Prawa i obowiązki nauczycieli.
Dz.U.1956.12.63
Akt utracił mocUSTAWA
z dnia 27 kwietnia 1956 r.
o prawach i obowiązkach nauczycieli.
I.
Postanowienia wstępne.
Postanowienia wstępne.
II.
Nauczyciel i jego zadania oraz sposób zawiązywania stosunku pracy.
Nauczyciel i jego zadania oraz sposób zawiązywania stosunku pracy.
- realizować programy nauczania i wychowania, stale dążyć do osiągania jak najlepszych wyników w pracy, udoskonalać metody nauczania i wychowania,
- troszczyć się o zdrowie i bezpieczeństwo młodzieży powierzonej jego opiece,
- dbać o godność i przykładną postawę moralną wychowawcy młodego pokolenia,
- systematycznie podnosić swój poziom ideologiczny, naukowy i zawodowy,
- współpracować z rodzicami uczniów i środowiskiem społecznym.
Właściwy minister lub Prezes Centralnego Urzędu Szkolenia Zawodowego w stosunku do szkolnictwa podległego określą warunki wymagane przy mianowaniu na stanowiska kierownicze w szkole. Zarządzenia w tych sprawach w stosunku do szkolnictwa przez siebie nadzorowanego wyda Minister Oświaty lub Prezes Centralnego Urzędu Szkolenia Zawodowego w porozumieniu z zainteresowanymi ministrami i kierownikami urzędów centralnych.
W razie niezgłoszenia się nauczyciela do służby w terminie oznaczonym w nominacji lub umowie i nieusprawiedliwienia przez niego w ciągu 15 dni po tym terminie zwłoki w objęciu służby, nominacja lub umowa traci ważność, o ile szczególne przepisy nie stanowią inaczej.
III.
Wymiar godzin pracy, uposażenie i zaopatrzenie emerytalne.
Wymiar godzin pracy, uposażenie i zaopatrzenie emerytalne.
Właściwy minister lub kierownik centralnego urzędu albo upoważniona przez nich władza szkolna może obniżyć zatrudnionemu w pełnym wymiarze godzin nauczycielowi wymiar zajęć obowiązkowych na czas określony lub do odwołania ze względu na stan zdrowia, kształcenie się, wykonywanie prac zleconych przez władze szkolne lub szczególne warunki pracy. Obniżenie wymiaru zajęć nie może spowodować zmniejszenia uposażenia ani ograniczenia innych praw nauczyciela.
Nauczycielowi i jego rodzinie przysługuje prawo do zaopatrzenia emerytalnego na zasadach określonych w obowiązujących przepisach dla pracowników zaliczonych do I kategorii zatrudnienia.
VI.
Urlopy.
Urlopy.
- zastępstwa kierownika lub dyrektora szkoły,
- egzaminy,
- prace związane z zakończeniem roku szkolnego oraz przygotowaniem nowego roku szkolnego.
Wymienione czynności nie mogą zająć nauczycielowi więcej niż 15 dni.
Władza szkolna udziela nauczycielowi płatnego urlopu dla poratowania zdrowia na okres nie przekraczający 1 roku, o ile organ społecznej służby zdrowia stwierdzi, że stan zdrowia nauczyciela wymaga powstrzymania się od pracy celem przeprowadzenia zaleconego leczenia. Tryb i sposób postępowania organów społecznej służby zdrowia określi Minister Zdrowia.
V.
Inne uprawnienia.
Inne uprawnienia.
Dzieciom nauczycieli przyznaje się przy równych z innymi dziećmi warunkach prawo pierwszeństwa w korzystaniu z internatów, burs i domów akademickich oraz prawo pierwszeństwa w przyjmowaniu do szkół przy równych wynikach egzaminów.
Nauczyciele zatrudnieni po raz pierwszy bezpośrednio po studiach otrzymują jednorazowy zasiłek na zagospodarowanie się w wysokości dwumiesięcznego należnego im uposażenia. Zasiłek ten podlega zwrotowi, jeżeli nauczyciel dobrowolnie wystąpi ze służby nauczycielskiej przed upływem trzech lat pracy. W uzasadnionych przypadkach władza szkolna może zwolnić tego nauczyciela od obowiązku zwrotu zasiłku.
Nauczycielka mająca na wychowaniu 1 lub więcej dzieci w wieku do lat 7 może przejść na własną prośbę w stan pozasłużbowy na warunkach określonych w art. 23 ust. 4 i 5.
Prezydia rad narodowych obowiązane są dostarczyć nauczycielowi zatrudnionemu na terenie wsi, jak również zatrudnionemu na terenie osiedla lub miast liczących do 2.000 mieszkańców, bezpłatnych środków przewozowych do lekarza lub szpitala, gdy zachodzi konieczność udzielenia nauczycielowi lub członkowi jego rodziny pomocy lekarskiej poza miejscem zamieszkania nauczyciela. Zaświadczenie lekarskie stwierdzające konieczność korzystania z pomocy lekarskiej poza miejscem zamieszkania nauczyciela może być przedstawione również po udzieleniu tej pomocy.
Niezależnie od przysługującego nauczycielowi i członkom jego rodziny prawa do korzystania z opieki lekarskiej i środków leczniczych na zasadach określonych w przepisach o ubezpieczeniu społecznym władze szkolne przeznaczą corocznie w budżetach dodatkowe środki finansowe na pomoc zdrowotną dla nauczycieli pracujących w miejscowościach oddalonych od zakładu opieki zdrowotnej otwartej.
Nauczycielowi w służbie czynnej oraz nauczycielowi renciście i ich współmałżonkom przysługuje prawo do korzystania z 50% ulgi taryfowej przy przejazdach kolejami.
Nauczycielowi służy w związku z pełnieniem obowiązków służbowych prawo do ochrony przyznanej pracownikom państwowym w przepisach karnych.
VI.
Zmiany w stosunku pracy.
Zmiany w stosunku pracy.
W przypadku przeniesienia nauczyciela przysługuje mu zwrot kosztów przeniesienia według zasad określonych dla pracowników państwowych.
Nauczyciela zmieniającego miejsce zamieszkania w związku z przeniesieniem z urzędu lub na własną prośbę należy zwolnić od pełnienia obowiązków służbowych na odpowiedni okres czasu uwzględniając jego warunki osobiste, rodzinne i warunki komunikacyjne.
VII.
Odpowiedzialność służbowa.
Odpowiedzialność służbowa.
VIII.
Rozwiązanie stosunku służbowego.
Rozwiązanie stosunku służbowego.
Rozwiązanie stosunku służbowego z nauczycielem następuje:
W całym okresie ciąży, jak i w czasie ustawowej przerwy w pracy po porodzie nie może być z nauczycielką rozwiązany stosunek służbowy. Rozwiązanie stosunku służbowego w wyżej wymienionych okresach jest dopuszczalne tylko w przypadkach przewidzianych w art. 23 ust. 5 i w art. 38 pkt 1, 2 i 3 oraz w art. 44. Rozwiązanie jednak stosunku służbowego z przyczyn wymienionych w art. 44 ust. 1 wymaga zgody Związku Zawodowego Nauczycielstwa Polskiego i nie może nastąpić w okresie 4 miesięcy przed porodem.
Rozwiązanie stosunku służbowego na podstawie art. 38 pkt 2 i 3 następuje z dniem oznaczonym przez władzę szkolną.
Nauczycielowi, z którym rozwiązano stosunek z powodów podanych w art. 38 pkt 4 i 5, przysługuje odprawa w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia za każdy pełny rok pracy nauczycielskiej, zaliczalnej w myśl art. 13, nie przekraczająca jednak 6-miesięcznego uposażenia ustalonego według zasad określonych w art. 23 ust. 5.
Nauczycielowi zwolnionemu na podstawie art. 45 może być przyznana odprawa w wysokości i na zasadach określonych w art. 43.
IX.
Uprawnienia Związku Zawodowego Nauczycielstwa Polskiego.
Uprawnienia Związku Zawodowego Nauczycielstwa Polskiego.
We wszystkich sprawach dotyczących nauczycieli właściwa władza szkolna obowiązana jest działać w porozumieniu ze Związkiem Zawodowym Nauczycielstwa Polskiego. Dotyczy to w szczególności:
X.
Przepisy przejściowe i końcowe
Przepisy przejściowe i końcowe
Nauczyciele mianowani na podstawie dotychczasowych przepisów są nauczycielami mianowanymi w rozumieniu niniejszej ustawy.
Sytuację prawną nauczycieli znajdujących się w stanie nieczynnym w chwili wejścia w życie niniejszej ustawy określa się według przepisów dotychczasowych.
Umowy o pracę zawarte z nauczycielami przed wejściem w życie niniejszej ustawy ocenia się na podstawie przepisów niniejszej ustawy.
Wysługę lat dla wymiaru uposażenia ustala się na podstawie przepisów niniejszej ustawy z zachowaniem jednakże ważności wydanych dotychczas decyzji w sprawie zaliczenia okresów, które na podstawie przepisów niniejszej ustawy są niepoliczalne lub zaliczalne w niższym wymiarze.
W sprawach dyscyplinarnych rozpoczętych, a nie zakończonych przed wejściem w życie niniejszej ustawy, stosuje się kary przewidziane niniejszą ustawą.
Kwalifikowani nauczyciele, zatrudnieni w chwili wejścia w życie niniejszej ustawy w pełnym wymiarze zajęć na podstawie umowy, otrzymują nominację z ważnością od dnia wejścia w życie ustawy, o ile nie zachodzą przypadki wymienione w art. 6 ust. 2.
Uprawnienia wynikające z art. 32 ust. 5 odnoszą się również do nauczycieli, którzy przeszli do pracy w administracji szkolnej przed dniem wejścia w życie ustawy.
Uprawnienia zastrzeżone w ustawie dla Związku Zawodowego Nauczycielstwa Polskiego w stosunku do nauczycieli należących do innych związków przysługują tym innym związkom.
Z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy traci moc ustawa z dnia 1 lipca 1926 r. o stosunkach służbowych nauczycieli (Dz. U. Nr 92, poz. 530 z późniejszymi zmianami), ustawa z dnia 4 kwietnia 1950 r. o stosunkach służbowych nauczycieli szkół zawodowych i zakładów naukowych, podległych Centralnemu Urzędowi Szkolenia Zawodowego (Dz. U. Nr 17, poz. 140 z późniejszymi zmianami), oraz rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 kwietnia 1954 r. (Dz. U. Nr 23, poz. 85), ustawa z dnia 8 stycznia 1951 r. o stosunkach służbowych nauczycieli szkół artystycznych i zakładów szkolenia artystycznego (Dz. U. Nr 5, poz. 40), rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 lipca 1950 r. w sprawie stosunków służbowych nauczycieli szkół i zakładów naukowych, podległych Ministrowi Rolnictwa i Reform Rolnych (Dz. U. Nr 32, poz. 295), i inne przepisy w sprawach unormowanych niniejszą ustawą. Postanowienia niniejszej ustawy nie naruszają jednak uprawnień nauczycieli wynikających z przepisów szczególnych.
Do czasu wydania przepisów wykonawczych na podstawie niniejszej ustawy zachowują moc dotychczasowe przepisy wykonawcze ze zmianami wynikającymi z tej ustawy.
Właściwy minister lub kierownik urzędu centralnego może za zgodą Prezesa Rady Ministrów rozciągnąć przepisy niniejszej ustawy lub niektóre jej postanowienia na nauczycieli szkół niepaństwowych.
Dokumenty powiązane
Jeżeli chcesz mieć dostęp do wszystkich dokumentów powiązanych, zaloguj się do LEX-a Nie korzystasz jeszcze z programów LEX? Zamów dostęp testowy »
Pytania i odpowiedzi liczba obiektów na liście: (1)
Pytania i odpowiedzi liczba obiektów na liście: (1)
Akty prawne liczba obiektów na liście: (33)
Akty zmieniające liczba obiektów na liście: (1)
Akty uchylające liczba obiektów na liście: (1)
Akty uchylane liczba obiektów na liście: (21)
- Stosunki służbowe nauczycieli szkół zawodowych oraz wynagrodzenie pedagogicznych i wychowawczych pracowników kontraktowych tych szkół.
- Stosunki służbowe nauczycieli szkół podstawowych i wychowawców w zakładach poprawczych oraz schroniskach dla nieletnich.
- Zasady zawierania umów z kontraktowymi nauczycielami szkół artystycznych i zakładów szkolenia artystycznego.