okręgowych;
d)
spełnianie czynności oraz wydawanie orzeczeń i zarządzeń w przypadkach prawem przepisanych.
§  1.
W sprawach żołnierzy, pełniących służbę w marynarce wojennej, oraz innych osób, podlegających dowódcom (przełożonym) w marynarce wojennej, - wojskowe sądy okręgowe sprawują wymiar sprawiedliwości jako sądy admiralskie, jeżeli nie został utworzony osobny sąd admiralski, który byłby właściwy w danej sprawie.
§  2.
Przepisy odnoszące się do wojskowych sądów okręgowych stosuje się odpowiednio do tych sądów jako sądów admiralskich oraz do sądów admiralskich.
§  1.
Rozprawy w sprawach o przestępstwa zagrożone karą śmierci lub więzienia dożywotniego, prowadzonych w postępowaniu wojennym, oraz w sprawach prowadzonych w postępowaniu doraźnym, odbywają się przy udziale dwóch wojskowych sędziów orzekających, z których jeden prowadzi rozprawę jako przewodniczący, i trzech asesorów.
§  2.
Rozprawy w innych sprawach odbywają się przy udziale jednego wojskowego sędziego orzekającego, który prowadzi rozprawę jako przewodniczący, i dwóch asesorów.
§  3.
Rozprawy rewizyjne odbywają się w składzie szefa sądu lub jego zastępcy, jako przewodniczącego, oraz dwóch wojskowych sędziów orzekających; jeden z sędziów wojskowych, należących do składu sądzącego, jest sędzią sprawozdawcą.
§  1.
Do rozpraw, które przypuszczalnie będą trwać czas dłuższy, szef sądu może powołać sędziego dodatkowego, jako zastępcę sędziego. Do rozpraw takich można też przybrać zastępców asesorów.
§  2.
Zastępca sędziego i asesora może być obecny na naradzie, nie może być jednak obecny w czasie głosowania; w naradzie i głosowaniu zastępca bierze udział wówczas, jeżeli wszedł w miejsce sędziego lub asesora, który ustąpił ze składu sądzącego.
§  1.
Na rozprawie głównej przewodniczyć może tylko wojskowy sędzia orzekający (szef sądu, jego zastępca) w stopniu oficera sztabowego; dotyczy to również sędziego dodatkowego.
§  2.
Żaden z sędziów wojskowych, wchodzących w skład sądzący, nie może posiadać stopnia wojskowego niższego niż oskarżony. Jeżeli w sądzie wojskowym nie ma sędziego o wymaganym stopniu wojskowym - przewodniczącego rozprawy, a w razie potrzeby także drugiego lub dodatkowego sędziego wojskowego, wyznacza szef departamentu sprawiedliwości Ministerstwa Spraw Wojskowych spośród posiadających ten stopień sędziów innych sądów wojskowych.
§  3.
W sprawach przeciw generałom i admirałom (kontradmirałom, wiceadmirałom) przewodniczącego, a w razie potrzeby także drugiego lub dodatkowego sędziego wojskowego, wyznacza prezes Najwyższego Sądu Wojskowego spośród sędziów tegoż sądu, posiadających stopień generalski. Przepisu § 2 w tych sprawach nie stosuje się.
§  1.
Asesorowie nie mogą mieć stopnia wojskowego niższego niż oskarżony.
§  2.
Przepis § 1 nie dotyczy asesorów w sprawach przeciw generałom lub admirałom (kontradmirałom, wiceadmirałom); w tych sprawach asesorowie muszą posiadać co najmniej stopień generała brygady lub kontradmirała.
§  3.
W sprawach przeciwko oficerom, nie posiadającym stopnia generalskiego (admiralskiego), jeden z asesorów musi posiadać co najmniej stopień wojskowy:
a)
kapitana (równorzędnego) - jeżeli oskarżony jest podporucznikiem lub porucznikiem (równorzędnym);
b)
majora (komandora podporucznika) - jeżeli oskarżony jest kapitanem (równorzędnym);
c)
pułkownika (komandora) - jeżeli oskarżony jest oficerem sztabowym;
d)
generała brygady (kontradmirała) - jeżeli oskarżony jest pułkownikiem (komandorem), zajmującym stanowisko służbowe wyższe niż dowódcy pułku.
§  4.
W sprawach przeciw podoficerom i szeregowcom jednym z asesorów ma być podoficer.
§  5.
W sprawach przeciw osobom nie posiadającym stopnia wojskowego wszyscy asesorowie muszą posiadać stopień oficerski.
§  6.
W sprawach o przestępstwa, zagrożone karą śmierci lub więzienia dożywotniego, prowadzonych w postępowaniu wojennym, oraz w sprawach prowadzonych w postępowaniu doraźnym - wszyscy asesorowie bez względu na stopień oskarżonego (§ 4) muszą mieć stopień oficerski.
§  7.
Przepis art. 22 § 3, 4 należy tu stosować.

Poza rozprawą wojskowy sąd okręgowy (sąd admiralski) rozpoznaje sprawy, należące do jego właściwości, na posiedzeniach niejawnych, jeżeli do ich rozpoznania nie jest prawem upoważniony jeden sędzia wojskowy.

§  1.
Posiedzenia niejawne odbywają się w składzie szefa sądu, lub jego zastępcy, jako przewodniczącego, oraz dwóch wojskowych sędziów okręgowych; jeden z sędziów wojskowych, należących do składu sądzącego, jest sędzią sprawozdawcą.
§  2.
Na posiedzeniach niejawnych zapadają orzeczenia po wysłuchaniu ustnego lub odczytaniu pisemnego wniosku prokuratora wojskowego.
§  3.
Prokurator wojskowy bierze udział w posiedzeniu niejawnym bez prawa obecności przy naradzie.
§  4.
Narada sędziów wojskowych jest tajna. Prócz sędziów, biorących udział w naradzie, może być przy naradzie i głosowaniu obecny tylko protokolant.
§  5.
Głosowanie odbywa się w tym porządku, że sędzia sprawozdawca głosuje pierwszy, przewodniczący zaś, jeżeli nie jest sam równocześnie sprawozdawcą, ostatni; poza tym głosują kolejno młodsi przed starszymi stopniem.
§  6.
Przepisy o głosowaniu na rozprawie głównej stosuje się odpowiednio.