Dział 5 - Ruch lotniczy. - Prawo lotnicze.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1962.32.153

Akt utracił moc

Wersja od: 30 marca 2001 r.

Dział  V

Ruch lotniczy.

Rozdział 1.

Ruch lotniczy w ogólności.

Art.  44.

1. Ruch lotniczy cywilnych statków powietrznych w Polsce odbywa się w częściach przestrzeni powietrznej i na lotniskach wyznaczonych dla tego ruchu.

2. Ruch lotniczy statków powietrznych w częściach polskiej przestrzeni powietrznej i na lotniskach, o których mowa w ust. 1, odbywa się zgodnie z zasadami ruchu lotniczego, określonymi dla tych części przestrzeni powietrznej i lotnisk.

3. 32 Minister właściwy do spraw transportu i Minister Obrony Narodowej określą, w drodze rozporządzenia:

1) zasady wyznaczenia części polskiej przestrzeni powietrznej i lotnisk dla ruchu cywilnych statków powietrznych oraz ruchu lotniczego statków powietrznych w tych częściach przestrzeni powietrznej i na tych lotniskach,

2) warunki wykonywania przez cywilne statki powietrzne lotów poza częściami przestrzeni powietrznej i lotniskami, o których mowa w pkt 1,

z uwzględnieniem zasad bezpieczeństwa ruchu lotniczego.

4. Ruch lotniczy statków powietrznych poza wyznaczonymi częściami polskiej przestrzeni powietrznej i wyznaczonymi lotniskami (ust. 1) odbywa się zgodnie z zasadami określonymi przez Ministra Obrony Narodowej.

5. 33 Minister właściwy do spraw transportu, w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej oraz ministrem właściwym do spraw wewnętrznych, określi, w drodze rozporządzenia, państwowe organy kierownictwa, kontroli i nadzoru ruchu lotniczego (organy ruchu lotniczego), a także organy współdziałające przy zabezpieczaniu i obsłudze tego ruchu, oraz ustali zakres i szczegółowe zasady ich działania.

Art.  45.

1. Minister Obrony Narodowej może wprowadzać zakazy i ograniczenia lotów nad obszarem całego Państwa lub jego części ze względu na konieczność wojskową, a w porozumieniu z Ministrem Spraw Wewnętrznych ze względu na bezpieczeństwo publiczne.

2. Rozmiary i rozmieszczenie obszarów, w których loty są zakazane lub ograniczone na podstawie ust. 1, oraz obszarów, w których loty są zakazane lub organiczone w wykonaniu przepisów wydanych na podstawie art. 44 ust. 3, podaje się do wiadomości publicznej.

Art.  46.

1. Statki powietrzne, biorące udział w ruchu lotniczym, podlegają kierownictwu, kontroli lub nadzorowi organów ruchu lotniczego.

2. Jeżeli przepisy wydane na podstawie art. 44 ust. 3 i 4 nie stanowią inaczej, lot statku powietrznego w polskiej przestrzeni powietrznej może się odbywać tylko za zezwoleniem organów ruchu lotniczego i zgodnie z ustalonymi przez te organy warunkami lotu.

Art.  47.

1. Statek powietrzny, który znalazł się podczas lotu poza właściwą częścią przestrzeni powietrznej lub nie na właściwej wysokości, obowiązany jest możliwie jak najprędzej i bez wezwania przyjąć właściwy kierunek lub wysokość lotu.

2. Statek, o którym mowa w ust. 1, może być wezwany przez organy ruchu lotniczego do lądowania na wyznaczonym lotnisku, a jeżeli nie zastosuje się do wezwania, może być zmuszony do lądowania.

3. Przepisy ust. 2 stosuje się odpowiednio do statku powietrznego, który wykonuje lot bez zezwolenia lub niezgodnie z warunkami zezwolenia albo wbrew zakazowi lub ograniczeniom wprowadzonym na podstawie art. 45, ust. 1 lub w wykonaniu przepisów wydanych na podstawie art. 44 ust. 3, jak również do statku powietrznego, który nie zastosował się do poleceń organów ruchu lotniczego.

Art.  48.

1. Zabrania się:

1) wykonywania przez statki powietrzne lotów próbnych i akrobacyjnych nad osiedlami i innymi skupiskami ludności,

2) dokonywania ze statków powietrznych w czasie lotu jakichkolwiek zrzutów,

3) dokonywania ze statków powietrznych w czasie lotu zdjęć fotograficznych,

4) używania znajdujących się na statku powietrznym urządzeń łączności w celu przekazywania i odbierania wiadomości nie związanych z zadaniem lub potrzebami lotu.

2. 34 Minister właściwy do spraw transportu, w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej, ministrem właściwym do spraw wewnętrznych oraz ministrem właściwym do spraw łączności, określi, w drodze rozporządzenia, wyjątki od zakazów wymienionych w ust. 1, dotyczące w szczególności:

1) wykonywania lotów akrobacyjnych w wyznaczonej strefie lotów akrobacyjnych nad osiedlem lub innym skupiskiem ludności, z uwzględnieniem najmniejszej dopuszczalnej wysokości takich lotów,

2) wykonywania lotów próbnych nad osiedlem lub innym skupiskiem ludności przy zachowaniu bezpiecznej wysokości,

3) wykonywania zrzutów, zgodnie z zadaniem lotu,

4) wykonywania zdjęć fotograficznych w polskiej przestrzeni powietrznej, z uwzględnieniem warunków dopuszczalności ich wykonywania,

5) używania znajdujących się na statku powietrznym urządzeń telekomunikacyjnych w zakresie nie utrudniającym przekazywania i odbierania wiadomości bezpośrednio związanych z bezpieczeństwem statku powietrznego, mając na uwadze bezkolizyjne przekazywanie i odbieranie wiadomości bezpośrednio związanych z bezpieczeństwem statku powietrznego.

Art.  49.

Zabrania się używania obowiązujących w ruchu lotniczym znaków i sygnałów do celów nie związanych z tym ruchem, jak również w sposób mogący wprowadzić w błąd służbę ruchu lotniczego albo załogi statków powietrznych.

Art.  50.

1. 35 Kto odnalazł porzucony statek powietrzny lub jego szczątki albo był świadkiem nieszczęśliwego wypadku lub przymusowego lądowania statku powietrznego poza lotniskiem, obowiązany jest niezwłocznie zawiadomić o tym najbliższy organ lub jednostkę lotnictwa cywilnego albo wojskowego, Policji lub najbliższy organ administracji publicznej.

2. 36 Minister właściwy do spraw transportu, w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej, ministrem właściwym do spraw wewnętrznych oraz ministrem właściwym do spraw zdrowia, określa, w drodze rozporządzenia, organy upoważnione do przeprowadzania poszukiwań i organizowania akcji ratowniczej w razie zaginięcia lub innego wypadku statku powietrznego, zagrożenia bezpieczeństwa albo przymusowego lądowania statku powietrznego poza lotniskiem, a także organy upoważnione do przeprowadzania badań okoliczności i przyczyn wypadków lotniczych oraz zadania i tryb postępowania tych organów ze szczególnym uwzględnieniem obowiązków jednostek biorących udział w poszukiwaniach i organizowaniu akcji ratowniczej.

3. 37 Organy wojskowe, Policji i administracji publicznej, jednostki organizacyjne służby zdrowia i ochrony przeciwpożarowej oraz przedsiębiorcy obowiązani są współdziałać z organami wymienionymi w ust. 2, a także brać udział w akcji zapobiegawczej na wezwanie organów ruchu lotniczego w razie zagrożenia bezpieczeństwa statku powietrznego.

4. Każdy obywatel obowiązany jest na żądanie organów wymienionych w ust. 2 udzielać im posiadanych informacji i dowodów dotyczących wypadku lotniczego.

5. Sprawy badań wypadków statków powietrznych nie należących do lotnictwa cywilnego normują przepisy wydane przez Ministra Obrony Narodowej.

Rozdział 2.

Loty międzynarodowe.

Art.  51.

1. Lotem międzynarodowym jest lot, w którym statek powietrzny przekracza granice Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

2. Do lotów międzynarodowych stosuje się odpowiednio przepisy art. 44-50 ze zmianami wynikającymi z przepisów rozdziału niniejszego.

Art.  52.

1. Lot polskiego statku powietrznego przez granicę Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej może być wykonany jedynie za zezwoleniem.

2. Lot obcego statku powietrznego w polskiej przestrzeni powietrznej może być wykonany jedynie na podstawie zezwolenia, chyba że umowa międzynarodowa, której Polska jest stroną, stanowi inaczej.

3. Stały pobyt polskiego statku powietrznego za granicą, a także stały pobyt obcego statku powietrznego w Polsce wymaga zezwolenia. Za stały uważa się pobyt trwający dłużej niż rok.

4. 38 Minister Transportu, Żeglugi i Łączności w porozumieniu z Ministrami Obrony Narodowej, Spraw Wewnętrznych, Spraw Zagranicznych i Handlu Zagranicznego określi w drodze rozporządzenia zasady i warunki wykonywania lotów międzynarodowych oraz stałego pobytu polskich statków powietrznych za granicą i obcych statków powietrznych w Polsce.

Art.  53. ³⁹

Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, lotniska, na których mogą być wykonywane starty i lądowania statków powietrznych w ruchu międzynarodowym, mając na uwadze zapewnienie warunków bezpieczeństwa.

Art.  54.

1. W razie wypadku lub lądowania statku powietrznego na terytorium Polski w miejscu, w którym brak organów właściwych do załatwienia formalności celnych i paszportowych, dowódca statku powietrznego obowiązany jest niezwłocznie zawiadomić o tym najbliższy organ Milicji Obywatelskiej lub inny terenowy organ administracji państwowej. Podjęcie dalszego lotu bez zezwolenia właściwych organów celnych i organów ochrony granic jest zabronione.

2. Do czasu przybycia organów celnych lub organów ochrony granic, organy Milicji Obywatelskiej lub terenowe organy administracji państwowej, a także dowódca statku powietrznego obowiązani są zastosować niezbędne środki w celu zapewnienia dokonania formalności, o których mowa w ust. 1.

Art.  55.

1. W razie zaginięcia lub wypadku obcego statku powietrznego upoważnione organy państwa przynależności statku oraz właściciel lub użytkownik tego statku mogą na terytorium Polski brać udział w działaniach mających na celu odnalezienie statku lub udzielenie mu pomocy.

2. W razie wypadku obcego statku powietrznego, państwo przynależności tego statku może wyznaczyć obserwatorów, którzy mogą być obecni przy dochodzeniach przeprowadzanych na terytorium Polski przez organy wymienione w art. 50 ust. 2.

3. Sprawozdanie z dochodzenia przekazuje się na żądanie państwu przynależności statku powietrznego.

4. 40 Przepisy ust. 1-3 stosuje się, jeżeli zobowiązania takie w stosunku do państwa przynależności statku powietrznego wynikają z umowy międzynarodowej, której Polska jest stroną; w pozostałych przypadkach wymagane jest zezwolenie Ministra Transportu, Żeglugi i Łączności.

Art.  56.

Stan techniczny obcego statku powietrznego przebywającego w Polsce oraz dokumenty tego statku mogą być sprawdzane przez polskie państwowe organy lotniczego nadzoru technicznego lub organy ruchu lotniczego.

Rozdział 3.

Dowódca statku powietrznego.

Art.  57.

1. Na każdym statku powietrznym wykonującym lot z załogą musi być wyznaczony dowódca statku powietrznego.

2. Jeżeli załogę statku powietrznego stanowi jedna osoba, pełni ona funkcję dowódcy statku powietrznego.

Art.  58.

Dowódca statku powietrznego obowiązany jest wykonywać loty i zadania lotów zgodnie z przepisami, w szczególności zaś zapewnić bezpieczeństwo statku powietrznego oraz znajdujących się na jego pokładzie osób i ładunku.

Art.  59.

1. Dowódca statku powietrznego wydaje zarządzenia związane z bezpieczeństwem lotu i porządkiem na pokładzie statku powietrznego, mające moc w stosunku do wszystkich osób znajdujących się na statku powietrznym.

2. Dowódca statku powietrznego może, jeżeli uzna za konieczne, zlecać innym członkom załogi statku powietrznego wykonywanie czynności nie należących do ich normalnego zakresu działania.

3. Dowódca statku powietrznego ma prawo zastosować niezbędne środki przymusu w stosunku do osób nie wykonujących jego zarządzeń lub zagrażających w inny sposób bezpieczeństwu lotu lub porządkowi na pokładzie statku powietrznego, jak również zatrzymać do czasu przybycia właściwych organów osobę podejrzaną o popełnienie przestępstwa na statku powietrznym.

Art.  60.

1. Gdy statkowi powietrznemu grozi niebezpieczeństwo, dowódca statku powietrznego obowiązany jest zastosować wszelkie możliwe środki w celu uratowania pasażerów, załogi i statku.

2. W razie uszkodzenia statku powietrznego lub przymusowego przerwania lotu dowódca statku wykonuje w imieniu właściciela lub użytkownika statku i właścicieli powierzonego do przewozu ładunku czynności, jakie uzna za konieczne do zabezpieczenia ich interesów.

Art.  61.

Dowódca statku powietrznego, który otrzymał sygnał o niebezpieczeństwie grożącym innemu statkowi powietrznemu lub statkowi morskiemu, spostrzegł statek powietrzny lub morski, który uległ wypadkowi lub znalazł się w niebezpieczeństwie, albo zauważył inną katastrofę lub klęskę żywiołową bądź zauważył osobę znajdującą się na morzu w niebezpieczeństwie utraty życia, obowiązany jest udzielić poszkodowanym lub znajdującym się w niebezpieczeństwie pomocy w zakresie, w jakim może to uczynić bez narażenia na niebezpieczeństwo powierzonego mu statku powietrznego, pasażerów, załogi lub innych osób.

Art.  62.

W przypadku wrogich działań skierowanych przeciwko Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej lub polskiemu statkowi powietrznemu dowódca statku obowiązany jest podjąć wszelkie niezbędne środki w celu uchronienia statku powietrznego oraz znajdujących się na nim osób, mienia i dokumentów przed zawładnięciem.

Art.  63. ⁴¹

Minister Transportu, Żeglugi i Łączności określi w drodze rozporządzenia sposób wyznaczania dowódcy statku powietrznego, okres, w jakim pełni on swe funkcje, oraz kolejność, według której funkcje te przechodzą na innych członków załogi statku powietrznego w przypadku, gdy dowódca statku nie może pełnić ich osobiście; Minister Transportu, Żeglugi i Łączności może również określić prawa i obowiązki dowódcy statku powietrznego inne niż ustalone w prawie lotniczym.

³² Art. 44 ust. 3:

- zmieniony przez art. 5 pkt 2 ustawy z dnia 23 października 1987 r. o zmianach w zakresie działania niektórych naczelnych i centralnych organów administracji państwowej (Dz.U.87.33.180) z dniem 24 października 1987 r.

- zmieniony przez art. 10 pkt 8 lit. a) ustawy z dnia 22 grudnia 2000 r. o zmianie niektórych upoważnień do wydawania aktów normatywnych oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.00.120.1268) z dniem 30 marca 2001 r.

³³ Art. 44 ust. 5:

- zmieniony przez art. 5 pkt 2 ustawy z dnia 23 października 1987 r. o zmianach w zakresie działania niektórych naczelnych i centralnych organów administracji państwowej (Dz.U.87.33.180) z dniem 24 października 1987 r.

- zmieniony przez art. 10 pkt 8 lit. b) ustawy z dnia 22 grudnia 2000 r. o zmianie niektórych upoważnień do wydawania aktów normatywnych oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.00.120.1268) z dniem 30 marca 2001 r.

³⁴ Art. 48 ust. 2:

- zmieniony przez art. 5 pkt 2 ustawy z dnia 23 października 1987 r. o zmianach w zakresie działania niektórych naczelnych i centralnych organów administracji państwowej (Dz.U.87.33.180) z dniem 24 października 1987 r.

- zmieniony przez art. 10 pkt 9 ustawy z dnia 22 grudnia 2000 r. o zmianie niektórych upoważnień do wydawania aktów normatywnych oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.00.120.1268) z dniem 30 marca 2001 r.

³⁵ Art. 50 ust. 1 zmieniony przez art. 20 lit. a) ustawy z dnia 24 lipca 1998 r. o zmianie niektórych ustaw określających kompetencje organów administracji publicznej - w związku z reformą ustrojową państwa (Dz.U.98.106.668) z dniem 1 stycznia 1999 r.

³⁶ Art. 50 ust. 2:

- zmieniony przez art. 5 pkt 2 ustawy z dnia 23 października 1987 r. o zmianach w zakresie działania niektórych naczelnych i centralnych organów administracji państwowej (Dz.U.87.33.180) z dniem 24 października 1987 r.

- zmieniony przez art. 10 pkt 10 ustawy z dnia 22 grudnia 2000 r. o zmianie niektórych upoważnień do wydawania aktów normatywnych oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.00.120.1268) z dniem 30 marca 2001 r.

³⁷ Art. 50 ust. 3 zmieniony przez art. 20 lit. b) ustawy z dnia 24 lipca 1998 r. o zmianie niektórych ustaw określających kompetencje organów administracji publicznej - w związku z reformą ustrojową państwa (Dz.U.98.106.668) z dniem 1 stycznia 1999 r.

³⁸ Art. 52 ust. 4 zmieniony przez art. 5 pkt 2 ustawy z dnia 23 października 1987 r. o zmianach w zakresie działania niektórych naczelnych i centralnych organów administracji państwowej (Dz.U.87.33.180) z dniem 24 października 1987 r.

³⁹ Art. 53:

- zmieniony przez art. 5 pkt 2 ustawy z dnia 23 października 1987 r. o zmianach w zakresie działania niektórych naczelnych i centralnych organów administracji państwowej (Dz.U.87.33.180) z dniem 24 października 1987 r.

- zmieniony przez art. 10 pkt 11 ustawy z dnia 22 grudnia 2000 r. o zmianie niektórych upoważnień do wydawania aktów normatywnych oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.00.120.1268) z dniem 30 marca 2001 r.

⁴⁰ Art. 55 ust. 4 zmieniony przez art. 5 pkt 2 ustawy z dnia 23 października 1987 r. o zmianach w zakresie działania niektórych naczelnych i centralnych organów administracji państwowej (Dz.U.87.33.180) z dniem 24 października 1987 r.

⁴¹ Art. 63 zmieniony przez art. 5 pkt 2 ustawy z dnia 23 października 1987 r. o zmianach w zakresie działania niektórych naczelnych i centralnych organów administracji państwowej (Dz.U.87.33.180) z dniem 24 października 1987 r.