Dział 2 - Pobór. - Powszechny obowiązek wojskowy.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1950.6.46

Akt utracił moc
Wersja od: 11 sierpnia 1955 r.

Dział  II.

Pobór.

1.
Pobór w kraju zarządza corocznie Minister Obrony Narodowej.
2.
Pobór przeprowadzają władze wojskowe przy udziale władz administracji ogólnej.
3.
Pobór przeprowadza się między 1 września a 31 października.
4.
Pobór za granicą zarządza Minister Spraw Zagranicznych w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej.

Poborowymi są mężczyźni, którzy w danym roku kalendarzowym obowiązani są stawić się do poboru.

1.
Obowiązkowi stawienia się do poboru podlegają mężczyźni, którzy w danym roku kalendarzowym kończą 20 lat życia.
2.
Poborowi, którzy nie stawili się do poboru w terminie, powinni to uczynić niezwłocznie po ustaniu przeszkody. Obowiązek ten trwa do czasu ukończenia 50 lat życia.
3.
Poborowi, przebywający czasowo za granicą, obowiązani są stawić się do poboru niezwłocznie po powrocie do kraju.
4.
Poborowi, stale zamieszkali za granicą, nie podlegają obowiązkowi stawienia się do poboru w kraju.
5.
Minister Obrony Narodowej może w porozumieniu z Ministrem Spraw Zagranicznych zarządzić stawienie się do poboru w kraju osób, wymienionych w ust. 3 i 4.
1.
Pobór w kraju przeprowadzają dowódcy okręgów wojskowych i wojskowi komendanci rejonowi przy udziale okręgowych i rejonowych komisji poborowych.
2.
Pobór za granicą przeprowadzają konsulowie przy udziale konsularnych komisji poborowych.

Do składu rejonowej komisji poborowej wchodzą:

1)
jako przewodniczący - wojskowy komendant rejonowy lub oficer, wyznaczony przez dowódcę okręgu wojskowego,
2)
jako członkowie:

– starosta (prezydent miasta) lub jego przedstawiciel,

– przedstawiciel powiatowej rady narodowej,

– szef powiatowego (miejskiego) urzędu bezpieczeństwa publicznego lub jego przedstawiciel,

– dwaj lekarze, wyznaczeni przez powiatową władzę administracji ogólnej; zamiast jednego lekarza cywilnego dowódca okręgu wojskowego może wyznaczyć lekarza wojskowego.

1.
Do zakresu działania rejonowej komisji poborowej należy:
1)
badanie stanu zdrowia poborowych i ustalanie ich stosunku do służby wojskowej,
2)
przeznaczanie uznanych za zdolnych do służby wojskowej do odbycia zasadniczej (kadrowej, terytorialnej lub zastępczej) służby wojskowej albo zaliczanie ich do ponadkontyngentu lub do rezerwy,
3)
przyznawanie prawa do odbycia skróconej kadrowej służby wojskowej,
4)
udzielanie odroczeń zasadniczej służby wojskowej,
5)
zwalnianie od powszechnego obowiązku wojskowego uznanych za zupełnie niezdolnych do służby wojskowej.
2.
Przepis art. 19 stosuje się odpowiednio.
1.
Odroczenia zasadniczej służby wojskowej mogą być udzielane poborowym każdorazowo na przeciąg jednego roku ze względu na:
1)
stan zdrowia (czasową niezdolność do służby wojskowej),
2)
wykonywanie zawodu,
3)
odbywanie studiów,
4)
utrzymywanie rodziny, jeżeli poborowy jest jedynym jej żywicielem.
2.
Poborowi, korzystający z odroczenia, są obowiązani stawać do poboru corocznie do czasu ostatecznego ustalenia ich stosunku do służby wojskowej.
3.
Odroczenia ze względu na utrzymywanie rodziny mogą być udzielane jedynie poborowym, przeznaczonym do odbycia kadrowej lub zastępczej służby wojskowej.
4.
Odroczenia ze względu na stan zdrowia, wykonywanie zawodu i utrzymywanie rodziny mogą być udzielane poborowym do końca tego roku kalendarzowego, w którym kończą 24 lata życia.
5.
Odroczenia ze względu na odbywanie studiów mogą być udzielane poborowym do końca tego roku kalendarzowego, w którym kończą 26 lat życia.
6.
Poborowi, wymienieni w ust. 4 i 5, nie powołani do odbycia zasadniczej służby wojskowej do końca tego roku kalendarzowego, w którym kończą 24 względnie 26 lat życia, zostają zaliczeni do rezerwy.
7.
Zasady, warunki i tryb udzielania odroczeń określa Minister Obrony Narodowej w drodze rozporządzenia.
8.
Minister Obrony Narodowej w porozumieniu z Przewodniczącym Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego, Ministrem Oświaty i innymi zainteresowanymi ministrami określa w drodze zarządzenia zawody i studia, uprawniające do ubiegania się o odroczenie zasadniczej służby wojskowej.
1.
Poborowych w wieku od 20 do 23 lat życia, uznanych za zdolnych do służby wojskowej, których nie przeznaczono do odbycia zasadniczej służby wojskowej i którym nie udzielono odroczenia, zalicza się do ponadkontyngentu.
2.
Powołanie ponadkontyngentowych do odbycia zasadniczej służby wojskowej może nastąpić do końca tego roku kalendarzowego, w którym kończą 24 lata życia. Niepowołani w tym terminie do służby wojskowej zostają zaliczeni do rezerwy.
1.
Poborowi, stający do poboru po raz pierwszy w tym roku kalendarzowym, w którym kończą 24 lata życia lub starsi, zostają - w razie uznania za zdolnych do służby wojskowej - przeznaczeni do odbycia zasadniczej służby wojskowej albo zaliczeni do rezerwy.
2.
Poborowi, określeni w ust. 1, mogą być przeznaczeni do odbycia zasadniczej służby wojskowej, jeżeli w danym roku kalendarzowym kończą najwyżej 28 lat życia.
3.
Poborowym, określonym w ust. 1, można udzielić odroczenia zasadniczej służby wojskowej tylko ze względu na odbywanie studiów (art. 27 ust. 5).
1.
Orzeczenie rejonowej komisji poborowej powinno być niezwłocznie podane do wiadomości poborowego.
2.
Poborowy, który uważa się za pokrzywdzonego orzeczeniem rejonowej komisji poborowej, może wnieść skargę na to orzeczenie. Członek komisji, który nie zgadza się z treścią orzeczenia, może wnieść sprzeciw. Skargi i sprzeciwy wnosi się do okręgowej komisji poborowej, a jeśli komisja ta zakończyła urzędowanie - do dowódcy okręgu wojskowego.
3.
Wniesienie skargi lub sprzeciwu nie wstrzymuje wykonania orzeczenia.

Do składu okręgowej komisji poborowej wchodzą:

1)
jako przewodniczący - dowódca okręgu wojskowego lub jego zastępca,
2)
jako członkowie:

– wojewoda (prezydent m. st. Warszawy lub m. Łodzi) albo jego zastępca,

– przedstawiciel wojewódzkiej rady narodowej albo rady narodowej m. st. Warszawy lub m. Łodzi,

– szef wojewódzkiego urzędu bezpieczeństwa publicznego lub jego zastępca,

– szef wydziału służby zdrowia okręgu wojskowego lub jego zastępca,

– dwaj oficerowie, wyznaczeni przez dowódcę okręgu wojskowego.

Do zakresu działania okręgowej komisji poborowej należy:

1)
kierownictwo poborem na obszarze okręgu i nadzór nad działalnością rejonowych komisji poborowych,
2)
rozpatrywanie skarg i sprzeciwów, wniesionych przeciwko orzeczeniom rejonowych komisji poborowych.
1.
Okręgowa komisja poborowa, a jeżeli komisja ta zakończyła urzędowanie - dowódca okręgu wojskowego, może na skutek skargi, sprzeciwu lub z urzędu, uchylić albo zmienić orzeczenie rejonowej komisji poborowej. Orzeczenia okręgowej komisji poborowej lub dowódcy okręgu wojskowego są ostateczne i nie podlegają zaskarżeniu.
2.
Minister Obrony Narodowej może w trybie nadzoru uchylić lub zmienić każde orzeczenie komisji poborowej lub decyzję dowódcy okręgu wojskowego.
1.
Mężczyźni, którzy w danym roku kalendarzowym kończą 18 lub 19 lat życia, mogą stawić się do poboru ochotniczo.
2.
Ochotnicy, którzy ukończyli szkoły, określone przez Ministra Obrony Narodowej w porozumieniu z Przewodniczącym Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego, Ministrem Oświaty i innymi zainteresowanymi ministrami i zostali przeznaczeni do odbycia kadrowej służby wojskowej, odbywają ją jako służbę skróconą.
3.
Minister Obrony Narodowej określi w drodze rozporządzenia przypadki, w których mimo ukończenia szkół, przewidzianych w ust. 2, nie przysługuje ochotnikom prawo do odbycia skróconej kadrowej służby wojskowej.
4.
Przepisy o poborze stosuje się odpowiednio do ochotników z tą zmianą, że nie zalicza się ich do ponadkontyngentu lub do rezerwy i nie udziela się im odroczeń zasadniczej służby wojskowej.
1.
Minister Obrony Narodowej w porozumieniu z Ministrami: Administracji Publicznej, Bezpieczeństwa Publicznego i Zdrowia określa w drodze rozporządzenia zasady i tryb zgłaszania się do poboru w kraju, dokumenty, jakie powinni przedstawić poborowi zgłaszający się do poboru, sposób przeprowadzania poboru, tryb urzędowania komisji poborowych oraz obowiązki i uprawnienia przewodniczącego i członków komisji poborowych.
2.
Minister Obrony Narodowej określa warunki zdolności do służby wojskowej oraz sposób badania stanu zdrowia poborowych.
3.
Minister Obrony Narodowej w porozumieniu z Ministrami Spraw Zagranicznych i Administracji Publicznej określa w drodze zarządzenia termin przeprowadzenia poboru za granicą i kraje, w których pobór będzie przeprowadzony.
4.
Minister Spraw Zagranicznych w porozumieniu z Ministrami Administracji Publicznej i Obrony Narodowej określa w drodze zarządzenia skład konsularnych komisji poborowych oraz sposób przeprowadzenia poboru za granicą.