Rozdział 2 - Promowanie świadczonych usług oraz kontakty z klientami - Postępowanie podmiotów prowadzących działalność w zakresie pośrednictwa w zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa oraz tytułów uczestnictwa, a także doradztwa inwestycyjnego w odniesieniu do takich instrumentów.
Dziennik Ustaw
Dz.U.2021.1266 t.j.
Akt obowiązujący Wersja od: 26 lipca 2023 r.
Rozdział 2
Promowanie świadczonych usług oraz kontakty z klientami
Promowanie świadczonych usług oraz kontakty z klientami
§ 3.
1.
Podmiot może, na wniosek klienta profesjonalnego, złożony w formie pisemnej albo w postaci elektronicznej, oraz w zakresie określonym w takim wniosku albo mimo braku takiego wniosku, na podstawie regulaminu, traktować klienta profesjonalnego jak klienta detalicznego.2.
Podmiot informuje klienta profesjonalnego przed przyjęciem od niego pierwszego zlecenia nabycia jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa o zasadach traktowania klientów profesjonalnych i o przysługującym mu uprawnieniu do złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 1.3.
W przypadku uwzględnienia wniosku, o którym mowa w ust. 1, podmiot określa w formie pisemnej albo w postaci elektronicznej zakres, w jakim klient profesjonalny będzie traktowany jak klient detaliczny.§ 4.
W przypadku traktowania klienta profesjonalnego jak klienta detalicznego stosuje się odpowiednio przepisy rozporządzenia określające zasady traktowania przez podmiot klientów detalicznych.§ 5.
1.
Podmiot może, na wniosek klienta innego niż określony w art. 2 pkt 13a lit. a-m ustawy, złożony w formie pisemnej albo w postaci elektronicznej, oraz w zakresie określonym w takim wniosku, traktować go jak klienta profesjonalnego, jeżeli klient ten wykaże, że posiada wiedzę i doświadczenie pozwalające na podejmowanie właściwych decyzji inwestycyjnych oraz właściwą ocenę ryzyka związanego z tymi decyzjami.2.
Warunek, o którym mowa w ust. 1, uważa się za zachowany, w przypadku gdy dany klient spełnia co najmniej dwa z poniższych wymogów:1)
zawierał transakcje nabycia lub odkupienia jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa o znacznej wartości, ze średnią częstotliwością co najmniej 10 transakcji na kwartał w ciągu czterech ostatnich kwartałów;2)
wartość portfela jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa tego klienta łącznie ze środkami pieniężnymi wchodzącymi w jego skład wynosi co najmniej równowartość w złotych 500 000 euro;3)
pracuje lub pracował w sektorze finansowym przez co najmniej rok na stanowisku, które wymaga wiedzy zawodowej dotyczącej jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa.3.
Podmiot pisemnie określa kryteria ustalenia znacznej wartości, o której mowa w ust. 2 pkt 1, biorąc pod uwagę co najmniej:1)
wartość transakcji nabycia lub odkupienia jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa zawieranych przez danego klienta oraz wartość takich transakcji zawieranych przez wszystkich klientów tego podmiotu;2)
strukturę klientów podmiotu zawierających transakcje nabycia lub odkupienia jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa;3)
ocenę, czy wartość transakcji nabycia lub odkupienia jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa jest wystarczająco duża, aby dawać podstawy, poprzez odpowiednią ekspozycję na ryzyko, do zdobycia przez tego klienta wiedzy i doświadczenia w zakresie zawierania transakcji nabycia lub odkupienia jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa, które będą istotnie wykraczały poza doświadczenie i wiedzę klientów detalicznych zawierających takie transakcje;4)
charakter i rodzaj jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa, których dotyczą zawierane transakcje;5)
konieczność zapewnienia, aby ustalona znaczna wartość nie stanowiła nadmiernej zachęty dla klientów detalicznych do zmiany statusu na klienta profesjonalnego.4.
Podmiot dokumentuje analizy będące podstawą ustalenia znacznej wartości na podstawie kryteriów, o których mowa w ust. 3, oraz sposób uwzględnienia przez podmiot czynników wymienionych w tym przepisie.5.
Kryteria, o których mowa w ust. 3, oraz ustalona na ich podstawie znaczna wartość, podlegają okresowemu przeglądowi, co najmniej raz w roku, w celu weryfikacji ich aktualności i adekwatności. Podmiot dokumentuje wyniki przeprowadzanych przeglądów.6.
Równowartość kwoty wyrażonej w euro, o której mowa w ust. 2 pkt 2, jest ustalana przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, obowiązującego w dniu poprzedzającym datę złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 1.7.
Podmiot przed uwzględnieniem wniosku, o którym mowa w ust. 1, ustala wiedzę klienta o zasadach traktowania klientów profesjonalnych w zakresie objętym wnioskiem.8.
Podmiot przed uwzględnieniem wniosku, o którym mowa w ust. 1, jest obowiązany poinformować klienta występującego z wnioskiem o zasadach traktowania przez podmiot klientów profesjonalnych w zakresie objętym wnioskiem.9.
Warunkiem uwzględnienia przez podmiot wniosku, o którym mowa w ust. 1, jest złożenie przez klienta występującego z wnioskiem pisemnego oświadczenia o znajomości zasad traktowania przez podmiot klientów profesjonalnych w zakresie objętym wnioskiem oraz o skutkach zastosowania tych zasad.10.
Podmiot zobowiązuje swoich klientów do przekazywania informacji o zmianach danych, które mają wpływ na możliwość traktowania danego klienta jak klienta profesjonalnego.11.
W przypadku powzięcia informacji, że klient przestał spełniać wymogi, o których mowa w ust. 2, podmiot podejmuje działania zmierzające do zmiany statusu tego klienta.12.
W przypadku powzięcia informacji, że klient przestał spełniać warunki pozwalające na uznanie go jako klienta profesjonalnego, zgodnie z art. 2 pkt 13a lit. a-m ustawy, podmiot przestaje traktować klienta jak klienta profesjonalnego, chyba że klient złoży wniosek, o którym mowa w ust. 1, i spełnia warunki, o których mowa w tym przepisie. Podmiot niezwłocznie informuje klienta przy użyciu trwałego nośnika informacji, że przestaje go traktować jak klienta profesjonalnego.§ 6.
1.
Podmiot opracowuje i wdraża pisemną procedurę postępowania w przypadkach złożenia wniosków, o których mowa w § 3 ust. 1 i § 5 ust. 1, oraz w przypadkach, o których mowa w § 5 ust. 11 i 12.2.
Podmiot informuje klienta lub potencjalnego klienta przy użyciu trwałego nośnika informacji o uprawnieniu do wystąpienia z wnioskami, o których mowa w § 3 ust. 1 i § 5 ust. 1.§ 7.
1.
Informacje kierowane przez podmiot do klientów lub potencjalnych klientów, w tym informacje upowszechniane przez podmiot w celu reklamy lub promocji świadczonych usług, powinny być rzetelne, nie mogą budzić wątpliwości ani wprowadzać w błąd. Informacje upowszechniane przez podmiot w celu reklamy lub promocji świadczonych przez niego usług są w sposób niebudzący wątpliwości oznaczane jako informacje upowszechniane w celu reklamy lub promocji usług.2.
Informacje kierowane do klienta detalicznego lub potencjalnego klienta detalicznego albo rozpowszechniane w sposób umożliwiający takim klientom zapoznanie się z nimi:1)
zawierają firmę (nazwę) podmiotu oraz nazwę organu nadzoru, który udzielił podmiotowi zezwolenia na wykonywanie działalności polegającej na pośrednictwie w zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa funduszy;2)
są przedstawione w sposób zrozumiały dla przeciętnego odbiorcy, do którego są kierowane lub który może się z nimi zapoznać;3)
nie mogą ukrywać, umniejszać ani przedstawiać w sposób niejasny istotnych informacji dotyczących świadczenia przez podmiot usług lub instrumentów finansowych, w tym ryzyk, jakie są związane z daną usługą lub danym instrumentem finansowym;4)
zawierają informację o kosztach i opłatach związanych z usługą pośrednictwa w zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa, a w przypadku gdy informacje te odnoszą się do konkretnego funduszu - także informację o wysokości maksymalnego wynagrodzenia za zarządzanie danym funduszem.3.
Informacje, o których mowa w ust. 1, nie mogą wykorzystywać nazwy żadnego organu nadzoru w sposób, który może wskazywać lub sugerować, że organ nadzoru zatwierdził lub zaakceptował dane jednostki uczestnictwa lub tytuły uczestnictwa lub usługę świadczoną przez podmiot.4.
Jeżeli informacje, o których mowa w ust. 1, wskazują korzyści, które można osiągnąć w przypadku skorzystania z usług świadczonych przez podmiot, to w sposób równorzędny powinny także wskazywać na poziom ryzyka inwestycyjnego związanego z tymi usługami oraz instrumentami finansowymi będącymi przedmiotem tych usług.5.
Jeżeli informacje, o których mowa w ust. 1, mogą stanowić podstawę podjęcia przez klientów decyzji o skorzystaniu z danej usługi, zawierają one taki zakres danych oraz są przedstawione w taki sposób, aby mogli oni zrozumieć specyfikę danej usługi i będącego przedmiotem danej usługi instrumentu finansowego oraz związane z nim ryzyko. Informacje takie mogą być przekazywane w formie ujednoliconej i zawierają co najmniej dane o:1)
podmiocie oraz świadczonych przez niego usługach;2)
instrumentach finansowych będących przedmiotem usług świadczonych przez podmiot;3)
kosztach i opłatach związanych z usługami świadczonymi przez podmiot.6.
Przepisu ust. 5 nie stosuje się w przypadku klientów profesjonalnych.7.
Informacje, o których mowa w ust. 1, nie mogą być sprzeczne z informacjami zawartymi w prospekcie informacyjnym oraz w kluczowych informacjach dla inwestorów, o których mowa w art. 220a ustawy, a w przypadku specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego - również w informacji dla klienta alternatywnego funduszu inwestycyjnego, o której mowa w art. 222a ustawy, bądź umniejszać znaczenia informacji zawartych w prospekcie informacyjnym oraz w kluczowych informacjach dla inwestorów funduszu lub w informacji dla klienta alternatywnego funduszu inwestycyjnego.8.
Informacje, o których mowa w ust. 1, powinny wskazywać miejsce i sposób, w jaki klienci lub potencjalni klienci mogą uzyskać prospekt informacyjny i kluczowe informacje dla inwestorów, o których mowa w art. 220a ustawy, a w przypadku specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego - również informację dla klienta alternatywnego funduszu inwestycyjnego, o której mowa w art. 222a ustawy, a także język, w którym dane dokumenty są dostępne.9.
Przepisy ust. 7 i 8 stosuje się również w przypadku, gdy fundusz, o którym mowa w § 8 ust. 1 pkt 9, jest obowiązany do sporządzania dokumentu zawierającego kluczowe informacje zgodnie z wymogami określonymi w rozporządzeniu 1286/2014.§ 8.
1.
Podmiot przed przyjęciem pierwszego zlecenia lub rozpoczęciem świadczenia usługi nieodpłatnego doradztwa inwestycyjnego przekazuje klientowi lub potencjalnemu klientowi, przy użyciu trwałego nośnika informacji lub poprzez zamieszczenie na swojej stronie internetowej, szczegółowe informacje dotyczące podmiotu oraz usługi, która ma być świadczona, obejmujące co najmniej:1)
firmę (nazwę) podmiotu;2)
oświadczenie potwierdzające, że podmiot posiada zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie pośrednictwa w zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa funduszy, oraz nazwę organu nadzoru, który udzielił mu takiego zezwolenia;3)
sposoby komunikowania się klienta z podmiotem oraz sposoby przekazywania zleceń do podmiotu;4)
dane teleadresowe pozwalające na bezpośredni kontakt klienta z podmiotem;5)
podstawowe zasady świadczenia usługi pośrednictwa w zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa oraz świadczenia usługi nieodpłatnego doradztwa inwestycyjnego;6)
podstawowe zasady składania reklamacji przez klientów i sposób ich załatwiania przez podmiot;7)
podstawowe zasady postępowania podmiotu w przypadku powstania konfliktu interesów oraz informację, że na żądanie klienta mogą mu zostać przekazane szczegółowe informacje o tych zasadach;8)
informację o wszystkich przyjmowanych lub przekazywanych przez podmiot świadczeniach pieniężnych lub niepieniężnych w związku z działalnością, o której mowa w art. 32 ust. 2 i 2b ustawy, w tym o ich istocie i wysokości, a w przypadku gdy wysokość takich świadczeń nie może zostać oszacowana - także o sposobie ustalania ich wysokości;9)
listę funduszy, z którymi podmiot zawarł umowę, której przedmiotem jest przyjmowanie i przekazywanie zleceń nabycia lub zbycia jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa;10)
wskazanie miejsc prowadzenia przez podmiot działalności w zakresie pośrednictwa w zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa funduszy.2.
Informacje, o których mowa w ust. 1 pkt 8, powinny zostać przedstawione w sposób określony w § 41 ust. 2 i 3.3.
Informacje, o których mowa w ust. 1, mogą być przekazane klientowi także po przyjęciu zlecenia albo w trakcie świadczenia usługi nieodpłatnego doradztwa inwestycyjnego, w przypadku gdy na wniosek klienta zlecenie zostało przyjęte, a usługa jest świadczona przy użyciu środków porozumiewania się na odległość, które uniemożliwiają przekazanie tych informacji przed przyjęciem zlecenia albo rozpoczęciem świadczenia usługi nieodpłatnego doradztwa inwestycyjnego.§ 9.
W przypadku gdy podmiot przekazuje klientowi informacje przy użyciu trwałego nośnika informacji, użycie nośnika innego niż papier jest dopuszczalne, jeżeli:1)
uzasadnia to charakter świadczonej usługi;2)
klient, mając możliwość wyboru pomiędzy przekazaniem informacji w formie papierowej albo za pomocą innego trwałego nośnika informacji, wskazuje wyraźnie ten drugi sposób.§ 10.
W przypadku gdy podmiot przekazuje klientom informacje za pośrednictwem strony internetowej podmiotu, nie kierując ich indywidualnie do klienta, korzystanie z tego sposobu przekazu jest dopuszczalne, jeżeli są spełnione następujące warunki:1)
klient udzielił wyraźnej zgody na przekazywanie informacji w taki sposób;2)
klient zostanie powiadomiony w postaci elektronicznej o adresie strony internetowej oraz o miejscu na tej stronie, gdzie dane informacje zostały opublikowane;3)
podmiot zapewni aktualność przekazywanych informacji;4)
informacje będą udostępniane przez podmiot przez czas niezbędny do tego, aby klient mógł się z nimi zapoznać;5)
klient będzie miał możliwość utrwalenia informacji.§ 11.
1.
W odniesieniu do funduszy, o których mowa w § 8 ust. 1 pkt 9, podmiot wskazuje na swojej stronie internetowej odnośnik oraz na żądanie klienta lub potencjalnego klienta udostępnia bezpłatnie w formie papierowej kluczowe informacje dla inwestorów funduszu, o których mowa w art. 220a ustawy, a w przypadku specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego - również informację dla klienta alternatywnego funduszu inwestycyjnego, o której mowa w art. 222a ustawy, o ile została ona sporządzona.2.
Na żądanie klienta lub potencjalnego klienta podmiot dostarcza bezpłatnie roczne i półroczne sprawozdanie finansowe oraz prospekt informacyjny funduszu wraz z aktualnymi informacjami o zmianach w tym prospekcie.3.
Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, w przypadku gdy fundusz, o którym mowa w § 8 ust. 1 pkt 9, jest obowiązany do sporządzania dokumentu zawierającego kluczowe informacje zgodnie z wymogami określonymi w rozporządzeniu 1286/2014.§ 12.
W przypadku pośrednictwa w zbywaniu i odkupywaniu tytułów uczestnictwa funduszy inwestycyjnych otwartych z siedzibą w państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego podmiot przedstawia klientowi dane o ryzyku związanym z inwestowaniem w te tytuły uczestnictwa, obejmujące w szczególności:1)
wskazanie ryzyka związanego z danym rodzajem tytułów uczestnictwa;2)
wskazanie zmienności ceny danych tytułów uczestnictwa;3)
wyeksponowanie cechy dużej zmienności wartości aktywów netto danego funduszu, w przypadku gdy cechuje się on lub może cechować dużą zmiennością ze względu na skład portfela inwestycyjnego lub stosowane techniki zarządzania portfelem;4)
jeżeli fundusz lokuje większość aktywów w inne kategorie lokat niż papiery wartościowe lub instrumenty rynku pieniężnego albo odzwierciedla skład indeksu papierów wartościowych - wyeksponowane stwierdzenie wskazujące na tę cechę;5)
informację o ryzyku walutowym, w przypadku gdy wpłata i wypłata środków następuje w walucie obcej lub gdy większość aktywów danego funduszu jest lokowana za granicą.