Rozdział 3 - O ruchu zakładu górniczego. - Prawo górnicze.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1930.85.654

Akt utracił moc

Wersja od: 28 października 1947 r.

Rozdział  III.

O ruchu zakładu górniczego.

Art.  140.

(1) Minerały, podlegające woli górniczej, jako też minerały, zastrzeżone na rzecz Państwa, mogą być wydobywane jedynie w nadanych polach górniczych. Przepis ten nie dotyczy wydobycia, bezpośrednio związanego z poszukiwaniem górniczem lub z prowadzeniem robót, przewidzianych w art. 75, i nie mającego charakteru eksploatacji złoża.

(2) Nie wolno prowadzić robót górniczych na obszarach, podlegających ochronie na mocy postanowień osobnych ustaw i rozporządzeń, względnie prowadzić ich w zakresie szerszym, aniżeli na to pozwalają pomienione ustawy i rozporządzenia.

(3) Ograniczenie, przewidziane w ustępie 3 art. 75, odnosi się również do prowadzenia wszelkich robót górniczych na gruntach, wymienionych w rzeczonym ustępie.

(4) Jeżeli pewne części obszaru, na którym mają być lub są prowadzone roboty górnicze, posiadają szczególniejszą wartość dla badań naukowych jako wyjątkowe zabytki przyrody, to ochronę takich części może nakazać Minister Przemysłu i Handlu lub upoważniona przez niego władza górnicza.

(5) 85 Minister Przemysłu i Handlu w porozumieniu z Ministrem Spraw Wewnętrznych może pozatem w drodze rozporządzenia zabronić prowadzenia robót górniczych na pewnych obszarach ze względu na interes publiczny.

Art.  141. ⁸⁶

Przemysłowiec górniczy, który nie jest właścicielem danego pola górniczego, jeżeli przedstawi tytuł prawny, upoważniający go do eksploatacji tego pola, będzie dopuszczony do wykonywania na nim robót górniczych na czas w tym tytule określony. Przepis powyższy nie dotyczy robót poszukiwawczych, prowadzonych celem odkrycia minerałów, nie objętych dokumentem nadawczym pola.

Art.  142.

(1) Przemysłowiec górniczy jest obowiązany zawiadomić okręgowy urząd górniczy co najmniej na miesiąc naprzód o zamierzonem przez siebie rozpoczęciu ruchu zakładu górniczego ze wskazaniem miejsca, gdzie roboty mają być prowadzone.

(2) Okręgowy urząd górniczy może udzielić zezwolenia na uruchomienie kopalni, względnie na rozpoczęcie robót przygotowawczych, poprzedzających uruchomienie, przed upływem wskazanego powyżej miesięcznego terminu.

Art.  143.

(1) Ruch techniczny zakładu górniczego powinien być prowadzony zgodnie ze wskazaniami techniki i tak, by o ile możności, eksploatacja tych samych i sąsiednich złóż minerałów nie była w przyszłości utrudniona. Prowadzenie eksploatacji minerałów w sposób rabunkowy jest niedozwolone.

(2) 87 Ruch techniczny zakładu górniczego powinien być prowadzony tak, by życie i zdrowie ludzkie, tudzież interes publiczny nie były narażone na niebezpieczeństwo. Obowiązek ten obejmuje w szczególności przestrzeganie i wykonywanie wskazań techniki oraz przepisów i zarządzeń władz górniczych w sprawach:

1. ochrony wyrobisk górniczych i urządzeń zakładu górniczego, jako też wyrobisk zakładów sąsiednich,

2. bezpieczeństwa technicznego pracy,

3. bezpieczeństwa życia i zdrowia osób postronnych, znajdujących się w obrębie zakładu górniczego i w jego sąsiedztwie, zarówno pod ziemią, jak i na powierzchni,

4. ⁸⁸ ochrony powierzchni w interesie bezpieczeństwa życia i zdrowia ludzkiego, trwałości i dogodności publicznego ruchu komunikacyjnego, jako też prawidłowego działania urządzeń gazociągowych, wodociągowych, kanalizacyjnych, telekomunikacyjnych, wodnomelioracyjnych i innych urządzeń użyteczności publicznej, oraz zachowania i całości przedmiotów, podlegających ochronie na mocy specjalnych ustaw i rozporządzeń,

5. ⁸⁹ ochrony obszarów, objętych planami zabudowania, przed takiem ich uszkodzeniem wskutek robót górniczych, że mogłyby się one stać niezdatnemi do zabudowy,

6. ochrony leczniczych źródeł mineralnych, dla których został ustanowiony okrąg ochrony górniczej,

7. zapobiegania szkodom, jakieby ruch techniczny zakładu górniczego mógł wyrządzić interesowi publicznemu.

Art.  144. ⁹⁰

1. Ruch techniczny zakładu górniczego wolno prowadzić tylko na podstawie planu ruchu, zatwierdzonego uprzednio przez okręgowy urząd górniczy, a obejmującego każdorazowo dwuletni okres czasu. Wykonywanie robót, przewidzianych w planie ruchu, przed zatwierdzeniem planu nie jest dozwolone.

(2). Plany urządzeń telegraficznych i telefonicznych, przewidzianych w art. 75 ust. (1) pkt 4, przemysłowiec górniczy obowiązany jest składać w trzech egzemplarzach, z których jeden władza górnicza przesyła do wiadomości właściwej dyrekcji okręgu poczt i telegrafów.

Art.  145. ⁹¹

(1) Jeżeli okręgowy urząd górniczy uzna, że plan ruchu, przedstawiony mu do zatwierdzenia, nie odpowiada w całości lub w pewnej części obowiązującym przepisom, w szczególności zaś wymaganiom art. 143, natenczas powinien w ciągu trzech miesięcy od dnia przedstawienia planu wezwać przemysłowca celem wspólnego omówienia kwestjonowanych zamierzeń planu i poczynienia niezbędnych zmian.

(2) W razie dojścia na tej drodze do porozumienia okręgowy urząd górniczy zatwierdza przedstawiony sobie, względnie odpowiednio poprawiony plan ruchu, w przeciwnym wypadku odmawia zatwierdzenia planu czy pewnych jego części, o czem zawiadamia przemysłowca górniczego ze wskazaniem przyczyn odmowy.

(3) Jeżeli w ciągu trzech miesięcy od dnia przedstawienia planu ruchu przemysłowiec górniczy nie otrzyma od okręgowego urzędu górniczego wezwania w myśl ustępu 1, natenczas ma on prawo uważać przedstawiony przez siebie plan za zatwierdzony i przystąpić do wykonywania projektowanych robót.

(4) Wniesienie odwołania nie upoważnia przemysłowca górniczego do wykonywania robót podług planu, nie zatwierdzonego przez okręgowy urząd górniczy.

Art.  146.

(1) Przepisy artykułów 144 i 145 stosuje się również do wszelkich zmian, jakie przemysłowiec górniczy zechce z czasem poczynić w zatwierdzonym już planie ruchu.

(2) W wyjątkowych wypadkach, gdy wskutek nieprzewidzianych i niezależnych od woli przemysłowca górniczego okoliczności zajdzie potrzeba natychmiastowych zmian w planie, kierownik ruchu zakładu górniczego może odstąpić od zatwierdzonego planu ruchu przed otrzymaniem odnośnego zezwolenia okręgowego urzędu górniczego, powinien jednak zawiadomić o tem urząd nie później, niż w ciągu trzech dni po zarządzeniu zmiany. Okręgowy urząd górniczy bądź zatwierdza dokonaną w planie zmianę, bądź odmawia jej zatwierdzenia; w tym ostatnim wypadku przemysłowiec górniczy może prowadzić w dalszym ciągu roboty tylko zgodnie z planem zatwierdzonym.

Art.  147.

(1) 92 Wyższy urząd górniczy ma prawo wydawać w drodze uchwały kolegjalnej rozporządzenia, zawierające przepisy co do prawidłowego i bezpiecznego (art. 143) prowadzenia zakładów górniczych, i to bądź dla całego obwodu, bądź dla poszczególnych jego części. Przepisy te ogłaszane będą w Monitorze Polskim.

(2) 93 Wyższy urząd górniczy może dla ważnych względów zwalniać poszczególnych przemysłowców górniczych na ich prośbę od obowiązku przestrzegania powyższych przepisów w całości lub w części, na stałe lub na z góry określony przeciąg czasu i przepisywać w razie potrzeby stosowanie w zamian innych odpowiednich środków. Wyższy urząd górniczy może w rozporządzeniach, wydanych na mocy ust. (1), upoważnić okręgowe urzędy górnicze do zwalniania poszczególnych przemysłowców górniczych od stosowania ściśle określonych przepisów tych rozporządzeń.

(3) Minister Przemysłu i Handlu władny jest zastrzegać dla siebie prawo wydawania przepisów co do prawidłowego i bezpiecznego (art. 143) prowadzenia zakładów górniczych i wydawać takie przepisy w drodze rozporządzenia. Przepisy rzeczone ogłaszane będą w Monitorze Polskim.

(4) Minister Przemysłu i Handlu może dla ważnych względów zwalniać poszczególnych przemysłowców górniczych na ich prośbę od obowiązku przestrzegania wydanych przez Ministra przepisów w całości lub w części, na stałe lub na zgóry określony przeciąg czasu, i przepisywać w razie potrzeby stosowanie wzamian innych odpowiednich środków. Do udzielania powyższych zwalniań Minister Przemysłu i Handlu może upoważnić wyższe urzędy górnicze.

Art.  148.

Minister Przemysłu i Handlu wydaje w drodze rozporządzenia przepisy co do nabywania, przechowywania w zakładach górniczych i użytkowania przez zakłady górnicze materjałów wybuchowych dla celów górniczych.

Art.  149.

(1) Przy wznoszeniu, przebudowie i eksploatacji budowli dla celów technicznych w zakładzie górniczym, zarówno na kopalni, jako też w zakładach pomocniczych i obróbczych (artykuły 75 i 76), oraz przy wznoszeniu, utrzymywaniu i zmianie urządzeń technicznych, w szczególności zaś kotłów parowych, silników i instalacyj elektrycznych, obowiązują przepisy techniczne, wydawane przez Ministra Przemysłu i Handlu w drodze rozporządzenia. Pozatem mają zastosowanie subsydjarnie przepisy techniczne ustaw budowlanej, wodnej, drogowej, elektrycznej, przemysłowej i ustaw specjalnych z dziedziny techniki, z tem zastrzeżeniem, że kompetencja władz, powołanych w tych ustawach do stosowania ich przepisów, należy do odpowiednich władz górniczych, oznaczonych w rozporządzeniu Ministra Przemysłu i Handlu. Przepis ustępu 4 art. 45 ustawy wodnej z dnia 19 września 1922 r. w brzmieniu, ogłoszonem przez Ministra Robót Publicznych w rozporządzeniu z dnia 13 kwietnia 1928 r. (Dz. U. R. P. Nr. 62, poz. 574) pozostaje w mocy.

(2) Pozwoleń na urządzenia elektryczne w zakładach górniczych, nie stanowiące przynależności zakładu górniczego i urządzeń pomocniczych (artykuły 75 i 76), udziela wyższy urząd górniczy w porozumieniu z władzą, właściwą do udzielania pozwoleń na zakłady elektryczne, mające na celu zawodowy zbyt energji elektrycznej.

(3) 94 Poza wyjątkami, wyszczególnionemi powyżej, kompetencja władz, wynikająca z poszczególnych ustaw, pozostaje nienaruszona. Przepisy ust. (1) nie dotyczą w szczególności urządzeń telegraficznych i telefonicznych, nie wymienionych w art. 75 ust. (1) pkt 4.

Art.  150. ⁹⁵

Jeżeli ruch techniczny zakładu górniczego jest rozpoczęty lub prowadzony niezgodnie z przepisami art. 140 do 146, okręgowy urząd górniczy powinien go wstrzymać w całości lub w tej części, co do której zachodzi niezgodność. Okręgowy urząd górniczy może również wstrzymać ruch zakładu górniczego w całości lub w części w razie wykroczeń przeciwko przepisom, wydanym na podstawie art. 147 do 149, jeżeli wykroczenia te zagrażają interesowi publicznemu (art. 143, ust. (2)). Wniesienie odwołania nie ma mocy wstrzymującej.

Art.  151. ⁹⁶

Kierownik ruchu zakładu górniczego, a w razie jego nieobecności wyznaczona przez niego w tym celu osoba, powinna niezwłocznie zawiadomić okręgowy urząd górniczy o każdym zaszłym w zakładzie górniczym pod ziemią czy na powierzchni niebezpieczeństwie, wymienionym w art. 143 ust. (2) pkt 1- 3, a okręgowy urząd górniczy i powiatową władzę administracji ogólnej, jeśli zaszłe niebezpieczeństwo dotyczy spraw, o których mowa w art. 143 ust. (2) pkt 4 - 7, albo jeśli zaszedł wypadek, który spowodował lub może spowodować śmierć lub ciężkie uszkodzenie ciała.

Art.  152.

(1) Przemysłowiec górniczy i podległe mu osoby obowiązani są zastosować się bezzwłocznie do wszystkich zarządzeń okręgowego urzędu górniczego, wydanych celem usunięcia zagrażającego niebezpieczeństwa, a w razie zaszłego już wypadku - celem ratowania zagrożonych osób i zapobieżenia dalszemu szerzeniu się niebezpieczeństwa (art. 200).

(2) Przemysłowiec górniczy powinien dostarczyć robotników i wszelkich środków pomocniczych, potrzebnych do wykonana tych zarządzeń.

(3) Wniesienie odwołania przeciwko zarządzeniom okręgowego urzędu górniczego nie ma mocy wstrzymującej.

(4) Sąsiednie zakłady górnicze obowiązane są na wezwanie władzy górniczej lub też samego zakładu zagrożonego udzielić niezbędnej pomocy w ludziach, przyborach ratowniczych, materjałach i t. p., o ile to jest możliwe bez zagrożenia ich własnemu bezpieczeństwu.

Art.  153.

Jeżeli kierownik ruchu zakładu górniczego nie wykona zarządzeń władzy górniczej, wydanych w myśl postanowień art. 152, wykonanie ich przeprowadza okręgowy urząd górniczy przymusowo.

Art.  154.

(1) Przemysłowiec górniczy ponosi wszystkie koszta wykonania zarządzeń władzy górniczej, przewidzianych w art. 152, z zachowaniem prawa regresu do osób trzecich, z których winy zaszło niebezpieczeństwo lub wypadek.

(2) W wypadku, przewidzianym w ustępie 4 art. 152, przemysłowiec powinien zwrócić sąsiednim przedsiębiorstwom górniczym na ich żądanie poniesione przez nie koszta akcji ratowniczej.

(3) Poniesione przez samą władzę górniczą koszta wykonania jej zarządzeń ściąga się w trybie postępowania przymusowego.

Art.  155.

(1) O zamierzonem wstrzymaniu w całości lub w części ruchu zakładu górniczego przemysłowiec górniczy powinien zawiadomić okręgowy urząd górniczy co najmniej na miesiąc naprzód.

(2) Jeżeli wskutek nieprzewidzianych okoliczności ruch musi być wstrzymany wcześniej, albo natychmiast, doniesienie o wstrzymaniu powinno nastąpić nie później, niż w ciągu trzech dni po dniu, w którym zarządzono wstrzymanie ruchu.

Art.  156.

(1) W razie całkowitego lub częściowego wstrzymania ruchu zakładu górniczego przemysłowiec górniczy obowiązany jest utrzymywać wyrobiska i urządzenia zakładu w takim stanie, by zdrowie i życie ludzi, jako też interes publiczny (art. 143 ust. 2) nie były narażone na niebezpieczeństwo.

(2) Jeżeli przemysłowiec górniczy nie spełnia obowiązku, ciążącego na nim w myśl postanowienia ustępu 1, okręgowy urząd górniczy powinien sam wydać odpowiednie zarządzenia i przeprowadzić ich wykonanie przez przemysłowca, względnie na jego koszt.

⁸⁵ Art. 140 ust. 5 zmieniony przez art. 1 pkt 60 dekretu z dnia 22 listopada 1938 r. (Dz.U.38.91.627) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 listopada 1938 r.

⁸⁶ Art. 141 zmieniony przez art. 1 pkt 61 dekretu z dnia 22 listopada 1938 r. (Dz.U.38.91.627) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 listopada 1938 r.

⁸⁷ Art. 143 ust. 2 zdanie wstępne zmienione przez art. 1 pkt 62 dekretu z dnia 22 listopada 1938 r. (Dz.U.38.91.627) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 listopada 1938 r.

⁸⁸ Art. 143 ust. 2 pkt 4 zmieniony przez art. 1 pkt 62 dekretu z dnia 22 listopada 1938 r. (Dz.U.38.91.627) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 listopada 1938 r.

⁸⁹ Art. 143 ust. 2 pkt 5 zmieniony przez art. 1 pkt 62 dekretu z dnia 22 listopada 1938 r. (Dz.U.38.91.627) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 listopada 1938 r.

⁹⁰ Art. 144 zmieniony przez art. 1 pkt 63 dekretu z dnia 22 listopada 1938 r. (Dz.U.38.91.627) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 listopada 1938 r.

⁹¹ Art. 145 zmieniony przez art. 1 pkt 64 dekretu z dnia 22 listopada 1938 r. (Dz.U.38.91.627) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 listopada 1938 r.

⁹² Art. 147 ust. 1 zmieniony przez art. 1 pkt 65 lit. a) dekretu z dnia 22 listopada 1938 r. (Dz.U.38.91.627) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 listopada 1938 r.

⁹³ Art. 147 ust. 2 zmieniony przez art. 1 pkt 65 lit. b) dekretu z dnia 22 listopada 1938 r. (Dz.U.38.91.627) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 listopada 1938 r.

⁹⁴ Art. 149 ust. 3 zmieniony przez art. 1 pkt 66 dekretu z dnia 22 listopada 1938 r. (Dz.U.38.91.627) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 listopada 1938 r.

⁹⁵ Art. 150 zmieniony przez art. 1 pkt 67 dekretu z dnia 22 listopada 1938 r. (Dz.U.38.91.627) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 listopada 1938 r.

⁹⁶ Art. 151 zmieniony przez art. 1 pkt 68 dekretu z dnia 22 listopada 1938 r. (Dz.U.38.91.627) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 listopada 1938 r.