Rozdział 2 - O odszkodowaniu za szkody, powstałe wskutek robót górniczych. - Prawo górnicze.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1930.85.654

Akt utracił moc

Wersja od: 28 października 1947 r.

Rozdział  II.

O odszkodowaniu za szkody, powstałe wskutek robót górniczych.

Art.  99.

(1) 54 O ile niniejsze prawo nie stanowi inaczej, właściciel pola górniczego jest obowiązany do pełnego odszkodowania za wszystkie szkody, powstałe we własności gruntowej i w jej przynależnościach wskutek robót górniczych w kopalni lub urządzeniu pomocniczem, prowadzonych na podstawie postanowień art. 75, bez względu na to, czy roboty były prowadzone pod ziemią, czy na powierzchni, i pod uszkodzonem miejscem, czy też nie, jako też bez względu na to, czy ktokolwiek ponosi winę uszkodzenia, czy nie, i czy je można było zgóry przewidzieć lub nie.

(2) Roszczenie o odszkodowanie przysługuje każdemu, kto z powodu robót górniczych poniósł jakąkolwiek szkodę we własności gruntowej lub jej przynależności. Komu i w jakiej mierze z pośród osób, uprawnionych do korzystania z własności gruntowej i jej przynależności, przysługuje w każdym poszczególnym wypadku prawo do odszkodowania, rozstrzyga się według przepisów ustaw cywilnych.

(3). 55 Co do obowiązku wynagrodzenia szkód górniczych na działkach powstałych z parcelacji przeprowadzonej na podstawie ustawy z dnia 28 grudnia 1925 r. o wykonaniu reformy rolnej (Dz. U. R. P. z 1926 r. Nr 1, poz. 1) oraz na działkach wykupionych na podstawie ustawy z dnia 18 marca 1932 r. o wykupie gruntów podlegających ustawie w przedmiocie ochrony drobnych dzierżawców rolnych (Dz. U. R. P. z 1936 r. Nr 1, poz. 2), jeżeli należały one uprzednio do właściciela pola górniczego, właściciel tegoż pola jest obowiązany do wynagrodzenia szkód górniczych tylko w tych budynkach, urządzeniach i innych przynależnościach własności gruntowej oraz inwestycjach, które nie wykraczają poza normy ustalone w sposób przewidziany w ust. (4). Do budynków, urządzeń i innych przynależności własności gruntowej oraz inwestycyj wykonanych przed dniem 1 grudnia 1938 r. stosuje się ogólne przepisy o wynagrodzeniu szkód górniczych.

(4). 56 Rozporządzenie Ministra Przemysłu i Handlu, wydane w porozumieniu z Ministrem Rolnictwa i Reform Rolnych ustali, jakie budynki, urządzenia i inne przynależności własności gruntowej oraz inwestycje ze względu na zmniejszenie możliwości powstania szkód górniczych należy uważać co do ilości, rodzaju, rozmiarów i konstrukcji za niezbędne dla danego typu gospodarstw, powstałych w wykonaniu ustaw, powołanych w ust. (3).

(5).  ⁵⁷ Właściciel pola górniczego nie odpowiada za szkody, które powstały we własności gruntowej i jej przynależnościach wskutek robót górniczych (ust. 1), jeżeli własność nieruchomości po dniu 22 lipca 1944 r. została przez Państwo przeniesiona na rzecz osób trzecich. Właścicielom tych nieruchomości, jeżeli zgłoszą wniosek do dnia 30 czerwca 1948 r. będą oddane w drodze zamiany z państwowych nieruchomości ziemskich inne działki odpowiedniej wartości, położone poza obrębem pól górniczych.

Z chwilą przeniesienia własności przechodzą na nieruchomość oddaną przez Państwo prawa i ograniczenia obciążające nieruchomość położoną w obrębie pola górniczego, chyba że stałyby się one wskutek przeniesienia bezprzedmiotowe.

Jeżeli wartość nieruchomości oddanej przez Państwo przekracza wartość nieruchomości położonej w obrębie pola górniczego, nadwyżka wartości zabezpieczona będzie na rzecz Skarbu Państwa na nieruchomości oddanej w zamian z pierwszeństwem przed wszystkimi innymi obciążeniami.

Szczegółowe przepisy o przeprowadzaniu zamiany i o dokonywaniu w księgach hipotecznych (gruntowych, wieczystych) wpisów związanych z zamianą wydadzą w drodze rozporządzenia Ministrowie: Rolnictwa i Reform Rolnych oraz Sprawiedliwości.

(6). 58 Właściciel pola górniczego nie odpowiada za szkody, które powstały przed dniem 1 stycznia 1947 r. we własności gruntowej i jej przynależnościach wskutek robót górniczych (ust. 1), jeżeli własność nieruchomości należy do Państwa. Rozporządzenie Rady Ministrów ustali zasadę i zakres odpowiedzialności oraz tryb postępowania w sprawach szkód górniczych powstałych po dniu 1 stycznia 1947 r. we własności gruntowej i jej przynależnościach stanowiących własność Państwa.

Art.  100.

(1) Jeżeli szkodę spowodowały roboty, prowadzone w obrębie kilku pól górniczych, lub też przy urządzeniach, stanowiących przynależność kilku pól (ustęp 2 art. 77), natenczas właściciele tych pól odpowiadają za szkodę solidarnie.

(2) W tym wypadku właściciele pól górniczych ponoszą w stosunku do siebie odpowiedzialność w równych częściach, co jednak nie wyłącza odmiennego udziału w odpowiedzialności, o ile na to będzie przeprowadzony dowód.

Art.  101.

Całkowite lub częściowe pokrycie w naturze strat, spowodowanych przez roboty górnicze, jak naprzykład dokonanie remontu uszkodzonych budynków, zwalnia w odpowiednim stosunku właściciela pola górniczego od obowiązku uiszczenia dalszego odszkodowania.

Art.  102. ⁵⁹

(1) Jeżeli w granicach pola górniczego lub w jego pobliżu mają być wzniesione budynki lub wykonane inne urządzenia, dla których wzniesienia czy wykonania wymagane jest zezwolenie władzy, natenczas władza, uprawniona do wydawania odnośnych zezwoleń, powinna przed zatwierdzeniem planu zawiadomić o zamierzonej budowie zainteresowanego właściciela pola górniczego celem wypowiedzenia się w ciągu najdalej 21 dni, następnie zaś podać otrzymane oświadczenie do wiadomości zgłaszającego zamiar budowy.

(2). Jeżeli na czynności przewidziane w art. 81 ust. (1) potrzebne jest zezwolenie z mocy innych jeszcze przepisów, wówczas właściwa z mocy tych przepisów władza powinna przed udzieleniem zezwolenia uzyskać zgodę władzy górniczej.

(3) Jeżeli wskutek oświadczenia właściciela pola górniczego budowa zostanie zaniechana ze względu na niebezpieczeństwo uszkodzenia, jakie mogłoby grozić budynkom lub innym urządzeniom ze strony robót górniczych, właściciel gruntu ma prawo do odszkodowania z tytułu wynikłego stąd zmniejszenia się wartości gruntu.

(4) Właściciel gruntu ma prawo żądać, by właściciel pola górniczego, zamiast uiszczenia odszkodowania, przewidzianego w ustępie 2, nabył odnośny grunt na własność za cenę, odpowiadająca istotnej wartości działki. Roszczenia tego może dochodzić na drodze sądowej.

(5). Jeżeli zaniechana budowa miała być wykonana na działce wymienionej w art. 99 ust. (3), to uprawnienia wynikające z ust. (2) i (3) artykułu niniejszego służą właścicielowi gruntu z następującymi ograniczeniami: odszkodowanie określone w ust. (2) ogranicza się do szkód spowodowanych zaniechaniem budowy odpowiadającej normom ustalonym stosownie do art. 99 ust. (4), w przypadku zaś, gdy właściciel gruntu zażąda w myśl ust. (3) nabycia działki przez właściciela pola górniczego, cenę nabycia stanowi cena uiszczona przy parcelacji bądź wykupie z doliczeniem kosztów wyłożonych na budynki, urządzenia i inne przynależności własności gruntowej oraz inwestycje wykonane na tej działce, z wyłączeniem jednakże takich, które nie odpowiadają normom ustalonym dla danego typu gospodarstw stosownie do art. 99 ust. (4).

(6). Prawo żądania odkupu działki, wymienionej w art. 99 ust. (3), służy właścicielowi działki na warunkach określonych w ustępie poprzedzającym również w przypadku, gdy działka wskutek robót górniczych utraciła przydatność gospodarczą, stając się nieużytkiem co najmniej na połowie obszaru.

(7) Jeżeli budynki lub urządzenia, dla których wykonania było wymagane zezwolenie władzy, zostały już po powstaniu na danem polu własności górniczej wykonane bez uzyskania takiego zezwolenia, właściciel pola górniczego nie odpowiada z tytułu art. 99 za szkody, jakie w nich powstaną.

Art.  103.

(1) Jeżeli w granicach pola górniczego lub w jego pobliżu mają być wzniesione budynki lub wykonane inne urządzenie, dla których wzniesienia czy wykonania zezwolenie władzy nie jest wymagane, właściciel gruntu powinien zawiadomić o zamierzonej budowie zainteresowanego właściciela pola górniczego.

(2) 60 W wypadku tym stosuje się odpowiednio postanowienia ustępów (2), (3) i (4) art. 102.

(3) Jeżeli właściciel gruntu nie zawiadomił o zamierzonem przez siebie wykonaniu budowy właściciela pola górniczego, ten ostatni nie odpowiada z tytułu art. 99 za szkody, jakie mogą powstać w budynku czy urządzeniu i w jego przynależnościach.

Art.  104. ⁶¹

Jeżeli mimo oświadczenia właściciela pola górniczego o niebezpieczeństwie uszkodzenia zamierzonej budowy, budowa nie została zaniechana, wysokość odszkodowania, do jakiego właściciel pola górniczego obowiązany będzie z tytułu art. 99 w razie powstania szkód we własności gruntowej lub w jej przynależnościach, nie może przewyższać sumy, odpowiadającej temu zmniejszeniu się wartości, któregoby doznał grunt, gdyby budowa została zaniechana.

Art.  105. ⁶²

1). Właściciel pola górniczego nie jest obowiązany do uiszczenia odszkodowania z tytułu art. 99 i 102, jeżeli ze stanu sprawy okaże się, iż zamiar budowy zgłoszono w tym tylko celu, by uzyskać odszkodowanie za jej zaniechanie.

2). Właściciel pola górniczego nie odpowiada z tytułu art. 99 za szkody powstałe w budynku lub urządzeniu i w jego przynależnościach, jeżeli budynek lub urządzenie wzniesione zostało w czasie, gdy niebezpieczeństwo uszkodzenia, grożące im ze strony robót górniczych, nie mogło być nieznane właścicielowi lub posiadaczowi gruntu przy zastosowaniu zwyczajnej uwagi.

Art.  106.

(1) O ile między zainteresowanemi stronami nie dojdzie do porozumienia co do wynagrodzenia szkód, spowodowanych przez roboty górnicze, poszkodowany może dochodzić swych roszczeń na drodze sądowej w ciągu trzech lat od chwili, gdy się dowiedział o szkodzie i o tem, kto ponosi za nią odpowiedzialność. Po upływie rzeczonego terminu roszczenie ulega przedawnieniu.

(2) Przedawnienie trzyletnie nie ma miejsca przy roszczeniach, opartych na szczególnym tytule prywatno-prawnym.

Art.  107.

Postanowienia artykułów 99 do 106 nie naruszają w niczem prawa poszkodowanych do dochodzenia swych roszczeń o odszkodowanie na podstawie przepisów powszechnych ustaw cywilnych.

Art.  108. ⁶³

W razie zaniku wody skutkiem robót górniczych właściciel pola górniczego obowiązany jest dostarczyć bezpłatnie poszkodowanym niezbędnej dla nich ilości wody do użytku domowego i dla potrzeb inwentarza. Prawa tego poszkodowani mogą dochodzić w drodze sądowej.

⁵⁴ Art. 99 ust. 1 zmieniony przez art. 1 pkt 37 lit. a) dekretu z dnia 22 listopada 1938 r. (Dz.U.38.91.627) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 listopada 1938 r.

⁵⁵ Art. 99 ust. 3 dodany przez art. 1 pkt 37 lit. b) dekretu z dnia 22 listopada 1938 r. (Dz.U.38.91.627) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 listopada 1938 r.

⁵⁶ Art. 99 ust. 4 dodany przez art. 1 pkt 37 lit. b) dekretu z dnia 22 listopada 1938 r. (Dz.U.38.91.627) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 listopada 1938 r.

⁵⁷ Art. 99 ust. 5:

- dodany przez art. 1 pkt 7 dekretu z dnia 3 lutego 1947 r. (Dz.U.47.24.93) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 31 grudnia 1946 r.

- zmieniony przez art. 1 dekretu z dnia 22 października 1947 r. (Dz.U.47.65.383) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 28 października 1947 r.

⁵⁸ Art. 99 ust. 6 dodany przez art. 1 pkt 7 dekretu z dnia 3 lutego 1947 r. (Dz.U.47.24.93) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 31 grudnia 1946 r.

⁵⁹ Art. 102:

- zmieniony przez art. 1 pkt 38 dekretu z dnia 22 listopada 1938 r. (Dz.U.38.91.627) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 listopada 1938 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 8 dekretu z dnia 3 lutego 1947 r. (Dz.U.47.24.93) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 31 grudnia 1946 r.

⁶⁰ Art. 103 ust. 2 zmieniony przez art. 1 pkt 39 dekretu z dnia 22 listopada 1938 r. (Dz.U.38.91.627) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 listopada 1938 r.

⁶¹ Art. 104 zmieniony przez art. 1 pkt 40 dekretu z dnia 22 listopada 1938 r. (Dz.U.38.91.627) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 listopada 1938 r.

⁶² Art. 105 zmieniony przez art. 1 pkt 41 dekretu z dnia 22 listopada 1938 r. (Dz.U.38.91.627) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 listopada 1938 r.

⁶³ Art. 108 zmieniony przez art. 1 pkt 42 dekretu z dnia 22 listopada 1938 r. (Dz.U.38.91.627) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 listopada 1938 r.