Prawo o miarach.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1993.55.248

Akt utracił moc

Wersja od: 1 stycznia 2002 r.

USTAWA

z dnia 3 kwietnia 1993 r.

Prawo o miarach.

Rozdział  1

Przepisy ogólne

Art.  1.

Ustawa określa system miar oraz zasady jego stosowania w obrocie publicznym i aktach oraz w czynnościach urzędowych i zawodowych.

Art.  2.

1. We wszystkich dziedzinach życia publicznego do wyrażania wartości wielkości fizycznych należy stosować jednostki miar określone w ustawie.

2. Wartości wielkości, o których mowa w ust. 1, powinny być wyznaczane przy użyciu przyrządów pomiarowych odpowiadających warunkom określonym w ustawie.

Art.  3.

1. Wzajemną zgodność i wymaganą dokładność wyników pomiarów dokonywanych w kraju oraz ich powiązanie z międzynarodowym systemem miar - zapewniają organy administracji miar, którymi są:

1) Prezes Głównego Urzędu Miar, zwany dalej "Prezesem Urzędu",

2) dyrektorzy okręgowych urzędów miar,

3) naczelnicy obwodowych urzędów miar.

2. Organy administracji miar wykonują swoje zadania przy pomocy podległych im urzędów.

Rozdział  2

Legalne jednostki miar

Art.  4.

1. 1 Legalnymi jednostkami miar są:

1) jednostki Międzynarodowego Układu Jednostek Miar (SI) oraz ich dziesiętne podwielokrotności i wielokrotności,

2) jednostki nie należące do układu SI, lecz dopuszczone do stosowania, wraz z jednostkami SI, w drodze rozporządzenia ministra właściwego do spraw gospodarki.

2. 2 Minister właściwy do spraw gospodarki określa, w drodze rozporządzenia, nazwy, definicje i oznaczenia legalnych jednostek miar, uwzględniając nazwy i oznaczenia przedrostków służących do tworzenia wielokrotności i podwielokrotności tych jednostek miar oraz zasady pisowni oznaczeń legalnych jednostek miar.

Art.  5.

Jednostki miar inne niż określone w art. 4 mogą być stosowane:

1) na mocy porozumień międzynarodowych w dziedzinie transportu wodnego, lotniczego, kolejowego i drogowego,

2) w pracach badawczych,

3) we współpracy i wymianie międzynarodowej.

Rozdział  3

Przyrządy pomiarowe

Art.  6.

1. Wartości legalnych jednostek miar są odtwarzane i utrzymywane za pomocą wzorców jednostek miar i są przekazywane, przez porównanie, innym przyrządom pomiarowym.

2. Przyrządami pomiarowymi są, w rozumieniu ustawy, urządzenia techniczne przeznaczone do wykonywania pomiarów lub do odtwarzania wartości danej wielkości fizycznej.

3. Przetworniki pomiarowe i materiały odniesienia odtwarzające wartości danej wielkości fizycznej są traktowane na równi z przyrządami pomiarowymi.

Art.  7.

1. 3 Minister właściwy do spraw gospodarki, w drodze rozporządzenia, ustanawia państwowe wzorce jednostek miar, do których są odnoszone przyrządy pomiarowe kontrolne i użytkowe, według hierarchicznych układów sprawdzań, ustalając w szczególności dokumentację wzorców zawierającą świadectwo wzorca wraz z załącznikami, którymi są hierarchiczny układ sprawdzań, dokumentacja techniczna, instrukcja obsługi i księga wzorca, oraz wskazuje miejsce stosowania i przechowywania wzorca i osobę za niego odpowiedzialną.

2. Prezes Urzędu zapewnia powiązanie państwowych wzorców jednostek miar z wzorcami międzynarodowymi i ze światowym systemem wzorców państwowych, koordynowanym przez Międzynarodowe Biuro Miar.

Art.  8. ⁴

Minister właściwy do spraw gospodarki określa, w drodze rozporządzenia:

1) wymagania techniczne i metrologiczne, którym powinny odpowiadać przyrządy pomiarowe podlegające kontroli metrologicznej, uwzględniając warunki właściwego stosowania tych przyrządów oraz okresy ważności dowodów kontroli,

2) metody oraz przebieg sprawdzania lub badania zgodności właściwości przyrządów pomiarowych z wymaganiami, o których mowa w pkt 1, uwzględniając stosowane wyposażenie pomiarowe oraz sposób dokumentowania wyników.

Rozdział  4

Kontrola metrologiczna przyrządów pomiarowych

Art.  9.

Przyrządy pomiarowe podlegają kontroli metrologicznej organów administracji miar w formie:

1) legalizacji,

2) uwierzytelnienia,

3) zatwierdzenia typu.

Art.  10. ⁵

 

1. Przyrządy pomiarowe stosowane:

1) w obrocie publicznym do wyznaczania ilości albo jakości rzeczy w celu uzyskania prawidłowej podstawy do rozliczeń,

2) przy produkcji i badaniu środków leczniczych,

3) przy czynnościach urzędowych

- podlegają legalizacji.

2. Legalizacja jest sprawdzeniem, stwierdzeniem i poświadczeniem przez organ administracji miar, że przyrząd pomiarowy spełnia wymagania techniczne i metrologiczne i może być stosowany do celów określonych w ust. 1.

2. Dowodem legalizacji jest cecha legalizacyjna umieszczona na przyrządzie albo świadectwo legalizacji.

4. 6 Minister właściwy do spraw gospodarki określa, w drodze rozporządzenia, przyrządy podlegające legalizacji oraz wzory cech i świadectw legalizacji, z uwzględnieniem znaczenia i zakresu stosowania ich do celów określonych w ust. 1.

Art.  11.

1. 7 Przyrządy pomiarowe mające znaczenie dla bezpieczeństwa życia, ochrony zdrowia i ochrony środowiska podlegają obowiązkowi uwierzytelnienia.

2. Uwierzytelnienie jest sprawdzeniem, stwierdzeniem i poświadczeniem, że przyrząd pomiarowy spełnia wymagania metrologiczne ustalone w przepisach, normach, zaleceniach międzynarodowych lub innych właściwych dokumentach, a jego wskazania zostały odniesione do państwowych wzorców jednostek miar i są z nimi zgodne w granicach określonych błędów pomiaru.

3. 8 Dowodem uwierzytelnienia jest cecha umieszczona na przyrządzie albo świadectwo uwierzytelnienia.

4. Świadectwo albo cecha uwierzytelnienia przyrządu pomiarowego, z zastrzeżeniem art. 18, stanowi o dopuszczeniu do stosowania go do celów określonych w ust. 1.

5. Przyrządy pomiarowe zalegalizowane uważa się za odpowiadające wymaganiom uwierzytelnienia.

6. 9 Minister właściwy do spraw gospodarki określa, w drodze rozporządzenia, przyrządy podlegające obowiązkowi uwierzytelnienia oraz wzory cech i świadectw uwierzytelnienia z uwzględnieniem znaczenia i zakresu stosowania ich do celów, o których mowa w ust. 1.

Art.  12. ¹⁰

Prezes Urzędu może powierzyć uwierzytelnianie określonych przyrządów pomiarowych akredytowanym laboratoriom.

Art.  13.

1. Przyrządy pomiarowe podlegające legalizacji lub obowiązkowemu uwierzytelnieniu nie mogą być wprowadzone do obrotu lub użytkowania przez wytwórcę, sprzedawcę lub importera bez ważnych dowodów legalizacji albo uwierzytelnienia.

2. Obowiązek przedstawienia do legalizacji lub uwierzytelnienia ciąży także na użytkowniku oraz na wykonawcy naprawy przyrządu pomiarowego.

Art.  14.

Przyrządy pomiarowe podlegające legalizacji lub obowiązkowemu uwierzytelnieniu powinny być stosowane właściwie i zgodnie z przepisami, o których mowa w art. 8 pkt 1. Przyrządy takie nie mogą być stosowane lub przechowywane w miejscu stosowania, w stanie gotowości do użycia:

1) bez ważnego dowodu legalizacji lub uwierzytelnienia,

2) jeżeli z jakichkolwiek przyczyn przestały spełniać wymagania, o których mowa w art. 10 ust. 2 i art. 11 ust. 2, przed upływem okresu ważności dowodu legalizacji lub uwierzytelnienia.

Art.  15.

Przyrządy pomiarowe nie podlegające legalizacji ani obowiązkowemu uwierzytelnieniu mogą być uwierzytelnione na wniosek zainteresowanych.

Art.  16.

1. 11 Obowiązkowi zatwierdzenia typu podlegają produkowane w kraju lub sprowadzane z zagranicy przyrządy pomiarowe, podlegające legalizacji lub obowiązkowi uwierzytelnienia.

2. 12 Minister właściwy do spraw gospodarki może określić, w drodze rozporządzenia, przyrządy inne niż wymienione w ust. 1 jako podlegające obowiązkowi zatwierdzenia typu, ze względu na stosowanie ich do celów określonych w art. 10 ust. 1 lub w art. 11 ust. 1, a także ich znaczenie dla gospodarki.

3. Zatwierdzenie typu przyrządu pomiarowego jest decyzją Prezesa Urzędu dopuszczającą, z zastrzeżeniem art. 18, przyrządy pomiarowe danego typu do legalizacji, uwierzytelnienia lub użytkowania w kraju, podejmowaną na podstawie badań prototypów lub egzemplarzy produkcyjnych tych przyrządów, po stwierdzeniu, że spełniają wymagania, o których mowa w art. 10 ust. 2 lub art. 11 ust. 2.

4. 13 Uzyskanie decyzji o zatwierdzeniu typu przyrządu pomiarowego jest obowiązkiem przedsiębiorcy, osoby fizycznej lub osoby prawnej, przed wprowadzeniem przyrządów do sprzedaży lub użytkowania w kraju.

5. Główny Urząd Miar prowadzi publicznie dostępny rejestr zatwierdzonych typów przyrządów pomiarowych.

Art.  17.

1. 14 Minister właściwy do spraw gospodarki określa, w drodze rozporządzenia:

1) warunki i tryb zgłaszania przyrządów pomiarowych do legalizacji, uwierzytelnienia lub zatwierdzenia typu, ustalając w szczególności podmioty uprawnione do zgłaszania przyrządów pomiarowych, częstotliwość i miejsce dokonywania kontroli metrologicznych oraz badania i wymaganą dokumentację, uwzględniając terminy dokonywania zgłoszenia, obowiązki zgłaszającego i tryb postępowania w tych sprawach,

2) znak typu przyrządu pomiarowego i sposób jego umieszczenia, z uwzględnieniem w szczególności wzoru znaku, daty i kolejności nadania oraz miejsca jego umieszczenia.

2. Odmowa legalizacji lub zatwierdzenia typu następuje w drodze decyzji administracyjnej.

Art.  18. ¹⁵

Minister właściwy do spraw zdrowia określa, w drodze rozporządzenia, wymagania inne niż metrologiczne, jakie powinny spełniać przyrządy pomiarowe stosowane w ochronie zdrowia, warunkujące dopuszczenie ich do stosowania.

Art.  19.

Prezes Urzędu może uznać za równoważne legalizacji, uwierzytelnieniu lub zatwierdzeniu typu odpowiednie kontrole przyrządów pomiarowych wykonane przez zagraniczne instytucje metrologiczne, po stwierdzeniu, że wymagania stawiane przyrządom pomiarowym w tych instytucjach są zgodne z wymaganiami administracji miar Rzeczypospolitej Polskiej, a metody badania i tryb dokumentowania wyników są równorzędne.

Art.  20.

1. 16 Pobiera się opłaty za czynności organów i urzędów administracji miar związane z:

1) legalizacją, uwierzytelnieniem i zatwierdzeniem typu oraz uznawaniem za równoważne tym formom kontroli metrologicznej odpowiednich kontroli przyrządów pomiarowych, wykonywanych przez zagraniczne instytucje metrologiczne,

2) sprawdzaniem, wzorcowaniem (kalibracją) i wykonywaniem ekspertyz przyrządów pomiarowych oraz badaniem przyrządów pomiarowych i wydawaniem certyfikatów zgodności w ramach systemu Międzynarodowej Organizacji Metrologii Prawnej,

3) wytwarzaniem i sprawdzaniem materiałów odniesienia (wzorców właściwości chemicznych i fizycznych),

4) ustanawianiem i sprawowaniem nadzoru nad państwowymi wzorcami jednostek miar, stosowanymi i przechowywanymi poza Urzędem,

5) akredytacją laboratoriów pomiarowych,

6) szkoleniem z dziedziny metrologii.

2. 17 Minister właściwy do spraw finansów publicznych, po zasięgnięciu opinii Prezesa Głównego Urzędu Miar, określa, w drodze rozporządzenia, wysokość opłat i tryb ich pobierania

3. Nie zapłacone w terminie opłaty podlegają ściągnięciu w trybie przepisów o egzekucji administracyjnej należności pieniężnych. Do opłat tych stosuje się odpowiednio przepisy o zobowiązaniach podatkowych.

Rozdział  5

Nadzór

Art.  21.

1. Organy administracji miar są uprawnione do sprawowania nadzoru nad stosowaniem jednostek miar i przyrządów pomiarowych podlegających przepisom ustawy.

2. Na żądanie organów administracji miar organy policji i straży miejskiej są obowiązane zapewnić we wskazanych czynnościach nadzoru asystę funkcjonariuszy.

Art.  22.

1. Policja i straż miejska są uprawnione do bezpośredniego nadzoru nad tym, aby w obrocie publicznym i czynnościach urzędowych używano przyrządów pomiarowych mających ważne cechy lub świadectwa legalizacji.

2. Organy państwowe i samorządowe są obowiązane do nadzoru, o którym mowa w ust. 1, w zakresie prowadzonej działalności.

Rozdział  6

Przepisy karne

Art.  23.

1. Kto:

1) wbrew postanowieniom art. 2 ust. 1 wyraża wartości wielkości fizycznych w jednostkach miar innych niż określone w art. 4, z zastrzeżeniem art. 5,

2) wbrew postanowieniom art. 13 lub art. 16 ust. 4 wprowadza do obrotu lub użytkowania przyrządy pomiarowe podlegające legalizacji, obowiązkowemu uwierzytelnieniu lub zatwierdzeniu typu bez ważnego dowodu legalizacji, uwierzytelnienia lub zatwierdzenia typu

- podlega karze grzywny.

2. Tej samej karze podlega, kto wbrew postanowieniom art. 14:

1) stosuje przyrząd pomiarowy niewłaściwie lub niezgodnie z przepisami, o których mowa w art. 8 pkt 1,

2) stosuje lub przechowuje w stanie gotowości do użycia przyrząd pomiarowy bez ważnego dowodu legalizacji lub uwierzytelnienia,

3) stosuje lub przechowuje w stanie gotowości do użycia przyrząd pomiarowy, który przestał spełniać wymagania, o których mowa w art. 10 ust. 2 lub art. 11 ust. 2, przed upływem ważności dowodu legalizacji lub uwierzytelnienia.

3. Orzekanie w sprawach o wykroczenia określone w ust. 1 i 2 następuje na podstawie przepisów o postępowaniu w sprawach o wykroczenia.

Rozdział  7

Przepisy przejściowe i końcowe

Art.  24.

Traci moc ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o miarach i narzędziach pomiarowych (Dz. U. Nr 23, poz. 148, z 1972 r. Nr 11, poz. 83 i z 1989 r. Nr 35, poz. 192).

Art.  25.

Do czasu wydania przepisów metrologicznych, o których mowa w art. 8, zachowują moc przepisy dotychczasowe, o ile nie są sprzeczne z ustawą, nie dłużej jednak niż w ciągu 12 miesięcy od daty wejścia ustawy w życie.

Art.  26.

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1994 r.

¹ Art. 4 ust. 1 zmieniony przez art. 11 ustawy z dnia 21 grudnia 2001 r. o zmianie ustawy o organizacji i trybie pracy Rady Ministrów oraz o zakresie działania ministrów, ustawy o działach administracji rządowej oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.01.154.1800) z dniem 1 stycznia 2002 r.

² Art. 4 ust. 2:

- zmieniony przez art. 47 pkt 1 ustawy z dnia 22 grudnia 2000 r. o zmianie niektórych upoważnień ustawowych do wydawania aktów normatywnych oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.00.120.1268) z dniem 30 marca 2001 r.

- zmieniony przez art. 11 ustawy z dnia 21 grudnia 2001 r. o zmianie ustawy o organizacji i trybie pracy Rady Ministrów oraz o zakresie działania ministrów, ustawy o działach administracji rządowej oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.01.154.1800) z dniem 1 stycznia 2002 r.

³ Art. 7 ust. 1:

- zmieniony przez art. 47 pkt 2 ustawy z dnia 22 grudnia 2000 r. o zmianie niektórych upoważnień ustawowych do wydawania aktów normatywnych oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.00.120.1268) z dniem 30 marca 2001 r.

- zmieniony przez art. 11 ustawy z dnia 21 grudnia 2001 r. o zmianie ustawy o organizacji i trybie pracy Rady Ministrów oraz o zakresie działania ministrów, ustawy o działach administracji rządowej oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.01.154.1800) z dniem 1 stycznia 2002 r.

⁴ Art. 8:

- zmieniony przez art. 47 pkt 3 ustawy z dnia 22 grudnia 2000 r. o zmianie niektórych upoważnień ustawowych do wydawania aktów normatywnych oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.00.120.1268) z dniem 30 marca 2001 r.

- zmieniony przez art. 11 ustawy z dnia 21 grudnia 2001 r. o zmianie ustawy o organizacji i trybie pracy Rady Ministrów oraz o zakresie działania ministrów, ustawy o działach administracji rządowej oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.01.154.1800) z dniem 1 stycznia 2002 r.

⁵ Art. 10 zmieniony przez art. 47 pkt 4 ustawy z dnia 22 grudnia 2000 r. o zmianie niektórych upoważnień ustawowych do wydawania aktów normatywnych oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.00.120.1268) z dniem 30 marca 2001 r.

⁶ Art. 10 ust. 4 zmieniony przez art. 11 ustawy z dnia 21 grudnia 2001 r. o zmianie ustawy o organizacji i trybie pracy Rady Ministrów oraz o zakresie działania ministrów, ustawy o działach administracji rządowej oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.01.154.1800) z dniem 1 stycznia 2002 r.

⁷ Art. 11 ust. 1 zmieniony przez art. 47 pkt 5 lit. a) ustawy z dnia 22 grudnia 2000 r. o zmianie niektórych upoważnień ustawowych do wydawania aktów normatywnych oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.00.120.1268) z dniem 30 marca 2001 r.

⁸ Art. 11 ust. 3 zmieniony przez art. 47 pkt 5 lit. b) ustawy z dnia 22 grudnia 2000 r. o zmianie niektórych upoważnień ustawowych do wydawania aktów normatywnych oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.00.120.1268) z dniem 30 marca 2001 r.

⁹ Art. 11 ust. 6:

- dodany przez art. 47 pkt 5 lit. c) ustawy z dnia 22 grudnia 2000 r. o zmianie niektórych upoważnień ustawowych do wydawania aktów normatywnych oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.00.120.1268) z dniem 30 marca 2001 r.

- zmieniony przez art. 11 ustawy z dnia 21 grudnia 2001 r. o zmianie ustawy o organizacji i trybie pracy Rady Ministrów oraz o zakresie działania ministrów, ustawy o działach administracji rządowej oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.01.154.1800) z dniem 1 stycznia 2002 r.

¹⁰ Art. 12 zmieniony przez art. 42 ustawy z dnia 28 kwietnia 2000 r. o systemie oceny zgodności, akredytacji oraz zmianie niektórych ustaw (Dz.U.00.43.489) z dniem 1 stycznia 2001 r.

¹¹ Art. 16 ust. 1 zmieniony przez art. 47 pkt 6 ustawy z dnia 22 grudnia 2000 r. o zmianie niektórych upoważnień ustawowych do wydawania aktów normatywnych oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.00.120.1268) z dniem 30 marca 2001 r.

¹² Art. 16 ust. 2:

- zmieniony przez art. 47 pkt 6 ustawy z dnia 22 grudnia 2000 r. o zmianie niektórych upoważnień ustawowych do wydawania aktów normatywnych oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.00.120.1268) z dniem 30 marca 2001 r.

- zmieniony przez art. 11 ustawy z dnia 21 grudnia 2001 r. o zmianie ustawy o organizacji i trybie pracy Rady Ministrów oraz o zakresie działania ministrów, ustawy o działach administracji rządowej oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.01.154.1800) z dniem 1 stycznia 2002 r.

¹³ Art. 16 ust. 4 zmieniony przez art. 65 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz.U.97.121.770) z dniem 22 października 1997 r.

¹⁴ Art. 17 ust. 1:

- zmieniony przez art. 47 pkt 7 ustawy z dnia 22 grudnia 2000 r. o zmianie niektórych upoważnień ustawowych do wydawania aktów normatywnych oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.00.120.1268) z dniem 30 marca 2001 r.

- zmieniony przez art. 11 ustawy z dnia 21 grudnia 2001 r. o zmianie ustawy o organizacji i trybie pracy Rady Ministrów oraz o zakresie działania ministrów, ustawy o działach administracji rządowej oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.01.154.1800) z dniem 1 stycznia 2002 r.

¹⁵ Art. 18:

- zmieniony przez art. 19 ustawy z dnia 19 marca 1997 r. o zmianie niektórych upoważnień do wydawania aktów wykonawczych (Dz.U.97.43.272) z dniem 15 maja 1997 r.

- zmieniony przez art. 47 pkt 8 ustawy z dnia 22 grudnia 2000 r. o zmianie niektórych upoważnień ustawowych do wydawania aktów normatywnych oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.00.120.1268) z dniem 30 marca 2001 r.

¹⁶ Art. 20 ust. 1 zmieniony przez art. 47 pkt 9 ustawy z dnia 22 grudnia 2000 r. o zmianie niektórych upoważnień ustawowych do wydawania aktów normatywnych oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.00.120.1268) z dniem 30 marca 2001 r.

¹⁷ Art. 20 ust. 2 zmieniony przez art. 47 pkt 9 ustawy z dnia 22 grudnia 2000 r. o zmianie niektórych upoważnień ustawowych do wydawania aktów normatywnych oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.00.120.1268) z dniem 30 marca 2001 r.