Rozdział 3 - Ramowa umowa sprzedaży krótkiej - Pożyczanie papierów wartościowych z udziałem podmiotów prowadzących działalność maklerską oraz banków prowadzących rachunki papierów wartościowych.
Dziennik Ustaw
Dz.U.2005.71.638
Akt utracił moc Wersja od: 27 kwietnia 2005 r.
Rozdział 3
Ramowa umowa sprzedaży krótkiej
Ramowa umowa sprzedaży krótkiej
§ 10.
1.
Klient może zawrzeć z domem maklerskim umowę pożyczki papierów wartościowych w celu ich sprzedaży, o ile regulamin świadczenia usług brokerskich domu maklerskiego przewiduje udzielanie pożyczek papierów wartościowych przez dom maklerski.2.
Przedmiotem pożyczki udzielonej przez dom maklerski klientowi mogą być papiery wartościowe:1)
nabyte przez dom maklerski na własny rachunek;2)
pożyczone przez dom maklerski od innego domu maklerskiego, zgodnie z § 5;3)
pożyczone przez dom maklerski od osoby, która posiada rachunek papierów wartościowych w tym domu maklerskim, zgodnie z § 5.§ 11.
1.
Klient może zawrzeć z domem maklerskim umowę pożyczki papierów wartościowych w celu ich sprzedaży, pod warunkiem wcześniejszego zawarcia z tym domem maklerskim ramowej umowy sprzedaży krótkiej.2.
Klient nie może zawrzeć umowy pożyczki papierów wartościowych, w celu ich sprzedaży, z bankiem prowadzącym rachunki papierów wartościowych, ani z zagraniczną instytucją kredytową prowadzącą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej rachunki papierów wartościowych, o ile instytucja ta nie prowadzi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalności maklerskiej.§ 12.
Przed podpisaniem ramowej umowy sprzedaży krótkiej dom maklerski jest obowiązany poinformować klienta o:1)
zasadach pożyczania papierów wartościowych;2)
ryzyku związanym ze sprzedażą pożyczonych papierów wartościowych;3)
miejscu i sposobie udostępniania listy, o której mowa w § 3 ust. 2;4)
możliwości zawarcia w ramowej umowie sprzedaży krótkiej postanowienia o zapłacie pożyczkodawcy rekompensaty za pożytki, które przypadłyby uprawnionemu z papierów wartościowych, gdyby nie pożyczył papierów wartościowych na podstawie umowy pożyczki.§ 13.
Ramowa umowa sprzedaży krótkiej powinna być zawarta na piśmie i określać w szczególności:1)
sposób, tryb i formę zawarcia, zmiany i rozwiązania umowy pożyczki;2)
sposób ustalania wynagrodzenia domu maklerskiego, jeżeli jest ono przewidziane;3)
wysokość i sposób ustanawiania zabezpieczenia sprzedaży krótkiej oraz tryb zaspokajania roszczeń z tego zabezpieczenia;4)
sposób udzielania rekompensaty - o ile jest ona przewidziana - za pożytki, które przypadłyby uprawnionemu z papierów wartościowych, gdyby nie pożyczył papierów wartościowych na podstawie umowy pożyczki;5)
określenie terminu zwrotu pożyczonych papierów wartościowych bądź wskazanie trybu określania tego terminu, z zaznaczeniem, czy umowa pożyczki jest zawierana na czas określony, czy też zwrot papierów wartościowych będących przedmiotem pożyczki następuje w określonym w umowie czasie, po zgłoszeniu przez dom maklerski żądania ich zwrotu;6)
sposób i termin informowania pożyczkobiorcy o:a)
zdarzeniu, o którym mowa w § 23 ust. 1,b)
zrealizowaniu w całości lub w części oraz o niezrealizowaniu zlecenia sprzedaży, o którym mowa w § 23, lub zlecenia kupna, w przypadkach, o których mowa w § 29 i § 31 ust. 1,c)
zdarzeniu, o którym mowa w § 24 ust. 1.§ 14.
1.
Pożyczkobiorca jest obowiązany do ustanowienia zabezpieczenia sprzedaży krótkiej na rzecz domu maklerskiego udzielającego mu pożyczki papierów wartościowych w celu ich sprzedaży.2.
Na zabezpieczenie sprzedaży krótkiej składają się:1)
zabezpieczenie początkowe;2)
zabezpieczenie dodatkowe.3.
Zabezpieczenie początkowe stanowią:1)
środki pieniężne;2)
papiery wartościowe znajdujące się na liście, o której mowa w § 3 ust. 2, przy czym za papiery takie uważa się także prawa do ich otrzymania;3)
bony skarbowe lub obligacje wyemitowane przez Skarb Państwa.4.
Zabezpieczenie dodatkowe stanowią:1)
środki pieniężne uzyskane ze sprzedaży pożyczonych papierów wartościowych;2)
środki pieniężne uzyskane ze sprzedaży papierów wartościowych stanowiących zabezpieczenie sprzedaży krótkiej;3)
środki pieniężne inne niż wymienione w pkt 1 i 2;4)
papiery wartościowe znajdujące się na liście, o której mowa w § 3 ust. 2, przy czym za papiery takie uważa się także prawa do ich otrzymania;5)
bony skarbowe lub obligacje wyemitowane przez Skarb Państwa.5.
Środki pieniężne, o których mowa w ust. 4 pkt 2 i 3, oraz papiery wartościowe, o których mowa w ust. 4 pkt 4 i 5, są wnoszone w ramach uzupełnienia zabezpieczenia, o którym mowa w § 18.6.
W przypadku gdy po ustanowieniu przez pożyczkobiorcę zabezpieczenia sprzedaży krótkiej papiery wartościowe będące przedmiotem tego zabezpieczenia przestaną spełniać kryteria pozwalające na umieszczenie ich na liście, o której mowa w § 3 ust. 2, pożyczkobiorca jest obowiązany do ustanowienia w miejsce tych papierów wartościowych innego przedmiotu zabezpieczenia.7.
W przypadku gdy ramowa umowa sprzedaży krótkiej nie przewiduje pełnomocnictwa dla domu maklerskiego do sprzedaży papierów wartościowych, o których mowa w ust. 6, i wniesienia należności pożyczkobiorcy z tytułu sprzedaży tych papierów wartościowych na poczet zabezpieczenia sprzedaży krótkiej, do postępowania domu maklerskiego stosuje się postanowienia § 18.8.
W okresie obowiązywania umowy pożyczki pożyczkobiorca może, na zasadach określonych w ramowej umowie sprzedaży krótkiej, dokonywać wymiany składników zabezpieczenia sprzedaży krótkiej, pod warunkiem że nie spowoduje to spadku poziomu zabezpieczenia, o którym mowa w § 17 ust. 1.§ 15.
1.
Zabezpieczenie początkowe powinno być ustanowione w chwili składania zlecenia sprzedaży, o którym mowa w § 23. Wysokość tego zabezpieczenia powinna wynosić nie mniej niż 50 % iloczynu liczby papierów wartościowych i ich ceny określonej w zleceniu sprzedaży.2.
W przypadku gdy zabezpieczenie początkowe stanowią papiery wartościowe, jego wysokość stanowi iloczyn wartości rynkowej papierów wartościowych i współczynnika wagi ryzyka 0,7 - w przypadku papierów wartościowych innych niż papiery wartościowe wyemitowane przez Skarb Państwa, oraz współczynnika wagi ryzyka 0,95 - w przypadku papierów wartościowych wyemitowanych przez Skarb Państwa.3.
W ramowej umowie sprzedaży krótkiej dom maklerski może żądać ustanowienia zabezpieczenia początkowego w wysokości większej niż określona w ust. 1 oraz może przyjąć ostrzejsze kryteria dotyczące współczynników wag ryzyka, o których mowa w ust. 2.§ 16.
1.
Z zastrzeżeniem § 22 ust. 2 pkt 2 i 3, środki pieniężne będące przedmiotem zabezpieczenia sprzedaży krótkiej są odrębnie rejestrowane na rachunku pieniężnym prowadzonym przez dom maklerski dla pożyczkobiorcy.2.
Z zastrzeżeniem § 22 ust. 2 pkt 2 i 3, papiery wartościowe będące przedmiotem zabezpieczenia sprzedaży krótkiej są odrębnie rejestrowane na rachunku papierów wartościowych lub rejestrze operacyjnym prowadzonym przez dom maklerski dla pożyczkobiorcy.3.
Jeżeli przedmiotem zabezpieczenia sprzedaży krótkiej są środki pieniężne lub papiery wartościowe zarejestrowane na rachunkach lub rejestrach operacyjnych prowadzonych przez dom maklerski niebędący stroną ramowej umowy sprzedaży krótkiej, dom maklerski będący stroną ramowej umowy sprzedaży krótkiej, najpóźniej w chwili zawarcia ramowej umowy sprzedaży krótkiej, powinien zawrzeć z podmiotem prowadzącym te rachunki lub rejestry umowę, która w szczególności:1)
zapewni domowi maklerskiemu prawo nieograniczonego dostępu do informacji o przedmiocie zabezpieczenia sprzedaży krótkiej;2)
zobowiąże prowadzącego rachunki lub rejestry do niezwłocznego informowania domu maklerskiego o spadku wysokości zabezpieczenia poniżej poziomu określonego w ramowej umowie sprzedaży krótkiej lub w przepisach rozporządzenia.§ 17.
1.
Wysokość zabezpieczenia sprzedaży krótkiej nie może być niższa niż 130 % wartości rynkowej pożyczonych papierów wartościowych.2.
W ramowej umowie sprzedaży krótkiej dom maklerski może określić większą wysokość zabezpieczenia sprzedaży krótkiej od określonej w ust. 1.3.
Dom maklerski jest obowiązany ustalać wysokość zabezpieczenia sprzedaży krótkiej, według stanu na każdy dzień roboczy, po zakończeniu sesji, począwszy od dnia, w którym dokonano sprzedaży pożyczonych papierów wartościowych.4.
Jeżeli zabezpieczenie sprzedaży krótkiej stanowią papiery wartościowe, jego wysokość jest określana według ich wartości rynkowej z dnia ustalania wysokości zabezpieczenia sprzedaży krótkiej, z uwzględnieniem współczynników wag ryzyka, o których mowa w § 15 ust. 2 lub 3.§ 18.
1.
W przypadku spadku wartości zabezpieczenia sprzedaży krótkiej poniżej wysokości, o której mowa w § 17 ust. 1 lub 2, albo w przypadku, o którym mowa w § 14 ust. 6, dom maklerski, w dniu wystąpienia tego zdarzenia, przekazuje pożyczkobiorcy żądanie uzupełnienia zabezpieczenia.2.
W przypadku gdy w ramach uzupełnienia zabezpieczenia sprzedaży krótkiej są wnoszone papiery wartościowe, do ustalania wysokości uzupełnienia zabezpieczenia stosuje się odpowiednio przepisy § 15 ust. 2 lub 3.3.
Pożyczkobiorca jest obowiązany wnieść uzupełnienie zabezpieczenia sprzedaży krótkiej do wysokości, o której mowa w § 17 ust. 1 lub 2, najpóźniej na godzinę przed rozpoczęciem sesji w dniu następnym. Niewniesienie przez pożyczkobiorcę uzupełnienia zabezpieczenia sprzedaży krótkiej w tym terminie powoduje wypowiedzenie umowy pożyczki ze skutkiem natychmiastowym.4.
W przypadku, o którym mowa w ust. 3, dom maklerski, korzystając z pełnomocnictwa udzielonego przez pożyczkobiorcę, nabywa, wykorzystując środki uzyskane z tytułu zabezpieczenia sprzedaży krótkiej, papiery wartościowe będące przedmiotem pożyczki.§ 19.
1.
Jeżeli wysokość zabezpieczenia sprzedaży krótkiej przekracza 150 % wartości rynkowej pożyczonych papierów wartościowych, pożyczkobiorca może dysponować nadwyżką papierów wartościowych i środków pieniężnych przekraczającą tę wysokość.2.
W ramowej umowie sprzedaży krótkiej dom maklerski może przyjąć ostrzejsze kryteria niż określone w ust. 1.§ 20.
1.
Na warunkach określonych w ramowej umowie sprzedaży krótkiej środki pieniężne stanowiące zabezpieczenie sprzedaży krótkiej mogą być inwestowane przez dom maklerski, pod warunkiem że inwestowanie to jest wykonywane przez dom maklerski w ramach usługi, o której mowa w art. 30 ust. 2 pkt 4 ustawy.2.
Ramowa umowa sprzedaży krótkiej powinna określać sposób podziału zysku z inwestycji oraz dopuszczalny zakres, przedmiot i zasady dokonywania inwestycji.§ 21.
W przypadku gdy dom maklerski inwestuje środki pożyczkobiorcy stanowiące zabezpieczenie sprzedaży krótkiej, przyjmuje się, że wartość zabezpieczenia jest równa wartości środków złożonych przez pożyczkobiorcę jako zabezpieczenie i obliczonych zgodnie z zasadami, o których mowa w § 17, niezależnie od spadku wartości tego zabezpieczenia, który nastąpił w wyniku dokonanych inwestycji.§ 22.
1.
W przypadku gdy, w celu sprzedaży papierów wartościowych na własny rachunek, dom maklerski pożycza papiery wartościowe od:1)
innego domu maklerskiego,2)
osoby, dla której prowadzi rachunek papierów wartościowych,3)
banku prowadzącego rachunki papierów wartościowych- jest obowiązany zawrzeć z tymi podmiotami ramową umowę sprzedaży krótkiej.
2.
Papiery wartościowe i środki pieniężne, będące przedmiotem zabezpieczenia sprzedaży krótkiej, są ewidencjonowane na rachunku papierów wartościowych i rachunku pieniężnym:1)
domu maklerskiego będącego pożyczkobiorcą, prowadzonym przez dom maklerski będący pożyczkodawcą - w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1;2)
osoby, dla której prowadzi rachunek papierów wartościowych - w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2;3)
banku prowadzonym przez dom maklerski będący pożyczkobiorcą - w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 3.3.
W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, zlecenie sprzedaży pożyczonych papierów wartościowych jest składane przez dom maklerski będący pożyczkobiorcą w domu maklerskim prowadzącym rachunek papierów wartościowych i rachunek pieniężny domu maklerskiego będącego pożyczkobiorcą, na których jest ewidencjonowane zabezpieczenie sprzedaży krótkiej.4.
W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, środki pieniężne i papiery wartościowe, stanowiące wymagane zabezpieczenie sprzedaży krótkiej, są blokowane na rachunku pieniężnym lub rachunku papierów wartościowych pożyczkodawcy i nie mogą być wykorzystywane przez pożyczkodawcę w innym celu, niż zaspokojenie roszczeń wynikających z umowy pożyczki.5.
Przepisy § 12-15, 17-21 oraz 23-32 stosuje się odpowiednio.6.
Do zagranicznej firmy inwestycyjnej, która prowadzi działalność maklerską na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bez otwierania oddziału, przy wykorzystaniu środka porozumiewania się na odległość, ze swojej siedziby lub oddziału, przepisy niniejszego paragrafu stosuje się odpowiednio.