Rozdział 1 - Zasady ogólne i zakres podmiotowy ustawy - Pomoc społeczna.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1998.64.414 t.j.

Akt utracił moc
Wersja od: 22 listopada 2006 r.

Rozdział  1

Zasady ogólne i zakres podmiotowy ustawy

1.
Pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne środki, możliwości i uprawnienia.
2.
Pomoc społeczną organizują organy administracji rządowej i samorządowej, współpracując w tym zakresie z organizacjami społecznymi, Kościołem Katolickim, innymi kościołami, związkami wyznaniowymi, fundacjami, stowarzyszeniami, pracodawcami oraz osobami fizycznymi i prawnymi.
3.
Osoby i rodziny korzystające z pomocy społecznej są obowiązane do współudziału w rozwiązywaniu ich trudnej sytuacji życiowej.
1.
Celem pomocy społecznej jest zaspokajanie niezbędnych potrzeb życiowych osób i rodzin oraz umożliwianie im bytowania w warunkach odpowiadających godności człowieka. Pomoc społeczna powinna w miarę możliwości doprowadzić do życiowego usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem.
2.
Celem pomocy społecznej jest także zapobieganie powstawaniu sytuacji określonych w art. 1 ust. 1.
3.
Rodzaj, forma i rozmiar świadczenia powinny być odpowiednie do okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy. Świadczenie pomocy społecznej powinno służyć również umacnianiu rodziny.
4.
Potrzeby osoby i rodziny korzystającej z pomocy powinny zostać uwzględnione, jeżeli odpowiadają celom i możliwościom pomocy społecznej.
1.
Ilekroć w dalszych przepisach ustawy jest mowa o:
1) 1
rodzinie - oznacza to osoby spokrewnione lub niespokrewnione pozostające w faktycznym związku wspólnie zamieszkujące i gospodarujące, z zastrzeżeniem art. 4a,
1a)
osobie samotnie wychowującej dziecko - oznacza to osobę gospodarującą z dzieckiem pozostającym pod jej opieką i na jej wyłącznym utrzymaniu, nawet jeśli otrzymuje alimenty,
2) 2
dochodzie rodziny - oznacza to sumę miesięcznych dochodów osób w rodzinie z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, pomniejszoną o miesięczne obciążenie podatkiem dochodowym od osób fizycznych, składki z tytułu ubezpieczeń: zdrowotnego określonego w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, emerytalnego, rentowych i chorobowego, określonych w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych, oraz o kwotę wysokości alimentów, świadczonych przez osoby w rodzinie na rzecz innych osób, jednorazowe pieniężne świadczenia socjalne oraz świadczenia w naturze, a także kwotę zwiększenia zasiłku rodzinnego na trzecie i kolejne dziecko oraz dziecko samotnej matki, uprawnione do zasiłku pielęgnacyjnego; w odniesieniu do osób prowadzących działalność gospodarczą oraz osób z nimi współpracujących za dochód przyjmuje się wysokość podaną w oświadczeniu, potwierdzonym przez urząd skarbowy; nie stanowią dochodu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz ubezpieczenie zdrowotne płacone przez ośrodki pomocy społecznej,
2a)
dochodzie na osobę w rodzinie lub kryterium dochodowym na osobę w rodzinie - oznacza to dochód rodziny podzielony przez liczbę osób w tej rodzinie lub sumę składników, o których mowa w art. 4 ust. 1, ustalonych zgodnie z wiekiem osób w tej rodzinie, podzieloną przez liczbę osób w rodzinie,
2b) 3
dochodzie dziecka - oznacza to dochód dziecka, do którego zalicza się kwotę otrzymywanej renty rodzinnej wraz z dodatkiem dla sierot zupełnych, zasiłek pielęgnacyjny, dodatek pielęgnacyjny, otrzymywane alimenty oraz kwotę odpowiadającą dochodom uzyskiwanym z majątku dziecka,
3)
niepełnosprawności - oznacza to stan fizyczny, psychiczny lub umysłowy, powodujący trwałe lub okresowe utrudnienie, ograniczenie bądź uniemożliwienie samodzielnej egzystencji,
3a) 4
osobie zatrudnionej - oznacza to osobę zatrudnioną w rozumieniu przepisów o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu oraz osobę prowadzącą działalność w rozumieniu przepisów o działalności gospodarczej,
4) 5
całkowitej niezdolności do pracy - oznacza to całkowitą niezdolność do pracy w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych albo posiadanie znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności w rozumieniu przepisów o zatrudnieniu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych,
4a)
niezdolność do pracy z tytułu wieku - oznacza to ukończone 60 lat przez kobietę i 65 lat przez mężczyznę,
5)
sieroctwie - oznacza to sieroctwo biologiczne lub społeczne,
5a) 6
osobie bezdomnej - oznacza to osobę niezamieszkującą w lokalu mieszkalnym w rozumieniu przepisów o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych i nigdzie nie zameldowaną na pobyt stały w rozumieniu przepisów o ewidencji ludności i dowodach osobistych,
6)
świadczeniu nienależnie pobranym - oznacza to świadczenie pieniężne uzyskane na podstawie przedstawionych nieprawdziwych informacji w dokumentach oraz niepoinformowania o zmianie sytuacji materialnej lub osobistej,
7) 7
jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej - oznacza to regionalne ośrodki polityki społecznej, powiatowe centra pomocy rodzinie, ośrodki pomocy społecznej, domy pomocy społecznej, placówki specjalistycznego poradnictwa, w tym rodzinnego, placówki opiekuńczo-wychowawcze, ośrodki adopcyjno-opiekuńcze, mieszkania chronione, ośrodki wsparcia, ośrodek interwencji kryzysowej,
8)
ośrodkach wsparcia - oznacza to środowiskowe formy pomocy półstacjonarnej służące utrzymaniu osoby w jej naturalnym środowisku i przeciwdziałaniu instytucjonalizacji, a w szczególności: środowiskowe domy samopomocy, dzienne domy pomocy, noclegownie, ośrodki opiekuńcze,
9) 8
mieszkaniu chronionym - oznacza to mieszkanie przeznaczone dla osób mogących, przy odpowiednim wsparciu, samodzielnie żyć w środowisku, w szczególności dla osób z zaburzeniami psychicznymi oraz osób opuszczających placówki opiekuńczo-wychowawcze, resocjalizacyjne, zakłady dla nieletnich i rodziny zastępcze,
9a) 9
rodzinnym domu pomocy - oznacza to usługi opiekuńcze i bytowe świadczone całodobowo przez osobę lub rodzinę dla nie mniej niż trzech i nie więcej niż ośmiu osób wymagających z powodu wieku wsparcia w tej formie,
10) 10
rodzinie zastępczej - oznacza to rodzinę, w której umieszcza się małoletnie dziecko, w celu sprawowania nad nim opieki i jego wychowania, w wypadku gdy rodzice nie spełniają swojej funkcji,
11) 11
interwencji kryzysowej - oznacza to świadczenie specjalistycznych usług, zwłaszcza psychologicznych, prawnych, hotelowych, które są dostępne całą dobę - osobom, rodzinom i społecznościom będącym ofiarami przemocy lub znajdującym się w innej sytuacji kryzysowej - w celu zapobieżenia powstawania lub pogłębiania się dysfunkcji tych osób, rodzin lub społeczności,
12) 12
domu pomocy społecznej - oznacza to jednostkę, świadczącą, na poziomie obowiązującego standardu, osobom wymagającym całodobowej opieki z powodu wieku lub choroby usługi: bytowe, opiekuńcze, wspomagające, edukacyjne w formach i zakresie wynikających z indywidualnych potrzeb oraz umożliwiającą korzystanie ze świadczeń przysługujących z tytułu powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego,
12a) 13
średnim miesięcznym koszcie utrzymania w domu pomocy społecznej lub placówce opiekuńczo-wychowawczej - oznacza to kwotę rocznych wydatków na działalność domu lub placówki opiekuńczo-wychowawczej wynikającą z utrzymania mieszkańców lub dzieci, z roku poprzedniego, bez wydatków inwestycyjnych, powiększoną o prognozowany średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem, przyjęty w ustawie budżetowej na dany rok kalendarzowy, podzieloną przez liczbę miejsc w domu lub placówce i przez dwanaście,
13) 14
placówce opiekuńczo-wychowawczej - oznacza to jednostkę zapewniającą dzieciom i młodzieży pozbawionym częściowo lub całkowicie opieki rodzicielskiej dzienną lub całodobową, ciągłą lub okresową opiekę i wychowanie, jak również jednostkę wspierającą działania rodziców w wychowaniu i sprawowaniu opieki, w podziale na następujące typy placówek: placówki wsparcia dziennego, placówki interwencyjne, placówki rodzinne, placówki socjalizacyjne,
13a) 15
rodzinnej opiece zastępczej - oznacza to rodziny zastępcze oraz instytucjonalne formy rodzinnej opieki nad dzieckiem,
14) 16
ośrodku adopcyjno-opiekuńczym - oznacza to:
a)
ośrodek lub zespół wsparcia rodziny naturalnej, prowadzący poradnictwo dla dzieci i rodziców oraz terapię rodzinną, w tym dla rodziców dzieci umieszczonych w placówkach opiekuńczo-wychowawczych,
b)
ośrodek lub zespół wsparcia rodziny zastępczej albo adopcyjnej, inicjujący i wspomagający zastępcze formy opieki i wychowania rodzinnego, szkolący i kwalifikujący kandydatów na rodzinę zastępczą albo adopcyjną, prowadzący poradnictwo rodzinne i terapię rodzinną dla dzieci i rodziców dzieci umieszczonych w rodzinnej opiece zastępczej,
15) 17
terapii rodzinnej - oznacza to działania psychologiczne, pedagogiczne i socjologiczne, mające na celu przywrócenie rodzinie zdolności do wypełniania jej zadań,
16) 18
nadzorze nad standardem wychowania i opieki w placówkach opiekuńczo-wychowawczych oraz nadzorze nad jakością działań ośrodków adopcyjno-wychowawczych - oznacza to nadzór pedagogiczny,
17) 19
(uchylony),
18) 20
rencie - oznacza to rentę z polskiego lub zagranicznego systemu ubezpieczeń społecznych albo zabezpieczenia społecznego oraz rentę socjalną.
2. 21
Na użytek ustawy przyjmuje się, że z 1 ha przeliczeniowego uzyskuje się dochód miesięczny w wysokości 204 zł 22 . Dochody uzyskiwane przez rodzinę z gospodarstwa rolnego oraz ze źródeł pozarolniczych sumuje się.

Prawo do świadczeń pomocy społecznej przysługuje osobom posiadającym obywatelstwo polskie, zamieszkującym i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz cudzoziemcom zamieszkującym i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, posiadającym zezwolenie na osiedlenie się, zgodę na pobyt tolerowany lub status uchodźcy nadany w Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli umowy międzynarodowe nie stanowią inaczej.

Pomocy społecznej na zasadach określonych w ustawie udziela się osobom i rodzinom, w szczególności z powodu:

1)
ubóstwa,
2)
sieroctwa,
3)
bezdomności,
4) 24
potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności,
5)
bezrobocia,
6)
niepełnosprawności,
7)
długotrwałej choroby,
8)
bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych,
9)
alkoholizmu lub narkomanii,
10)
trudności w przystosowaniu do życia po opuszczeniu zakładu karnego,
11)
klęski żywiołowej lub ekologicznej.
1. 25
Prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej przysługuje osobom i rodzinom, których dochód na osobę w rodzinie, z zastrzeżeniem art. 24a, art. 27a, art. 31a, art. 33g ust. 1-3 i art. 33p, nie przekracza:
1)
na osobę samotnie gospodarującą - 447 zł 26 ,
2)
na pierwszą osobę w rodzinie - 406 zł 27 ,
3)
na drugą i dalsze osoby w rodzinie powyżej 15 lat - 285 zł 28 ,
4)
na każdą osobę w rodzinie poniżej 15 lat - 204 zł 29 ,

przy jednoczesnym wystąpieniu co najmniej jednej z okoliczności wymienionych w art. 3 pkt 2-11.

2.
Kwoty, o których mowa w ust. 1, podlegają waloryzacji zgodnie z zasadami określonymi w art. 35a.

Przy ustalaniu prawa do zasiłku stałego, zasiłku stałego wyrównawczego i gwarantowanego zasiłku okresowego w składzie rodziny nie uwzględnia się dzieci wychowywanych w ramach rodziny zastępczej, a do dochodu rodziny nie wlicza się ich dochodów i pomocy pieniężnej, o której mowa w art. 33g ust. 1-3, chyba że zasiłek ma być przyznany ze względu na te dzieci.

Osobom i rodzinom, które nie spełniają warunku określonego w art. 4 ust. 1, w szczególnie uzasadnionych przypadkach może być przyznana pomoc pieniężna lub w naturze pod warunkiem zwrotu części lub całości wydatków na zasadach określonych w art. 34 i 41.

1.
Ograniczenie świadczeń pomocy społecznej do niezbędnego minimum lub odmowa ich przyznania może nastąpić w razie stwierdzenia marnotrawstwa przyznanych świadczeń, ich celowego niszczenia bądź też marnotrawstwa własnych zasobów materialnych.
1a. 31
Brak współdziałania osoby lub rodziny z pracownikiem socjalnym w rozwiązywaniu trudnej sytuacji, a także nie uzasadniona odmowa podjęcia pracy przez osobę bezrobotną lub podjęcia leczenia odwykowego w zakładzie lecznictwa odwykowego przez osobę uzależnioną, mogą stanowić podstawę do odmowy przyznania, zaprzestania lub wstrzymania świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej. Zakres i formy współdziałania określa kierownik ośrodka pomocy społecznej lub upoważniony przez niego pracownik socjalny.
2.
Odmowa bądź ograniczenie rozmiaru świadczeń pomocy społecznej nie powinny prowadzić do pogorszenia sytuacji osób będących na utrzymaniu danej osoby.
3.
W uzasadnionych przypadkach, a w szczególności korzystania ze świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej w sposób niezgodny z przeznaczeniem, kierownik ośrodka pomocy społecznej może przyznać je w formie niepieniężnej.

(skreślony).

1 Art. 2a ust. 1 pkt 1 zmieniony przez art. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 8 czerwca 2001 r. (Dz.U.01.72.748) zmieniającej nin. ustawę z dniem 28 lipca 2001 r.
2 Art. 2a ust. 1 pkt 2:

- zmieniony przez art. 157 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.98.162.1118) z dniem 1 stycznia 1999 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. (Dz.U.00.19.238) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 2000 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 8 czerwca 2001 r. (Dz.U.01.72.748) zmieniającej nin. ustawę z dniem 28 lipca 2001 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 1 lit. a) tiret pierwsze ustawy z dnia 17 grudnia 2001 r. (Dz.U.01.154.1792) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 2002 r.

3 Art. 2a ust. 1 pkt 2b dodany przez art. 1 pkt 1 lit. c) ustawy z dnia 8 czerwca 2001 r. (Dz.U.01.72.748) zmieniającej nin. ustawę z dniem 28 lipca 2001 r.
4 Art. 2a ust. 1 pkt 3a dodany przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 8 października 1999 r. o zmianie ustawy o pomocy społecznej i ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U.99.90.1001) z dniem 23 listopada 1999 r.
5 Art. 2a ust. 1 pkt 4 zmieniony przez art. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. (Dz.U.00.19.238) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 2000 r.
6 Art. 2a ust. 1 pkt 5a dodany przez art. 21 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 21 stycznia 2000 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem administracji publicznej (Dz.U.00.12.136) z dniem 23 lutego 2000 r.
7 Art. 2a ust. 1 pkt 7:

- zmieniony przez art. 64 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 24 lipca 1998 r. o zmianie niektórych ustaw określających kompetencje organów administracji publicznej - w związku z reformą ustrojową państwa (Dz.U.98.106.668) z dniem 1 stycznia 1999 r.

- zmieniony przez art. 13 pkt 1 ustawy z dnia 29 grudnia 1998 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrożeniem reformy ustrojowej państwa (Dz.U.98.162.1126) z dniem 1 stycznia 1999 r.

- zmieniony przez art. 21 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 21 stycznia 2000 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem administracji publicznej (Dz.U.00.12.136) z dniem 23 lutego 2000 r.

8 Art. 2a ust. 1 pkt 9:

- zmieniony przez art. 13 pkt 1 ustawy z dnia 29 grudnia 1998 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrożeniem reformy ustrojowej państwa (Dz.U.98.162.1126) z dniem 1 stycznia 1999 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 1 lit. c) ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. (Dz.U.00.19.238) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 2000 r.

9 Art. 2a ust. 1 pkt 9a dodany przez art. 1 pkt 1 lit. d) ustawy z dnia 8 czerwca 2001 r. (Dz.U.01.72.748) zmieniającej nin. ustawę z dniem 28 lipca 2001 r.
10 Art. 2a ust. 1 pkt 10 zmieniony przez art. 64 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 24 lipca 1998 r. o zmianie niektórych ustaw określających kompetencje organów administracji publicznej - w związku z reformą ustrojową państwa (Dz.U.98.106.668) z dniem 1 stycznia 1999 r.
11 Art. 2a ust. 1 pkt 11 dodany przez art. 13 pkt 2 ustawy z dnia 29 grudnia 1998 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrożeniem reformy ustrojowej państwa (Dz.U.98.162.1126) z dniem 1 stycznia 1999 r.
12 Art. 2a ust. 1 pkt 12 dodany przez art. 13 pkt 2 ustawy z dnia 29 grudnia 1998 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrożeniem reformy ustrojowej państwa (Dz.U.98.162.1126) z dniem 1 stycznia 1999 r.
13 Art. 2a ust. 1 pkt 12a dodany przez art. 54 pkt 1 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz.U.03.203.1966) z dniem 1 stycznia 2004 r.
14 Art. 2a ust. 1 pkt 13:

- dodany przez art. 13 pkt 2 ustawy z dnia 29 grudnia 1998 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrożeniem reformy ustrojowej państwa (Dz.U.98.162.1126) z dniem 1 stycznia 1999 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 1 lit. d) ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. (Dz.U.00.19.238) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 2000 r.

- zmieniony przez art. 21 pkt 1 lit. c) ustawy z dnia 21 stycznia 2000 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem administracji publicznej (Dz.U.00.12.136) z dniem 23 lutego 2000 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 1 lit. e) ustawy z dnia 8 czerwca 2001 r. (Dz.U.01.72.748) zmieniającej nin. ustawę z dniem 28 lipca 2001 r.

- zmieniony przez art. 6 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 27 czerwca 2003 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U.03.137.1304) z dniem 1 stycznia 2004 r.

15 Art. 2a ust. 1 pkt 13a dodany przez art. 1 pkt 1 lit. e) ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. (Dz.U.00.19.238) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 2000 r.
16 Art. 2a ust. 1 pkt 14:

- dodany przez art. 13 pkt 2 ustawy z dnia 29 grudnia 1998 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrożeniem reformy ustrojowej państwa (Dz.U.98.162.1126) z dniem 1 stycznia 1999 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 1 lit. f) ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. (Dz.U.00.19.238) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 2000 r.

- zmieniony przez art. 21 pkt 1 lit. d) ustawy z dnia 21 stycznia 2000 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem administracji publicznej (Dz.U.00.12.136) z dniem 23 lutego 2000 r. Zmiana nie została naniesiona z powodu jej bezprzedmiotowości.

17 Art. 2a ust. 1 pkt 15 dodany przez art. 1 pkt 1 lit. g) ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. (Dz.U.00.19.238) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 2000 r.
18 Art. 2a ust. 1 pkt 16 dodany przez art. 1 pkt 1 lit. g) ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. (Dz.U.00.19.238) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 2000 r.
19 Art. 2a ust. 1 pkt 17 uchylony przez art. 6 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 27 czerwca 2003 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U.03.137.1304) z dniem 1 stycznia 2004 r.
20 Art. 2a ust. 1 pkt 18:

- dodany przez art. 1 pkt 1 lit. a) tiret drugie ustawy z dnia 17 grudnia 2001 r. (Dz.U.01.154.1792) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 2002 r.

- zmieniony przez art. 18 pkt 1 ustawy z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz.U.03.135.1268) z dniem 1 października 2003 r.

21 Art. 2a ust. 2 zmieniony przez art. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 17 grudnia 2001 r. (Dz.U.01.154.1792) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 2002 r.
22 Kwota nieaktualna. Z dniem 1 czerwca 2002 r. - 210 zł - zob. obwieszczenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej (M.P.02.19.338) oraz obwieszczenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej (M.P.03.21.326).
23 Art. 2b zmieniony przez art. 129 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U.03.128.1176) z dniem 1 września 2003 r., z tym że w zakresie, w jakim dotyczy cudzoziemców posiadających zgodę na pobyt tolerowany, stosuje się od dnia 1 stycznia 2004 r. - zob też art. 146 ust. 2 ustawy zmieniającej.
24 Art. 3 pkt 4 zmieniony przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 8 czerwca 2001 r. (Dz.U.01.72.748) zmieniającej nin. ustawę z dniem 28 lipca 2001 r.
25 Art. 4 ust. 1:

- zmieniony przez art. 13 pkt 3 ustawy z dnia 29 grudnia 1998 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrożeniem reformy ustrojowej państwa (Dz.U.98.162.1126) z dniem 1 stycznia 1999 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 18 lutego 2000 r. (Dz.U.00.19.238) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 2000 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 czerwca 2001 r. (Dz.U.01.72.748) zmieniającej nin. ustawę z dniem 28 lipca 2001 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 2001 r. (Dz.U.01.154.1792) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 2002 r.

26 Kwota nieaktualna. Z dniem 1 czerwca 2002 r. - 461 zł - zob. obwieszczenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej (M.P.02.19.338) oraz obwieszczenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej (M.P.03.21.326).
27 Kwota nieaktualna. Z dniem 1 czerwca 2002 r. - 418 zł - zob. obwieszczenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej (M.P.02.19.338) oraz obwieszczenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej (M.P.03.21.326).
28 Kwota nieaktualna. Z dniem 1 czerwca 2002 r. - 294 zł - zob. obwieszczenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej (M.P.02.19.338) oraz obwieszczenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej (M.P.03.21.326).
29 Kwota nieaktualna. Z dniem 1 czerwca 2002 r. - 210 zł - zob. obwieszczenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej (M.P.02.19.338) oraz obwieszczenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej (M.P.03.21.326).
30 Art. 4a dodany przez art. 1 pkt 4 ustawy z dnia 8 czerwca 2001 r. (Dz.U.01.72.748) zmieniającej nin. ustawę z dniem 28 lipca 2001 r.
31 Art. 6 ust. 1a:

- zmieniony przez art. 1 pkt 5 ustawy z dnia 8 czerwca 2001 r. (Dz.U.01.72.748) zmieniającej nin. ustawę z dniem 28 lipca 2001 r.

- zmieniony przez art. 20 pkt 1 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym (Dz.U.03.122.1143) z dniem 14 sierpnia 2003 r.