Rozdział 11 - Odpowiedzialność karna - Praca na morzu.
Dziennik Ustaw
Dz.U.2023.2257 t.j.
Akt obowiązujący Wersja od: 19 października 2023 r.
Rozdział 11
Odpowiedzialność karna
Odpowiedzialność karna
1.
Za naruszenie regulaminu pracy i przebywania na statku przez marynarza mogą być stosowane kary porządkowe zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, z tym że:1)
sprzeciw marynarza wobec zastosowanej kary rozpatruje kapitan statku;2)
w przypadku gdy naruszenie nastąpiło w porcie będącym siedzibą armatora, sprzeciw marynarza wobec zastosowanej kary rozpatruje armator;3)
kapitan statku nie może zastosować kary po upływie 7 dni od dnia, w którym dowiedział się o naruszeniu, nie później niż po upływie 3 miesięcy od dnia naruszenia;4)
przed zastosowaniem kary kapitan statku jest obowiązany zasięgnąć opinii przedstawiciela załogi statku, jeżeli został wybrany;5)
w okresie podróży morskiej uznanie kary za niebyłą może nastąpić także na wniosek przedstawiciela załogi statku, jeżeli został wybrany.2.
Marynarz lub przedstawiciel załogi statku może, w terminie 7 dni od dnia podjęcia przez kapitana statku decyzji o odrzuceniu sprzeciwu wobec zastosowanej kary, złożyć na piśmie uzasadniony protest w tej sprawie do kapitana statku. W takim przypadku kapitan statku przekazuje sprawę do rozpatrzenia armatorowi. Armator podejmuje decyzję o odrzuceniu sprzeciwu, w uzgodnieniu z organizacją związkową reprezentującą marynarza, w terminie 14 dni od dnia przybycia marynarza do miejsca zawarcia marynarskiej umowy o pracę.3.
Armator może ukarać kapitana statku w terminie 30 dni od dnia jego przybycia do siedziby armatora, nie później niż po upływie 9 miesięcy od dnia naruszenia regulaminu pracy i przebywania na statku.1.
Kto, będąc armatorem lub działając w jego imieniu, narusza przepisy o:1)
przechowywaniu na statku kopii marynarskiej umowy o pracę przez okres, w którym marynarz jest wpisany na listę załogi statku,2)
przechowywaniu na statku wzoru marynarskiej umowy o pracę, układu zbiorowego pracy lub regulaminu wynagradzania,3)
wpisach i adnotacjach dokonywanych na liście załogi statku,4)
przeprowadzaniu oceny i dokumentowaniu analizy ryzyka zawodowego związanego z wykonywaniem pracy na poszczególnych stanowiskach pracy na statku,5)
informowaniu marynarzy o wynikach przeprowadzonej oceny ryzyka zawodowego, stosowaniu niezbędnych środków profilaktycznych oraz szkoleniu marynarzy w zakresie ochrony przed zagrożeniami,6)
informowaniu marynarzy o zagrożeniach stwarzanych przez towary niebezpieczne przewożone na statku, środkach zapobiegawczych i procedurach postępowania z nimi na wypadek zagrożenia oraz zasadach udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej w przypadku wystąpienia niepożądanych skutków tych zagrożeń- podlega karze pieniężnej do wysokości nieprzekraczającej dwudziestokrotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej za ubiegły rok, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" do celów emerytalnych i rentowych.
2.
Tej samej karze podlega kapitan statku, który:1)
dokonuje wpisów do książeczki żeglarskiej z naruszeniem art. 8 ust. 2;2)
nie dokonuje wymaganych wpisów w dzienniku pokładowym;3)
narusza przepisy o rozpatrywaniu skarg dotyczących warunków pracy i życia marynarzy na statku;4)
nie przeprowadza kontroli żywności i wody pitnej, miejsc przechowywania żywności i wody pitnej, kuchni na statku oraz sprzętu do przyrządzania i wydawania posiłków;5)
nie umieszcza w dostępnym miejscu na statku informacji o rozkładzie czasu pracy dla każdego stanowiska na statku;6)
nie zapewnia przeszkolenia marynarza w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy na statku przed dopuszczeniem go do pracy na określonym stanowisku pracy;7)
nie ustala okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy;8)
nie zawiadamia armatora o wypadku przy pracy lub podejrzeniu choroby zawodowej na statku.3.
Tej samej karze podlega ten, kto:1)
wydaje marynarzowi świadectwo zdrowia, nie będąc do tego uprawnionym;2)
(uchylony);3)
nie przedkłada dyrektorowi urzędu morskiego książeczki żeglarskiej podlegającej unieważnieniu;4)
nie zawiadamia dyrektora urzędu morskiego, zgodnie z obowiązkiem określonym w art. 24 ust. 1 oraz art. 99 ust. 8;5)
nie udostępnia organom administracji morskiej, na ich żądanie, wykazu osób, o którym mowa w art. 25 ust. 1;6)
utrudnia marynarzowi dostęp do obiektów, urządzeń i udogodnień socjalnych na lądzie;7)
nie zapewnia poufności źródła otrzymanej skargi w przypadku złożenia skargi przez marynarza.Kto, będąc armatorem:
1)
uprawia żeglugę z naruszeniem obowiązku, o którym mowa w art. 62b ust. 4, art. 76a ust. 3, art. 76b ust. 4, art. 92 ust. 1 lub 6,2)
nie poddał statku inspekcji warunków pracy i życia marynarzy, o której mowa w art. 93a ust. 1- podlega karze pieniężnej w wysokości od 5000 zł do 10 000 zł.
1.
Kto, prowadząc agencję zatrudnienia:1)
nie odstępuje od realizacji oferty pracy na statku, składanej przez armatora, w przypadku braku dołączonych do oferty pracy dokumentów, o których mowa w art. 20 ust. 2,2)
nie odstępuje od realizacji oferty pracy na statku, w przypadku uzyskania informacji, o których mowa w art. 24 ust. 1,3)
świadczy usługi pośrednictwa pracy bez dokumentu uprawniającego do kierowania marynarzy do pracy na statkach, wydanego przez właściwego dyrektora urzędu morskiego,4)
nie posiada ubezpieczenia lub innego zabezpieczenia finansowego odpowiedzialności za szkody poniesione przez marynarzy z tytułu nieskuteczności pośrednictwa pracy lub niewypełnienia przez armatora zobowiązań wynikających z marynarskiej umowy o pracę- podlega karze pieniężnej od 1000 zł do 30 000 zł.
2.
Tej samej karze podlega ten, kto prowadząc pośrednictwo pracy pobrał bezpośrednio lub pośrednio od osoby poszukującej pracy na statku opłatę za czynności związane z pośrednictwem pracy oraz ten, kto nie zapewnił, aby osoba poszukująca pracy na statku nie ponosiła kosztów bezpośrednio związanych ze skierowaniem do pracy za granicą, w tym kosztów dojazdu na statek i powrotu do miejsca repatriacji wskazanego w marynarskiej umowie o pracę, wydania wizy, badań lekarskich oraz tłumaczenia dokumentów.Art. 112. [Kara grzywny za naruszenie obowiązków pokrywania wydatków lub wypłaty świadczeń marynarzom]
Kto, będąc armatorem:
1)
nie pokrywa kosztów badania lekarskiego przeprowadzanego w celu wydania marynarzowi świadectwa zdrowia, o którym mowa w art. 4,2)
nie wypłaca marynarzowi świadczenia, o którym mowa w art. 32, lub odszkodowania w przypadku zatonięcia, zaginięcia lub utraty statku w inny sposób,3)
nie pokrywa kosztów poniesionych przez marynarza, pozostających w bezpośrednim związku z przesunięciem terminu urlopu wypoczynkowego lub odwołaniem z urlopu wypoczynkowego,4)
nie zapewnia, aby pomieszczenia pracy i pomieszczenia mieszkalne, rekreacyjne, higieniczno-sanitarne oraz mesy na statku spełniały wymagania określone w Konwencji MLC w zakresie powierzchni, oświetlenia, czystości powietrza, dopuszczalnego hałasu i drgań,5)
nie pokrywa kosztów związanych z chorobą lub uszkodzeniem ciała marynarza oraz kosztów opieki medycznej, o których mowa w art. 73 ust. 1, lub kosztów sprowadzenia zwłok w przypadku śmierci marynarza, o których mowa w art. 73 ust. 3,6)
nie posiada wymaganego zabezpieczenia finansowego na wypadek porzucenia marynarza lub zabezpieczenia finansowego odpowiedzialności armatora- podlega karze grzywny od 1000 zł do 30 000 zł.
Art. 113. [Kara grzywny za zatrudnienie osoby niepełnoletniej lub niewpisanie marynarza na listę załogi statku]
1.
Kto, będąc armatorem lub działając w jego imieniu:1)
zatrudnia na statku osobę, która nie ukończyła 18. roku życia, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 3 ust. 3,2)
zatrudnia na statku marynarza, nie wpisując go na listę załogi statku- podlega karze grzywny od 1000 zł do 30 000 zł.
2.
Tej samej karze podlega ten, kto na statku zatrudnia marynarza bez marynarskiej umowy o pracę albo nieposiadającego odpowiednich dokumentów potwierdzających kwalifikacje zawodowe niezbędne do zajmowania stanowiska na statku, młodocianego w celu innym niż przygotowanie zawodowe, a także nieposiadającego aktualnego świadectwa zdrowia, z uwzględnieniem art. 6 ust. 2 i 3, oraz ważnej książeczki żeglarskiej.Art. 114. [Kara grzywny za skierowanie marynarza do pracy w strefie konfliktów zbrojnych bez jego zgody]
1.
Kto, będąc armatorem lub działając w jego imieniu, kieruje marynarza, bez jego zgody wyrażonej na piśmie, do pracy na statku udającym się w podróż morską do strefy konfliktów zbrojnych, podlega karze grzywny od 1000 zł do 30 000 zł.2.
Tej samej karze podlega armator, który w przypadku gdy o skierowaniu statku do strefy konfliktów zbrojnych postanowiono po rozpoczęciu podróży morskiej, uniemożliwia marynarzowi, który nie wyraził zgody, zejście ze statku przed osiągnięciem tej strefy.Art. 115. [Kara grzywny za naruszenie przepisów związanych z marynarską umową o pracę, czasem pracy lub rozpatrywaniem skarg marynarzy]
1.
Kto, będąc armatorem lub działając w jego imieniu, narusza przepisy:1)
o wymaganej formie i treści marynarskiej umowy o pracę,2)
dotyczące okresów zatrudnienia marynarza na podstawie marynarskiej umowy o pracę na czas określony, określonych w art. 26 ust. 3,3)
o czasie pracy i odpoczynku marynarza,4)
dotyczące procedur rozpatrywania skarg marynarzy, określonych w art. 97 i art. 99- podlega karze grzywny od 1000 zł do 30 000 zł.
2.
Tej samej karze podlega ten, kto będąc armatorem lub działając w jego imieniu:1)
uniemożliwia marynarzowi zapoznanie się z treścią marynarskiej umowy o pracę przed jej podpisaniem;2)
nie informuje marynarza o warunkach marynarskiej umowy o pracę przed jej podpisaniem;3)
nie udziela marynarzowi wyjaśnień w razie wątpliwości dotyczących marynarskiej umowy o pracę przed jej podpisaniem;4)
nie wypłaca w ustalonym terminie wynagrodzenia za pracę lub innego świadczenia związanego z pracą na statku marynarzowi albo uprawnionym członkom rodziny, wysokość tego wynagrodzenia lub świadczenia bezpodstawnie obniża lub dokonuje bezpodstawnych potrąceń;5)
nie udziela przysługującego marynarzowi urlopu wypoczynkowego lub urlopu wyrównawczego lub bezpodstawnie obniża wymiar tego urlopu;6)
dokonuje potrąceń kosztów repatriacji z wynagrodzenia za pracę marynarza lub innych świadczeń wynikających z marynarskiej umowy o pracę, z wyjątkiem sytuacji, o których mowa w art. 59 ust. 3.Kto, będąc armatorem lub działając w jego imieniu:
1)
nie dokonuje repatriacji marynarza w przypadkach, o których mowa w art. 58 ust. 1,2)
nie zapewnia, aby stanowiska pracy, maszyny, instalacje i urządzenia na statku zapewniały bezpieczne i higieniczne warunki pracy i życia marynarzy oraz innych osób znajdujących się na statku, w szczególności nie stwarzały zagrożeń wypadkami lub zagrożeń dla zdrowia w wyniku narażenia na czynniki niebezpieczne, szkodliwe lub uciążliwe w środowisku pracy,3)
nie zapewnia marynarzowi bezpłatnego wyżywienia o odpowiedniej jakości i wody pitnej,4)
nie dostarcza członkom załogi statku nieodpłatnie środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, zabezpieczających przed działaniem niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia czynników występujących w środowisku pracy na morzu oraz nie informuje ich o sposobach posługiwania się tymi środkami,5)
nie zapewnia marynarzowi dostępu do opieki medycznej, o której mowa w art. 70 ust. 1 i 2,6)
nie zapewnia, aby na statku, o którym mowa w art. 71 ust. 2, był zatrudniony lekarz,7)
nie zapewnia, aby w składzie załogi statku, o którym mowa w art. 71 ust. 3, znajdował się co najmniej jeden marynarz przeszkolony w zakresie sprawowania opieki medycznej nad chorym,8)
nakłania marynarza, osobę przez niego upoważnioną lub uprawnionego w rozumieniu art. 93 § 4 Kodeksu pracy członka rodziny marynarza do akceptacji świadczenia niższego niż wynikające z art. 73 lub art. 75- podlega karze grzywny od 1000 zł do 30 000 zł.
1.
Do właściwości organów oraz trybu wymierzania i ściągania kar pieniężnych, o których mowa w art. 110-111, stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej (Dz. U. z 2023 r. poz. 960, 1688 i 2029).2.
Orzekanie w sprawach o czyny, o których mowa w art. 112-116, następuje na podstawie wniosku pochodzącego od dyrektora urzędu morskiego lub od inspektora pracy, w trybie przepisów ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. - Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. z 2022 r. poz. 1124 oraz z 2023 r. poz. 1963).