Rozdział 1 - Plany budynków i kierowanie robotami budowlanymi. - Prawo budowlane i zabudowanie osiedli.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1939.34.216 t.j.

Akt utracił moc
Wersja od: 21 stycznia 1949 r.

Rozdział  1.

Plany budynków i kierowanie robotami budowlanymi.

(1)
Roboty, wymienione w art. 333, powinny być wykonywane pod nadzorem technicznego kierownika.
(2)
Roboty, dotyczące budynków większych o skomplikowanych konstrukcjach żelaznych, żelazo-betonowych i innych, które w razie potrzeby określi rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych, powinny być wykonywane pod nadzorem kierownika architektonicznego, posiadającego uprawnienie, przewidziane w art. 361, i kierownika robót konstrukcyjnych, posiadającego uprawnienie, przewidziane w art. 362, albo uprawnienie do kierowania robotami konstrukcyjnymi, uzyskane na podstawie art. 361 ust. (2). Ogólne kierownictwo sprawuje wówczas kierownik architektoniczny. Osoby, posiadające uprawnienia do kierowania robotami budowlanymi z mocy art. 369 lub 370, mogą być kierownikami architektonicznymi lub kierownikami robót konstrukcyjnych, gdy wykażą się wyższym wykształceniem technicznym, zakończonym przepisanymi egzaminami, nabytym w uczelniach, odpowiadających uczelniom, określonym odpowiednio w art. 361 lub w art. 362.
(1)
Właściwe władze mogą żądać ustanowienia technicznego kierownika robót budowlanych również w wypadkach, gdy te roboty wymagają uzyskania pozwolenia w myśl art. 334 niniejszego rozporządzenia, - o ile jest to konieczne ze względu na bezpieczeństwo publiczne.
(2)
W wypadkach, gdy roboty budowlane, wymagające pozwolenia w myśl art. 333, dotyczą budynków parterowych, mieszkalnych i gospodarskich, przeznaczonych na własny użytek właścicieli, - właściwe władze mogą zwolnić budującego od obowiązku ustanowienia technicznego kierownika, o ile w danej miejscowości daje się odczuwać brak osób, uprawnionych do kierowania robotami.
3). 10
W czasie wojny, w razie braku osób uprawnionych do technicznego kierowania robotami budowlanymi, władze mogą zezwolić na kierowanie poszczególnymi robotami osobom, nie posiadającym uprawnień do takiego kierowania, lecz mogącym wykazać się wykształceniem technicznym, określonym w art. 361 ust. (1) pkt a), 362 ust. (1) pkt a), 363 i 364 ust. (1) pkt 1.

(1)
Projekty (plany), wymagane dla uzyskania pozwolenia na budowę w myśl art. 333, z wyjątkiem projektów budynków, wspomnianych w ust. (2) art. 359, wznoszonych poza obrębem granic administracyjnych miast, wydzielonych z powiatowych związków samorządowych, i uzdrowisk, uznanych za posiadające charakter użyteczności publicznej, mogą sporządzać tylko osoby do tego uprawnione.
2).
W czasie wojny projekty (plany) robót budowlanych określonych w ust. (1) mogą sporządzać osoby, którym właściwe władze zezwolą na kierowanie robotami budowlanymi na podstawie art. 359 ust. (3).
(1)
Do kierowania robotami budowlanymi, z wyjątkiem kierowania robotami konstrukcyjnymi, dotyczącymi budynków, określonych w art. 358 ust. (2), są uprawnione osoby, które:
a)
posiadają wyższe wykształcenie techniczne, ukończone przepisanymi egzaminami, nabyte w jednej z państwowych politechnik w kraju na wydziale architektonicznym albo na odpowiadającym mu wydziale uczelni zagranicznych,
b)
wykażą się dostateczną, co najmniej trzyletnią praktyką, przy robotach budowlanych w służbie państwowej, samorządowej lub prywatnej, zaświadczoną przez odnośny urząd lub przez osoby, uprawnione do kierowania robotami, i
c)
złożą egzamin z ustawodawstwa budowlanego i z tych przepisów ustawodawstwa administracyjnego, których znajomość przy wykonywaniu zawodu jest potrzebna.
(2)
Wspomnianym osobom przysługuje prawo do sporządzania projektów robót, do kierowania którymi są upoważnione.
(3)
Osoby te mogą uzyskać uprawnienie do kierowania robotami konstrukcyjnymi, dotyczącymi budynków, określonych w art. 358 ust. (2) po wykazaniu się praktyczną umiejętnością kierowania takimi robotami.
(1)
Do kierowania robotami budowlanymi z wyjątkiem architektonicznego kierowania robotami, dotyczącymi budynków zabytkowych, pomników, budynków monumentalnych i budynków, określonych w art. 358 ust. (2), są uprawnione osoby, które:
a)
posiadają wyższe wykształcenie techniczne, ukończone przepisanymi egzaminami, nabyte w jednej z państwowych politechnik w kraju na wydziałach inżynierii lądowej lub wodnej, z wyjątkiem oddziałów mierniczego (geodezyjnego) i melioracyjnego, albo na odpowiadających im wydziałach uczelni zagranicznych,
b)
wykażą się dostateczną praktyką, określoną w pkt b) artykułu 361 i
c)
złożą egzamin, określony w pkt c) art. 361.
(2)
Wspomnianym osobom przysługuje uprawnienie do sporządzania projektów (planów) robót konstrukcyjnych i instalacyjnych. Osoby te mogą uzyskać uprawnienie do sporządzania projektów architektonicznych dla robót, do kierowania którymi są uprawnione, po wykazaniu się praktyczną umiejętnością sporządzania takich projektów.
(1)
Osoby, posiadające wyższe wykształcenie techniczne, zakończone przepisanymi egzaminami, a uzyskane w jednej z państwowych politechnik w kraju na wydziale mechanicznym tudzież w akademii górniczej, albo na odpowiadających im wydziałach uczelni zagranicznych, uprawnione są do kierowania robotami budowlanymi w takim zakresie, w jakim roboty te wchodzą, jako czynności pomocnicze, w zakres głównego ich zawodu, o ile nie chodzi o roboty, dotyczące budynków większych o skomplikowanych konstrukcjach żelaznych, żelazo-betonowych i innych, które w razie potrzeby określi rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych.
(2)
Osoby te poza tym powinny posiadać dostateczną, co najmniej trzyletnią, praktykę budowlaną przy budowie fabryk i zakładów przemysłowych, związaną z wykonywaniem głównego zawodu, w służbie państwowej, samorządowej lub prywatnej, zaświadczoną przez odnośny urząd lub przez osoby, uprawnione do kierowania robotami, tudzież powinny złożyć egzamin, określony w pkt c) art. 361.
(3)
Osoby, określone w ust. (1), są również uprawnione do kierowania robotami budowlanymi przy budowie ogólnych domowych urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych, ogólnych urządzeń centralnego ogrzewania, wreszcie ogólnej domowej instalacji gazowej, o ile wykażą się odpowiednią, co najmniej trzyletnią praktyką budowlaną przy tych robotach w służbie państwowej, samorządowej lub prywatnej, zaświadczoną przez właściwy urząd lub przez osoby, uprawnione do kierowania robotami budowlanymi, i złożą egzamin określony w art. 361 pkt c).
(4)
Wymienionym osobom przysługuje również uprawnienie do sporządzania projektów (planów) według zasad i na warunkach określonych w ust. (2) art. 362.
(1)
Do kierowania robotami budowlanymi - z wyjątkiem robót, dotyczących budynków zabytkowych, pomników i budynków monumentalnych, jak również budynków większych o skomplikowanych konstrukcjach żelaznych, żelazo-betonowych i innych, które w razie potrzeby określi rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych - są uprawnione osoby, które:
1)
ukończyły w kraju państwową lub prywatną, uznaną przez Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego za równorzędną:
a)
średnią szkołę budowlaną, albo
b)
wydział budowlany innej średniej szkoły zawodowej, lub
c)
szkołę budownictwa naziemnego stopnia licealnego, zorganizowaną na podstawie ustawy z dnia 11 marca 1932 r. o ustroju szkolnictwa (Dz. U. R. P. Nr 38, poz. 389),
2)
mają dostateczną, co najmniej pięcioletnią, praktykę przy robotach budowlanych w służbie państwowej, samorządowej lub prywatnej, zaświadczoną przez właściwy urząd lub przez osoby, upoważnione do kierowania robotami, i
3)
złożą egzamin, określony w art. 361 pkt c).
(2)
Osoby, wymienione w tym artykule, otrzymują razem z odnośnymi uprawnieniami tytuł budowniczego.
(3)
Osoby te uprawnione są do sporządzania projektów (planów) robót budowlanych, do kierowania którymi są one uprawnione, z wyjątkiem planów robót budowlanych w miastach: Warszawie, Bydgoszczy, Częstochowie, Grudziądzu, Krakowie, Lublinie, Lwowie, Łodzi, Poznaniu, Toruniu i Wilnie.
(4)
Wykaz miast, w których nie mogą sporządzać projektów (planów) osoby, uzyskujące uprawnienia na podstawie artykułu niniejszego, może być uzupełniony w drodze rozporządzenia przez Ministra Spraw Wewnętrznych.
(5)
Minister Spraw Wewnętrznych w porozumieniu z Ministrem Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w drodze rozporządzenia może uznać, iż ukończenie określonej średniej szkoły budowlanej lub szkoły stopnia licealnego, upoważnia do uzyskania na podstawie niniejszego artykułu prawa sporządzania projektów bez ograniczeń, o których mowa wyżej w ust. (3) i (4).
(1)
Do kierowania robotami budowlanymi przy budowie, przebudowie i zmianach budynków, określonych w art. 348, i do sporządzania projektów tych robót są uprawnione osoby, które:
a)
uzyskały prawo kierowania robotami budowlanymi i sporządzania projektów tych robót na podstawie art. 361, 362, 363 lub 364, w zakresie, przewidzianym w tych artykułach, lub
b)
ukończyły akademicką szkołę górniczą i posiadają kwalifikacje na kierownika ruchu zakładu górniczego.
(2)
Minister Przemysłu i Handlu może wyjątkowo udzielić uprawnień do kierowania robotami, o których mowa w ust. (1), i do sporządzania projektów tych robót, w zakresie przezeń dozwolonym, osobom, które ukończyły z ostatecznym świadectwem średnią szkołę górniczą lub szkołę górniczą stopnia gimnazjalnego.
(1)
Uprawnień do kierowania robotami budowlanymi, przewidzianych w art. 361-365, nie mogą otrzymać osoby, które:
a)
nie władają językiem polskim w słowie i piśmie,
b)
były sądownie karane za czyny, wynikające z chęci zysku, lub
c)
utraciły prawo kierowania robotami budowlanymi na mocy obowiązujących ustaw.
(2)
Cudzoziemcom uprawnienia przewidziane w art. 361-365, mogą być udzielone tylko w wypadkach, gdy w państwie, którego są obywatelami, obywatele polscy - w zakresie tych uprawnień - traktowani są na równi z obywatelami tego państwa.
(3)
Dyplomy uczelni zagranicznych, o których mowa w art. 361, 362 i 363, powinny być nostryfikowane w Państwie Polskim.
(4)
Minister Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego może uznać świadectwa szkół zagranicznych za równorzędne ze świadectwami szkół, wymienionych w art. 364.

Uprawnień, wymienionych w art. 361, 362, 363 i 364, udziela Minister Spraw Wewnętrznych.

(1)
Egzamin, przewidziany w art. 361, 362, 363 i 364, odbywa się w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych.
(2)
Minister Spraw Wewnętrznych może upoważnić wojewodę do przeprowadzenia egzaminu, wymienionego w ustępie pierwszym.
(3)
Egzamin powyższy można składać tylko po ukończeniu studiów i po upływie przepisanej praktyki przy robotach budowlanych.
(4)
Szczegółowe postanowienia co do sposobu przeprowadzenia i terminów egzaminu, wysokości taksy egzaminacyjnej, składu komisji egzaminacyjnej, okresów, po upływie których można ponawiać egzamin, zostaną wydane przez Ministra Spraw Wewnętrznych w drodze rozporządzenia.
(5)
Stwierdzenie praktycznej umiejętności w projektowaniu i wykonywaniu robót konstrukcyjnych, przewidzianej w art. 361 ust. (3) i praktycznej umiejętności sporządzania projektów (planów) architektonicznych, przewidzianej w art. 362 ust. (2) będzie uskuteczniane przez komisję kwalifikacyjną, powołaną przez Ministra Spraw Wewnętrznych.
(6)
Szczegółowe przepisy co do sposobu stwierdzania praktycznej umiejętności, o której mowa w ustępie poprzedzającym, składu komisji i wysokości opłat na rzecz komisji, zostaną wydane przez Ministra Spraw Wewnętrznych w porozumieniu z Ministrem Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego.
(1)
Osoby, które uzyskały prawo kierowania robotami budowlanymi przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia, zachowują nadal w dotychczasowych granicach zarówno to prawo, jak i prawo sporządzania projektów (planów) robót budowlanych.
(2)
W razie, gdy osoby, o których mowa w ust. (1), razem z prawem kierowania robotami budowlanymi otrzymały właściwe tytuły, wówczas zachowują również prawo do używania tych tytułów z tym zastrzeżeniem, że osoby, które na podstawie przepisów b. państwa rosyjskiego nabyły tytuł "architekta", "architekta-artysty" lub "architekta-akademika", korzystają z tytułu "architekta", a osoby, które nabyły tytuł "technika budowlanego ministerstwa spraw wewnętrznych" korzystają z tytułu "budowniczego".

Osobom, które w okresie co najmniej 3 lat przed dniem 5 marca 1928 r. wykonywały zawód kierowników robót budowlanych na obszarach województw poznańskiego i pomorskiego, a które mogą wykazać się zakończonym wykształceniem, uzyskanym na uczelniach, odpowiadających uczelniom wyszczególnionym w art. 361 ust. (1) pkt a), art. 362 ust. (1) pkt a), art. 363 ust. (1) i art. 364 ust. (1) pkt 1), służą uprawnienia do kierowania robotami budowlanymi i sporządzania projektów (planów) tych robót, określone w jednym z wymienionych artykułów, odpowiednio do otrzymanego wykształcenia.

(1)
W wypadkach wyjątkowych w okresie lat 10 od dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, Minister Spraw Wewnętrznych może wydawać uprawnienia, określone w art. 361, 362, 363 i 364 osobom, które nie posiadają kwalifikacyj, wymaganych w myśl przytoczonych artykułów, a które wykażą się praktyką i umiejętnością oraz złożą egzamin, przepisany w pkt c) art. 361.
(2)
Minister Spraw Wewnętrznych w okresie do dnia 5 marca 1940 r. może ponadto wydawać uprawnienia, określone w ust. (1) na zasadach w tym ustępie wyłuszczonych, osobom, nie czyniącym zadość art. 370, które w okresie co najmniej 6 lat wykonywały zawód kierowników robót na obszarze województw poznańskiego lub pomorskiego.
10 Art. 359 ust. 3 dodany przez art. 1 pkt 4 dekretu z dnia 25 sierpnia 1939 r. (Dz.U.39.77.514) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 26 sierpnia 1939 r.
11 Art. 360 zmieniony przez art. 1 pkt 5 dekretu z dnia 25 sierpnia 1939 r. (Dz.U.39.77.514) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 26 sierpnia 1939 r.