Rozdział 1 - Przepisy ogólne. - Prawo lokalowe.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1987.30.165 t.j.

Akt utracił moc

Wersja od: 1 stycznia 1995 r.

Rozdział  1

Przepisy ogólne.

Art.  1. 

Ustawa niniejsza, zwana dalej "ustawą", określa ogólne zasady zaspokajania potrzeb mieszkaniowych ludności i wraz z przepisami Kodeksu cywilnego w zakresie najmu - reguluje stosunki prawne związane z zajmowaniem i używaniem lokali oraz budynków.

Art.  2.  ¹

1. Przepisom ustawy nie podlegają:

1) pokoje dzienne wynajmowane w hotelach, pensjonatach i innych zakładach noclegowych,

2) lokale w nie podlegających podatkowi od nieruchomości lub zwolnionych od tego podatku budynkach gospodarstw rolnych indywidualnych, spółdzielni produkcji rolnej albo spółdzielni kółek rolniczych; lokale w tych budynkach mogą być jednak przydzielone na pomieszczenia zastępcze dla osób pozbawionych mieszkań wskutek klęski żywiołowej (huraganu, powodzi) lub pożaru,

3) lokale w budynkach znajdujących się w zarządzie organów kwaterunkowych wojska oraz lokale przekazane wojsku na zakwaterowanie stałe Sił Zbrojnych,

4) domy letniskowe.

2. Przepisom ustawy nie podlegają także, z zastrzeżeniem art. 23 ust. 6-8, art. 36 ust. 6 oraz art. 54 ust. 3 i 4, garaże i lokale użytkowe.

Art.  3. 

1. Domem jednorodzinnym jest dom mieszkalny, jak również samodzielna część domu bliźniaczego lub szeregowego, przeznaczony do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych właściciela i jego bliskich, chociażby oprócz lokalu mieszkalnego obejmował również lokal użytkowy.

2. 2  Małym domem mieszkalnym jest budynek obejmujący samodzielne lokale mieszkalne, których własność została lub może zostać wyodrębniona na rzecz różnych osób.

3. Domem mieszkalno-pensjonatowym jest budynek, w którym nie więcej niż połowa powierzchni użytkowej służy zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych właściciela lub jego bliskich, a pozostała część jest przeznaczona na prowadzenie pensjonatu.

4. Domem letniskowym jest budynek położony na terenie wsi lub w rejonie przeznaczonym na cele rekreacyjne ludności, służący właścicielowi i jego bliskim do wypoczynku. Ta sama osoba oraz małżonkowie mogą posiadać tylko jeden dom letniskowy.

5. 3  Wielkość domów i lokali wymienionych w ust. 1-4 określi Minister Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa w drodze rozporządzenia. Wielkość ta może być ustalona niżej od określonej w przepisach obowiązujących przed dniem wejścia w życie ustawy.

Art.  4. 

1. W domach stanowiących własność Państwa może nastąpić wyodrębnienie własności wszystkich lub niektórych samodzielnych lokali mieszkalnych, jeżeli własność poszczególnych lokali zostanie przeniesiona na rzecz osób fizycznych.

2. 4  Minister Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa ustali w drodze rozporządzenia warunki wyodrębniania własności poszczególnych lokali w domach wielomieszkaniowych nie stanowiących własności Państwa oraz warunki i tryb przeniesienia na rzecz osób fizycznych własności lokali w tych domach, a także obowiązki właścicieli lokali i zarządców budynków w zakresie eksploatacji i remontów.

Art.  5. 

1. Za lokal mieszkalny uważa się samodzielny lokal mieszkalny, jak też jego część obejmującą co najmniej 1 pokój o powierzchni nie mniejszej niż 10 m², jeżeli jest ona odrębnym przedmiotem najmu.

2. Samodzielnym lokalem mieszkalnym jest wydzielony trwałymi ścianami w obrębie budynku zespół izb łącznie z pomieszczeniami pomocniczymi, w którym zamieszkiwanie nie wymaga korzystania z pomieszczeń znajdujących się w innym lokalu.

3. 5  Za lokal użytkowy uważa się samodzielny lokal lub jego część, wykorzystywane na cele inne niż mieszkalne. Nie uważa się za lokal użytkowy pracowni wykorzystywanej przez twórcę do prowadzenia działalności twórczej w dziedzinie kultury i sztuki, jeżeli jest ona połączona z mieszkaniem twórcy albo jeżeli twórca nie ma w danej miejscowości samodzielnego mieszkania, umożliwiającego prowadzenie działalności twórczej. Do pracowni, o których mowa w zdaniu drugim, stosuje się przepisy dotyczące lokali mieszkalnych.

Art.  6. 

1. Zamienny lokal mieszkalny powinien:

1) nadawać się do zamieszkania ze względu na stan techniczny,

2) mieć nie gorsze wyposażenie techniczne niż lokal dotychczas zajmowany,

3) 6  odpowiadać pod względem powierzchni mieszkalnej dotychczasowemu lokalowi, nie może jednak przekraczać obowiązujących norm zaludnienia,

4) znajdować się w tej samej miejscowości, w której jest położony lokal dotychczas zajmowany,

5) być lokalem samodzielnym, jeżeli lokal dotychczas zajmowany jest samodzielny.

2. Od wymagań wymienionych w ust. 1 pkt 2-5 można odstąpić za zgodą osoby przekwaterowywanej.

3. W przypadku przekwaterowania osoby nie uprawnionej z mieszkania zakładowego w budynku położonym na terenie gminy lokal zamienny:

1) może być wyposażony w urządzenia ogrzewcze inne niż ogrzewanie centralne, chociażby lokal zajmowany dotychczas, położony w tej miejscowości, był wyposażony w ogrzewanie centralne,

2) może być przydzielony w miejscowości pobliskiej, w przypadku braku możliwości przydzielenia takiego lokalu w tej samej miejscowości - o ile nie pogorszy to nadmiernie sytuacji osób przekwaterowywanych.

4. 7  (skreślony).

Art.  7.  ⁸

1. Zastępcze pomieszczenie mieszkalne, zwane dalej "pomieszczeniem zastępczym", powinno:

1) nadawać się do zamieszkania ze względu na stan techniczny oraz mieć dostęp do źródła zaopatrzenia w wodę i do ustępu, chociażby urządzenia te znajdowały się poza budynkiem,

2) zapewniać co najmniej 5 m² powierzchni mieszkalnej na jedną osobę,

3) znajdować się w tej samej miejscowości lub pobliskiej, jeżeli zamieszkanie w tej miejscowości nie pogorszy nadmiernie warunków życia osób przekwaterowywanych.

2. Od wymagań określonych w ust. 1 pkt 3 można odstąpić za zgodą osoby przekwaterowywanej.

3. Nie może być przeznaczony na pomieszczenie zastępcze samodzielny lokal o powierzchni mieszkalnej przekraczającej 7 m² na jedną osobę uprawnioną, jeżeli jest wyposażony co najmniej w trzy elementy techniczne mające wpływ na wysokość czynszu.

4. Przy przydziale pomieszczeń zastępczych nie stosuje się w zakresie norm zaludnienia przepisów art. 37 ust. 1 i 2; do pomieszczeń tych nie stosuje się również przepisów art. 39 ust. 1 i art. 47 ust. 3.

Art.  8.  ⁹

1. Koszty przeprowadzki do lokalu zamiennego oraz do pomieszczenia zastępczego przewidzianego na czas naprawy zajmowanego lokalu i z takiego pomieszczenia ponosi jednostka organizacyjna lub osoba, na której wniosek następuje przekwaterowanie, a do pomieszczenia zastępczego przewidzianego z innych przyczyn - osoba podlegająca przekwaterowaniu.

2. Przez koszty przeprowadzki rozumie się koszt transportu ruchomości oraz w szczególnie uzasadnionych przypadkach koszty przeniesienia i zainstalowania telefonu oraz innych urządzeń zainstalowanych przez najemcę w dotychczas zajmowanym przez niego lokalu.

Art.  9.  ¹⁰

1. Do osób bliskich najemcy należą jego wstępni, zstępni, rodzeństwo, dzieci rodzeństwa, powinowaci w tej samej linii lub stopniu, osoby przysposobione oraz ich małżonkowie i zstępni, osoby przysposabiające, osoby małoletnie przyjęte na podstawie orzeczenia sądu opiekuńczego na wychowanie oraz osoby pozostające faktycznie we wspólnym pożyciu małżeńskim.

2. Na równi z osobami bliskimi traktuje się osoby wykonujące opiekę nad najemcą na podstawie umowy o jej sprawowanie, określającej wzajemne prawa i obowiązki stron i zawartej za zgodą terenowego organu administracji państwowej ¹¹ . Zgoda lub odmowa wyrażenia zgody następuje w formie decyzji administracyjnej po zasięgnięciu opinii zespołu opieki zdrowotnej właściwego dla miejsca zamieszkania najemcy oraz opinii wynajmującego. Odmowa wyrażenia zgody może nastąpić w szczególności w razie ustalenia, że nie zachodzi potrzeba zapewnienia najemcy opieki ze strony osoby nie należącej do kręgu osób bliskich lub że kandydat na opiekuna nie daje rękojmi należytego sprawowania opieki albo gdy zamieszkanie opiekuna z najemcą spowodowałoby zagęszczenie lokalu poniżej 5 m² powierzchni mieszkalnej na jedną osobę.

3. W razie rażącego i uporczywego niewykonywania opieki, o której mowa w ust. 2, terenowy organ administracji państwowej ¹²  wydaje decyzję o cofnięciu zgody; w takim przypadku osoba sprawująca opiekę nie może być traktowana na równi z osobą bliską najemcy.

¹ Art. 2 zmieniony przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 23 marca 1990 r. (Dz.U.90.32.190) zmieniającej nin. ustawę z dniem 6 czerwca 1990 r.

² Art. 3 ust. 2 zmieniony przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 16 lipca 1987 r. (Dz.U.87.21.124) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1988 r.

³ Art. 3 ust. 5 zmieniony przez art. 37 ustawy z dnia 30 maja 1989 r. o zmianie upoważnień do wydawania aktów wykonawczych (Dz.U.89.35.192) z dniem 1 lipca 1989 r.

⁴ Art. 4 ust. 2 zmieniony przez art. 37 ustawy z dnia 30 maja 1989 r. o zmianie upoważnień do wydawania aktów wykonawczych (Dz.U.89.35.192) z dniem 1 lipca 1989 r.

⁵ Art. 5 ust. 3 zmieniony przez art. 1 pkt 3 ustawy z dnia 23 marca 1990 r. (Dz.U.90.32.190) zmieniającej nin. ustawę z dniem 6 czerwca 1990 r.

⁶ Art. 6 ust. 3 zmieniony przez art. 1 pkt 3 ustawy z dnia 16 lipca 1987 r. (Dz.U.87.21.124) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1988 r.

⁷ Art. 6 ust. 4 skreślony przez art. 1 pkt 4 ustawy z dnia 23 marca 1990 r. (Dz.U.90.32.190) zmieniającej nin. ustawę z dniem 6 czerwca 1990 r.

⁸ Art. 7 zmieniony przez art. 1 pkt 4 ustawy z dnia 16 lipca 1987 r. (Dz.U.87.21.124) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1988 r.

⁹ Dodany przez art. 1 pkt 5 ustawy z dnia 16 lipca 1987 r. (Dz.U.87.21.124) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1988 r., w ustawie zmieniającej oznaczony jako art. 7a.

¹⁰ Zmieniony przez art. 1 pkt 6 ustawy z dnia 16 lipca 1987 r. (Dz.U.87.21.124) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 1988 r., w ustawie zmieniającej oznaczony jako art. 8.

¹¹ Z dniem 27 maja 1990 r. do właściwości organów gminy przechodzą jako zadania własne, określone w ustawach zadania i odpowiadające im kompetencje należące dotychczas do rad narodowych i terenowych organów administracji państwowej stopnia podstawowego na podstawie art. 1 pkt 13 lit. Aa) ustawy z dnia 17 maja 1990 r. o podziale zadań i kompetencji określonych w ustawach szczególnych pomiędzy organy gminy a organy administracji rządowej oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.90.34.198).

¹² Z dniem 27 maja 1990 r. do właściwości organów gminy przechodzą jako zadania własne, określone w ustawach zadania i odpowiadające im kompetencje należące dotychczas do rad narodowych i terenowych organów administracji państwowej stopnia podstawowego na podstawie art. 1 pkt 13 lit. Ab) ustawy z dnia 17 maja 1990 r. o podziale zadań i kompetencji określonych w ustawach szczególnych pomiędzy organy gminy a organy administracji rządowej oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.90.34.198).