Rozdział 3 - Umowa o prowadzenie PPK - Pracownicze plany kapitałowe.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2024.427 t.j.

Akt obowiązujący

Wersja od: 22 marca 2024 r.

Rozdział  3

Umowa o prowadzenie PPK

Art.  14.  [Obowiązek zawarcia i strony umowy o prowadzenie PPK; informowanie osób zatrudnionych o warunkach uczestnictwa w PPK]

1. Podmiot zatrudniający zawiera w imieniu i na rzecz osób zatrudnionych w podmiocie zatrudniającym umowę o prowadzenie PPK. Lista osób będących uczestnikami PPK stanowi załącznik do umowy o prowadzenie PPK, którego zmiana nie stanowi zmiany umowy o prowadzenie PPK.

2. Umowa o prowadzenie PPK jest zawierana z instytucjami finansowymi, z którymi podmiot zatrudniający zawarł umowę o zarządzanie PPK.

3. Zawieranie przez podmiot zatrudniający umowy o prowadzenie PPK w imieniu i na rzecz osób zatrudnionych w podmiocie zatrudniającym nie stanowi:

1) działalności maklerskiej w rozumieniu art. 69 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

2) działalności w zakresie dystrybucji ubezpieczeń w rozumieniu art. 4 ustawy z dnia 15 grudnia 2017 r. o dystrybucji ubezpieczeń (Dz. U. z 2023 r. poz. 1111 i 17235);

3) działalności w zakresie pośrednictwa w zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych, wykonywanej na podstawie art. 32 ustawy o funduszach inwestycyjnych;

4) działalności akwizycyjnej w rozumieniu art. 92 ust. 1 ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.

4. Przed zawarciem umowy o prowadzenie PPK podmiot zatrudniający może poinformować osoby zatrudnione o warunkach uczestnictwa w PPK oraz obowiązkach i uprawnieniach podmiotu zatrudniającego oraz osoby zatrudnionej związanych z uczestnictwem w PPK.

5. Instytucja finansowa, z którą została zawarta umowa o prowadzenie PPK, jest obowiązana poinformować osoby zatrudnione o warunkach uczestnictwa w PPK, w tym o możliwości konwersji i zamiany, o której mowa w art. 45, oraz o obowiązkach i uprawnieniach podmiotu zatrudniającego oraz osoby zatrudnionej związanych z uczestnictwem w PPK.

Art.  15.  [Wiek osoby zatrudnionej a obowiązek zawarcia umowy o prowadzenie PPK]

1. Podmiot zatrudniający nie zawiera umowy o prowadzenie PPK w imieniu i na rzecz osoby zatrudnionej, która najpóźniej w pierwszym dniu zatrudnienia ukończyła 70. rok życia.

2. Podmiot zatrudniający zawiera umowę o prowadzenie PPK w imieniu i na rzecz osoby zatrudnionej, która ukończyła 55. rok życia i nie ukończyła 70. roku życia, wyłącznie na jej wniosek. Podmiot zatrudniający jest obowiązany do poinformowania osoby zatrudnionej, o której mowa w zdaniu pierwszym, o możliwości złożenia wniosku.

3. (uchylony).

Art.  16.  [Termin zawarcia umowy o prowadzenie PPK]

1. Podmiot zatrudniający zawiera umowę o prowadzenie PPK w imieniu i na rzecz osoby zatrudnionej nie wcześniej niż po upływie 14 dni zatrudnienia i nie później niż do 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym upłynął termin 3 miesięcy zatrudnienia, chyba że osoba zatrudniona zadeklaruje przed upływem tego terminu niedokonywanie wpłat do PPK, na podstawie deklaracji, złożonej w formie pisemnej podmiotowi zatrudniającemu, albo przestanie być w stosunku do tego podmiotu zatrudniającego osobą zatrudnioną. Do deklaracji, o których mowa w zdaniu poprzednim, przepis art. 23 stosuje się odpowiednio.

2. Do okresu zatrudnienia, o którym mowa w ust. 1, wlicza się okresy zatrudnienia z poprzednich 12 miesięcy, które miały miejsce w podmiocie zatrudniającym, a także okresy zatrudnienia w innych podmiotach zatrudniających, jeżeli z mocy odrębnych przepisów podmiot zatrudniający jest następcą prawnym w stosunkach prawnych nawiązanych przez podmiot zatrudniający, który poprzednio zatrudniał osobę zatrudnioną.

3. W przypadku osób wykonujących pracę nakładczą do okresu zatrudnienia, o którym mowa w ust. 1, wlicza się okres zatrudnienia u poprzedniego pracodawcy, jeżeli zmiana pracodawcy nastąpiła na zasadach określonych w art. 23¹ ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy.

Art.  17.  [Konsekwencje niespełnienia w terminie obowiązku zawarcia umowy o prowadzenie PPK]

Jeżeli podmiot zatrudniający nie dopełni obowiązku zawarcia umowy o prowadzenie PPK nie później niż do 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym upłynął termin 3 miesięcy zatrudnienia, przyjmuje się, że w pierwszym dniu po upływie tego terminu z mocy prawa powstał stosunek prawny wynikający z umowy o prowadzenie PPK pomiędzy osobą zatrudnioną a instytucjami finansowymi, z którymi podmiot zatrudniający zawarł umowę o zarządzanie PPK. Umowę o prowadzenie PPK uważa się za zawartą na warunkach wynikających z umowy o zarządzanie PPK.

Art.  18.  [Dopuszczalność bycia stroną więcej niż jednej umowy o prowadzenie PPK]

Uczestnik PPK może w tym samym czasie być stroną więcej niż jednej umowy o prowadzenie PPK.

Art.  19.  [Złożenie podmiotowi zatrudniającemu oświadczenia o zawartych w imieniu uczestnika PPK umowach o prowadzenie PPK; wypłata transferowa]

1. W terminie 7 dni od dnia zawarcia umowy o prowadzenie PPK w imieniu i na rzecz uczestnika PPK, uczestnik PPK składa podmiotowi zatrudniającemu, a w przypadku kilku podmiotów zatrudniających - podmiotowi zatrudniającemu wybranemu przez uczestnika PPK, oświadczenie o zawartych w jego imieniu umowach o prowadzenie PPK. Oświadczenie zawiera oznaczenie instytucji finansowych, z którymi zawarto takie umowy.

2. Podmiot zatrudniający, któremu złożono oświadczenie, o którym mowa w ust. 1, niezwłocznie po jego otrzymaniu informuje uczestnika PPK, który złożył to oświadczenie, o obowiązku złożenia w jego imieniu wniosku o wypłatę transferową środków zgromadzonych na jego rachunkach PPK prowadzonych przez instytucje finansowe, z którymi umowy o prowadzenie PPK zawarły na jego rzecz i w jego imieniu inne podmioty zatrudniające, na jego rachunek PPK prowadzony przez instytucję finansową, z którą umowę o prowadzenie PPK zawarł podmiot zatrudniający, któremu złożono oświadczenie, o którym mowa w ust. 1.

3. W terminie 7 dni od dnia otrzymania informacji, o której mowa w ust. 2, uczestnik PPK informuje, w formie pisemnej, podmiot zatrudniający o braku zgody na złożenie wniosku, o którym mowa w ust. 2.

4. W przypadku nieotrzymania informacji, o której mowa w ust. 3, podmiot zatrudniający składa, w imieniu uczestnika PPK, o którym mowa w ust. 1, i za pośrednictwem podmiotu zarządzającego instytucją finansową, z którą ten podmiot zatrudniający zawarł umowę o prowadzenie PPK, wniosek o wypłatę transferową środków zgromadzonych na rachunkach PPK prowadzonych przez instytucje finansowe, z którymi umowy o prowadzenie PPK zawarły na rzecz tego uczestnika PPK i w jego imieniu inne podmioty zatrudniające, na jego rachunek PPK prowadzony przez instytucję finansową, z którą umowę o prowadzenie PPK zawarł podmiot zatrudniający, któremu złożono oświadczenie, o którym mowa w ust. 1.

5. W przypadku braku zgody uczestnika PPK na złożenie wniosku, o którym mowa w ust. 2, środki dotychczas zgromadzone na rachunkach PPK prowadzonych przez instytucje finansowe, z którymi umowy o prowadzenie PPK zawarły na rzecz tego uczestnika PPK i w jego imieniu inne podmioty zatrudniające, pozostają na tych rachunkach PPK do czasu ich wypłaty, wypłaty transferowej lub zwrotu.

6. (uchylony).

Art.  20.  [Elementy umowy o prowadzenie PPK]

1. Umowa o prowadzenie PPK określa w szczególności:

1) strony umowy, w tym wybraną instytucję finansową;

2) dane identyfikujące uczestnika PPK;

3) sposób deklarowania wpłat dodatkowych finansowanych przez uczestnika PPK i sposób zmiany wysokości tych wpłat;

4) nazwy funduszy zdefiniowanej daty zarządzanych przez podmiot zarządzający instytucją finansową;

5) warunki gromadzenia środków i zarządzania nimi przez poszczególne fundusze zdefiniowanej daty, o których mowa w pkt 4;

6) sposób składania deklaracji w sprawie podziału wpłat dokonywanych do PPK pomiędzy poszczególne fundusze zdefiniowanej daty, o których mowa w pkt 4;

7) sposób zmiany funduszu zdefiniowanej daty, o którym mowa w pkt 4;

8) warunki, terminy i sposób dokonania wypłaty, wypłaty transferowej lub zwrotu;

9) sposób składania dyspozycji;

10) zakres, częstotliwość i formę informowania uczestnika PPK o środkach zgromadzonych na jego rachunku PPK;

11) maksymalną wysokość wynagrodzenia za zarządzanie funduszem zdefiniowanej daty, kosztów obciążających ten fundusz i opłat obciążających uczestnika PPK oraz warunki, o ile są przewidziane, na jakich mogą one zostać obniżone bez konieczności zmiany umowy.

2. W przypadku zawarcia umowy o prowadzenie PPK z zakładem ubezpieczeń do umowy tej dołącza się regulamin lokowania środków ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego oraz ogólne warunki ubezpieczenia. Umowa o prowadzenie PPK z zakładem ubezpieczeń określa także:

1) wysokość sumy ubezpieczenia;

2) wysokość składki ochronnej, z zastrzeżeniem art. 49 ust. 2;

3) brak możliwości potrącania kosztów ochrony ubezpieczeniowej ze środków funduszu zdefiniowanej daty będącego ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym w przypadku niedokonywania wpłat lub zawieszenia dokonywania wpłat.

Art.  21.  [Wskazanie osób uprawnionych do otrzymania środków zgromadzonych na rachunku PPK po śmierci uczestnika PPK]

1. Uczestnik PPK może wskazać, w formie pisemnej, wybranej instytucji finansowej imiennie jedną osobę lub więcej osób, które jako osoby uprawnione mają po jego śmierci otrzymać, zgodnie z przepisami rozdziału 13, środki zgromadzone na jego rachunku PPK.

2. Jeżeli zgodnie z ust. 1 wskazano kilka osób, a nie oznaczono ich udziału w otrzymywanych przez nie środkach, uważa się, że udziały tych osób są równe.

3. Uczestnik PPK może w każdym czasie zmienić wskazanie, o którym mowa w ust. 1, wskazując zamiast lub oprócz osób, o których mowa w ust. 1, inne osoby, które jako osoby uprawnione mają otrzymać po jego śmierci, zgodnie z przepisami rozdziału 13, środki zgromadzone na jego rachunku PPK, lub oznaczając w inny sposób udział wskazanych osób w tych środkach, albo odwołać poprzednie wskazanie, nie wskazując innych osób.

4. Wskazanie osoby, która jako osoba uprawniona ma otrzymać środki zgromadzone na rachunku PPK uczestnika PPK po jego śmierci, staje się bezskuteczne, jeżeli osoba ta zmarła przed śmiercią uczestnika PPK. W takim przypadku udział, który był przeznaczony dla zmarłego, przypada w równych częściach pozostałym osobom wskazanym, chyba że uczestnik PPK zadysponuje tym udziałem w inny sposób.

Art.  22.  [Udostępnienie przez instytucję finansową uczestnikowi PPK informacji o zawarciu umowy o prowadzenie PPK]

1. Niezwłocznie po zawarciu umowy o prowadzenie PPK wybrana instytucja finansowa udostępnia uczestnikowi PPK informację o zawarciu umowy o prowadzenie PPK w postaci elektronicznej pozwalającej na utrwalenie jej treści na trwałym nośniku lub za pomocą systemu teleinformatycznego, a na wniosek tego uczestnika - w postaci papierowej.

2. Informacja, o której mowa w ust. 1, zawiera w szczególności:

1) dane wybranej instytucji finansowej;

2) dane podmiotu zatrudniającego, który zawarł umowę o prowadzenie PPK w imieniu i na rzecz uczestnika PPK;

3) określenie wysokości wpłat podstawowych;

4) określenie wysokości wpłat dodatkowych finansowanych przez podmiot zatrudniający;

5) określenie wysokości możliwej do zadeklarowania przez uczestnika PPK wpłaty dodatkowej oraz sposób jej deklarowania:

6) wskazanie właściwych przepisów podatkowych mających związek z uczestnictwem w PPK;

7) opis:

a) zasad wypłaty, wypłaty transferowej i zwrotu zgromadzonych na rachunku PPK uczestnika PPK środków,

b) trybu składania deklaracji, o których mowa w art. 23 ust. 2, w tym opis warunków rezygnacji z oszczędzania w PPK, trybu składania wniosków, o których mowa w art. 23 ust. 10, a także deklaracji, o których mowa w art. 27 ust. 4, i zmian deklaracji, o których mowa w art. 27 ust. 6, wraz z opisem konsekwencji, w tym finansowych, złożenia takich deklaracji, wniosków i zmian deklaracji,

c) praw osoby uprawnionej,

d) możliwości złożenia przez uczestnika PPK dyspozycji w zakresie środków zgromadzonych na jego rachunku PPK oraz trybu składania takich dyspozycji;

8) wskazanie pozostałych warunków gromadzenia środków w PPK określonych w umowie o prowadzenie PPK.

3. Wybrana instytucja finansowa przekazuje uczestnikowi PPK, w postaci elektronicznej pozwalającej na utrwalenie jej treści na trwałym nośniku lub na wniosek uczestnika PPK w postaci papierowej, informację o warunkach wypłaty środków zgromadzonych na jego rachunku PPK, w pierwszym kwartale roku kalendarzowego, w którym uczestnik PPK osiągnie 60. rok życia.

4. Wybrana instytucja finansowa, w terminie do ostatniego dnia lutego każdego roku, przekazuje uczestnikowi PPK, w postaci elektronicznej pozwalającej na utrwalenie jej treści na trwałym nośniku lub na wniosek uczestnika PPK w postaci papierowej, roczną informację o wysokości środków zgromadzonych na jego rachunku PPK, o wysokości wpłat dokonanych na ten rachunek w poprzednim roku kalendarzowym oraz o innych transakcjach zrealizowanych na rachunku PPK uczestnika PPK w poprzednim roku kalendarzowym. Przepisu art. 91 ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych i art. 191 ust. 1 ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych nie stosuje się.

5. W razie sporu ciężar dowodu udostępnienia informacji, o których mowa w ust. 1, 3 lub 4, spoczywa na wybranej instytucji finansowej.

Art.  23.  [Dobrowolność uczestnictwa w PPK; deklaracja w przedmiocie rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK; ponowne dokonywanie wpłat za uczestnika PPK]

1. Uczestnictwo w PPK jest dobrowolne. Do osoby zatrudnionej stosuje się odpowiednio przepisy art. 18^3a § 1-5 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy. Określony w tych przepisach obowiązek równego traktowania dotyczy osoby zatrudnionej także bez względu na to, czy jest ona czy nie jest uczestnikiem PPK.

2. Uczestnik PPK może zrezygnować z dokonywania wpłat do PPK na podstawie deklaracji złożonej podmiotowi zatrudniającemu w formie pisemnej. Deklaracja zawiera dane dotyczące podmiotu zatrudniającego i uczestnika PPK oraz oświadczenie uczestnika PPK o posiadaniu przez niego wiedzy o konsekwencjach jej złożenia. Rezygnacja z dokonywania wpłat do PPK nie wymaga zmiany umowy o prowadzenie PPK.

3. O złożeniu deklaracji, o której mowa w ust. 2, podmiot zatrudniający niezwłocznie, nie później niż w terminie 7 dni od dnia złożenia deklaracji, informuje wybraną instytucję finansową.

4. Podmiot zatrudniający nie dokonuje wpłat za uczestnika PPK, który złożył deklarację, o której mowa w ust. 2, począwszy od miesiąca, w którym uczestnik PPK złożył deklarację, o której mowa w ust. 2. Wpłaty pobrane w tym miesiącu podlegają zwrotowi.

5. Co 4 lata, w terminie do ostatniego dnia lutego danego roku, podmiot zatrudniający informuje uczestnika PPK, który złożył deklarację, o której mowa w ust. 2, o ponownym dokonywaniu wpłat za tego uczestnika zgodnie z ust. 6.

6. Co 4 lata, od dnia 1 kwietnia, podmiot zatrudniający dokonuje wpłat za uczestnika PPK, o którym mowa w ust. 2, chyba że uczestnik PPK ponownie zrezygnuje z dokonywania wpłat do PPK, składając podmiotowi zatrudniającemu deklarację, o której mowa w ust. 2. Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio.

7. Podmiot zatrudniający informuje podmiot zarządzający wybraną instytucją finansową o ponownym dokonywaniu wpłat za uczestnika PPK zgodnie z ust. 6.

8. Podmiot zatrudniający nie dokonuje wpłat za uczestnika PPK, jeżeli uczestnik PPK po złożeniu deklaracji, o której mowa w ust. 2, a przed dniem 1 kwietnia, o którym mowa w ust. 6, ukończył 70. rok życia. Do takiego uczestnika PPK przepisu ust. 5 nie stosuje się.

9. Podmiot zatrudniający dokonuje zgodnie z ust. 6 wpłat za uczestnika PPK, który po złożeniu deklaracji, o której mowa w ust. 2, a przed dniem 1 kwietnia, o którym mowa w ust. 6, ukończył 55. rok życia, wyłącznie na wniosek tego uczestnika PPK złożony do ostatniego dnia lutego, o którym mowa w ust. 5.

10. Uczestnik PPK, który złożył deklarację, o której mowa w ust. 2, może w każdym czasie złożyć podmiotowi zatrudniającemu w formie pisemnej wniosek o dokonywanie wpłat do PPK, z zastrzeżeniem ust. 8. Złożenie tego wniosku i ponowne dokonywanie wpłat do PPK nie wymaga zmiany umowy o prowadzenie PPK.

11. W przypadku, o którym mowa w ust. 10, wpłat do PPK dokonuje się, począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym złożono wniosek o dokonywanie wpłat do PPK.

12. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zabezpieczenia społecznego określi, w drodze rozporządzenia, wzór deklaracji, o której mowa w ust. 2, oraz szczegółowy zakres zawartych w niej danych, biorąc pod uwagę konieczność zapewnienia sprawności przebiegu procesu składania deklaracji.

Art.  24.  [Zawieszenie ochrony ubezpieczeniowej na okres niedokonywania wpłat za uczestnika PPK]

1. W przypadku złożenia przez uczestnika PPK deklaracji, o której mowa w art. 23 ust. 2, w przypadku umów o zarządzanie PPK zawartych z zakładem ubezpieczeń ochrona ubezpieczeniowa ulega zawieszeniu w okresie, w którym podmiot zatrudniający nie dokonuje wpłat za uczestnika PPK.

2. W okresie zawieszenia ochrony ubezpieczeniowej, o której mowa w ust. 1, zakład ubezpieczeń jest obowiązany do zarządzania środkami uczestnika PPK zgromadzonymi w funduszu zdefiniowanej daty będącym ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym. Z tytułu zarządzania środkami zakładowi ubezpieczeń przysługuje wynagrodzenie ze środków funduszu zdefiniowanej daty będącego ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym.

3. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, w razie zajścia wypadku ubezpieczeniowego zakład ubezpieczeń jest obowiązany do wypłaty wyłącznie środków zgromadzonych na rachunku PPK uczestnika PPK prowadzonym przez zakład ubezpieczeń.