Rozdział 3 - Organy sądów - Prawo o ustroju sądów powszechnych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1994.7.25 t.j.

Akt utracił moc

Wersja od: 18 lipca 2002 r.

Rozdział  3

Organy sądów

Art.  28.

Organami sądów są:

1) w sądach apelacyjnych - prezes sądu, zgromadzenie ogólne sędziów oraz kolegium sądu apelacyjnego,

2) 18 w sądach okręgowych - prezes sądu, zgromadzenie ogólne sędziów oraz kolegium sądu okręgowego,

3) w sądach rejonowych - prezes sądu.

Art.  29.

§ 1. Minister Sprawiedliwości sprawuje zwierzchni nadzór nad działalnością administracyjną sądów osobiście, przez właściwe organy lub wyznaczone osoby.

§ 2. Prezes sądu kieruje sądem i reprezentuje go na zewnątrz, pełni czynności administracji sądowej i inne czynności przewidziane w ustawie oraz w odrębnych przepisach.

§ 3. 19 Prezes sądu apelacyjnego sprawuje nadzór nad działalnością administracyjną sądów okręgowych na obszarze właściwości sądu apelacyjnego.

§ 4. 20 Prezes sądu okręgowego wykonuje czynności administracji sądowej w stosunku do sądów rejonowych na obszarze właściwości sądu okręgowego oraz sprawuje nadzór nad działalnością tych sądów.

§ 5. Prezes sądu w zakresie administracji sądowej jest organem podległym Ministrowi Sprawiedliwości.

§ 6. Prezesa sądu zastępuje wyznaczony wiceprezes lub sędzia.

Art.  29¹.

§ 1. 21 Prezesa sądu apelacyjnego powołuje i odwołuje Minister Sprawiedliwości spośród sędziów sądu apelacyjnego, Naczelnego Sądu Administracyjnego bądź Sądu Najwyższego, po zasięgnięciu opinii zgromadzenia ogólnego sędziów danego sądu apelacyjnego, z zastrzeżeniem § 2.

§ 2. 22 Minister Sprawiedliwości nie może jednak powołać ani odwołać prezesa sądu apelacyjnego, jeżeli zgromadzenie ogólne sędziów sądu apelacyjnego wyraziło sprzeciw.

§ 3. 23 Wiceprezesa sądu apelacyjnego powołuje i odwołuje Minister Sprawiedliwości spośród sędziów sądu apelacyjnego, Naczelnego Sądu Administracyjnego bądź Sądu Najwyższego na wniosek prezesa danego sądu apelacyjnego lub z własnej inicjatywy, po zasięgnięciu opinii kolegium.

§ 4. 24 Minister Sprawiedliwości nie może jednak powołać ani odwołać wiceprezesa sądu apelacyjnego, jeżeli kolegium sądu apelacyjnego wyraziło sprzeciw bezwzględną większością głosów.

Art.  30. ²⁵

 

§ 1. 26 Prezesa sądu okręgowego powołuje i odwołuje Minister Sprawiedliwości spośród sędziów sądu okręgowego, sądu apelacyjnego, Naczelnego Sądu Administracyjnego bądź Sądu Najwyższego, po zasięgnięciu opinii zgromadzenia ogólnego sędziów danego sądu okręgowego i opinii prezesa właściwego sądu apelacyjnego. Przepis art. 29¹ § 2 stosuje się odpowiednio.

§ 2. 27 Wiceprezesa sądu okręgowego oraz prezesa i wiceprezesa sądu rejonowego powołuje i odwołuje Minister Sprawiedliwości spośród sędziów sądów powszechnych, na wniosek prezesa danego sądu okręgowego lub z własnej inicjatywy, po zasięgnięciu opinii kolegium tego sądu.

§ 3. 28 Minister Sprawiedliwości nie może jednak powołać ani odwołać wiceprezesa sądu okręgowego oraz prezesa i wiceprezesa sądu rejonowego, jeżeli kolegium sądu okręgowego wyraziło sprzeciw bezwzględną większością głosów.

Art.  30¹.

Prezes i wiceprezes sądu jest powoływany na okres czterech lat i nie może być powołany ponownie, jeżeli zajmował to samo stanowisko przez dwie kolejne kadencje.

Art.  31.

(skreślony).

Art.  32.

§ 1. Osoby powołane do kierowania i nadzoru nad działalnością administracyjną sądów mają prawo wglądu w czynności sądów, mogą żądać wyjaśnień oraz usunięcia uchybień. Minister Sprawiedliwości oraz prezesi sądów mogą uchylać zarządzenia administracyjne niezgodne z prawem.

§ 2. Osoby, o których mowa w § 1, mogą być obecne na rozprawie toczącej się z wyłączeniem jawności.

§ 3. W razie stwierdzenia uchybienia w zakresie sprawności postępowania sądowego, Minister Sprawiedliwości oraz prezesi sądów mogą zwrócić na nie uwagę i żądać usunięcia skutków tego uchybienia.

Art.  33.

Czynności, o których mowa w art. 29 i 32, nie mogą wkraczać w dziedzinę, w której sędziowie są niezawiśli.

Art.  34.

Minister Sprawiedliwości, w drodze rozporządzenia, określa szczegółowo tryb wykonywania nadzoru nad działalnością administracyjną sądów przez organy i osoby do tego wyznaczone oraz podział zadań tego nadzoru pomiędzy prezesami sądów.

Art.  35.

§ 1. 29 Prezes sądu okręgowego zawiadamia prezesa właściwego sądu rejonowego o stwierdzonych uchybieniach w działaniu tego sądu.

§ 2. Przepis § 1 stosuje się odpowiednio do prezesa sądu apelacyjnego.

Art.  36. ³⁰

 

§ 1. Sąd apelacyjny lub sąd okręgowy jako sąd odwoławczy, w razie stwierdzenia przy rozpoznawaniu sprawy oczywistej obrazy przepisów, niezależnie od innych uprawnień, wytyka uchybienie właściwemu sądowi. Sąd apelacyjny lub sąd okręgowy przed wytknięciem uchybienia może żądać wyjaśnień. Stwierdzenie i wytknięcie uchybienia nie wpływa na rozstrzygnięcie sprawy.

§ 2. O wytknięciu uchybienia sąd apelacyjny lub sąd okręgowy, o którym mowa w § 1, zawiadamia prezesa właściwego sądu, a o wypadkach poważniejszych uchybień - także Ministra Sprawiedliwości.

Art.  36¹.

Sąd Najwyższy na wniosek Ministra Sprawiedliwości unieważnia prawomocne orzeczenie wydane w sprawie, która ze względu na osobę lub przedmiot nie podlegała orzecznictwu sądów w chwili orzekania, jeżeli w trybie postępowania sądowego orzeczenie to nie może być wzruszone.

Art.  37.

Minister Sprawiedliwości, w drodze rozporządzenia:

1) ustala regulamin określający tryb wewnętrznego urzędowania sądów,

2) określa, po upływie jakiego czasu i z dopełnieniem jakich warunków akta spraw sądowych podlegają zniszczeniu w całości lub w części albo przekazaniu archiwom państwowym.

Art.  37a. ³¹

Minister Sprawiedliwości określi, w drodze zarządzenia, szczegółowe czynności sądów w sprawach z zakresu międzynarodowego postępowania cywilnego oraz karnego w stosunkach międzynarodowych, w tym sposób wykonywania czynności dotyczących osób korzystających z immunitetów i przywilejów dyplomatycznych i konsularnych oraz czynności z udziałem tych osób, czynności związane ze stawiennictwem przed sądami obywateli państw obcych, tryb ustalania obywatelstwa stron, uczestników postępowania, oskarżonych i świadków, szczegółowy tryb występowania o pomoc prawną i udzielania takiej pomocy sądom i innym organom państw obcych. Zarządzenie określi ponadto czynności wykonywane przez sądy w poszczególnych rodzajach spraw cywilnych i karnych w obrocie międzynarodowym w zakresie uznawania i wykonania orzeczeń sądów zagranicznych.

Art.  38.

§ 1. 32 Zgromadzenie ogólne sędziów sądu okręgowego składa się z sędziów sądu okręgowego oraz delegatów sędziów sądów rejonowych działających na obszarze właściwości sądu okręgowego. Delegatów sędziów sądów rejonowych, w liczbie równej liczbie sędziów sądu okręgowego, wybierają, na okres dwóch lat, zebrania sędziów sądów rejonowych.

§ 2. Jeżeli zgromadzenie ogólne składa się z więcej niż stu członków, może być zastąpione przez zebranie przedstawicieli. Zgromadzenie ogólne ustala regulamin wyboru przedstawicieli oraz wskazuje sprawy, których rozpatrywanie powierza się zebraniu przedstawicieli.

§ 3. 33 Przewodniczącym zgromadzenia ogólnego (zebrania przedstawicieli) jest prezes sądu okręgowego.

§ 4. Członkowie zgromadzenia ogólnego (zebrania przedstawicieli) są obowiązani brać udział w posiedzeniach zgromadzenia (zebrania przedstawicieli). Dotyczy to również sędziów delegowanych do pełnienia czynności na podstawie art. 63. Pozostali sędziowie i asesorzy mogą brać udział w posiedzeniu zgromadzenia ogólnego (zebrania przedstawicieli) bez prawa głosowania i wyboru.

§ 5. Do podjęcia uchwał zgromadzenia ogólnego (zebrania przedstawicieli) jest wymagana obecność przynajmniej dwóch trzecich liczby jego członków. Uchwały zapadają bezwzględną większością głosów. Głosowanie jest tajne, jeżeli żądanie takie zgłosi chociażby jeden z obecnych członków zgromadzenia (zebrania przedstawicieli).

§ 6. 34 Zgromadzenie ogólne (zebranie przedstawicieli) zbiera się co najmniej raz w roku; posiedzenia zgromadzenia (zebrania przedstawicieli) zwołuje prezes sądu okręgowego z własnej inicjatywy lub na wniosek Ministra Sprawiedliwości, kolegium sądu okręgowego, jednej piątej liczby członków zgromadzenia albo jednej piątej liczby sędziów danego obszaru sądu okręgowego.

§ 7. 35 Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, regulamin wyboru delegatów, o których mowa w § 1, uwzględniając w szczególności wymóg proporcjonalności reprezentacji poszczególnych sądów rejonowych w stosunku do ogólnej liczby sędziów sądów rejonowych w okręgu danego sądu okręgowego, a także zasadę tajności głosowania.

Art.  39.

Zgromadzenie ogólne realizuje zadania określone w ustawie, a w szczególności:

1) przedstawia Krajowej Radzie Sądownictwa kandydatów na stanowiska sędziów spośród osób zaopiniowanych przez kolegium właściwego sądu,

2) wybiera przedstawicieli na zebranie przedstawicieli zgromadzeń ogólnych sędziów,

3) 36 opiniuje kandydatów na stanowisko prezesa sądu okręgowego oraz wyraża opinię w sprawie jego odwołania,

4) 37 wysłuchuje informacji prezesa sądu okręgowego o działalności sądów oraz wyraża opinię w tym zakresie,

5) 38 ustala liczbę i wybiera członków kolegium sądu okręgowego,

6) 39 rozpatruje sprawozdania z działalności kolegium sądu okręgowego oraz omawia kierunki jego pracy.

Art.  40. ⁴⁰

 

§ 1. Kolegium sądu okręgowego składa się z czterech do dziesięciu członków, wybieranych przez zgromadzenie ogólne spośród jego członków. Przewodniczącym kolegium jest prezes sądu okręgowego, a w razie jego nieobecności - zastępca przewodniczącego, wybierany przez kolegium spośród jego członków.

§ 2. Kadencja kolegium sądu okręgowego trwa dwa lata.

§ 3. Do podjęcia uchwał jest wymagana obecność co najmniej dwóch trzecich składu kolegium sądu okręgowego. Uchwały zapadają większością głosów, a w razie równości głosów przesądza głos przewodniczącego.

§ 4. Kolegium sądu okręgowego zbiera się w zależności od potrzeb co najmniej raz na kwartał. Posiedzenia kolegium zwołuje prezes sądu okręgowego z własnej inicjatywy lub na wniosek jednej trzeciej liczby członków kolegium.

Art.  41. ⁴¹

 

§ 1. Kolegium sądu okręgowego realizuje zadania określone w ustawie, nie zastrzeżone do wyłącznej właściwości zgromadzenia ogólnego, a w szczególności:

1) 42 ustala podział czynności w sądach, określa zasady zastępstw sędziów i referendarzy sądowych, a także zasady przydziału spraw poszczególnym sędziom oraz referendarzom sądowym, chyba że ustawa stanowi inaczej,

2) przedstawia zgromadzeniu ogólnemu opinię o kandydatach na stanowiska sędziów,

3) wyraża na wniosek prezesa sądu okręgowego opinię o kandydatach na stanowiska wiceprezesa sądu okręgowego oraz prezesa i wiceprezesa sądu rejonowego,

4) wyraża opinię o kandydatach na asesorów sądowych,

5) ustala projekt listy kandydatów na aplikantów sądowych,

6) 43 (skreślony),

7) powołuje i odwołuje przewodniczących wydziałów,

8) rozpatruje wnioski wynikające z wizytacji i lustracji sądów,

9) rozpatruje odwołania od rozstrzygnięcia prezesa sądu okręgowego, odmawiającego zgody na podjęcie dodatkowego zatrudnienia przez sędziego,

10) 44 wyraża opinię w innych sprawach osobowych dotyczących sędziów oraz referendarzy sądowych, a także w sprawach przedstawionych przez prezesa sądu okręgowego, prezesa sądu apelacyjnego, Krajową Radę Sądownictwa oraz Ministra Sprawiedliwości.

§ 2. W sprawach istotnych dla danego sądu rejonowego kolegium sądu okręgowego może zasięgnąć opinii sędziów tego sądu, wyrażonej na zebraniu sędziów.

§ 3. Podział czynności na następny rok kalendarzowy ustala kolegium sądu okręgowego najpóźniej w listopadzie każdego roku, opierając się na projekcie przedstawionym przez prezesa sądu okręgowego, po zasięgnięciu opinii prezesów sądów rejonowych co do podziału czynności w tych sądach.

Art.  41¹. ⁴⁵

 

§ 1. Zgromadzenie ogólne sędziów sądu apelacyjnego składa się z sędziów tego sądu. Przepisy art. 38 § 2-6 oraz art. 39 i 40 stosuje się odpowiednio do zgromadzenia ogólnego sędziów i kolegium sądu apelacyjnego.

§ 2. Kolegium sądu apelacyjnego realizuje zadania określone w ustawie, nie zastrzeżone do wyłącznej właściwości zgromadzenia ogólnego, a w szczególności:

1) ustala podział czynności w sądzie, określa zasady zastępstw sędziów oraz zasady przydziału spraw poszczególnym sędziom, chyba że ustawa stanowi inaczej,

2) przedstawia zgromadzeniu ogólnemu opinię o kandydatach na stanowiska sędziów sądu apelacyjnego,

3) wyraża, na wniosek prezesa sądu, opinię o kandydatach na stanowisko wiceprezesa sądu apelacyjnego,

4) powołuje i odwołuje przewodniczących wydziałów w sądzie apelacyjnym,

5) 46 wyraża opinię o kandydatach na stanowiska: przewodniczących wydziałów w sądach okręgowych, wizytatorów oraz kierowników szkolenia w sądzie apelacyjnym i w sądach okręgowych,

6) rozpatruje wnioski wynikające z wizytacji i lustracji sądów,

7) rozpatruje odwołania od rozstrzygnięcia prezesa sądu apelacyjnego, odmawiającego zgody na podjęcie dodatkowego zatrudnienia przez sędziego,

8) wyraża opinię w innych sprawach osobowych dotyczących sędziów, a także w sprawach przedstawionych przez prezesa sądu apelacyjnego, Krajową Radę Sądownictwa i Ministra Sprawiedliwości.

Art.  41².

§ 1. 47 Minister Sprawiedliwości ustala, w drodze rozporządzenia, corocznie liczbę wolnych stanowisk sędziowskich dla poszczególnych sądów, uwzględniając potrzeby wymiaru sprawiedliwości oraz wysokość środków finansowych przeznaczonych na ten cel w budżecie państwa.

§ 2. Minister Sprawiedliwości może zgłosić Krajowej Radzie Sądownictwa - po zasięgnięciu opinii kolegium właściwego sądu - kandydatów na stanowiska sędziów sądów powszechnych.

¹⁸ Art. 28 pkt 2 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. (Dz.U.98.160.1064) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1999 r.

¹⁹ Art. 29 § 3:

- zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. (Dz.U.97.117.752) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1998 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. (Dz.U.98.160.1064) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1999 r.

²⁰ Art. 29 § 4 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. (Dz.U.98.160.1064) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1999 r.

²¹ Art. 29¹ § 1 dodany przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. (Dz.U.95.81.406) zmieniającej nin. ustawę z dniem 28 lipca 1995 r.

²² Art. 29¹ § 2 w brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. (Dz.U.94.91.421) zmieniającej nin. ustawę z dniem 29 sierpnia 1994 r.

²³ Art. 29¹ § 3 w brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. (Dz.U.94.91.421) zmieniającej nin. ustawę z dniem 29 sierpnia 1994 r.

²⁴ Art. 29¹ § 4 dodany przez art. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. (Dz.U.94.91.421) zmieniającej nin. ustawę z dniem 29 sierpnia 1994 r.

²⁵ Art. 30 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. (Dz.U.98.160.1064) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1999 r.

²⁶ Art. 30 § 1 dodany przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. (Dz.U.95.81.406) zmieniającej nin. ustawę z dniem 28 lipca 1995 r.

²⁷ Art. 30 § 2 w brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 2 lit. a) ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. (Dz.U.94.91.421) zmieniającej nin. ustawę z dniem 29 sierpnia 1994 r.

²⁸ Art. 30 § 3 dodany przez art. 1 pkt 2 lit. b) ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. (Dz.U.94.91.421) zmieniającej nin. ustawę z dniem 29 sierpnia 1994 r.

²⁹ Art. 35 § 1 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. (Dz.U.98.160.1064) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1999 r.

³⁰ Art. 36 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. (Dz.U.98.160.1064) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1999 r.

³¹ Art. 37a dodany przez art. 29 pkt 2 ustawy z dnia 22 grudnia 2000 r. o zmianie niektórych upoważnień ustawowych do wydawania aktów normatywnych oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.00.120.1268) z dniem 30 marca 2001 r.

³² Art. 38 § 1:

- zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. (Dz.U.98.160.1064) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1999 r.

- zmieniony przez art. 29 pkt 3 lit. a) ustawy z dnia 22 grudnia 2000 r. o zmianie niektórych upoważnień ustawowych do wydawania aktów normatywnych oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.00.120.1268) z dniem 30 marca 2001 r.

³³ Art. 38 § 3 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. (Dz.U.98.160.1064) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1999 r.

³⁴ Art. 38 § 6 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. (Dz.U.98.160.1064) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1999 r.

³⁵ Art. 38 § 7 dodany przez art. 29 pkt 3 lit. b) ustawy z dnia 22 grudnia 2000 r. o zmianie niektórych upoważnień ustawowych do wydawania aktów normatywnych oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.00.120.1268) z dniem 30 marca 2001 r.

³⁶ Art. 39 pkt 3 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. (Dz.U.98.160.1064) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1999 r.

³⁷ Art. 39 pkt 4 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. (Dz.U.98.160.1064) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1999 r.

³⁸ Art. 39 pkt 5 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. (Dz.U.98.160.1064) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1999 r.

³⁹ Art. 39 pkt 6 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. (Dz.U.98.160.1064) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1999 r.

⁴⁰ Art. 40 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. (Dz.U.98.160.1064) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1999 r.

⁴¹ Art. 41 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. (Dz.U.98.160.1064) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1999 r.

⁴² Art. 41 § 1 pkt 1 zmieniony przez art. 1 pkt 2 lit. a) ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. (Dz.U.97.117.752) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1998 r.

⁴³ Art. 41 § 1 pkt 6 skreślony przez art. 1 pkt 2 lit. b) ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. (Dz.U.97.117.752) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1998 r.

⁴⁴ Art. 41 § 1 pkt 10 zmieniony przez art. 1 pkt 2 lit. c) ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. (Dz.U.97.117.752) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1998 r.

⁴⁵ Art. 41¹ zmieniony przez art. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. (Dz.U.97.117.752) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1998 r.

⁴⁶ Art. 41¹ § 2 pkt 5 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. (Dz.U.98.160.1064) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1999 r.

⁴⁷ Art. 41² § 1 zmieniony przez art. 29 pkt 4 ustawy z dnia 22 grudnia 2000 r. o zmianie niektórych upoważnień ustawowych do wydawania aktów normatywnych oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.00.120.1268) z dniem 30 marca 2001 r.