Rozdział 1 - Występki skarbowe. - Prawo karne skarbowe.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1947.32.140

Akt utracił moc
Wersja od: 7 lipca 1953 r.

Rozdział 1.

Występki skarbowe.

Występkiem skarbowym jest czyn zagrożony karami zasadniczymi więzienia, aresztu lub grzywny i polegający na naruszeniu przepisów w zakresie:

1)
ceł;
2)
monopolów:
a)
tytoniowego,
b)
spirytusowego,
c)
solnego,
d)
zapałczanego i opodatkowania zapalniczek,
e)
loteryjnego;
3) 1
produkcji i obrotu towarami, nie objętymi przepisami o monopolach skarbowych, a podlegającymi specjalnemu nadzorowi i odrębnemu postępowaniu podatkowemu;
4)
obrotu papierami premiowymi;
5) 2
podatków pobieranych na rzecz Skarbu Państwa:
a)
dochodowego,
b)
od wynagrodzeń,
c)
obrotowego,
d)
od wzbogacenia wojennego,
e)
od nabycia praw majątkowych;
6)
opłaty skarbowej;
7)
danin komunalnych:
a)
podatku gruntowego,
b)
podatku od nieruchomości,
c)
podatku od lokali,
d)
podatku od publicznych zabaw, rozrywek i widowisk,
e)
podatku od kopalń,
f)
podatków komunalnych uchwalonych przez związki samorządowe,
g)
specjalnych dopłat,
h)
opłat administracyjnych.

Przepisy art. 1-3, 14-30, 39-41, 44 lit. a), b), d), 45, 46, 47 § 2, 49, 52-55, 58, 69-84, 90 § 2 kodeksu karnego stosuje się odpowiednio do występków skarbowych. Przez wyrażenie "sąd" należy rozumieć właściwą władzę karzącą.

Niezależnie od przepisów obowiązujących w miejscu popełnienia występku i od obywatelstwa sprawcy, przepisy niniejszego prawa stosuje się także do osób, które popełniły występek skarbowy za granicą.

Odpowiedzialność zachodzi w razie popełnienia występku skarbowego bądź z winy umyślnej, bądź nieumyślnej, jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej.

§  1.
Nie podlega karze, kto dokonawszy występku:
1)
zawiadomi o nim władzę powołaną do ścigania;
2)
ujawni osoby, które z nim współdziałały w dokonaniu tego występku;
3)
złoży w terminie przez władzę określonym uszczuploną należność lub połowę wartości towaru, gdy występek nie polega na uszczupleniu należności.
§  2.
Przepis § 1 stosuje się również do tego, kto w razie wniesienia środka odwoławczego od decyzji władzy skarbowej lub samorządowej, ustalającej wysokość uszczuplonej należności (art. 2 pkt 5-7) złoży na poczet tej należności zaliczkę w wysokości połowy ustalonej kwoty.
§  3.
Zawiadomienie powinno być złożone na piśmie lub ustnie do protokołu.
§  4.
Zawiadomienie nie powoduje skutków określonych w § 1, jeżeli zostało złożone w czasie:
1)
dokonywania u sprawcy urzędowych czynności kontroli lub rewizji;
2)
kiedy władza miała już konkretne wiadomości o przestępstwie złożone w sposób określony w § 3.
§  5.
Z bezkarności nie korzysta, kto nakłonił inną osobę do popełnienia występku z zamiarem ujawnienia go wobec władzy.
§  1.
W razie jednoczesnego skazania za kilka przestępstw na kary grzywny, kary łącznej co do występków skarbowych nie orzeka się.
§  2.
W razie jednoczesnego skazania za kilka przestępstw na kary zasadnicze pozbawienia wolności, stosuje się przepis art. 31 kodeksu karnego. Przy orzekaniu kary łącznej sumę kar wymierzonych za występki skarbowe ograniczyć należy do lat 5.
§  3.
W razie jednoczesnego skazania za kilka przestępstw na kary pozbawienia wolności i grzywny, wymierzyć należy za występki skarbowe karę łączną tylko co do kar zasadniczych pozbawienia wolności.
§  4.
Karę łączną pozbawienia wolności wymierza się według zasad, określonych w art. 31 kodeksu karnego, także wtedy, gdy za jedno przestępstwo nastąpiło skazanie na kilka kar zasadniczych pozbawienia wolności.
§  5.
Przepisy powyższe stosuje się odpowiednio także w przypadku, gdy sprawca skazany został kilkoma prawomocnymi orzeczeniami za przestępstwa, popełnione przed wydaniem przez pierwszą władzę orzekającą pierwszego z tych orzeczeń niezależnie od tego, czy kara była wykonana.
§  1.
Jeżeli czyn zagrożony karą podpada pod kilka przepisów prawa niniejszego, należy zastosować przepis przewidujący najsurowszą karę, co nie stoi na przeszkodzie stosowaniu kar dodatkowych lub środków zabezpieczających, przewidzianych w innych przepisach.
§  2.
Jeżeli czyn zagrożony karą podpada pod przepisy niniejszego prawa oraz innej ustawy, zastosować należy każdy z tych przepisów. Przepis art. 7 § 2-5 prawa niniejszego oraz art. 31-33 kodeksu karnego stosuje się odpowiednio.

Orzeczenie zapadłe w postępowaniu karnym nie zwalnia od obowiązku uiszczenia należności skarbowej lub samorządowej.

Karami zasadniczymi są:

1)
więzienie;
2)
areszt;
3)
grzywny.

Grzywnę wymierzyć należy w wysokości co najmniej 500 złotych, choćby przewidziana wielokrotność nie dosięgała tej kwoty.

§  1.
Jeżeli wymiar grzywny przewidziany jest w wielokrotności uszczuplonej kwoty podatku (opłaty), za kwotę tę przyjmuje się różnicę pomiędzy podatkiem (opłatą) należnym, a przypadającym do uiszczenia według zeznania strony.
§  2.
Należny podatek (opłatę) oblicza się od wysokości podstawy opodatkowania, ustalonej według zasad, przewidzianych w przepisach o postępowaniu podatkowym. Przy obliczeniu tego podatku (opłaty) nie przyjmuje się jednak pod uwagę procentowych podwyżek stawek z powodu nieprawidłowego prowadzenia ksiąg.
§  1.
Jeżeli podstawą wymiaru kary jest wartość przedmiotu występku, wartość tę oznacza się:
1)
co do przedmiotów monopolowych - według cen monopolowych;
2)
co do innych przedmiotów - bądź według ceny rzeczywistej, stwierdzonej wiarogodnymi dokumentami, bądź według ceny dokonanego oszacowania, bądź wreszcie według ceny sprzedażnej, jeżeli przed orzeczeniem kary przedmiot sprzedano.
§  2.
Co do ceny monopolowej i szacunkowej rozstrzyga chwila popełnienia występku, a gdy jej ustalić nie można - chwila ujawnienia występku.

Jeżeli wartości przedmiotu występku, stanowiącej podstawę wymiaru grzywny, nie można określić dokładnie, należy oznaczyć ją w przybliżeniu, a gdy i to nie jest możliwe - wymierzyć grzywnę w wysokości od 1.000 do 500.000 złotych.

§  1.
Grzywna ulega zamianie na areszt.
§  2.
Jeżeli grzywnę wymierzono obok kary więzienia, zamienia się grzywnę na więzienie.
§  3.
Przy zamianie grzywny:
1) 6
przyjmuje się dzień aresztu za równoważnik grzywny od 500 do 5.000 złotych, dzień więzienia - za równoważnik grzywny od 500 do 10.000 złotych,
2)
najniższy wymiar aresztu i więzienia zastępczego wynosi jeden dzień, najwyższy - trzy lata aresztu lub dwa lata więzienia.
§  1.
Karę zastępczego aresztu lub więzienia wykonywa się, jeżeli ściągnięcie grzywny bądź wymagałoby zbyt długiego czasu lub nadmiernie złożonych czynności w porównaniu z kwotą orzeczonej grzywny, bądź też naraziłoby skazanego na ruinę majątkową, bądź wreszcie - okazało się niemożliwym zarówno u skazanego, jak i u odpowiedzialnego.
§  2.
Od kary zastępczej skazany może się uwolnić w każdym czasie przez złożenie kwoty pieniężnej przypadającej jeszcze do uiszczenia.
§  3.
W razie częściowego uiszczenia grzywny, kara zastępcza ulega stosunkowemu zmniejszeniu, lecz nie poniżej jednego dnia.
§  1.
W razie skazania na grzywnę można zaliczyć na poczet tej kary całkowicie lub częściowo okres tymczasowego aresztowania.
§  2.
Przepis art. 15 § 3 pkt 1) co do aresztu stosuje się odpowiednio.

W razie śmierci skazanego grzywna nie obciąża spadku.

Przepadek przedmiotów występku, jako karę dodatkową, orzeka się w przypadkach, określonych w prawie niniejszym.

§  1.
Na rzecz Skarbu Państwa wpływają:
1)
grzywny orzeczone przez władze skarbowe i sądowe;
2)
kwoty uzyskane ze sprzedaży przedmiotów uznanych za przepadłe.
§  2.
Na rzecz samorządu terytorialnego wpływają grzywny orzeczone przez władze samorządowe.
§  1. 7
Przedmiotem występku są wszelkie rzeczy, pochodzące bezpośrednio lub pośrednio z występku, jak również narzędzia i materiały, które służyły lub były przeznaczone, do jego popełnienia.
§  2.
Przedmiotem występku ponadto są:
1)
opakowanie oraz wszystko to, co z przedmiotem występku zmieszano lub połączono w sposób utrudniający odłączenie bez uszczerbku dla samego przedmiotu;
2)
narzędzia i materiały, których wyrób, sprzedaż, rozpowszechnianie lub posiadanie jest wzbronione, bez względu na to, czy służyły lub były przeznaczone do popełniania występku;
3)
środki lokomocji przysposobione specjalnie do transportowania przedmiotów występku.
§  3.
Przedmioty występku podlegają przepadkowi, choćby nie były własnością sprawcy, chybaby ze względu na słuszne roszczenia interwenienta nie można było orzec przepadku.
§  1.
Osoba trzecia może dochodzić swych roszczeń do przedmiotów podlegających zajęciu lub przepadkowi w drodze postępowania, określonego prawem niniejszym (interwencja).
§  2.
W razie niezgłoszenia interwencji we właściwym czasie bez własnej winy i prawomocnego orzeczenia przepadku odpowiedzialność Skarbu Państwa lub związku samorządu terytorialnego ocenia się według przepisów o niesłusznym wzbogaceniu.
§  3.
Roszczenie z tytułu niesłusznego wzbogacenia się gaśnie, jeżeli powództwa nie wytoczono w ciągu trzech miesięcy licząc od dnia, w którym powód dowiedział się o prawomocnym orzeczeniu o przepadku, nie później jednak, jak przed upływem lat dwóch od prawomocności tego orzeczenia.
§  1.
Jeżeli nie można orzec przepadku przedmiotów występku, właściwa władza karząca orzeka o ściągnięciu od skazanego ich równowartości.
§  2. 8
Jeżeli równowartości nie można określić dokładnie, oznacza się ją w przybliżeniu, a gdy i to nie jest możliwe, orzeczenia równowartości należy zaniechać.
§  3.
Jeżeli w popełnieniu występku brało udział kilka osób, orzeka się przepadek równowartości w równej części od każdej z nich.

W razie orzeczenia kary przepadku przedmiotu lub jego równowartości gaśnie obowiązek uiszczenia należności skarbowych.

Jeżeli sprawcy nie skazano, można osobnym orzeczeniem orzec przepadek przedmiotów występku tytułem środka zabezpieczającego.

§  1.
W przypadkach, wskazanych w art. 18 § 1, 20 § 2, 21 § 2, 22 § 4, 24 § 2, 29 § 2 i 30 § 2 kodeksu karnego tudzież w przypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie, można zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary:
1)
przez wymierzenie grzywny i aresztu zamiast kary grzywny i więzienia, albo
2)
przez wymierzenie grzywny zamiast kary grzywny i aresztu, albo
3)
przez wymierzenie grzywny poniżej najniższego jej wymiaru przewidzianego w przepisach części szczegółowej.
§  2.
W przypadkach określonych w § 1 można nadto złagodzić karę:
1)
przez wymierzenie aresztu zastępczego w wymiarze niższym od przypadającego na zasadzie równoważnika ustawowego;
2)
przez zastosowanie kary dodatkowej przepadku przedmiotów występku lub ich równowartości tylko do części tych przedmiotów albo też przez całkowite zaniechanie zastosowania tej kary.
§  3.
Nadzwyczajnego złagodzenia kary dodatkowej nie stosuje się w przypadkach, gdy chodzi o przedmiot, którego posiadanie jest zabronione, albo o przedmiot mogący ułatwić ponowne popełnienie występku skarbowego.
§  1.
Niezależnie od kary przewidzianej w przepisach części szczegółowej, podlega nadto karze aresztu do lat 2 lub więzienia do lat 2:
1)
kto w ciągu 5 lat po wykonaniu względem niego kary pozbawienia wolności przynajmniej w trzeciej części lub grzywny w całości za występek skarbowy popełniony umyślnie, popełni umyślnie występek tego samego rodzaju;
2)
kto popełnia występek z zakresu prawa celnego współdziałając równocześnie z dwiema lub więcej osobami;
3)
kto zaopatrzył się w broń lub inne narzędzia służące do napaści lub obrony w związku z popełnionym występkiem skarbowym;
4)
kto zapewnia sprawcy korzyść lub pokrycie strat i kosztów nawet w przypadku nieudania się zamierzonego występku oraz kto pod takim zapewnieniem popełnia lub usiłuje popełnić występek skarbowy;
5)
kto przez nadużycie stosunku zależności lub wyzyskanie krytycznego położenia nakłania inną osobę do popełnienia występku skarbowego;
6)
przestępca zawodowy, choćby nie zachodził przypadek powrotu do przestępstwa.
§  2.
Za wykonanie kary (§ 1 pkt 1) nie uważa się uiszczenia grzywny w drodze dobrowolnego poddania się karze oraz grzywny orzeczonej doraźnym nakazem karnym.
§  1.
Nie można wszcząć postępowania karnego, jeżeli od dnia popełnienia występku upłynęło lat 6.
§  2.
Jeżeli występek polega na naruszeniu przepisów w zakresie podatku lub daniny (art. 2 pkt 5-7), bieg przedawnienia rozpoczyna się z końcem roku, w którym powstał obowiązek podatkowy.
§  3.
Przedawnienie przerywa każda czynność władzy, powołanej do udziału w postępowaniu karnym, podjęta przeciw sprawcy celem ustalenia występku.
§  1.
Nie można wydać orzeczenia skazującego, jeżeli od dnia popełnienia występku upłynęło lat 10.
§  2.
Przepis art. 28 § 2 stosuje się odpowiednio.

Przedawnienie nie biegnie, jeżeli przepis ustawy nie pozwala na wszczęcie lub dalsze prowadzenie postępowania karnego.

§  1.
Nie można wykonać kary, jeżeli od dnia uprawomocnienia się orzeczenia skazującego upłynęło lat 10.
§  2.
Odpowiedzialność osoby trzeciej nie wygasa jednak w przypadkach, w których kary względem skazanego nie wykonano z powodu jego nieobecności w kraju.
§  3.
Przedawnienie nie biegnie w okresie wykonywania, odroczenia i przerwy kary albo stosowania środka zabezpieczającego.
§  1.
Zatarcie skazania następuje z mocy prawa, jeżeli od wykonania, darowania lub przedawnienia kary albo od zwolnienia z zakładu zabezpieczającego upłynęło:
1)
5 lat - w przypadku skazania na grzywnę;
2)
10 lat - w przypadku skazania na karę pozbawienia wolności,

niezależnie od tego, czy orzeczono kary dodatkowe.

§  2.
Jeżeli skazany przed upływem tego okresu popełnił nowe przestępstwo, zatarcie skazania następuje tylko jednocześnie co do wszystkich przestępstw.
§  3.
Jeżeli nastąpiło zatarcie skazania, skazanie uważa się za niebyłe. Zatarcie skazania pociąga za sobą zwłaszcza usunięcie wpisu o skazaniu z wszelkich rejestrów karnych.
§  1.
Za grzywny i koszty postępowania, nałożone na zastępcę z powodu występku skarbowego, popełnionego w zakresie załatwiania spraw cudzych, można uczynić posiłkowo odpowiedzialną zastępowaną osobę fizyczną lub prawną.
§  2.
Zastępcą jest każdy, kto załatwia sprawy cudze jako pełnomocnik, zarządca, pracownik lub w jakimkolwiek innym charakterze; nie jest jednak zastępcą ustawowy przedstawiciel.
§  3.
Odpowiedzialność posiłkowa zachodzi wtedy tylko, gdy osoba zastępowana odniosła z występku jakąkolwiek korzyść, albo w przypadku usiłowania, gdy korzyść taką mogłaby odnieść, gdyby występek został dokonany.
§  4.
W przypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie władza orzekająca może odstąpić od orzeczenia odpowiedzialności posiłkowej osoby zastępowanej lub zmniejszyć zakres jej odpowiedzialności.
§  1.
Jeżeli na kilka osób nałożono odpowiedzialność posiłkową, należy bądź określić zakres odpowiedzialności każdej z nich stosownie do osiągniętych przez nią korzyści, bądź też orzec solidarną ich odpowiedzialność, jeżeli stopień udziału każdej z nich w korzyści ogólnej nie da się ustalić.
§  2.
Co do osoby, skazanej za dany występek, nie orzeka się nigdy odpowiedzialności posiłkowej.
§  3.
Co do osoby uniewinnionej można orzec odpowiedzialność posiłkową.
§  1.
Odpowiedzialność posiłkowa nie ustaje w razie śmierci sprawcy po uprawomocnieniu się orzeczenia.
§  2.
Odpowiedzialność posiłkowa nie obciąża spadku.
§  1. 9
Grzywnę i koszty postępowania ściąga się od odpowiedzialnego, gdy ich od skazanego ściągnąć nie można.
§  2. 10
Jeżeli od skazanego ściągnięto część grzywny lub kosztów postępowania, odpowiedzialność posiłkowa rozciąga się tylko na nie uiszczoną część należnych z tych tytułów kwot.
§  3.
Jeżeli od osoby odpowiedzialnej ściągnięto część grzywny, skazanemu wymierza się karę zastępczą tylko zamiast nie uiszczonej części grzywny.

Jeżeli nieletni nie ulegający karze (art. 69 § 1 kodeksu karnego), popełnił czyn zabroniony niniejszym prawem pod groźbą kary, wówczas za kwotę odpowiadającą grzywnie, którą należałoby wymierzyć za dany czyn sprawcy dorosłemu, można uczynić odpowiedzialną zastępczo osobę, pod której opieką lub nadzorem faktycznym nieletni pozostaje; kara ta nie podlega jednak zamianie na karę pozbawienia wolności.

§  1.
Odpowiedzialność zastępcza nie ustaje w razie śmierci nieletniego.
§  2.
Odpowiedzialność zastępcza nie obciąża spadku.
1 Art. 2 pkt 3 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ppkt 1 ustawy z dnia 7 marca 1950 r. (Dz.U.50.12.116) zmieniającej nin. ustawę z dniem 8 maja 1950 r.
2 Art. 2 pkt 5 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ppkt 2 ustawy z dnia 7 marca 1950 r. (Dz.U.50.12.116) zmieniającej nin. ustawę z dniem 8 maja 1950 r.
3 Art. 11 zmieniony przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 7 marca 1950 r. (Dz.U.50.12.116) zmieniającej nin. ustawę z dniem 8 maja 1950 r.
4 Art. 12 zmieniony przez art. 1 pkt 3 ustawy z dnia 7 marca 1950 r. (Dz.U.50.12.116) zmieniającej nin. ustawę z dniem 8 maja 1950 r.
5 Art. 14 zmieniony przez art. 1 pkt 4 ustawy z dnia 7 marca 1950 r. (Dz.U.50.12.116) zmieniającej nin. ustawę z dniem 8 maja 1950 r.
6 Art. 15 § 3 pkt 1 zmieniony przez art. 1 pkt 5 ustawy z dnia 7 marca 1950 r. (Dz.U.50.12.116) zmieniającej nin. ustawę z dniem 8 maja 1950 r.
7 Art. 21 § 1 zmieniony przez art. 1 pkt 6 ustawy z dnia 7 marca 1950 r. (Dz.U.50.12.116) zmieniającej nin. ustawę z dniem 8 maja 1950 r.
8 Art. 23 § 2 zmieniony przez art. 1 pkt 7 ustawy z dnia 7 marca 1950 r. (Dz.U.50.12.116) zmieniającej nin. ustawę z dniem 8 maja 1950 r.
9 Art. 36 § 1 zmieniony przez art. 1 pkt 8 ustawy z dnia 7 marca 1950 r. (Dz.U.50.12.116) zmieniającej nin. ustawę z dniem 8 maja 1950 r.
10 Art. 36 § 2 zmieniony przez art. 1 pkt 8 ustawy z dnia 7 marca 1950 r. (Dz.U.50.12.116) zmieniającej nin. ustawę z dniem 8 maja 1950 r.