Rozdział 3 - Postępowanie. - Prawo budowlane i zabudowanie osiedli.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1939.34.216 t.j.

Akt utracił moc
Wersja od: 21 stycznia 1949 r.

Rozdział  3.

Postępowanie.

Do wszczęcia postępowania scaleniowego i do przeprowadzenia scalenia działek budowlanych są powołane:

a)
w miastach, wydzielonych z powiatowych związków samorządowych, a nie będących uzdrowiskami, uznanymi za posiadające charakter użyteczności publicznej, oraz w nie wydzielonych z tych związków miastach, których zarządy zostały upoważnione do sporządzania planów zabudowania na podstawie art. 21, - zarządy miejskie;
b)
w uzdrowiskach, uznanych za posiadające charakter użyteczności publicznej, - wydziały wykonawcze komisji uzdrowiskowych, bądź organa, którym wykonywanie powyższych czynności zostanie powierzone na mocy ustaw szczególnych;
c)
w osiedlach nie wymienionych w pkt a) i b), - wydziały powiatowe.
(1)
Wszczęcie postępowania scaleniowego nastąpić może:
a)
na złożony organom, wymienionym w art. 98, wniosek większości zainteresowanych właścicieli, do których należy więcej niż połowa powierzchni gruntów, mających ulec scaleniu, względnie po uzyskaniu przez te organa zgody większości właścicieli określonej wyżej,
b)
z urzędu,

gdy w obrębie bloku budowlanego, już istniejącego, lub który ma być utworzony na podstawie prawomocnego planu zabudowania, znajduje się jedna albo kilka działek, nie mających dostępu do żadnej z ulic, otaczających blok,

lub gdy powierzchnia działek, określonych w art. 68 ust. (1) bądź ust. (3) zdaniu końcowym, znajdujących się w obrębie bloku budowlanego, wynosi co najmniej jedną piątą powierzchni całego bloku,

lub gdy zgłoszono prośbę o pozwolenie na budowę na jednej z dwóch lub kilku przyległych do siebie działek budowlanych, określonych w art. 68 ust. (1) bądź ust. (3) zdaniu końcowym,

lub wreszcie, gdy osiedle bądź jego część zostały zniszczone wskutek klęski żywiołowej, a odbudowa na dawnych działkach nie mogłaby być dokonana ze względu na małe rozmiary, wadliwy kształt lub nieodpowiednie położenie poszczególnych działek.

(2)
W wypadku, przewidzianym w pkt b), wszczęcie postępowania scaleniowego może również nastąpić: w Warszawie wskutek zarządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych, w innych zaś miejscowościach - wojewody.

W wypadkach, gdy zaszły określone w art. 99 warunki wszczęcia postępowania scaleniowego, organa, wymienione w art. 98, sporządzają plan obszaru scalenia, uwidoczniający wielkość i położenie działek, oraz wykaz, wyszczególniający urządzenia, istniejące na działkach, sposób użytkowania działek, hipoteczne i katastralne ich określenie, gdy działki stanowią przedmiot ksiąg wieczystych, i nazwiska właścicieli.

(1)
Na podstawie sporządzonych planu i wykazu o potrzebie i obszarze scalenia orzekają w Warszawie - Minister Spraw Wewnętrznych, w innych miejscowościach - wojewoda.
(2)
O ile grunty, włączone do obszaru scalenia, stanowią przedmiot ksiąg wieczystych, w orzeczeniu powinno być wyszczególnione ich oznaczenie hipoteczne.
(1)
O treści orzeczenia, które zostało wydane na podstawie art. 101, powinno nastąpić ogłoszenie w trybie, przewidzianym w art. 25.
(2)
Ogłoszenie powinno zawierać:
a)
podanie granic obszaru scalenia i
b)
oznaczenie terminu i miejsca zgłaszania wniosków, dotyczących scalenia.
(3)
Osoby interesowane powinny być o powyższym osobno powiadomione.
(1)
Za interesowanych w scaleniu będą uważani wszyscy właściciele działek, włączonych do obszaru scalenia, tudzież wierzyciele hipoteczni i właściciele innych praw, hipotecznie zabezpieczonych, i w ogóle osoby, których prawa obciążają działki, włączone do obszaru scalenia.
(2)
W wypadku toczących się sporów sądowych w przedmiocie praw do działki, za interesowanych uważa się obydwie strony.

Właścicieli działki lub działek, stanowiących wspólną własność, reprezentuje jeden z ich grona wskazany przez pozostałych, a jeżeli zgoda w tej mierze nie nastąpi, jeden z współwłaścicieli, wyznaczony w tym celu przez organa, powołane do przeprowadzenia scalenia. Ma to zastosowanie przy wszystkich czynnościach, objętych postępowaniem scaleniowym.

Dla właścicieli działek, których miejsce pobytu organom przeprowadzającym scalenie nie jest znane, - tudzież dla właścicieli niewłasnowolnych lub zaginionych, nie posiadających prawnych zastępców, sąd na wniosek tych organów wyznaczy kuratora.

Z dniem ogłoszenia w myśl art. 102 postępowanie scaleniowe będzie uważane za wszczęte.

Dla uzyskania funduszów, koniecznych na pokrycie kosztów postępowania, wszczętego na podstawie pkt a) art. 99, organa przeprowadzające scalenie z chwilą wydania orzeczenia o potrzebie i obszarze scalenia (art. 101) mogą nakładać na właścicieli działek, włączonych do tego obszaru, opłaty w stosunku do powierzchni włączonych działek.

Na podstawie orzeczenia o potrzebie i obszarze scalenia (art. 101) sąd (wydział hipoteczny) na wniosek organów przeprowadzających scalenie, wpisuje do księgi wieczystej ostrzeżenie (adnotację) o wdrożeniu postępowania scaleniowego, które ma ten skutek, iż wszelkie późniejsze zmiany stanu hipotecznego tak co do własności jak i obciążeń pozostają bez wpływu na przebieg postępowania scaleniowego i zachowują moc o tyle, o ile nie sprzeciwiają się postanowieniom niniejszego rozporządzenia.

Osobom interesowanym przysługuje prawo zgłaszania organom przeprowadzającym scalenie wniosków co do sposobu scalenia w terminie dwóch tygodni od dnia powiadomienia, względnie ogłoszenia o wszczęciu postępowania scaleniowego (art. 102).

Dla oszacowania wartości zarówno działek, włączonych do obszaru scalenia, jak i nowoutworzonych działek i służebności tudzież dla ustalenia wysokości dopłat i odszkodowań, przyznanych przy scaleniu, organa, wymienione w art. 101, powołują komisję szacunkową spośród osób niezainteresowanych bezpośrednio ani pośrednio w sprawie danego scalenia.

(1)
W skład komisji szacunkowej, powołanej w myśl art. 110, wchodzą:
a)
przedstawiciel rządowej władzy administracyjnej jako przewodniczący,
b)
przedstawiciel gminy, w której obrębie znajduje się obszar scalenia, jako zastępca przewodniczącego,
c)
rzeczoznawca budowlany,
d)
mierniczy przysięgły,
e)
dwaj rzeczoznawcy spośród niezainteresowanych mieszkańców gminy.
(2)
W przypadkach, gdy gmina jest właścicielką działki lub działek, włączonych do obszaru scalenia, zamiast przedstawiciela gminy w skład komisji wchodzi drugi przedstawiciel rządowej władzy administracyjnej, w charakterze zastępcy przewodniczącego.
(3)
Oprócz członków mają być powołani zastępcy członków, wymienionych wyżej w pkt c), d), e) o odpowiednich kwalifikacjach.
(4)
W razie potrzeby komisji przysługuje prawo powoływania biegłych o specjalnych kwalifikacjach z głosem doradczym.
(1)
Dla ważności uchwał komisji szacunkowej konieczna jest obecność przewodniczącego lub jego zastępcy oraz członków, wymienionych w pkt c), d) i e) art. 111, lub ich zastępców.
(2)
Uchwały zapadają zwykłą większością głosów. W razie równości głosów rozstrzyga głos przewodniczącego.

Członkowie komisji i zaproszeni biegli otrzymują wynagrodzenie w wysokości, wyznaczonej przez wojewodę, względnie Ministra Spraw Wewnętrznych.

(1)
Organa, przeprowadzające scalenie (art. 98), sporządzają wstępny projekt scalenia na podstawie zgłoszonych wniosków interesowanych (art. 109) i oszacowania, przyjętego przez komisję szacunkową (art. 110), i wyznaczają termin rozprawy.
(2)
Gdy scalenie jest potrzebne dla odbudowania zniszczonego wskutek klęski żywiołowej osiedla albo jego części (art. 99 pkt b)), rozprawa powinna odbyć się najdalej w cztery tygodnie po wszczęciu postępowania (art. 106).
(1)
Organa wymienione w art. 98 przeprowadzają rozprawę przez swego delegata, względnie delegatów.
(2)
Interesowani powinni być wezwani do stawienia się na termin rozprawy, z podaniem w wezwaniu skutków niestawiennictwa.

Od dnia wezwania do dnia rozprawy przysługuje interesowanym prawo przeglądania wstępnego projektu scalenia.

(1)
Niestawiennictwo osób interesowanych mimo doręczenia im wezwania nie powoduje odroczenia rozprawy.
(2)
Właściciele działek nieobecni, mimo otrzymanego wezwania, uważani będą za zgadzających się na przyjęcie przeznaczonych dla nich działek.

Przy rozprawie organa przeprowadzające scalenie powinny wysłuchać życzeń interesowanych i dążyć do polubownego załatwienia zachodzących sprzeczności.

Wszelkie wnioski i sprzeciwy, jako też wyniki ugód pomiędzy poszczególnymi interesowanymi, nie sprzeciwiające się celom scalenia, mają być wniesione do protokołu.

Ugody, spisane przed organami przeprowadzającymi scalenie, mają moc prawną ugód, zawartych wobec sądów.

Przed zamknięciem rozprawy podaje się do wiadomości interesowanych, kiedy i gdzie mogą oni zaznajomić się z mającym być sporządzonym projektem scalenia.

Na podstawie wyników rozprawy tudzież uchwały komisji szacunkowej (art. 110) - organa przeprowadzające scalenie sporządzają projekt scalenia.

Projekt scalenia powinien zawierać:

1)
plan obszaru scalenia, uwidoczniający:
a)
ilość, wielkość i położenie działek, włączonych do obszaru scalenia,
b)
oznaczenie hipoteczne i katastralne działek, o ile te stanowią przedmiot ksiąg wieczystych,
c)
nazwiska właścicieli działek,
d)
budynki i urządzenia, znajdujące się na działkach,
e)
obciążenia, służebności, ciężary publiczne i w ogóle wszystkie stosunki, które mogą mieć znaczenie dla nowego podziału obszaru scalenia;
2)
plan podziału obszaru scalenia, uwidoczniający zaprojektowany układ stosunków, wspomnianych wyżej w punkcie 1);
3)
wykaz wartości wszystkich działek, włączonych do obszaru scalenia, oraz wartości znajdujących się na działkach budynków i urządzeń;
4)
wykaz wartości wszystkich działek nowoutworzonych oraz wartości, mających na nich pozostać, względnie podlegających zburzeniu lub usunięciu, budynków i urządzeń lub ich części;
5)
wykaz dopłat i odszkodowań, które mają być uiszczone przez poszczególnych właścicieli osobom, którym te dopłaty i odszkodowania mają być przyznane;
6)
wykaz kosztów postępowania i ich rozkład na właścicieli poszczególnych działek.
(1)
Osoby interesowane mogą przeglądać projekt scalenia w okresie czterech tygodni od daty, podanej na rozprawie.
(2)
W razie, gdy scalenie dotyczy części osiedla, zniszczonej wskutek klęski żywiołowej, okres przeglądania projektu scalenia wynosi 7 dni.

W terminach, podanych w art. 124, interesowani mogą zgłaszać sprzeciwy przeciw projektowi scalenia na ręce organów, przeprowadzających scalenie.

Do rozpatrzenia sprzeciwów, zgłoszonych przeciw projektowi scalenia, i do zatwierdzenia tego projektu są powołani: w Warszawie - Minister Spraw Wewnętrznych, w innych miejscowościach - wojewoda.

W wypadkach, gdy zachodzi potrzeba dokonania istotnych zmian projektu, wymienione w art. 126 władze przed powzięciem decyzji powinny zarządzić przesłuchanie interesowanych, których te zmiany mogą dotyczyć.

O zatwierdzeniu projektu scalenia interesowani powinni być zawiadomieni.

Zaniechanie wdrożonego postępowania scaleniowego może nastąpić w drodze orzeczenia: w Warszawie - Ministra Spraw Wewnętrznych, w innych miejscowościach - wojewody:

a)
na wniosek co najmniej dwóch trzecich właścicieli działek, włączonych do obszaru scalenia;
b)
z urzędu, gdyby po sporządzeniu wstępnego projektu scalenia i po rozprawie okazało się, że przeprowadzenie scalenia ze względu na wysokość koniecznych dopłat i odszkodowań byłoby dla interesowanych zbyt uciążliwym.

Zgłoszenie wniosku o zaniechanie postępowania (art. 129 pkt a), powinno nastąpić przed zatwierdzeniem projektu scalenia.

W wypadkach, gdy dla dokonania scalenia konieczne jest przeprowadzenie nowych ulic lub dróg albo zmiana linij ulic lub dróg istniejących (art. 74), postępowanie scaleniowe do czasu uprawomocnienia się planu zabudowania powinno być zawieszone: w Warszawie - orzeczeniem Ministra Spraw Wewnętrznych, w innych zaś miejscowościach - orzeczeniem wojewody.

(1)
Koszty postępowania ponoszą:
a)
ogół właścicieli działek, włączonych do obszaru scalenia, gdy postępowanie zostało wszczęte na podstawie pkt a) art. 99,
b)
gmina, gdy postępowanie wszczęte zostało na podstawie pkt b) art. 99.
(2)
W wypadku, przewidzianym wyżej w pkt a), koszty postępowania podlegają podziałowi według zasad art. 84.
(3)
Koszty postępowania, wszczętego na podstawie art. 99 pkt b), poniesione przez gminę, mogą być przełożone decyzją władzy, powołanej do zatwierdzenia projektu scalenia (art. 126), na właścicieli działek, utworzonych przy scaleniu, stosownie do otrzymanych przez nich wskutek scalenia korzyści, jednak w wysokości nie przekraczającej tych korzyści. Na żądanie interesowanych ściągnięcie przełożonych na podstawie ustępu niniejszego kosztów powinno być odroczone do czasu sprzedaży odnośnych działek lub ukończenia na nich budowy. Przepisy ustępu niniejszego nie dotyczą przypadków, gdy scalenie obejmuje osiedle, lub jego część, zniszczone wskutek klęski żywiołowej.

Do kosztów postępowania scaleniowego zalicza się:

a)
wynagrodzenie członków komisji szacunkowej i powołanych przez komisję biegłych (art. 113),
b)
koszty technicznego sporządzenia wstępnego projektu i projektu scalenia (art. art. 114 i 123),
c)
należytości pisarzy hipotecznych (art. art. 108 i 137).

W razie zaniechania postępowania scaleniowego (art. 129), wszczętego na podstawie pkt a) art. 99, koszty postępowania ponoszą:

a)
osoby, które spowodowały zaniechanie postępowania, w razie gdy postępowanie zostało zaniechane na podstawie pkt a) art. 129,
b)
wszyscy właściciele działek, gdy postępowanie zostało zaniechane na podstawie pkt b) art. 129.

Zarówno opłaty na pokrycie kosztów wszczętego postępowania (art. 107), jak i koszty zaniechanego (art. 134) lub dokonanego scalenia (art. 132) mogą być ściągnięte w drodze administracyjnej przez organa gminy.

O ile interesowani nie zadowolą się wysokością dopłat i odszkodowań, przyznanych przez władze, wymienione w art. 126, mogą w ciągu trzech miesięcy od dnia zawiadomienia o zatwierdzeniu projektu scalenia udać się do właściwego sądu o ustalenie tego wymiaru w drodze postępowania sądowego.

(1)
Niezwłocznie po uprawomocnieniu się projektu scalenia organa przeprowadzające scalenie powinny zgłosić do sądu (wydziału hipotecznego) z załączeniem jednego egzemplarza projektu wniosek o wpisanie do ksiąg wieczystych nowego stanu własności działek, które były przedmiotem tych ksiąg.
(2)
Sąd wskutek wymienionego w ust. (1) wniosku skreśli ostrzeżenie (adnotację) o wdrożeniu postępowania scaleniowego (art. 108) i zarządzi wpisanie do ksiąg wieczystych nowego stanu własności działek.

Uzgodnienie dokumentów katastralnych z wynikiem scalenia należy do władz katastralnych.

(1)
O dokonanym sprostowaniu wpisów w księgach wieczystych sądy zawiadamiają właścicieli działek oraz osoby trzecie, na rzecz których są zahipotekowane prawa i wierzytelności.
(2)
Wierzyciele hipoteczni mogą żądać natychmiastowego zaspokojenia swych roszczeń z sum, przyznanych właścicielom z tytułu ustalonej projektem scalenia dopłaty do przydzielonej działki (art. 83) albo z tytułu odszkodowania za zburzone budynki lub zniesione urządzenia, bądź za działkę zniesioną (art. art. 84 i 79).
(3)
Żądanie to zgłosić należy w ciągu dni czternastu od dnia doręczenia zawiadomienia o sprostowaniu wpisu do tego sądu, który jest właściwy do przeprowadzenia przymusowej sprzedaży danego gruntu. O przyznaniu wierzycielom wymienionych wyżej sum orzekają sądy przy odpowiednim zastosowaniu przepisów, dotyczących podziału licytacyjnej ceny kupna.
(1)
Na podstawie prawomocnego projektu scalenia organa, przeprowadzające scalenie, przekażą właścicielom wydzielone działki na gruncie.
(2)
Zwrócenie się osób interesowanych do sądu w myśl art. 136 lub 139 nie wstrzymuje przekazania działek.
(1)
Osoby, które w myśl zatwierdzonego projektu scalenia zobowiązane zostały do uiszczenia dopłat i odszkodowań, powinny uiścić te dopłaty i odszkodowania w terminie trzech miesięcy od dnia zawiadomienia o sprostowaniu wpisów w księgach wieczystych, gdy działki stanowią przedmiot tych ksiąg, od dnia zaś przekazania im nowoutworzonych działek, gdy działki urządzonej hipoteki nie posiadają, - o ile między interesowanymi nie nastąpiła dobrowolna ugoda co do terminu uiszczenia dopłat i odszkodowań.
(2)
Uiszczenie dopłat i odszkodowań polega na:
a)
wniesieniu odnośnych kwot do depozytu sądowego, gdy działki, których właścicielom zostały przyznane dopłaty i odszkodowania, są obciążone na rzecz osób trzecich,
b)
wypłaceniu odnośnych kwot osobom, którym zostały przyznane, gdy nie zachodzą warunki, podane w pkt a).

Odpisy orzeczenia, zatwierdzającego projekt scalenia, tudzież odpisy projektu scalenia oraz odrysy planu podziału obszaru scalenia, tak w całości jako też w częściowych wyciągach, powinny być wydawane osobom interesowanym na ich żądanie za zwrotem kosztów sporządzenia tych odpisów i odrysów.

Pisma, stwierdzające tytuł przejścia własności nieruchomości, przewidziany w art. art. 76, 78, 79, 83, 120 i 126, są wolne od opłaty stemplowej. Wpis nowego stanu własności działek w księdze hipotecznej (art. 137) wolny jest od opłat hipotecznych.