Policja.
Dz.U.2023.171 t.j.
Akt obowiązującyUSTAWA
z dnia 6 kwietnia 1990 r.
o Policji 1
Przepisy ogólne
Przepisy ogólne
W zakresie, trybie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach zadania przewidziane dla Policji wykonują w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz w stosunku do żołnierzy Żandarmeria Wojskowa i wojskowe organy porządkowe.
Wojewoda oraz wójt (burmistrz, prezydent miasta) lub starosta sprawujący władzę administracji ogólnej oraz organy gminy, powiatu i samorządu województwa wykonują zadania w zakresie ochrony bezpieczeństwa lub porządku publicznego na zasadach określonych w ustawach.
Obowiązku doręczenia korespondencji przy wykorzystaniu publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego albo publicznej usługi hybrydowej, o których mowa w ustawie z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 569 i 1002), nie stosuje się:
Organizacja Policji
Organizacja Policji
Policjant oraz osoba powoływana na stanowisko Komendanta CBŚP, zastępcy Komendanta CBŚP, Komendanta BSWP, zastępcy Komendanta BSWP, dowódcy BOA, zastępcy dowódcy BOA, dowódcy samodzielnego pododdziału kontrterrorystycznego Policji, zastępcy dowódcy samodzielnego pododdziału kontrterrorystycznego Policji, Komendanta CBZC, zastępcy Komendanta CBZC, Dyrektora CLKP, zastępcy Dyrektora CLKP, komendanta wojewódzkiego Policji, Komendanta Stołecznego Policji, zastępcy komendanta wojewódzkiego Policji, zastępcy Komendanta Stołecznego Policji, komendanta powiatowego (miejskiego) Policji, komendanta rejonowego Policji, zastępcy komendanta powiatowego (miejskiego) Policji, zastępcy komendanta rejonowego Policji, komendanta komisariatu Policji, zastępcy komendanta komisariatu Policji, komendanta komisariatu specjalistycznego Policji, a także mianowana na stanowisko dyrektora i zastępcy dyrektora komórki organizacyjnej oraz naczelnika mogą zostać poddani weryfikacji, o której mowa w art. 11a ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 21 czerwca 1996 r. o szczególnych formach sprawowania nadzoru przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych. Weryfikacja, o której mowa w zdaniu pierwszym, może być prowadzona także wobec policjanta oraz osoby, którzy zajmują te stanowiska.
Komendant wojewódzki Policji oraz komendant powiatowy (miejski) Policji są przełożonymi policjantów na terenie swojego działania.
Komendant Główny Policji, komendant wojewódzki Policji, komendant powiatowy (miejski) Policji wykonują swoje zadania przy pomocy podległych im komend, a komendant komisariatu Policji - przy pomocy komisariatu.
Kierownicy jednostek organizacyjnych Policji są obowiązani współdziałać z Biurem Nadzoru Wewnętrznego w zakresie realizacji jego zadań, w szczególności:
dla policjantów właściwych miejscowo komend powiatowych (miejskich) i komisariatów, którzy realizują zadania z zakresu służby prewencyjnej.
Zakres uprawnień Policji
Zakres uprawnień Policji
Minister właściwy do spraw wewnętrznych, z zachowaniem przepisów o ochronie informacji niejawnych, podejmuje decyzję o objęciu przez Policję ochroną obiektów, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 4a, oraz o zakresie realizowanych wobec nich działań.
- kierując się potrzebą zapewnienia skuteczności działań podejmowanych przez Policję oraz potrzebą zapewnienia poszanowania praw osób, wobec których działania te są podejmowane.
Policjant, w przypadku wydania nakazu i zakazu, zakazu zbliżania, zakazu kontaktowania lub zakazu wstępu, poucza osobę stosującą przemoc domową o przyczynach ich wydania, o możliwości i sposobie złożenia zażalenia, a także, w przypadku wydania nakazu i zakazu - informuje o danych teleadresowych właściwych miejscowo placówek zapewniających miejsca noclegowe oraz placówek prowadzących programy korekcyjno-edukacyjne dla osób stosujących przemoc domową lub programy psychologiczno-terapeutyczne dla osób stosujących przemoc domową.
Informacje uzyskane podczas realizacji czynności, o których mowa w art. 15 ust. 1 pkt 5a i 5b, w tym dane osobowe niezawierające dowodów pozwalających na wszczęcie postępowania karnego albo postępowania w sprawach o wykroczenia, postępowania dyscyplinarnego lub mogących być wykorzystanymi w postępowaniu w ramach czynności wyjaśniających albo dowodów mających znaczenie dla toczących się takich postępowań, Policja przechowuje przez okres co najmniej 30 dni, nie dłużej jednak niż 60 dni od dnia zarejestrowania, a następnie je niszczy. W przypadku czynności operacyjno-rozpoznawczych terminy, o których mowa w zdaniu pierwszym, są liczone od dnia zakończenia realizacji tych czynności.
W przypadkach, o których mowa w art. 15 ust. 1 pkt 5b, z wyłączeniem działań kontrterrorystycznych oraz wspierania działań jednostek organizacyjnych Policji przez służbę kontrterrorystyczną w warunkach szczególnego zagrożenia lub wymagających użycia specjalistycznych sił i środków oraz specjalistycznej taktyki działań, funkcjonariusz Policji w miarę możliwości uprzedza osobę, wobec której podejmuje czynności, o rejestrowaniu obrazu lub dźwięku.
Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia, sposób:
- w szczególności gdy czynności te przeprowadza się w przypadku zatrzymywania osoby zgodnie z art. 15 ust. 1 pkt 2-3, umieszczania osoby w jednostce organizacyjnej Policji w pomieszczeniu dla osób zatrzymanych lub doprowadzonych w celu wytrzeźwienia, w pokoju przejściowym, w tymczasowym pomieszczeniu przejściowym lub w policyjnej izbie dziecka, przejmowania osoby w związku z wykonywanymi czynnościami przez Policję, a także po zakończeniu widzenia lub innej czynności związanej z kontaktem osoby zatrzymanej, konwojowanej lub doprowadzonej z innymi osobami lub po każdorazowej utracie kontaktu wzrokowego z osobą konwojowaną lub doprowadzaną.
Wobec nieletniego doprowadzonego do policyjnej izby dziecka, w przypadkach, o których mowa w art. 11 pkt 1-3, 8 i 10-14 ustawy z dnia 24 maja 2013 r. o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej, policjanci mogą użyć środka przymusu bezpośredniego, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 1, pkt 2 lit. a i b, pkt 3, 4, 6, 7, pkt 12 lit. a i pkt 13 tej ustawy.
- jeżeli użycie oddziałów lub pododdziałów Policji okaże się lub może okazać się niewystarczające, do pomocy oddziałom i pododdziałom Policji mogą być użyte oddziały i pododdziały Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, zwane dalej "Siłami Zbrojnymi".
- gdy inne środki okazały się bezskuteczne albo będą nieprzydatne, sąd okręgowy może, w drodze postanowienia, zarządzić kontrolę operacyjną, na pisemny wniosek Komendanta Głównego Policji, Komendanta CBŚP, Komendanta BSWP albo Komendanta CBZC, złożony po uzyskaniu pisemnej zgody Prokuratora Generalnego, albo na pisemny wniosek komendanta wojewódzkiego Policji, złożony po uzyskaniu pisemnej zgody prokuratora okręgowego właściwego ze względu na siedzibę składającego wniosek organu Policji.
Do zażalenia stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania karnego.
- udostępnia się nieodpłatnie, w formie pisemnej lub za pomocą środków komunikacji elektronicznej, na wniosek Komendanta Głównego Policji, Komendanta CBŚP, Komendanta BSWP, Komendanta CBZC albo komendanta wojewódzkiego Policji lub upoważnionych przez nich pisemnie funkcjonariuszy.
- na udzielenie wiadomości stanowiącej informację niejawną uprawnionemu podmiotowi.
- oraz może je przetwarzać bez wiedzy i zgody osoby, której dotyczą.
- oraz może je przetwarzać bez wiedzy i zgody osoby, której dotyczą.
Informacje, w tym dane osobowe, przetwarzane w zbiorze danych DNA udostępnia się bezpłatnie organom prowadzącym postępowanie karne, postępowanie w sprawach nieletnich lub prowadzącym czynności wykrywcze lub identyfikacyjne.
- zwane dalej "zbiorami danych daktyloskopijnych".
Informacje, w tym dane osobowe, wprowadza się do zbiorów danych daktyloskopijnych na podstawie wniosku organu prowadzącego postępowanie lub poszukiwanie osoby zaginionej.
Informacje, w tym dane osobowe, przetwarzane w zbiorach danych daktyloskopijnych oraz uzyskane w wyniku ich przetwarzania są udzielane bezpłatnie organom prowadzącym:
Usunięcia informacji, w tym danych osobowych, ze zbioru danych daktyloskopijnych, w tym zniszczenia kart daktyloskopijnych i chejroskopijnych, dokonuje komisja powołana przez Komendanta Głównego Policji, sporządzając z tych czynności protokół.
Zadania, o których mowa w art. 21a-21c oraz art. 21h-21n, Komendant Główny Policji realizuje przy pomocy CLKP.
Bandera i znaki rozpoznawcze
Bandera i znaki rozpoznawcze
Jednostki pływające Policji podnoszą jako banderę flagę państwową z godłem Rzeczypospolitej Polskiej, określoną w odrębnych przepisach.
Służba w Policji
Służba w Policji
- następuje z uwzględnieniem wymagań dotyczących pełnienia służby kontrterrorystycznej.
- postępowanie kwalifikacyjne składa się z następujących etapów: złożenia podania o przyjęcie do służby, kwestionariusza osobowego kandydata do służby w Policji, a także dokumentów stwierdzających wymagane wykształcenie i kwalifikacje zawodowe oraz zawierających dane o uprzednim zatrudnieniu, rozmowy kwalifikacyjnej, ustalenia zdolności fizycznej i psychicznej do służby w Policji, sprawdzenia w ewidencjach, rejestrach i kartotekach, w tym w policyjnych zbiorach danych, prawdziwości danych zawartych w kwestionariuszu osobowym kandydata oraz z postępowania sprawdzającego, które jest określone w przepisach o ochronie informacji niejawnych.
- uzyskane w postępowaniu, o którym mowa w ust. 2, uznaje się w postępowaniu, o którym mowa w ust. 5 lub 12.
- uzyskane w postępowaniu, o którym mowa w ust. 5 lub 12, uznaje się w postępowaniu, o którym mowa w ust. 2.
- uwzględniając powszechność dostępu do informacji o postępowaniu kwalifikacyjnym, czynności niezbędne do przeprowadzenia postępowania kwalifikacyjnego i ustalenia w jego toku predyspozycji kandydata, wykształcenie, kwalifikacje lub uprawnienia osób przeprowadzających test sprawności fizycznej, badanie psychologiczne, badanie psychofizjologiczne oraz sprawdzenie wiedzy i umiejętności z zakresu informatyki, funkcjonowania systemów informatycznych, systemów teleinformatycznych, sieci teleinformatycznych oraz znajomości języka obcego obejmującej te dziedziny, a także potrzebę zapewnienia sprawności prowadzenia tego postępowania, przejrzystości stosowanych kryteriów oceny, obiektywności wyników postępowania i wyboru kandydatów posiadających w największym stopniu cechy, umiejętności oraz kwalifikacje przydatne do realizacji zadań służbowych, w tym uwzględniając wymagania do pełnienia służby w jednostkach organizacyjnych Policji, o których mowa w w art. 5a, art. 5b, art. 5d i art. 5e, oraz służbie kontrterrorystycznej.
"Ja, obywatel Rzeczypospolitej Polskiej, świadom podejmowanych obowiązków policjanta, ślubuję: służyć wiernie Narodowi, chronić ustanowiony Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej porządek prawny, strzec bezpieczeństwa Państwa i jego obywateli, nawet z narażeniem życia. Wykonując powierzone mi zadania, ślubuję pilnie przestrzegać prawa, dochować wierności konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej, przestrzegać dyscypliny służbowej oraz wykonywać rozkazy i polecenia przełożonych. Ślubuję strzec tajemnic związanych ze służbą, honoru, godności i dobrego imienia służby oraz przestrzegać zasad etyki zawodowej".
- i zdanie egzaminu końcowego;
Na szkolenie, o którym mowa w art. 34 ust. 8 pkt 1, policjanta kieruje przełożony za pośrednictwem komórki organizacyjnej Policji właściwej w sprawach szkolenia Komendy Głównej Policji, CBŚP, BSWP, CBZC, CLKP, komendy wojewódzkiej Policji, Komendy Stołecznej Policji, Akademii Policji w Szczytnie albo szkoły policyjnej.
W przypadku wystąpienia sytuacji szczególnych wymagających ochrony bezpieczeństwa policjantów, w tym w przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego, stanu epidemii lub wprowadzenia stanu klęski żywiołowej, Komendant Główny Policji, na czas wynikający z określonej potrzeby, może wprowadzić organizację szkolenia, o którym mowa w art. 34 ust. 8 pkt 1, oraz organizację doskonalenia zawodowego, o którym mowa w art. 34h ust. 2 pkt 1 i 2 oraz ust. 3, w systemie skoszarowanym.
Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia:
- mając na uwadze zapewnienie właściwego przygotowania policjantów do wykonywania zadań służbowych oraz konieczność zapewnienia właściwej realizacji oraz prawidłowego dokumentowania szkoleń, o których mowa w art. 34 ust. 8 pkt 1 oraz w art. 30 ust. 2a, i doskonalenia zawodowego oraz przebiegu egzaminów końcowych.
Policjanta, za jego zgodą, przenosi na stanowisko związane z bezpośrednim rozpoznawaniem i zwalczaniem przestępstw popełnionych przy użyciu systemu informatycznego, systemu teleinformatycznego lub sieci teleinformatycznej oraz zapobieganiem tym przestępstwom, a także wykrywaniem i ściganiem sprawców tych przestępstw w CBZC Komendant Główny Policji, na wniosek Komendanta CBZC, po uzyskaniu przez policjanta pozytywnego wyniku sprawdzenia wiedzy, umiejętności i znajomości języka, o którym mowa w art. 25 ust. 12 pkt 2.
Oddelegowanie do wykonywania zadań służbowych poza Policją następuje po zapoznaniu się policjanta z treścią wniosku oraz po wyrażeniu przez niego zgody na oddelegowanie w formie pisemnego oświadczenia wskazującego nazwę instytucji krajowej lub instytucji zagranicznej, nazwę stanowiska służbowego lub pełnionej funkcji, a także okres oddelegowania.
Komendant Główny Policji może z własnej inicjatywy oddelegować policjanta do wykonywania zadań służbowych poza Policją.
o którym mowa w art. 36b, jeśli kwestie te nie zostały wcześniej uzgodnione;
Do policjanta oddelegowanego do wykonywania zadań służbowych w instytucji krajowej stosuje się przepisy, które mają zastosowanie do pracowników zatrudnionych na stanowiskach analogicznych do zajmowanego przez niego stanowiska służbowego, w szczególności dotyczące obowiązków pracodawcy i pracownika, regulaminów pracy, wyróżnień, odpowiedzialności materialnej pracowników, czasu pracy, bezpieczeństwa i higieny pracy, a także funduszu nagród, z wyłączeniem pozostałych przepisów w sprawie wynagrodzeń oraz innych świadczeń i należności pieniężnych wynikających ze stosunku pracy.
Kierownik lub dyrektor generalny urzędu, jednostki organizacyjnej lub służby, do których oddelegowano policjanta, na wniosek Komendanta Głównego Policji lub upoważnionej przez niego osoby przesyła informacje dotyczące oceny wykonywania przez policjanta zadań i obowiązków w czasie trwania oddelegowania, w celu i zakresie niezbędnym do sporządzenia opinii służbowej.
Należności i świadczenia, o których mowa w art. 36m ust. 2, nie przysługują, jeżeli policjant otrzymuje od instytucji zagranicznej lub instytucji finansującej świadczenia pieniężne na cele analogiczne do określonych w tych przepisach.
Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia, wysokość, tryb przyznawania i wypłaty należności przysługujących policjantowi oddelegowanemu do instytucji zagranicznej, o których mowa w art. 36m ust. 2, oraz właściwość przełożonych w tych sprawach, a także sposób i zakres składania informacji przełożonemu w związku z oddelegowaniem do instytucji zagranicznej, mając na względzie zapewnienie sprawnej i terminowej wypłaty należności.
Policjantowi można powierzyć pełnienie obowiązków służbowych na innym stanowisku w tej samej miejscowości na czas nieprzekraczający 12 miesięcy; w takim przypadku uposażenie policjanta nie może być obniżone.
Policjanta w przypadku zwolnienia z dotychczas zajmowanego stanowiska służbowego można przenieść do dyspozycji przełożonego właściwego w sprawach osobowych, na okres:
Równorzędnym stanowiskiem służbowym jest stanowisko zaszeregowane do tej samej grupy uposażenia zasadniczego i takiego samego stopnia etatowego.
Policjant może być skierowany do komisji lekarskiej podległej ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych: