Rozdział 4 - Korporacja uczonych Akademii - Polska Akademia Nauk.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2020.1796 t.j.

Akt obowiązujący
Wersja od: 1 lipca 2021 r.

Rozdział  4

Korporacja uczonych Akademii

Korporacja uczonych Akademii obejmuje:

1)
wydziały, w liczbie nie większej niż pięć;
2)
oddziały;
3)
komitety naukowe;
4)
komitety problemowe;
5)
akademię młodych uczonych;
6)
komisję do spraw etyki w nauce;
7)
komisję rewizyjną.
1. 
Liczbę oraz nazwy wydziałów Akademii określa jej statut.
2. 
Każdy członek Akademii, stosownie do specjalności naukowej, którą reprezentuje, wchodzi w skład jednego wydziału.
3. 
Członkowie Akademii wchodzą w ramach każdego wydziału do rady kuratorów dla instytutów naukowych lub centrów, o których mowa w art. 57, których działalność naukowa odpowiada zakresowi działania danego wydziału. Prezes Akademii na wniosek Prezydium Akademii powołuje w skład każdej z rad kuratorów dwóch wybitnych uczonych reprezentujących zagraniczne środowisko naukowe oraz po dwóch wybitnych uczonych polskich niebędących członkami Akademii.
4. 
Do zadań rad kuratorów należy:
1)
przeprowadzanie okresowej oceny instytutów naukowych na potrzeby Akademii i jej organów, w tym wyznaczanie krajowych i międzynarodowych audytorów i rozpatrywanie ich raportów;
2)
występowanie do Prezesa Akademii z wnioskami o utworzenie, połączenie, podział, reorganizację, przekształcenie albo likwidację instytutu naukowego;
3)
przeprowadzanie konkursów na stanowisko dyrektora instytutu naukowego, w tym powoływanie komisji konkursowej;
4)
dokonywanie oceny komitetów naukowych.
5. 
Rada kuratorów właściwego wydziału wybiera ze swojego grona przewodniczącego i jego zastępcę. Kadencja przewodniczącego rady kuratorów i jego zastępcy trwa 4 lata. Na podstawie dokonanego wyboru Prezes Akademii nawiązuje stosunek pracy z przewodniczącym i zastępcą przewodniczącego rady kuratorów.
6. 
Sposób funkcjonowania rady kuratorów oraz tryb wyboru jej przewodniczącego i jego zastępcy określa regulamin uchwalony przez radę kuratorów.

Nadzór nad pracami wydziału sprawuje wiceprezes Akademii, wskazany przez Prezesa Akademii, zgodnie ze specjalnością naukową, którą reprezentuje.

1. 
Wydział uczestniczy w wykonywaniu zadań Akademii w dyscyplinach naukowych objętych zakresem jego działania.
2. 
Wydział koordynuje działalność instytutów naukowych objętych zakresem jego działania, w szczególności opiniuje wnioski z okresowej oceny instytutów naukowych Akademii, o której mowa w art. 28 ust. 4 pkt 1, oraz współdziała z Kancelarią Akademii w zakresie zapewnienia nieruchomości dla istniejących i nowo tworzonych jednostek naukowych i innych jednostek organizacyjnych Akademii.
3. 
Wydział koordynuje i nadzoruje działalność komitetów naukowych objętych zakresem jego działania.
4. 
Do podejmowania uchwał wydziału stosuje się przepisy art. 14 ust. 3.
1. 
Oddział może być utworzony w celu wykonywania zadań Akademii w określonym regionie kraju.
2. 
W skład oddziału wchodzą członkowie krajowi mający miejsce zamieszkania lub zatrudnienia w danym regionie kraju oraz inni członkowie krajowi deklarujący chęć uczestniczenia w pracach oddziału.
3. 
Utworzenie i likwidacja oddziału wymaga uchwały Zgromadzenia Ogólnego Akademii, zatwierdzonej przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego i nauki.
4. 
Organami oddziału są: prezes oddziału i prezydium oddziału.
5. 
W skład prezydium oddziału wchodzą: prezes oddziału, jego zastępcy oraz inne osoby wybrane przez członków, o których mowa w ust. 2.
6. 
Zgromadzenie członków oddziału wybiera na 4-letnią kadencję prezydium i prezesa oddziału. Tryb wyboru prezydium i prezesa oddziału określa regulamin uchwalony przez zgromadzenie członków oddziału. Na podstawie dokonanego wyboru Prezes Akademii nawiązuje stosunek pracy z prezesem oddziału.
7. 
Prezes oddziału może pełnić swoją funkcję nie dłużej niż przez dwie kadencje.
8. 
Organizację i szczegółowy zakres działania oddziału oraz zadania jego organów, o których mowa w ust. 4, określa statut oddziału uchwalony przez Prezydium Akademii.
9. 
Do zakresu działania oddziału należy w szczególności:
1)
integracja życia naukowego i współpraca ze wszystkimi instytucjami naukowymi w określonym regionie kraju;
2)
współdziałanie z organami samorządu terytorialnego i organami administracji rządowej w województwie, w szczególności przez wykonywanie ekspertyz na rzecz tych organów;
3)
pozyskiwanie środków europejskich i innych środków pochodzących ze źródeł zagranicznych na rzecz realizacji badań naukowych i prac rozwojowych, w szczególności dotyczących tematyki regionalnej;
4)
inicjowanie i prowadzenie międzynarodowej współpracy naukowej z regionami państw członkowskich Unii Europejskiej oraz z innymi krajami sąsiadującymi z Rzecząpospolitą Polską;
5)
upowszechnianie i promocja działalności naukowej;
6)
współpraca z Kancelarią Akademii w zakresie gospodarowania nieruchomościami.
10. 
Obsługę administracyjną oddziału sprawuje Kancelaria Akademii.

Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego i nauki określi, w drodze rozporządzenia, wysokość wynagrodzenia prezesów oddziałów oraz przewodniczących i wiceprzewodniczących rad kuratorów, uwzględniając kwalifikacje poszczególnych osób, pełnione funkcje oraz zakres realizowanych przez nie obowiązków.

Komitet naukowy jest samorządną reprezentacją dyscypliny lub pokrewnych dyscyplin naukowych służącą integrowaniu uczonych z całego kraju.

Zgromadzenie Ogólne Akademii tworzy komitety naukowe, wskazując wydziały, z którymi one współpracują.

1. 
W skład komitetu naukowego wchodzą członkowie krajowi Akademii zgodnie z ich specjalnością naukową oraz osoby wybrane przez właściwe środowisko naukowe.
2. 
Organami komitetu naukowego są: przewodniczący komitetu naukowego oraz prezydium komitetu naukowego.
3. 
W skład prezydium komitetu naukowego wchodzą: przewodniczący komitetu naukowego, jego zastępcy oraz inne osoby, wybrane przez członków komitetu naukowego.
4. 
Przewodniczącego komitetu naukowego powołuje Prezydium Akademii.
5. 
Komitet naukowy może powołać do swojego składu specjalistów z różnych dziedzin życia gospodarczego i społecznego oraz praktycznego zastosowania nauki.
6. 
Kadencja komitetu naukowego i jego organów trwa 4 lata i rozpoczyna się od dnia pierwszego zebrania w nowo wybranym składzie.
7. 
Przewodniczący komitetu naukowego może pełnić tę funkcję nie dłużej niż przez dwie kolejne kadencje.
8. 
Przewodniczący komitetu naukowego, który nie jest członkiem Akademii, uczestniczy w zebraniach właściwego wydziału, bez głosu stanowiącego.
9. 
Tryb wyboru członków komitetu naukowego i jego organów określa regulamin uchwalony przez Prezydium Akademii.
1. 
Do zadań komitetu naukowego należy w szczególności:
1)
rozważanie istotnych problemów reprezentowanej dyscypliny lub pokrewnych dyscyplin naukowych oraz organizowanie w tym celu debat, dyskusji i konferencji naukowych;
2)
upowszechnianie wyników debat, dyskusji i konferencji naukowych, o których mowa w pkt 1;
3)
przeprowadzanie ocen stanu i potrzeb reprezentowanej dyscypliny lub pokrewnych dyscyplin naukowych oraz instytucji naukowych, z ich własnej inicjatywy lub na wniosek jednego z organów Akademii;
4)
przygotowywanie opinii, ocen, ekspertyz i prognoz naukowych dotyczących reprezentowanej dyscypliny lub pokrewnych dyscyplin naukowych;
5)
współpraca z organami i instytutami naukowymi Akademii we wspieraniu rozwoju osób rozpoczynających karierę naukową;
6)
współdziałanie przy wprowadzaniu w życie i upowszechnianiu wyników działalności naukowej;
7)
dbałość o reprezentatywny wkład nauki polskiej w rozwój nauki w świecie, w tym przez rozwój współpracy międzynarodowej;
8)
wspólne z innymi komitetami naukowymi przygotowywanie multidyscyplinarnych opracowań naukowych, z ich własnej inicjatywy lub na wniosek jednego z organów Akademii;
9)
ocena wydawnictw naukowych.
2. 
Działalność komitetu naukowego podlega ocenie raz w okresie kadencji. Wiceprezes Akademii nadzorujący prace wydziału, z którym współpracuje komitet naukowy, po upływie 2 lat od rozpoczęcia kadencji zarządza przeprowadzenie oceny przez radę kuratorów wydziału.
1. 
Komitet problemowy może być utworzony przez Prezydium Akademii na wniosek Prezesa Akademii.
2. 
Uchwała Prezydium Akademii o utworzeniu komitetu problemowego określa jego zadania i strukturę organizacyjną.
3. 
Przewodniczącego oraz członków komitetu problemowego powołuje Prezydium Akademii.
4. 
Komitet problemowy może działać przy Prezydium Akademii albo przy wydziale.
1. 
W celu promowania działalności naukowej prowadzonej przez wybitnych młodych przedstawicieli nauki polskiej tworzy się akademię młodych uczonych.
2. 
Szczegółowe zasady wyboru członków i organów akademii młodych uczonych, zakres jej działania i strukturę organizacyjną określa statut Akademii.
3. 
Akademia młodych uczonych liczy nie więcej niż 10% ustawowej liczby członków krajowych Akademii.
1. 
Komisja do spraw etyki w nauce wyraża opinie w sprawach dotyczących naruszeń zasad etyki w nauce przez pracownika uczelni, jednostki naukowej Akademii oraz instytutu badawczego, o którym mowa w ustawie z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1383), w szczególności w postępowaniach prowadzonych przez komisje dyscyplinarne.
2. 
Komisja do spraw etyki w nauce może z własnej inicjatywy kierować sprawy dotyczące naruszeń zasad etyki w nauce przez pracowników, o których mowa w ust. 1, do właściwych komisji dyscyplinarnych z zaleceniem przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego. Informację o wynikach takiego postępowania właściwa komisja dyscyplinarna przekazuje po jego zakończeniu, bez zbędnej zwłoki, do wiadomości komisji do spraw etyki w nauce.
3. 
Komisja do spraw etyki w nauce opracowuje kodeks etyki pracownika naukowego oraz prowadzi działalność mającą na celu upowszechnianie standardów rzetelności badań naukowych.
4. 
Kadencja komisji do spraw etyki w nauce trwa 4 lata i odpowiada kadencji organów Akademii.
1. 
W skład komisji do spraw etyki w nauce wchodzi nie więcej niż dziewięć osób reprezentujących środowisko nauki i szkolnictwa wyższego w Rzeczypospolitej Polskiej.
2. 
Komisja do spraw etyki w nauce wybiera swojego przewodniczącego na pierwszym posiedzeniu.
3. 
Komisja do spraw etyki w nauce orzeka w zespołach trzyosobowych.
4. 
Skład zespołu orzekającego oraz przewodniczącego zespołu ustala przewodniczący komisji do spraw etyki w nauce.
5. 
Obsługę administracyjną komisji do spraw etyki w nauce sprawuje Kancelaria Akademii.
6. 
Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego i nauki określi, w drodze rozporządzenia, tryb wyboru członków komisji do spraw etyki w nauce oraz tryb jej prac i sposób wykorzystania wiążących opinii komisji oraz sposób finansowania, mając na uwadze zapewnienie jej sprawnego działania.
1. 
Komisja rewizyjna kontroluje działalność finansową i gospodarczą Akademii.
2. 
Skład komisji rewizyjnej oraz szczegółowy zakres jej działalności określa statut Akademii.

Posiedzenia gremiów kolegialnych podmiotów, o których mowa w art. 27 pkt 1 і 2, oraz posiedzenia podmiotów, o których mowa w art. 27 pkt 3-7, mogą być przeprowadzane przy użyciu środków komunikacji elektronicznej, zapewniających w szczególności:

1)
transmisję posiedzenia w czasie rzeczywistym między jego uczestnikami,
2)
wielostronną komunikację w czasie rzeczywistym, w ramach której uczestnicy posiedzenia mogą wypowiadać się w jego toku

- z zachowaniem niezbędnych zasad bezpieczeństwa.