Dział 2 - SĘDZIOWIE - Prawo o ustroju sądów powszechnych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1994.7.25 t.j.

Akt utracił moc
Wersja od: 18 lipca 2002 r.

DZIAŁ  II

SĘDZIOWIE

Niezawisłość sędziowska

Sędziowie są w sprawowaniu swojego urzędu niezawiśli i podlegają tylko ustawom.

Niezawisłość sędziego nie wyłącza obowiązku spełniania zleceń w zakresie administracji sądowej. Sędzia może jednak żądać, aby zlecenie doręczono mu na piśmie.

§  1.
Sędzia nie może być zatrzymany ani pociągnięty do odpowiedzialności karnej sądowej lub administracyjnej bez zezwolenia właściwego sądu dyscyplinarnego. Nie dotyczy to zatrzymania na gorącym uczynku popełnienia przestępstwa. Do czasu wydania uchwały zezwalającej na pociągnięcie sędziego do odpowiedzialności karnej sądowej lub administracyjnej wolno podejmować tylko czynności nie cierpiące zwłoki.
§  2.
Do czasu rozstrzygnięcia wniosku o zezwolenie na pociągnięcie sędziego do odpowiedzialności właściwy sąd dyscyplinarny może polecić niezwłoczne zwolnienie sędziego zatrzymanego na gorącym uczynku.
§  3.
W terminie 7 dni od doręczenia uchwały odmawiającej zezwolenia na pociągnięcie sędziego do odpowiedzialności karnej sądowej lub administracyjnej przysługuje organowi lub osobie, która wniosła o zezwolenie, oraz rzecznikowi dyscyplinarnemu zażalenie do właściwego sądu dyscyplinarnego drugiej instancji. W tym samym terminie sędziemu przysługuje zażalenie na uchwałę zezwalającą na pociągnięcie go do odpowiedzialności karnej sądowej.
§  4.
Za wykroczenia sędzia odpowiada tylko dyscyplinarnie.

Powstanie i ustanie stosunku służbowego sędziów 48

§  1.
Na stanowisko sędziego może być powołany ten, kto:
1)
posiada obywatelstwo polskie i korzysta z pełni praw cywilnych i obywatelskich,
2)
jest nieskazitelnego charakteru,
3)
ukończył wyższe studia prawnicze,
4)
odbył aplikację sądową lub prokuratorską,
5)
złożył egzamin sędziowski lub prokuratorski,
6) 49
pracował w charakterze asesora sądowego lub prokuratorskiego co najmniej dwa lata,
7)
ukończył 26 lat.
§  2.
Na stanowisko sędziego sądu apelacyjnego może być powołany ten, kto poza wymogami, o których mowa w § 1, posiada ponadto co najmniej pięcioletni staż pracy na stanowisku sędziego.
§  3. 50
Na stanowisko sędziego może być powołany profesor oraz doktor habilitowany nauk prawnych w polskich szkołach wyższych, w Polskiej Akademii Nauk oraz w instytucie naukowo-badawczym i innej placówce naukowej.
§  4. 51
Osoby, o których mowa w § 3, mogą być zatrudnione na podstawie powołania na stanowisku sędziego również w niepełnym wymiarze czasu pracy.
§  1.
Wymagania, o których mowa w art. 51 § 1 pkt 4-6 i w § 2, nie dotyczą:
1)
profesorów i doktorów habilitowanych nauk prawnych w polskich szkołach wyższych, w Polskiej Akademii Nauk oraz w instytutach naukowo-badawczych i innych placówkach naukowych,
2)
prokuratorów, wiceprokuratorów i podprokuratorów powszechnych i wojskowych jednostek organizacyjnych prokuratury,
3)
oficerów, którzy w sądach wojskowych i wojskowych jednostkach organizacyjnych prokuratury zajmowali stanowiska sędziów, prokuratorów, wiceprokuratorów i podprokuratorów,
4)
arbitrów Państwowego Arbitrażu Gospodarczego,
5)
adwokatów oraz radców prawnych, którzy wykonywali ten zawód co najmniej trzy lata,
6)
notariuszy.
§  2.
Osoby wymienione w § 1 pkt 2-6 mogą być powołane na stanowisko sędziego sądu apelacyjnego, jeżeli ponadto przez okres co najmniej pięcioletni zajmowały stanowisko lub wykonywały zawód, o którym mowa w tych przepisach.
§  1.
Wnioski o powołanie na stanowiska sędziów organy sądów kierują do Krajowej Rady Sądownictwa za pośrednictwem Ministra Sprawiedliwości, który może wyrazić swoją opinię o kandydatach.
§  2.
Jeżeli wnioski składane przez organy sądów nie zawierają dostatecznych danych o kandydatach, Minister Sprawiedliwości może żądać ich uzupełnienia.
§  1. 52
(utracił moc).
§  2. 53
(utracił moc).

Osoby pozostające ze sobą w stosunku pokrewieństwa do drugiego stopnia włącznie lub powinowactwa pierwszego stopnia oraz małżonkowie nie mogą być sędziami w tym samym wydziale sądu ani brać udziału w tym samym składzie orzekającym.

§  1.
Stosunek służbowy sędziego nawiązuje się z chwilą doręczenia mu aktu powołania.
§  2.
Sędzia powinien zgłosić się w celu objęcia stanowiska w ciągu czternastu dni od dnia otrzymania aktu powołania, jeżeli nie oznaczono innego terminu.
§  3.
W razie nie usprawiedliwionego nieobjęcia stanowiska w terminie określonym w § 2, powołanie traci moc; okoliczność tę stwierdza Minister Sprawiedliwości.
§  1.
Przy powołaniu sędzia składa ślubowanie wobec Prezydenta według następującej roty:

"Ślubuję uroczyście na powierzonym mi stanowisku sędziego służyć wiernie Narodowi Polskiemu, stać na straży prawa, obowiązki mojego urzędu wypełniać sumiennie, sprawiedliwość wymierzać bezstronnie według mego sumienia i zgodnie z przepisami prawa, dochować tajemnicy państwowej i służbowej, a w postępowaniu kierować się zasadami godności i uczciwości."

§  2.
Sędzia, przechodząc na inne stanowisko sędziowskie, nie składa ponownie ślubowania.
§  1. 54
Prezes sądu okręgowego prowadzi dla każdego sędziego sądu rejonowego i sędziego sądu okręgowego osobny wykaz służbowy, zawierający istotne dane dotyczące jego stosunków osobistych i służbowych. Prezes sądu apelacyjnego prowadzi taki wykaz dla sędziów sądu apelacyjnego.
§  2.
Minister Sprawiedliwości, w drodze rozporządzenia, określa sposób prowadzenia wykazów służbowych.

Sędziowie są nieusuwalni ze swojego stanowiska, z wyjątkiem przypadków przewidzianych w niniejszej ustawie.

 

§  1.
Stosunek służbowy sędziego rozwiązuje się z mocy prawa, jeżeli sędzia zrzekł się swojego stanowiska. Zrzeczenie się stanowiska jest skuteczne po upływie miesiąca od dnia złożenia oświadczenia o zrzeczeniu Ministrowi Sprawiedliwości, chyba że na wniosek sędziego określono inny termin.
§  2. 56
(utracił moc).
§  3.
Sędzia przechodzi w stan spoczynku, jeżeli:
1) 57
ukończył 65 rok życia, chyba że Krajowa Rada Sądownictwa, na wniosek sędziego, po zasięgnięciu opinii kolegium właściwego sądu, wyrazi zgodę na dalsze zajmowanie stanowiska, nie dłużej jednak niż do ukończenia 70 roku życia,
2)
z powodu choroby lub utraty sił uznany został przez lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych za trwale niezdolnego do pełnienia obowiązków sędziego. Od orzeczenia lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych sędziemu przysługuje odwołanie do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych.
§  4.
Sędziego przenosi się na jego wniosek w stan spoczynku, z zachowaniem prawa do uposażenia określonego w art. 711 § 2 i 4, po ukończeniu 55 lat przez kobietę, a 60 lat przez mężczyznę, jeżeli przepracował na stanowisku sędziego nie mniej niż 25 lat w wypadku kobiet i nie mniej niż 30 lat w wypadku mężczyzn.
§  5.
Sędzia może być przeniesiony w stan spoczynku, na wniosek kolegium właściwego sądu, przez Krajową Radę Sądownictwa, jeżeli z powodu choroby i płatnego urlopu dla poratowania zdrowia nie pełnił służby przez okres roku. Do okresu tego wlicza się okresy poprzedniej przerwy w pełnieniu służby z powodu choroby i płatnego urlopu dla poratowania zdrowia, jeżeli okres czynnej służby nie przekroczył 30 dni. Od decyzji Krajowej Rady Sądownictwa sędziemu przysługuje skarga do sądu administracyjnego.
§  6.
Sędzia może być również przeniesiony w stan spoczynku, w trybie określonym w § 5, w razie zmiany ustroju sądów lub zmiany granic okręgów sądowych, jeżeli nie został przeniesiony do innego sądu.
§  7.
Sędzia, przeniesiony w stan spoczynku z powodu wymienionego w § 5, ma prawo powrócić na stanowisko zajmowane poprzednio lub otrzymać stanowisko równorzędne poprzednio zajmowanemu, jeżeli ustały przyczyny będące podstawą przeniesienia w stan spoczynku.

(skreślony).

 

§  1.
Prawomocne orzeczenie sądu dyscyplinarnego o wydaleniu ze służby sędziowskiej oraz prawomocne orzeczenie sądu skazującego na karę dodatkową pozbawienia praw publicznych lub zakazu zajmowania stanowiska sędziego pociąga za sobą, z mocy prawa, utratę stanowiska sędziego; stosunek służbowy sędziego wygasa z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia.
§  2.
Minister Sprawiedliwości zawiadamia sędziego o rozwiązaniu albo wygaśnięciu stosunku służbowego, o którym mowa w § 1 i w art. 59 § 1 i 2, oraz o przejściu w stan spoczynku.

Zmiana stanowiska

§  1.
Powołanie sędziego na inne stanowisko lub przeniesienie go na inne miejsce służbowe może nastąpić tylko za jego zgodą.
§  2.
Zgoda sędziego na przeniesienie nie jest wymagana w wypadkach:
1)
zniesienia stanowiska wywołanego zmianą w organizacji sądownictwa lub zniesienia danego sądu, ośrodka lub wydziału zamiejscowego albo przeniesienia siedziby sądu,
2)
zawarcia związku małżeńskiego pomiędzy sędziami danego sądu nie podzielonego na wydziały albo wskutek powstałej podległości służbowej pomiędzy sędziami-małżonkami,
3) 60
(utracił moc).
4)
gdy wymaga tego wzgląd na powagę stanowiska sędziego na podstawie uchwały Krajowej Rady Sądownictwa, podjętej na wniosek kolegium właściwego sądu; przed podjęciem uchwały Krajowa Rada Sądownictwa wysłuchuje wyjaśnień sędziego, chyba że nie jest to możliwe,
5)
przeniesienia w drodze dyscyplinarnej.
§  2a. 61
W wypadkach, o których mowa w § 2 pkt 2-4, sędziemu przysługuje skarga do sądu administracyjnego.
§  3.
Przeniesienie sędziego w wypadkach określonych w § 1 i 2 zarządza Minister Sprawiedliwości, z tym że przeniesienie sędziego z przyczyn wymienionych w § 2 pkt 1 może nastąpić, jeżeli uwzględnienie wniosku sędziego co do nowego miejsca służbowego nie jest możliwe.

W razie przeniesienia sędziego do innej miejscowości, przysługuje mu zwrot kosztów przeniesienia, z wyjątkiem wypadku, gdy przeniesienie nastąpiło w drodze dyscyplinarnej lub na prośbę sędziego. Sędziemu przenoszonemu na jego prośbę Minister Sprawiedliwości, w szczególnie uzasadnionych wypadkach, może przyznać zwrot kosztów przeniesienia.

§  1. 62
Minister Sprawiedliwości może delegować sędziego za jego zgodą do pełnienia obowiązków sędziego lub czynności administracyjnych w innym sądzie, Ministerstwie Sprawiedliwości lub innej jednostce organizacyjnej podległej Ministrowi Sprawiedliwości albo przez niego nadzorowanej, a na wniosek Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego - także w Sądzie Najwyższym.
§  2.
Minister Sprawiedliwości może delegować sędziego nawet bez jego zgody na okres nie dłuższy niż trzy miesiące w ciągu roku.
§  3. 63
Prezes sądu okręgowego, po uzyskaniu zgody kolegium sądu okręgowego, może delegować sędziego do pełnienia obowiązków sędziego na obszarze właściwości tego samego sądu okręgowego, jednakże na czas nie dłuższy niż miesiąc w ciągu roku. Prezes sądu apelacyjnego, po uzyskaniu zgody kolegium sądu apelacyjnego, może delegować do sądu apelacyjnego sędziego sądu okręgowego z obszaru właściwości danego sądu apelacyjnego również na czas nie dłuższy niż miesiąc w ciągu roku.
§  4.
Łączny czas delegacji na podstawie przepisów § 2 i 3 nie może przekraczać trzech miesięcy w ciągu roku.
§  5. 64
Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Sądownictwa, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy tryb delegowania sędziów do pełnienia obowiązków w Ministerstwie Sprawiedliwości z uwzględnieniem sposobu i warunków ustalania i wykonywania obowiązków sędziów w okresie delegowania.

Obowiązki i prawa sędziów

§  1.
Sędzia jest obowiązany postępować zgodnie ze ślubowaniem sędziowskim oraz stale podnosić kwalifikacje zawodowe.
§  2.
Sędzia powinien w służbie i poza służbą strzec powagi stanowiska sędziego i unikać wszystkiego, co mogłoby przynieść ujmę godności sędziego lub osłabiać zaufanie do jego bezstronności.
§  3. 65
W okresie zajmowania stanowiska sędzia nie może należeć do partii politycznej ani brać udziału w żadnej działalności politycznej.
§  4. 66
Sędziemu ubiegającemu się o mandat posła lub senatora udziela się urlopu bezpłatnego na czas kampanii wyborczej, a w razie uzyskania mandatu - na czas jego wykonywania.

Czas pracy sędziego jest określony wymiarem jego zadań.

Sędziowie na rozprawach używają stroju urzędowego. Wzór stroju określa Minister Sprawiedliwości w drodze rozporządzenia.

§  1.
Sędzia jest obowiązany zachować w tajemnicy okoliczności sprawy, o których powziął wiadomość ze względu na swoje stanowisko poza jawną rozprawą sądową.
§  2.
Obowiązek zachowania tajemnicy trwa także po ustaniu stosunku służbowego.
§  3.
Obowiązek zachowania tajemnicy ustaje, gdy sędzia składa zeznania jako świadek przed sądem, chyba że ujawnienie tajemnicy zagraża dobru państwa albo takiemu ważnemu interesowi prywatnemu, który nie jest sprzeczny z celami wymiaru sprawiedliwości. W tych wypadkach od obowiązku zachowania tajemnicy może zwolnić sędziego Minister Sprawiedliwości.
§  1. 67
Sędzia sądu rejonowego oraz sędzia sądu okręgowego nie może podejmować dodatkowego zatrudnienia bez uzyskania uprzedniej zgody prezesa właściwego sądu okręgowego, a prezes sądu okręgowego - bez uzyskania zgody Ministra Sprawiedliwości, z wyjątkiem zatrudnienia na stanowisku naukowo-dydaktycznym, dydaktycznym lub naukowym, jeżeli wykonywanie tego zatrudnienia nie przeszkadza w pełnieniu obowiązków sędziego.
§  2.
Sędziemu nie wolno także podejmować innego zajęcia, które by przeszkadzało w pełnieniu obowiązków sędziego albo mogło uchybiać jego godności lub zachwiać zaufanie do jego bezstronności.
§  3. 68
O zamiarze podjęcia dodatkowego zatrudnienia, a także o podjęciu innego zajęcia sędzia jest obowiązany zawiadomić prezesa właściwego sądu okręgowego, a prezes sądu okręgowego - Ministra Sprawiedliwości. Prezes sądu okręgowego w stosunku do sędziów, a Minister Sprawiedliwości w stosunku do prezesów sądów okręgowych, decydują o tym, czy podjęcie dodatkowego zatrudnienia na stanowisku pracownika naukowo-dydaktycznego, dydaktycznego lub naukowego nie przeszkadza w pełnieniu obowiązków sędziego.
§  4. 69
Jeżeli prezes sądu okręgowego nie wyrazi zgody na zatrudnienie lub na zajęcie, o których mowa w § 1 i 2, sprawę, na wniosek sędziego, rozstrzyga kolegium właściwego sądu okręgowego.
§  5.
Przepisy § 1-4 stosuje się odpowiednio do sędziego i prezesa sądu apelacyjnego.

 

§  1.
Sędziowie są obowiązani do złożenia oświadczenia o swoim stanie majątkowym. Oświadczenie o stanie majątkowym dotyczy majątku odrębnego oraz objętego małżeńską wspólnością majątkową. Oświadczenie to powinno zawierać w szczególności informacje o posiadanych zasobach pieniężnych, nieruchomościach, udziałach i akcjach w spółkach prawa handlowego, a ponadto o nabytym przez tę osobę albo jej małżonka od Skarbu Państwa, innej państwowej osoby prawnej, gminy lub związku międzygminnego mieniu, które podlegało zbyciu w drodze przetargu. Oświadczenie to powinno również zawierać dane dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej oraz pełnienia funkcji w spółkach prawa handlowego lub spółdzielniach, z wyjątkiem funkcji w radzie nadzorczej spółdzielni mieszkaniowej.
§  2.
Oświadczenie, o którym mowa w § 1, sędziowie składają właściwemu terytorialnie prezesowi sądu apelacyjnego.
§  3.
Analizy danych zawartych w oświadczeniu, o którym mowa w § 1 i 2, dokonuje właściwe kolegium sądu apelacyjnego.
§  4.
Prezesi sądów apelacyjnych składają oświadczenie, o którym mowa w § 1, Krajowej Radzie Sądownictwa, która dokonuje analizy zawartych w nim danych.
§  5.
Oświadczenie, o którym mowa w § 1, składa się przed objęciem stanowiska, a następnie co roku do dnia 31 marca, według stanu na dzień 31 grudnia roku poprzedniego, a także w dniu opuszczenia stanowiska sędziego.
§  6.
Informacje zawarte w oświadczeniu o stanie majątkowym stanowią tajemnicę służbową, chyba że sędzia, który złożył oświadczenie, wyraził pisemną zgodę na ich ujawnienie. W szczególnie uzasadnionych wypadkach podmiot uprawniony, zgodnie z § 2 lub 4, do odebrania oświadczenia może je ujawnić pomimo braku zgody składającego oświadczenie. Oświadczenie przechowuje się przez 6 lat.

Do złożenia oświadczenia, o którym mowa w art. 681 § 1, stosuje się odpowiednio formularz, określony przepisami wydanymi na podstawie art. 11 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne (Dz. U. Nr 106, poz. 679), dotyczącymi oświadczenia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 tejże ustawy.

Przepisy art. 68 stosuje się odpowiednio do sędziów w stanie spoczynku.

§  1.
Żądania, przedstawienia i zażalenia w sprawach związanych ze swoim stanowiskiem sędzia może wnosić tylko w drodze służbowej. W takich sprawach sędzia nie może zwracać się do instytucji i osób postronnych ani podawać tych spraw do wiadomości publicznej.
§  2.
W sprawach o roszczenia ze stosunku pracy sędziemu przysługuje droga sądowa.

Sędzia powinien niezwłocznie zawiadomić prezesa sądu okręgowego o toczącej się sprawie sądowej, w której występuje w charakterze strony lub uczestnika postępowania. Dotyczy to także sędziego sądu apelacyjnego, który powinien niezwłocznie zawiadomić prezesa sądu apelacyjnego.

 

§  1. 75
Wynagrodzenie zasadnicze sędziów równorzędnych sądów jest równe i stanowi, odpowiednio do rangi stanowiska sędziego, wielokrotność kwoty bazowej, której wysokość ustaloną według odrębnych zasad określa ustawa budżetowa; wysokość wynagrodzenia sędziów różnicuje staż pracy i pełnione funkcje.
§  2.
Wynagrodzenie sędziów określa, w drodze rozporządzenia, Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Sądownictwa.

 

§  1.
Sędziemu, który został przeniesiony w stan spoczynku, w razie zmiany ustroju sądów lub zmiany granic okręgów sądowych, przysługuje do czasu osiągnięcia wieku, o którym mowa w art. 59 § 3 pkt 1, uposażenie w wysokości wynagrodzenia pobieranego na ostatnio zajmowanym stanowisku.
§  2.
Sędziemu, przeniesionemu w stan spoczynku z powodu wieku, choroby lub utraty sił, przysługuje uposażenie w wysokości 75% wynagrodzenia zasadniczego wraz z dodatkiem za wysługę lat, pobieranego na ostatnio zajmowanym stanowisku.
§  3.
Uposażenie, o którym mowa w § 1, jest waloryzowane w terminach i w wysokości stosownie do zmian wynagrodzeń zasadniczych sędziów czynnych zawodowo.
§  4.
Uposażenie, o którym mowa w § 2, jest waloryzowane stosownie do wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych określonych dla celów waloryzacji emerytur i rent.
§  5.
Sędziemu przechodzącemu w stan spoczynku przysługuje jednorazowa odprawa w wysokości 6-miesięcznego wynagrodzenia, z wyjątkiem wypadku, o którym mowa w § 1.
§  6.
Przejście sędziego w stan spoczynku powoduje utratę prawa do emerytury lub renty z ubezpieczenia społecznego.

Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z Ministrem Pracy i Polityki Socjalnej, w drodze rozporządzenia, określi szczegółowe zasady i tryb ustalania i wypłacania uposażeń oraz uposażeń rodzinnych sędziom w stanie spoczynku i członkom ich rodzin.

§  1.
Sędziemu przysługuje corocznie urlop dodatkowy w wymiarze:
1)
6 dni roboczych - po 10 latach pracy,
2)
12 dni roboczych - po 15 latach pracy.
§  2.
Do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu dodatkowego, wlicza się wszystkie okresy zatrudnienia w sądzie lub prokuraturze na stanowiskach: aplikantów, asesorów, sędziów i prokuratorów, a także okresy wykonywania zawodu adwokata, radcy prawnego lub zajmowania samodzielnego stanowiska w organach administracji państwowej, z którym związana była praktyka prawnicza, oraz inne okresy pracy, jeżeli z tytułu tego zatrudnienia przysługiwał zwiększony wymiar urlopu.
§  1.
Sędziemu można udzielić płatnego urlopu dla poratowania zdrowia lub załatwienia ważnych spraw osobistych i rodzinnych.
§  2.
Urlop dla poratowania zdrowia nie może przekraczać sześciu miesięcy, a z innych przyczyn - miesiąca w ciągu roku kalendarzowego.
§  3.
Urlopu dla poratowania zdrowia nie można udzielić, jeżeli sędzia nie pełnił służby przez okres roku z powodu choroby.
§  4. 78
Urlopu dla poratowania zdrowia udziela Minister Sprawiedliwości, a urlopu dla załatwienia ważnych spraw osobistych i rodzinnych - prezes sądu okręgowego lub kierownik właściwej jednostki organizacyjnej, w której sędzia pełni służbę. Urlopu do załatwienia spraw osobistych i rodzinnych sędziom sądu apelacyjnego udziela prezes sądu apelacyjnego.
§  1. 79
W okresie nieobecności w pracy z powodu choroby sędzia otrzymuje wynagrodzenie, nie dłużej jednak niż przez okres roku. W innych przypadkach niż choroba, o których mowa w przepisach o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, sędziemu przysługuje odpowiednio wynagrodzenie lub świadczenie porodowe na zasadach i w wysokości określonych w tych przepisach.
§  2.
Za usprawiedliwioną nieobecność sędziemu przysługuje wynagrodzenie.
§  1. 80
Sędzia powinien mieszkać w miejscowości będącej siedzibą sądu, w którym pełni służbę. Prezes sądu okręgowego w stosunku do sędziego sądu rejonowego oraz sędziego sądu okręgowego, a prezes sądu apelacyjnego w stosunku do sędziego tego sądu w wyjątkowych wypadkach może wyrazić zgodę na zamieszkanie sędziego w innej miejscowości.
§  2.
W razie uzyskania zgody na zamieszkanie sędziego w innej miejscowości, sędziemu przysługuje zwrot kosztów przejazdu.

(skreślony).

§  1.
Sędziemu może być przyznana pomoc finansowa na zaspokojenie jego potrzeb mieszkaniowych.
§  2.
Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z Ministrem Finansów, w drodze rozporządzenia, określi zasady planowania i wykorzystywania środków na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych sędziów oraz warunki przyznawania pomocy, o której mowa w § 1.

 

§  1.
Sędzia w stanie spoczynku może używać dotychczasowego tytułu z dodaniem wyrazów "w stanie spoczynku".
§  2.
W razie śmierci sędziego w stanie spoczynku jego rodzinie przysługuje odprawa pośmiertna na zasadach przewidzianych w Kodeksie pracy dla rodzin pracowników.

 

§  1.
Od wynagrodzenia sędziów nie odprowadza się składek na ubezpieczenie społeczne.
§  2.
W razie rozwiązania albo wygaśnięcia stosunku służbowego sędziego w sposób, o którym mowa w art. 59 § 1 i 2 oraz w art. 60 § 1, od wynagrodzenia wypłaconego sędziemu w okresie służby, od którego nie odprowadzano składki na ubezpieczenie społeczne, przekazuje się składkę do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, przewidzianą za ten okres w przepisach o ubezpieczeniu społecznym.

 

§  1. 85
W razie śmierci sędziego albo sędziego w stanie spoczynku członkom jego rodziny spełniającym warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej, w myśl przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin, przysługuje uposażenie rodzinne w wysokości:
1)
dla jednej osoby uprawnionej - 85%,
2)
dla dwóch osób uprawnionych - 90%,
3)
dla trzech lub więcej osób uprawnionych - 95%

- uposażenia, które pobierał sędzia w stanie spoczynku.

§  1a. 86
(utracił moc).
§  2.
Przepis art. 711 § 4 stosuje się odpowiednio.
§  3. 87
W razie zbiegu prawa do uposażenia rodzinnego z prawem do emerytury lub renty przysługuje, na wniosek zainteresowanego, albo uposażenie rodzinne, albo emerytura lub renta.

 

§  1.
Sędzia w stanie spoczynku obowiązany jest dochować godności urzędu sędziego.
§  2.
Za uchybienie godności urzędu sędziego po przejściu w stan spoczynku oraz godności urzędu sędziego w okresie pełnienia służby sędzia w stanie spoczynku odpowiada dyscyplinarnie.
§  3.
Do odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów w stanie spoczynku stosuje się odpowiednio przepisy o odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów, z tym że zamiast kar przewidzianych dla sędziów sąd dyscyplinarny orzeka kary:
1)
upomnienia,
2)
nagany,
3)
zawieszenia waloryzacji uposażenia na okres od 1 roku do 3 lat,
4)
pozbawienia prawa do stanu spoczynku wraz z prawem do uposażenia.
§  4.
Skazanie sędziego w stanie spoczynku prawomocnym wyrokiem sądu na karę dodatkową pozbawienia praw publicznych za przestępstwo popełnione przed przejściem w stan spoczynku lub prawomocne orzeczenie kary wydalenia ze służby za przewinienie popełnione w tym okresie powoduje utratę uprawnień do stanu spoczynku i uposażenia sędziego oraz uposażenia rodzinnego członków jego rodziny.
§  5.
W razie orzeczenia kary wymienionej w § 3 pkt 4 lub w wypadkach przewidzianych w § 4 sędzia pozbawiony prawa do stanu spoczynku i uposażenia albo członek jego rodziny pozbawiony prawa do uposażenia rodzinnego nabywa prawo do emerytury lub renty, jeżeli spełnia warunki określone w przepisach o ubezpieczeniu społecznym.

 

§  1.
W razie utraty uprawnień do stanu spoczynku wskutek prawomocnego orzeczenia kary, o której mowa w art. 783 § 3 pkt 4, albo w wypadkach przewidzianych w art. 783 § 4 stosuje się odpowiednio przepis art. 781 § 2.
§  2.
Składka na ubezpieczenie społeczne, o której mowa w art. 781 § 2, podlega waloryzacji wskaźnikiem wzrostu płac.
§  3.
Minister Sprawiedliwości, w porozumieniu z Ministrem Pracy i Polityki Socjalnej, w drodze rozporządzenia, określi szczegółowe zasady waloryzacji składek, o których mowa w § 2.
§  1.
W razie powołania sędziego do niezawodowej służby wojskowej, jego prawa i obowiązki służbowe ulegają zawieszeniu na czas trwania służby. Sędzia zachowuje jednak swoje stanowisko, a czas służby wojskowej wlicza się do okresu stosunku służbowego na stanowisku sędziego.
§  2.
Inne szczególne uprawnienia związane ze stosunkiem służbowym sędziego powołanego do czynnej służby wojskowej i zwolnionego z tej służby normują przepisy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej lub przepisy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych.
§  3.
Sędzia powołany do niezawodowej służby wojskowej odbywa ją w organach sądownictwa wojskowego.

 

§  1.
Sędzia mianowany, powołany lub wybrany do pełnienia funkcji w organach państwowych, samorządu terytorialnego, w służbie dyplomatycznej, konsularnej lub w organach organizacji międzynarodowych działających na podstawie umów międzynarodowych ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską jest obowiązany zrzec się swojego stanowiska.
§  2.
Sędzia, który zrzekł się stanowiska z przyczyn określonych w § 1, może powrócić na poprzednio zajmowane stanowisko sędziego, jeżeli przerwa w pełnieniu obowiązków sędziego nie przekracza 5 lat.
§  3.
W wypadku przewidzianym w § 2 Krajowa Rada Sądownictwa z inicjatywy sędziego, po uzyskaniu pozytywnej opinii zgromadzenia ogólnego sędziów właściwego sądu, może przedstawić Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej wniosek o powołanie go na poprzednio zajmowane stanowisko, niezależnie od liczby stanowisk sędziowskich w danym sądzie.

Odpowiedzialność dyscyplinarna

§  1.
Za przewinienia służbowe, w tym za oczywistą i rażącą obrazę przepisów prawnych i uchybienia godności urzędu, sędzia odpowiada dyscyplinarnie.
§  2.
Sędzia odpowiada dyscyplinarnie także za swoje postępowanie przed objęciem stanowiska, jeżeli przez nie uchybił obowiązkowi piastowanego wówczas urzędu państwowego lub okazał się niegodnym stanowiska sędziego.
§  1.
Po upływie trzech lat od chwili czynu nie można wszcząć postępowania dyscyplinarnego, a w razie wszczęcia - ulega ono umorzeniu.
§  2.
Jeżeli jednak czyn zawiera znamiona przestępstwa, przedawnienie dyscyplinarne nie może nastąpić wcześniej niż przedawnienie przewidziane w przepisach Kodeksu karnego.
§  1.
Karami dyscyplinarnymi są:
1)
upomnienie,
2)
nagana,
3)
usunięcie z zajmowanego stanowiska funkcyjnego,
4)
przeniesienie na inne miejsce służbowe,
5)
wydalenie ze służby sędziowskiej.
§  2. 91
Wymierzenie kary określonej w § 1 pkt 2-4 pociąga za sobą pozbawienie możliwości awansowania przez okres trzech lat oraz niemożność udziału w tym okresie w kolegium sądu okręgowego i sądzie dyscyplinarnym oraz uzyskania utraconego stanowiska.
§  1.
Do orzekania w sprawach dyscyplinarnych sędziów są powołane sądy dyscyplinarne:
1)
w pierwszej instancji - Sąd Dyscyplinarny,
2)
w drugiej instancji - Wyższy Sąd Dyscyplinarny.
§  2. 92
Sądy dyscyplinarne składają się z sędziów wybranych - w liczbie wskazanej przez Krajową Radę Sądownictwa - przez zgromadzenia ogólne sędziów Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz zebranie zgromadzeń ogólnych sędziów sądów apelacyjnych i zebranie przedstawicieli zgromadzeń ogólnych sędziów w sądach okręgowych oraz przez Zgromadzenie Sędziów Sądów Wojskowych.
§  3.
Przewodniczących i wiceprzewodniczących sądów dyscyplinarnych wybierają spośród siebie sędziowie tych sądów.
§  4.
Sąd Dyscyplinarny oraz Wyższy Sąd Dyscyplinarny orzekają w składzie trzech sędziów.
§  5.
Przewodniczącego składu wyznacza przewodniczący sądu dyscyplinarnego.
§  6. 93
Sąd dyscyplinarny może orzekać na sesjach wyjazdowych w sądzie okręgowym, na obszarze właściwości którego obwiniony zajmuje stanowisko sędziego, chyba że sprzeciwia się temu dobro wymiaru sprawiedliwości.
§  7.
Kadencja sądów dyscyplinarnych trwa 4 lata.
§  8.
Obsługę administracyjną zapewnia sądom dyscyplinarnym Biuro Prezydialne Sądu Najwyższego.
§  1.
Skład orzekający sądu dyscyplinarnego wyznacza przewodniczący tego sądu.
§  2.
Składowi orzekającemu sądu dyscyplinarnego przewodniczy przewodniczący tego sądu lub jego zastępca.
§  1. 94
Rzecznika dyscyplinarnego wybiera kolegium sądu apelacyjnego spośród sędziów tego sądu.
§  2.
Rzecznik dyscyplinarny jest związany wskazaniem organu uprawnionego do żądania wszczęcia postępowania dyscyplinarnego.

Obwiniony może ustanowić obrońcę tylko spośród sędziów.

§  1.
Postępowanie dyscyplinarne toczy się z wyłączeniem jawności. Na rozprawie mogą być obecni sędziowie oraz asesorzy pełniący czynności sędziowskie.
§  2.
Orzeczenie dyscyplinarne można podać do wiadomości publicznej po jego uprawomocnieniu się, na podstawie uchwały sądu dyscyplinarnego.
§  3.
Protokolantem może być sędzia, asesor lub aplikant wyznaczony przez przewodniczącego sądu dyscyplinarnego w porozumieniu z prezesem właściwego sądu.
§  1. 95
Rzecznik dyscyplinarny składa wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego na żądanie Ministra Sprawiedliwości, prezesa sądu apelacyjnego lub okręgowego oraz kolegium sądu apelacyjnego lub okręgowego, po wstępnym wyjaśnieniu okoliczności koniecznych do ustalenia znamion przewinienia, a także złożeniu wyjaśnień przez obwinionego, chyba że złożenie tych wyjaśnień nie jest możliwe.
§  2. 96
Sąd dyscyplinarny rozpoznaje wniosek i w razie jego uwzględnienia podejmuje uchwałę o wszczęciu postępowania. Uchwała powinna zawierać dokładne określenie czynu, który ma być przedmiotem postępowania. Odpis uchwały doręcza się rzecznikowi dyscyplinarnemu organu, który złożył wniosek o wszczęcie postępowania, kolegium sądu okręgowego i obwinionemu.
§  3. 97
W terminie 7 dni od dnia doręczenia uchwały oddalającej wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego przysługuje rzecznikowi dyscyplinarnemu i kolegium sądu okręgowego zażalenie do Wyższego Sądu Dyscyplinarnego.
§  4.
Wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego oraz zażalenie powinny być rozpoznane w terminie 7 dni od dnia ich wpływu do sądu.
§  1.
Wszczynając postępowanie dyscyplinarne, sąd wyznacza rozprawę.
§  2.
Pomiędzy podjęciem uchwały o wszczęciu postępowania a terminem rozprawy nie powinno upłynąć więcej niż 14 dni; postępowanie w pierwszej instancji powinno być zakończone w ciągu 6 tygodni od jego wszczęcia.
§  3.
Nie usprawiedliwione niestawiennictwo obwinionego lub jego obrońcy nie wstrzymuje rozpoznania sprawy.

Jeżeli w toku rozprawy ujawni się inne przewinienie, oprócz objętego uchwałą o wszczęciu postępowania dyscyplinarnego, sąd może wydać co do tego przewinienia wyrok tylko za zgodą rzecznika dyscyplinarnego i obwinionego lub jego obrońcy; w razie braku zgody wszczyna się w tym zakresie odrębne postępowanie dyscyplinarne.

W razie rozwiązania stosunku służbowego sędziego w toku postępowania dyscyplinarnego, postępowanie to toczy się nadal. Jeżeli obwiniony podjął pracę w urzędzie państwowym, adwokaturze, jako radca prawny lub notariusz, sąd przesyła wyrok odpowiednio temu urzędowi, Naczelnej Radzie Adwokackiej, Krajowej Radzie Radców Prawnych lub Krajowej Radzie Notarialnej.

Jeżeli przewinienie zawiera znamiona przestępstwa, sąd dyscyplinarny wydaje uchwałę, o której mowa w art. 50 § 1, co nie wstrzymuje biegu postępowania dyscyplinarnego.

§  1.
Po prawomocnym zakończeniu postępowania karnego przeciwko sędziemu sąd lub prokurator przesyła akta sprawy właściwemu sądowi dyscyplinarnemu pierwszej instancji. Jeżeli postępowanie dyscyplinarne nie było wszczęte, sąd dyscyplinarny podejmuje uchwałę w sprawie jego wszczęcia, choćby w postępowaniu karnym został wydany wyrok uniewinniający; przepis art. 88 § 3 stosuje się odpowiednio.
§  2.
Jeżeli przeciwko sędziemu zapadł prawomocny wyrok pociągający za sobą w myśl ustawy utratę stanowiska, sąd dyscyplinarny zawiadamia o tym Ministra Sprawiedliwości, który zarządza wydalenie ukaranego ze służby, chociażby wykonano już wyrok dyscyplinarny skazujący na karę łagodniejszą niż wydalenie.

Koszty postępowania dyscyplinarnego ponosi Skarb Państwa.

Od wyroku sądu dyscyplinarnego pierwszej instancji przysługuje odwołanie obwinionemu i rzecznikowi dyscyplinarnemu. Odwołanie powinno być rozpoznane w terminie 7 dni od dnia jego wpływu do sądu dyscyplinarnego drugiej instancji.

§  1.
Po uprawomocnieniu się wyroku sądu dyscyplinarnego przewodniczący sądu dyscyplinarnego pierwszej instancji przesyła odpis wyroku Ministrowi Sprawiedliwości, a ponadto - prezesowi właściwego sądu i kolegium tego sądu.
§  2. 99
Wykonanie wyroku należy do Ministra Sprawiedliwości, a co do kar wymienionych w art. 82 § 1 pkt 1 i 2 - do prezesa sądu okręgowego oraz do prezesa sądu apelacyjnego w stosunku do sędziów tego sądu.
§  1.
Odpis prawomocnego wyroku skazującego na karę dyscyplinarną dołącza się do akt osobowych obwinionego.
§  2.
Po upływie trzech lat od uprawomocnienia się wyroku orzekającego karę przewidzianą w art. 82 § 1 pkt 1-4, a po upływie pięciu lat od uprawomocnienia się wyroku orzekającego karę przewidzianą w art. 82 § 1 pkt 5, Minister Sprawiedliwości, na wniosek ukaranego, zarządza usunięcie odpisu wyroku z akt osobowych, jeżeli w tym okresie nie wydano przeciwko ukaranemu innego wyroku skazującego.
§  1.
Od każdego prawomocnego orzeczenia kończącego postępowanie dyscyplinarne rewizję nadzwyczajną do Wyższego Sądu Dyscyplinarnego mogą wnieść Krajowa Rada Sądownictwa, Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego i Minister Sprawiedliwości.
§  2.
Wyższy Sąd Dyscyplinarny rozpoznaje rewizje nadzwyczajne w składzie siedmiu sędziów, z tym że przewodniczącym składu jest sędzia Sądu Najwyższego.
§  3.
Rewizję nadzwyczajną na niekorzyść obwinionego można wnieść tylko w terminie 6 miesięcy od uprawomocnienia się orzeczenia.
§  4.
Niedopuszczalna jest rewizja nadzwyczajna od orzeczenia Wyższego Sądu Dyscyplinarnego zapadłego w następstwie rozpoznania rewizji nadzwyczajnej.
§  5.
Rewizję nadzwyczajną od orzeczenia Wyższego Sądu Dyscyplinarnego rozpoznaje Wyższy Sąd Dyscyplinarny w składzie siedmiu sędziów, z wyłączeniem sędziów, którzy wydali zaskarżone orzeczenie.

O wznowienie postępowania dyscyplinarnego mogą również wystąpić Krajowa Rada Sądownictwa, Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego i Minister Sprawiedliwości.

§  1.
Wznowienie postępowania dyscyplinarnego na niekorzyść obwinionego może nastąpić, jeżeli umorzenie postępowania lub wydanie wyroku nastąpiło wskutek przestępstwa albo jeżeli w ciągu pięciu lat od umorzenia lub od wydania wyroku wyjdą na jaw nowe okoliczności lub dowody, które mogły uzasadniać skazanie lub wymierzenie kary surowszej.
§  2.
Wznowienie postępowania na korzyść skazanego może nastąpić także po jego śmierci, jeżeli wyjdą na jaw nowe okoliczności lub dowody, które mogą uzasadniać uniewinnienie lub wymierzenie kary łagodniejszej.
§  3.
W razie śmierci skazanego, wniosek o wznowienie postępowania mogą złożyć jego małżonek, krewni w linii prostej, rodzeństwo, przysposabiający lub przysposobiony oraz rzecznik dyscyplinarny.

Rozstrzygnięcia zapadające w toku postępowania dyscyplinarnego wymagają z urzędu uzasadnienia na piśmie i doręczenia ich stronom.

W sprawach nie uregulowanych w niniejszym rozdziale stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania karnego.

Zawieszenie w czynnościach służbowych

 

§  1.
Sąd dyscyplinarny może zawiesić w czynnościach służbowych sędziego, przeciwko któremu wszczęto postępowanie karne, dyscyplinarne lub o ubezwłasnowolnienie.
§  2.
Sąd dyscyplinarny, zawieszając sędziego w czynnościach służbowych, może obniżyć do 50% wysokość jego wynagrodzenia na czas trwania tego zawieszenia; nie dotyczy to osób, w stosunku do których wszczęto postępowanie o ubezwłasnowolnienie.
§  3.
Jeżeli postępowanie dyscyplinarne zostało umorzone lub zakończyło się uniewinnieniem, sędziemu wypłaca się zatrzymane wynagrodzenie.
§  1.
Jeżeli sędziego zatrzymano z powodu schwytania na gorącym uczynku popełnienia przestępstwa albo jeżeli ze względu na rodzaj czynu dokonanego przez sędziego powaga sądu lub istotne interesy służbowe wymagają natychmiastowego odsunięcia go od wykonywania obowiązków służbowych, prezes sądu może zarządzić natychmiastową przerwę w czynnościach służbowych aż do czasu wydania uchwały przez sąd dyscyplinarny.
§  2.
O zarządzeniu, o którym mowa w § 1, prezes sądu zawiadamia sąd dyscyplinarny, który niezwłocznie wydaje uchwałę w sprawie zawieszenia sędziego w czynnościach służbowych lub uchyla zarządzenie o przerwie w wykonywaniu tych czynności.
§  1.
W wypadkach przewidzianych w art. 50 oraz w sprawie zawieszenia sędziego w czynnościach służbowych lub uchylenia zarządzenia o przerwie, o której mowa w art. 104 § 1, sąd dyscyplinarny wydaje uchwałę po wysłuchaniu rzecznika dyscyplinarnego oraz sędziego, chyba że nie jest to możliwe.
§  2.
Na uchwałę o zawieszeniu w czynnościach służbowych sędziemu przysługuje zażalenie, a rzecznikowi dyscyplinarnemu - także na uchwałę, o której mowa w art. 104 § 2, o uchyleniu zarządzenia o przerwie; zażalenie nie wstrzymuje wykonania uchwały.
§  3.
Zażalenie rozpoznaje sąd dyscyplinarny drugiej instancji.

Zawieszenie w czynnościach służbowych ustaje z chwilą prawomocnego zakończenia postępowania dyscyplinarnego, chyba że sąd dyscyplinarny uchylił je wcześniej.

48 Tytuł rozdziału zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. (Dz.U.97.124.782) zmieniającej nin. ustawę z dniem 17 października 1997 r.
49 Art. 51 § 1 pkt 6 zmieniony przez art. 1 pkt 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. (Dz.U.97.117.752) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1998 r.
50 Art. 51 § 3 zmieniony przez art. 4 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 10 maja 1996 r. o zmianie ustaw o prokuraturze, o Sądzie Najwyższym, o Trybunale Konstytucyjnym oraz ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych i ustawy - Prawo o adwokaturze (Dz.U.96.77.367) z dniem 8 sierpnia 1996 r.
51 Art. 51 § 4 zmieniony przez art. 4 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 10 maja 1996 r. o zmianie ustaw o prokuraturze, o Sądzie Najwyższym, o Trybunale Konstytucyjnym oraz ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych i ustawy - Prawo o adwokaturze (Dz.U.96.77.367) z dniem 8 sierpnia 1996 r.
52 Art. 53 § 1 ustawy uznany został za niezgodny z art. 47, art. 60 i art. 65 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (Dz.U.93.61.284), wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 27 stycznia 1999 r. (Dz.U.99.20.180). Zgodnie z ust. 1 tego wyroku wymieniony wyżej przepis traci moc z dniem 10 marca 1999 r.
53 Art. 53 § 2 utracił moc z dniem 17 września 1999 r. zgodnie z pkt 5 obwieszczenia Prezesa Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 września 1999 r. (Dz.U.99.75.853).
54 Art. 57 § 1 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. (Dz.U.98.160.1064) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1999 r.
55 Art. 59 zmieniony przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. (Dz.U.97.124.782) zmieniającej nin. ustawę z dniem 17 października 1997 r.
56 Art. 59 § 2 ustawy uznany został za niezgodny z art. 77 ust. 2 i art. 180 ust. 1 i 2 w związku z art. 178 ust. 1 Konstytucji RP, wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 27 stycznia 1999 r. (Dz.U.99.20.180). Zgodnie z ust. 2 tego wyroku wymieniony wyżej przepis traci moc z dniem 10 marca 1999 r.
57 Art. 59 § 3 pkt 1 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1997 r. (Dz.U.98.98.607) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1999 r.
58 Art. 591:

- utracił moc - z dniem 6 lipca 1994 r. - zgodnie z obwieszczeniem Prezesa Trybunału Konstytucyjnego z dnia 27 czerwca 1994 r. (Dz.U.94.77.355).

- skreślony przez art. 1 pkt 3 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. (Dz.U.94.91.421) zmieniającej nin. ustawę z dniem 29 sierpnia 1994 r.

59 Art. 60 zmieniony przez art. 1 pkt 3 ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. (Dz.U.97.124.782) zmieniającej nin. ustawę z dniem 17 października 1997 r.
60 Art. 61 § 2 pkt 3 utracił moc z dniem 17 września 1999 r. zgodnie z pkt 5 obwieszczenia Prezesa Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 września 1999 r. (Dz.U.99.75.853).
61 Art. 61 § 2a dodany przez art. 1 pkt 4 ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. (Dz.U.97.124.782) zmieniającej nin. ustawę z dniem 17 października 1997 r.
62 Art. 63 § 1 zmieniony przez art. 1 pkt 6 lit. a) ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. (Dz.U.97.117.752) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1998 r.
63 Art. 63 § 3:

- zmieniony przez art. 1 pkt 6 lit. b) ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. (Dz.U.97.117.752) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1998 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. (Dz.U.98.160.1064) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1999 r.

64 Art. 63 § 5 zmieniony przez art. 29 pkt 5 ustawy z dnia 22 grudnia 2000 r. o zmianie niektórych upoważnień ustawowych do wydawania aktów normatywnych oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.00.120.1268) z dniem 30 marca 2001 r.
65 Art. 64 § 3 zmieniony przez art. 53 pkt 1 ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o partiach politycznych (Dz.U.97.98.604) z dniem 19 września 1997 r.
66 Art. 64 § 4 dodany przez art. 53 pkt 2 ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o partiach politycznych (Dz.U.97.98.604) z dniem 19 września 1997 r.
67 Art. 68 § 1 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. (Dz.U.98.160.1064) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1999 r.
68 Art. 68 § 3 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. (Dz.U.98.160.1064) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1999 r.
69 Art. 68 § 4 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. (Dz.U.98.160.1064) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1999 r.
70 Art. 681 dodany przez art. 17 pkt 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne (Dz.U.97.106.679) z dniem 1 stycznia 1998 r.
71 Art. 682 dodany przez art. 17 pkt 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne (Dz.U.97.106.679) z dniem 1 stycznia 1998 r.
72 Art. 683 dodany przez art. 1 pkt 5 ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. (Dz.U.97.124.782) zmieniającej nin. ustawę z dniem 17 października 1997 r.
73 Art. 70:

- zmieniony przez art. 1 pkt 7 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. (Dz.U.97.117.752) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1998 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. (Dz.U.98.160.1064) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1999 r.

74 Art. 71 zmieniony przez art. 15 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o kształtowaniu środków na wynagrodzenia w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.95.34.163) z dniem 1 stycznia 1995 r.
75 Art. 71 ust. 1 zmieniony przez art. 14 pkt 1 ustawy z dnia 23 grudnia 1999 r. o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.99.110.1255) z dniem 1 stycznia 2000 r.
76 Art. 711 dodany przez art. 1 pkt 6 ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. (Dz.U.97.124.782) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1998 r.
77 Art. 712 dodany przez art. 1 pkt 6 ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. (Dz.U.97.124.782) zmieniającej nin. ustawę z dniem 28 października 1997 r.
78 Art. 73 § 4:

- zmieniony przez art. 1 pkt 8 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. (Dz.U.97.117.752) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1998 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. (Dz.U.98.160.1064) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1999 r.

79 Art. 74 § 1 zmieniony przez art. 74 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U.99.60.636) z dniem 1 września 1999 r.
80 Art. 75 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. (Dz.U.98.160.1064) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1999 r.
81 Art. 76 skreślony przez art. 50 ustawy z dnia 2 lipca 1994 r. o najmie lokali i dodatkach mieszkaniowych (Dz.U.94.105.509) z dniem 12 listopada 1994 r.
82 Art. 78 zmieniony przez art. 1 pkt 7 ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. (Dz.U.97.124.782) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1998 r.
83 Art. 781 dodany przez art. 1 pkt 8 ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. (Dz.U.97.124.782) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1998 r.
84 Art. 782 dodany przez art. 1 pkt 8 ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. (Dz.U.97.124.782) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1998 r.
85 Art. 782 § 1 zmieniony przez art. 152 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.98.162.1118) z dniem 1 stycznia 1999 r.

Z dniem 19 lipca 2000 r., w związku z uchyleniem art. 152 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.98.162.1118) wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 lipca 2000 r. (Dz.U.00.56.678), przywrócono poprzednie brzmienie nin. artykułu sprzed powołanej zmiany.

86 Art. 782 § 1a dodany przez art. 152 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.98.162.1118) z dniem 1 stycznia 1999 r.

Z dniem 19 lipca 2000 r., art. 782 § 1a utracił moc w związku z uchyleniem art. 152 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.98.162.1118) wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 lipca 2000 r. (Dz.U.00.56.678).

87 Art. 782 § 3 dodany przez art. 152 pkt 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.98.162.1118) z dniem 1 stycznia 1999 r.
88 Art. 783 dodany przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1997 r. (Dz.U.98.98.607) zmieniającej nin. ustawę z dniem 15 sierpnia 1998 r.
89 Art. 784 dodany przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1997 r. (Dz.U.98.98.607) zmieniającej nin. ustawę z dniem 15 sierpnia 1998 r.
90 Art. 791 dodany przez art. 1 pkt 9 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. (Dz.U.97.117.752) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1998 r.
91 Art. 82 § 2 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. (Dz.U.98.160.1064) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1999 r.
92 Art. 83 § 2:

- zmieniony przez art. 67 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. - Prawo o ustroju sądów wojskowych (Dz.U.97.117.753) z dniem 1 stycznia 1998 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. (Dz.U.98.160.1064) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1999 r.

93 Art. 83 § 6 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. (Dz.U.98.160.1064) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1999 r.
94 Art. 85 § 1 zmieniony przez art. 1 pkt 10 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. (Dz.U.97.117.752) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1998 r.
95 Art. 88 § 1 zmieniony przez art. 1 pkt 6 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. (Dz.U.98.160.1064) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1999 r.
96 Art. 88 § 2 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. (Dz.U.98.160.1064) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1999 r.
97 Art. 88 § 3 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. (Dz.U.98.160.1064) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1999 r.
98 Art. 91 zmieniony przez art. 2 ustawy z dnia 12 maja 2000 r. (Dz.U.00.48.551) zmieniającej nin. ustawę z dniem 29 czerwca 2000 r.
99 Art. 96 § 2 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. (Dz.U.98.160.1064) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1999 r.
100 Art. 103 zmieniony przez art. 1 pkt 11 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. (Dz.U.97.117.752) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1998 r.