Podstawy programowe kształcenia w zawodach: blacharz, blacharz samochodowy, koszykarz-plecionkarz, kucharz, mechanik pojazdów samochodowych, monter kadłubów okrętowych, technik bezpieczeństwa i higieny pracy, technik pożarnictwa, technik technologii wyrobów skórzanych i złotnik-jubiler.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2006.62.439

Akt utracił moc

Wersja od: 13 kwietnia 2006 r.

ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA EDUKACJI I NAUKI¹⁾

z dnia 31 marca 2006 r.

w sprawie podstaw programowych kształcenia w zawodach: blacharz, blacharz samochodowy, koszykarz-plecionkarz, kucharz, mechanik pojazdów samochodowych, monter kadłubów okrętowych, technik bezpieczeństwa i higieny pracy, technik pożarnictwa, technik technologii wyrobów skórzanych i złotnik-jubiler

Na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 2 lit. d ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.²⁾) zarządza się, co następuje:

§ 1.

Określa się podstawy programowe kształcenia w następujących zawodach objętych klasyfikacją zawodów szkolnictwa zawodowego, stanowiącą załącznik do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 8 maja 2004 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz. U. Nr 114, poz. 1195 oraz z 2005 r. Nr 116, poz. 969):

______

¹⁾ Minister Edukacji i Nauki kieruje działem administracji rządowej - oświata i wychowanie, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 31 października 2005 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Edukacji i Nauki (Dz. U. Nr 220, poz. 1886).

²⁾ Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 273, poz. 2703 i Nr 281, poz. 2781 oraz z 2005 r. Nr 17, poz. 141, Nr 94, poz. 788, Nr 122, poz. 1020, Nr 131, poz. 1091, Nr 167, poz. 1400 i Nr 249, poz. 2104.

ZAŁĄCZNIK Nr 1

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE BLACHARZ

SYMBOL CYFROWY 721[01]

I.

OPIS ZAWODU

1. W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent powinien umieć:

1) posługiwać się dokumentacją konstrukcyjną i technologiczną wyrobów blacharskich;

2) posługiwać się Dokumentacją Techniczno-Ruchową maszyn i urządzeń blacharskich;

3) sporządzać szkice wyrobów blacharskich;

4) dobierać materiały konstrukcyjne i pomocnicze zgodnie z dokumentacją techniczną;

5) wykonywać obliczenia technologiczne;

6) posługiwać się przyrządami pomiarowymi oraz aparaturą kontrolno-pomiarową;

7) posługiwać się narzędziami ręcznymi i mechanicznymi;

8) wykonywać trasowanie;

9) wykonywać podstawowe prace z zakresu obróbki ręcznej;

10) przygotowywać blachy do kształtowania i łączenia;

11) dokonywać łączenia różnego rodzaju blach oraz elementów z blachy;

12) dokonywać łączenia elementów niemetalowych;

13) wykonywać wyroby oraz ich elementy z blachy;

14) wykonywać proste operacje w zakresie ręcznego tłoczenia blach;

15) wykonywać obróbkę cieplną blach i części ozdobnych z blachy;

16) zabezpieczać wyroby z blachy przed korozją;

17) prowadzić prace montażowo-demontażowe wyrobów blacharskich;

18) dokonywać napraw i konserwacji zespołów oraz elementów blacharskich;

19) dokonywać konserwacji narzędzi, maszyn i urządzeń blacharskich;

20) sprawdzać jakość wykonania oraz naprawy wyrobów i zespołów z blachy;

21) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

22) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

23) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

24) komunikować się z uczestnikami procesu pracy;

25) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

26) przestrzegać przepisów prawa dotyczących wykonywanych zadań zawodowych;

27) korzystać z różnych źródeł informacji;

28) prowadzić działalność gospodarczą.

Kształtowanie postaw przedsiębiorczych oraz przygotowanie do wejścia na rynek pracy powinno przebiegać zarówno w trakcie kształcenia zawodowego, jak i podczas realizacji zajęć edukacyjnych "Podstawy przedsiębiorczości".

2. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie blacharz powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

1) wykonywania podstawowych prac ślusarskich;

2) wykonywania wyrobów i ich elementów z różnych rodzajów blachy o różnej grubości;

3) wykonywania montażu i demontażu elementów oraz zespołów blacharskich;

4) wykonywania operacji łączenia blach;

5) wykonywania naprawy i konserwacji elementów i wyrobów z blachy;

6) dokonywania kontroli jakości wykonanych prac;

7) wykonywania rozliczeń kosztów usługi.

3. Zawód blacharz jest zawodem szerokoprofilowym, umożliwiającym specjalizację pod koniec okresu kształcenia. Szkoła określa umiejętności specjalistyczne, biorąc pod uwagę potrzeby regionalnego rynku pracy i zainteresowania uczniów. Tematyka specjalizacji może dotyczyć:

1) blacharstwa przemysłowego;

2) blacharstwa budowlanego;

3) blacharstwa lotniczego;

4) blacharstwa okrętowego;

5) blacharstwa wyrobów artystycznych.

BLOK: TECHNICZNE PODSTAWY ZAWODU

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) stosować podstawowe prawa i zasady z zakresu mechaniki technicznej i elektrotechniki;

2) stosować zasady sporządzania rysunku technicznego maszynowego;

3) stosować techniki zapisu odwzorowań konstrukcyjnych;

4) odwzorowywać w rzutach prostokątnych i aksonometrycznych elementy konstrukcyjne z blachy oraz rodzaje ich połączeń;

5) wykonywać szkice elementów z blachy oraz typowych połączeń rozłącznych i nierozłącznych;

6) przedstawiać w uproszczeniach rysunkowych elementy z blachy;

7) wyjaśniać oznaczenia stosowane na rysunku technicznym maszynowym;

8) czytać dokumentację techniczną;

9) stosować podstawowe pojęcia oraz wielkości charakteryzujące obwody elektryczne;

10) rozróżniać źródła i odbiorniki energii elektrycznej;

11) mierzyć podstawowe wielkości elektryczne i geometryczne oraz interpretować wyniki pomiarów;

12) charakteryzować budowę oraz wyjaśniać działanie podstawowych maszyn i urządzeń elektrycznych;

13) odczytywać symbole graficzne i oznaczenia na schematach elektrycznych;

14) rozróżniać elementy instalacji elektrycznej: przewody, łączniki, osprzęt instalacyjny oraz zabezpieczenia;

15) stosować zasady bezpiecznej obsługi maszyn i urządzeń elektrycznych;

16) wyjaśniać działanie prostych układów automatyki;

17) określać właściwości materiałów stosowanych w blacharstwie;

18) wykonywać pomiary warsztatowe;

19) rozróżniać elementy maszyn i mechanizmy;

20) charakteryzować podstawowe połączenia rozłączne i nierozłączne;

21) charakteryzować procesy technologiczne obróbki cieplnej, cieplno-chemicznej, plastycznej, odlewnictwa i obróbki wiórowej;

22) wykonywać podstawowe prace z zakresu obróbki ręcznej i mechanicznej skrawaniem;

23) charakteryzować procesy tarcia, smarowania, zużycia oraz korozji metali;

24) posługiwać się normami, dokumentacją konstrukcyjną i technologiczną oraz Dokumentacją Techniczno-Ruchową;

25) stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska podczas użytkowania maszyn, urządzeń, narzędzi i przyrządów;

26) korzystać z katalogów, poradników.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) podstawy mechaniki technicznej;

2) zasady sporządzania rysunku technicznego;

3) rzutowanie prostokątne i aksonometryczne;

4) zasady wymiarowania;

5) zasady wykonywania widoków i przekrojów;

6) uproszczenia rysunkowe;

7) szkicowanie części maszyn i połączeń;

8) rysunki wykonawcze, złożeniowe, zabiegowe i operacyjne;

9) prąd elektryczny, pole magnetyczne i elektromagnetyzm;

10) obwody elektryczne prądu stałego i przemiennego;

11) podstawy miernictwa elektrycznego;

12) maszyny i urządzenia elektryczne;

13) instalacje elektryczne;

14) ochrona przeciwporażeniowa i bezpieczeństwo pracy przy urządzeniach elektrycznych;

15) podstawy elektroniki i automatyki;

16) podstawy metaloznawstwa i obróbki cieplnej;

17) podstawy metrologii;

18) mechanizmy i elementy maszyn;

19) techniki łączenia materiałów metalowych i niemetalowych;

20) odlewnictwo;

21) obróbka plastyczna;

22) obróbka ręczna;

23) obróbka mechaniczna skrawaniem;

24) zjawisko korozji i jej zapobieganie;

25) dokumentacja techniczna, Dokumentacja Techniczno-Ruchowa, normy PN, PN-EN, PN-ISO, PN-EN-ISO;

26) przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska.

BLOK: TECHNOLOGIA BLACHARSTWA

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) charakteryzować proces technologiczny;

2) określać właściwości materiałów stosowanych w pracach blacharskich;

3) dobierać metalowe i niemetalowe materiały konstrukcyjne oraz materiały pomocnicze;

4) dobierać narzędzia ręczne i mechaniczne, przyrządy pomiarowe, maszyny i urządzenia do wykonywanych prac blacharskich;

5) określać budowę i wyjaśniać działanie maszyn i urządzeń blacharskich;

6) użytkować i konserwować obrabiarki i urządzenia blacharskie;

7) wykonywać trasowanie;

8) przygotowywać blachy do obróbki;

9) wykonywać prace blacharskie narzędziami ręcznymi i mechanicznymi oraz elektronarzędziami;

10) wykonywać elementy z blachy na obrabiarkach i urządzeniach specjalnych;

11) rozróżniać zabiegi cieplne stosowane podczas obróbki blach;

12) wyjaśniać wpływ zabiegów cieplnych na właściwości i strukturę blach;

13) wykonywać obróbkę cieplną blach i elementów z blachy;

14) charakteryzować podstawowe procesy obróbki plastycznej blach;

15) charakteryzować technologie obróbki plastycznej na zimno;

16) charakteryzować operacje kucia swobodnego;

17) planować procesy kształtowania blach;

18) wykonywać operacje ciągnienia: wytłaczanie, przetłaczanie i dotłaczanie;

19) wykonywać operacje gięcia i wycinania elementów o złożonych kształtach geometrycznych z różnych materiałów;

20) wykonywać proste operacje ręcznego tłoczenia blach;

21) rozróżniać metody łączenia blach;

22) posługiwać się urządzeniami do łączenia blach;

23) stosować różne techniki łączenia blach;

24) wykonywać blaszane elementy urządzeń przemysłowych;

25) nakładać powłoki ochronne i dekoracyjne na elementy oraz wyroby z blachy;

26) dokonywać montażu i demontażu elementów oraz podzespołów wykonanych z blachy;

27) planować proces naprawy elementów i zespołów wykonanych z blachy;

28) dokonywać naprawy uszkodzonego oblachowania maszyn i urządzeń;

29) dokonywać naprawy wyrobów powszechnego użytku wykonanych z blachy;

30) kontrolować jakość wykonanych prac blacharskich;

31) posługiwać się dokumentacją technologiczną;

32) stosować programy komputerowe do wspomagania prac blacharskich;

33) stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska podczas wykonywania prac blacharskich.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) proces technologiczny;

2) materiały konstrukcyjne metalowe i niemetalowe, materiały pomocnicze;

3) maszyny i urządzenia blacharskie;

4) oprzyrządowanie technologiczne;

5) podstawy eksploatacji maszyn i urządzeń;

6) technika trasowania;

7) ścinanie, wycinanie, przecinanie;

8) obróbka cieplna blach;

9) metody kształtowania blach;

10) metody formowania blach wielkowymiarowych;

11) technologia nitowania blach;

12) technologia lutowania blach;

13) technologia spawania blach;

14) technologia zgrzewania blach;

15) technologia klejenia blach;

16) powłoki ochronne i dekoracyjne;

17) zasady montażu elementów i podzespołów blacharskich;

18) naprawa wyrobów i elementów wykonanych z blachy oraz materiałów niemetalowych;

19) prace demontażowe, montażowe, naprawcze i regulacyjne maszyn oraz urządzeń;

20) procedury określania jakości wykonanych prac blacharskich;

21) dokumentacja technologiczna;

22) bezpieczeństwo i higiena pracy, ochrona przeciwpożarowa oraz ochrona środowiska.

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

2) dobierać środki ochrony indywidualnej do rodzaju wykonywanej pracy;

3) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

4) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

5) interpretować podstawowe pojęcia gospodarki rynkowej;

6) sporządzać kalkulacje blacharskich usług produkcyjnych i naprawczych;

7) podejmować działania związane z poszukiwaniem pracy;

8) sporządzać dokumenty dotyczące zatrudnienia oraz prowadzenia działalności gospodarczej;

9) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

10) komunikować się i współpracować z zespołem;

11) rozwiązywać problemy techniczne w zakresie wykonywanych zadań zawodowych;

12) podejmować decyzje w zakresie wykonywanych zadań zawodowych;

13) przestrzegać zasad etyki;

14) doskonalić umiejętności zawodowe.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) bezpieczeństwo i higiena pracy;

2) ochrona przeciwpożarowa i ochrona środowiska;

3) elementy ergonomii;

4) zasady udzielania pierwszej pomocy;

5) podstawowe pojęcia gospodarki rynkowej;

6) kalkulacja usług blacharskich;

7) metody poszukiwania pracy;

8) dokumenty związane z zatrudnieniem i prowadzeniem działalności gospodarczej;

9) wybrane przepisy Kodeksu pracy;

10) zasady i metody komunikowania się;

11) elementy socjologii i psychologii pracy;

12) etyka;

13) formy doskonalenia zawodowego.

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

Nazwa bloku programowego	Minimalna liczba godzin w okresie kształcenia w %*
Techniczne podstawy zawodu	20
Technologia blacharstwa	50
Podstawy działalności zawodowej	10
Razem	80**

* Podział godzin na bloki programowe dotyczy kształcenia w szkołach dla młodzieży i w szkołach dla dorosłych (w formie stacjonarnej i zaocznej).

** Pozostałe 20 % godzin jest przeznaczone do rozdysponowania przez autorów programów nauczania na dostosowanie kształcenia do potrzeb rynku pracy, w tym na specjalizację.

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Do realizacji treści kształcenia, ujętych w blokach programowych, odpowiednie są następujące pomieszczenia dydaktyczne:

1) pracownia rysunku technicznego;

2) pracownia elektrotechniki i elektroniki;

3) pracownia technologii;

4) pracownia komputerowa;

5) warsztaty szkolne.

Pracownia rysunku technicznego powinna być wyposażona w:

1) stanowiska rysunkowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia);

2) przybory kreślarskie;

3) zestaw modeli wspomagających kształtowanie wyobraźni przestrzennej;

4) eksponaty i modele części maszyn;

5) modele wyrobów z blachy;

6) elementy wyrobów wykonanych z blachy;

7) przyrządy pomiarowe;

8) zestaw norm rysunkowych;

9) dokumentacje konstrukcyjne.

Pracownia elektrotechniki i elektroniki powinna być wyposażona w:

1) mierniki podstawowych wielkości elektrycznych;

2) elementy i układy elektryczne i elektroniczne;

3) podstawowe maszyny i urządzenia elektryczne;

4) schematy instalacji elektrycznych;

5) mechaniczne i elektryczne elementy i układy automatyki;

6) katalogi, normy PN, PN-EN, PN-ISO, PN-EN-ISO;

7) instrukcje obsługi maszyn i urządzeń elektrycznych.

Pracownia technologii powinna być wyposażona w:

1) dokumentacje technologiczne;

2) materiały, narzędzia i przyrządy stosowane w pracach blacharskich;

3) przyrządy pomiarowe;

4) modele maszyn i urządzeń stosowanych w pracach blacharskich;

5) urządzenia do łączenia blach i materiałów niemetalowych;

6) katalogi wyrobów blacharskich;

7) prospekty urządzeń i technologii;

8) instrukcje obsługi maszyn i urządzeń blacharskich;

9) normy PN, PN-EN, PN-ISO, PN-EN-ISO.

Pracownia komputerowa powinna być wyposażona w:

1) stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia);

2) drukarki;

3) pakiet programów biurowych;

4) programy do kosztorysowania napraw oraz prowadzenia gospodarki magazynowej.

Warsztaty szkolne powinny być wyposażone w:

1) przyrządy pomiarowe;

2) stanowiska do montażu i demontażu elementów oraz zespołów blacharskich;

3) stanowiska do ręcznej i mechanicznej obróbki skrawaniem;

4) stanowiska do trasowania blachy;

5) stanowiska do cięcia blachy;

6) stanowiska do ręcznego i mechanicznego kształtowania blachy;

7) stanowiska do łączenia blachy;

8) środki ochrony indywidualnej.

Pracownie powinny składać się z sali lekcyjnej i zaplecza magazynowo-socjalnego. W sali lekcyjnej należy zapewnić stanowisko pracy dla nauczyciela i odpowiednią liczbę stanowisk pracy dla uczniów.

W warsztatach szkolnych powinno znajdować się pomieszczenie do instruktażu.

Praktyczna nauka zawodu może odbywać się w warsztatach szkolnych, Centrach Kształcenia Praktycznego, Centrach Kształcenia Ustawicznego, w zakładach rzemieślniczych, przedsiębiorstwach produkcyjnych.

ZAŁĄCZNIK Nr 2

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE BLACHARZ SAMOCHODOWY

SYMBOL CYFROWY 721[03]

I.

OPIS ZAWODU

1. W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent powinien umieć:

1) posługiwać się dokumentacją technologiczną oraz instrukcjami obsługi pojazdów samochodowych;

2) sporządzać szkice elementów konstrukcyjnych blacharki samochodowej;

3) dobierać materiały konstrukcyjne i pomocnicze zgodnie z dokumentacją technologiczną;

4) wykonywać pomiary z zastosowaniem różnych technik, narzędzi i przyrządów;

5) wykonywać obliczenia technologiczne;

6) oceniać stan techniczny nadwozi pojazdów samochodowych oraz ich wyposażenia wewnętrznego i zewnętrznego;

7) rozróżniać rodzaje zużycia i uszkodzenia elementów nadwozi pojazdów samochodowych;

8) posługiwać się narzędziami ręcznymi i mechanicznymi w pracach blacharskich;

9) przygotowywać nadwozie pojazdu samochodowego do naprawy;

10) wykonywać trasowanie;

11) wykonywać podstawowe prace z zakresu obróbki ręcznej;

12) wykonywać operacje blacharskie;

13) łączyć różne rodzaje blach oraz elementy wykonane z blachy;

14) naprawiać nadwozia i kabiny samochodowe wykonane z blachy;

15) naprawiać elementy nadwozi samochodowych wykonanych z tworzyw sztucznych;

16) montować elementy nadwozia samochodowego oraz wyposażenia wewnętrznego i zewnętrznego po naprawie;

17) sprawdzać jakość wykonanych napraw nadwozi samochodowych oraz ich wyposażenia wewnętrznego i zewnętrznego;

18) wykonywać konserwację narzędzi, maszyn i urządzeń stosowanych w blacharstwie samochodowym;

19) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

20) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

21) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

22) komunikować się z uczestnikami procesu pracy;

23) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

24) przestrzegać przepisów prawa dotyczących wykonywanych zadań zawodowych;

25) korzystać z różnych źródeł informacji;

26) prowadzić działalność gospodarczą.

Kształtowanie postaw przedsiębiorczych oraz przygotowanie do wejścia na rynek pracy powinno przebiegać zarówno w trakcie procesu kształcenia zawodowego, jak i podczas realizacji zajęć edukacyjnych "Podstawy przedsiębiorczości".

2. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie blacharz samochodowy powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

1) wykonywania części zespołów blacharskich;

2) łączenia blach, elementów nadwozi i kabin pojazdów samochodowych;

3) wykonywania montażu i demontażu elementów nadwozi i kabin samochodowych;

4) usuwania uszkodzeń eksploatacyjnych i powypadkowych nadwozi samochodowych oraz ich wyposażenia wewnętrznego i zewnętrznego;

5) dokonywania kontroli jakości wykonywanych prac naprawczych i montażowych;

6) wykonywania rozliczeń kosztów usługi.

BLOK: TECHNICZNE PODSTAWY ZAWODU

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) stosować podstawowe prawa i zasady z zakresu mechaniki technicznej, hydrauliki, pneumatyki i elektrotechniki;

2) stosować zasady sporządzania rysunku technicznego maszynowego;

3) stosować techniki zapisu odwzorowań konstrukcyjnych;

4) przedstawiać w rzutach prostokątnych i aksonometrycznych elementy konstrukcyjne z blachy oraz rodzaje ich połączeń;

5) wykonywać szkice elementów blacharki samochodowej oraz typowych połączeń rozłącznych i nierozłącznych;

6) przedstawiać w uproszczeniach rysunkowych elementy z blachy;

7) wyjaśniać oznaczenia stosowane na rysunku technicznym maszynowym;

8) stosować podstawowe pojęcia oraz wielkości charakteryzujące obwody elektryczne;

9) rozróżniać źródła energii elektrycznej stosowane w pojazdach samochodowych;

10) czytać schematy elektryczne;

11) posługiwać się przyrządami do pomiaru podstawowych wielkości elektrycznych;

12) mierzyć podstawowe wielkości elektryczne oraz interpretować wyniki pomiarów;

13) wyjaśniać budowę i zasady działania podstawowych maszyn i urządzeń elektrycznych;

14) interpretować oznaczenia umieszczone na tabliczce znamionowej maszyn i urządzeń elektrycznych;

15) rozróżniać elementy instalacji elektrycznej pojazdu samochodowego;

16) rozróżniać funkcje podstawowych elementów elektronicznych;

17) rozróżniać elementy, podzespoły i urządzenia elektroniczne stosowane w pojazdach samochodowych;

18) stosować zasady bezpiecznej obsługi maszyn i urządzeń elektrycznych;

19) wyjaśniać pojęcia: tolerancja, pasowanie, chropowatość powierzchni;

20) wykonywać pomiary warsztatowe;

21) rozróżniać elementy maszyn i mechanizmy;

22) charakteryzować podstawowe połączenia rozłączne i nierozłączne;

23) wykonywać podstawowe obliczenia wytrzymałościowe połączeń;

24) charakteryzować proces technologiczny obróbki cieplnej, cieplno-chemicznej, plastycznej, odlewnictwa i obróbki wiórowej;

25) wykonywać prace z zakresu obróbki ręcznej i mechanicznej obróbki skrawaniem;

26) charakteryzować procesy: tarcia, smarowania, zużycia oraz korozji metali;

27) posługiwać się normami, dokumentacją konstrukcyjną i technologiczną;

28) stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska podczas wykonywania pomiarów;

29) korzystać z katalogów, poradników.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) podstawy mechaniki technicznej;

2) zasady tworzenia rysunku technicznego;

3) rzutowanie prostokątne i aksonometryczne;

4) zasady wymiarowania;

5) zasady wykonywania widoków i przekrojów;

6) uproszczenia rysunkowe;

7) szkicowanie części maszyn, elementów z blachy oraz połączeń;

8) rysunki wykonawcze, złożeniowe, zabiegowe i operacyjne;

9) prąd elektryczny, pole magnetyczne i elektromagnetyzm;

10) obwody elektryczne prądu stałego i przemiennego;

11) podstawy miernictwa elektrycznego;

12) podstawowe elementy i układy elektroniczne;

13) maszyny i urządzenia elektryczne;

14) ochrona przeciwporażeniowa i bezpieczeństwo pracy przy urządzeniach elektrycznych;

15) instalacje elektryczne pojazdów samochodowych;

16) tolerancja, pasowania i chropowatość powierzchni;

17) podstawy metrologii;

18) mechanizmy i elementy maszyn;

19) techniki łączenia materiałów;

20) napędy hydrauliczne i pneumatyczne;

21) podstawy obliczeń wytrzymałościowych;

22) podstawy metaloznawstwa, obróbki cieplnej i cieplno-chemicznej;

23) odlewnictwo;

24) obróbka plastyczna;

25) obróbka ręczna;

26) obróbka mechaniczna skrawaniem;

27) zjawisko korozji i jej zapobieganie;

28) dokumentacja techniczna, normy PN, PN-EN, PN-ISO, PN-EN-ISO;

29) przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska.

BLOK: TECHNOLOGIA BLACHARSTWA SAMOCHODOWEGO

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) charakteryzować proces technologiczny naprawy nadwozi samochodowych;

2) rozróżniać części pojazdów samochodowych;

3) rozróżniać układy funkcjonalne i zespoły konstrukcyjne samochodu;

4) klasyfikować rodzaje nadwozi pojazdów samochodowych;

5) określać budowę i wyjaśniać działanie wyposażenia wewnętrznego i zewnętrznego nadwozi samochodowych;

6) określać właściwości materiałów stosowanych w blacharstwie samochodowym;

7) dobierać metalowe i niemetalowe materiały konstrukcyjne oraz materiały pomocnicze;

8) dobierać narzędzia ręczne i mechaniczne, przyrządy pomiarowe, maszyny i urządzenia do wykonywania prac blacharskich;

9) określać budowę i wyjaśniać działanie maszyn i urządzeń blacharskich;

10) użytkować (obsługa operatorska) obrabiarki i urządzenia stosowane w produkcji i naprawach nadwozi pojazdów samochodowych;

11) wykonywać trasowanie;

12) przygotowywać blachy do obróbki plastycznej;

13) wykonywać operacje blacharskie narzędziami ręcznymi i mechanicznymi oraz elektronarzędziami;

14) charakteryzować obróbkę cieplną blach;

15) wyjaśniać wpływ obróbki cieplnej na właściwości i strukturę blachy;

16) wykonywać obróbkę cieplną blach i elementów z blachy;

17) charakteryzować technologie obróbki plastycznej;

18) wykonywać operacje ciągnienia;

19) wykonywać operacje gięcia i wycinania elementów o złożonych kształtach geometrycznych z arkuszy blach stalowych, metali nieżelaznych i ich stopów oraz tworzyw sztucznych;

20) rozróżniać metody łączenia blach;

21) posługiwać się urządzeniami do łączenia blach;

22) łączyć blachy różnymi technikami;

23) nakładać powłoki ochronne na wyroby z blachy;

24) rozpoznawać rodzaje zużycia i uszkodzenia nadwozi samochodowych oraz ich wyposażenia wewnętrznego i zewnętrznego;

25) charakteryzować proces naprawy nadwozia pojazdów samochodowych;

26) planować proces naprawy nadwozi;

27) przygotowywać nadwozie pojazdu samochodowego do naprawy;

28) stosować zabiegi cieplne i metody obróbki plastycznej do naprawy odkształceń szkieletu nadwozia;

29) dokonywać naprawy uszkodzeń korozyjnych nadwozia;

30) dokonywać naprawy niemetalowych elementów nadwozia;

31) montować elementy i podzespoły konstrukcyjne nadwozia po dokonaniu naprawy;

32) zabezpieczać elementy nadwozia przed korozją;

33) kontrolować jakość wykonanych prac;

34) konserwować narzędzia, przyrządy, maszyny i urządzenia stosowane w produkcji i naprawach nadwozi pojazdów samochodowych;

35) posługiwać się normami i dokumentacją technologiczną;

36) stosować programy komputerowe do wspomagania prac warsztatowych;

37) stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska podczas wykonywania prac blacharskich.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) proces technologiczny naprawy nadwozia oraz wyposażenia wewnętrznego i zewnętrznego pojazdu samochodowego;

2) budowa pojazdów samochodowych;

3) rodzaje i zadania nadwozi;

4) wyposażenie wewnętrzne i zewnętrzne nadwozi pojazdów samochodowych;

5) materiały konstrukcyjne metalowe i niemetalowe, materiały pomocnicze;

6) maszyny i urządzenia blacharskie;

7) podstawy eksploatacji maszyn i urządzeń blacharskich;

8) technika trasowania;

9) oprzyrządowanie technologiczne do procesu kształtowania blach;

10) technologia kształtowania blach;

11) metody formowania blach wielkowymiarowych;

12) obróbka plastyczna blach;

13) obróbka cieplna blach;

14) cięcie blach;

15) technologia łączenia blach;

16) powłoki ochronne;

17) zużycie i uszkodzenie nadwozi;

18) demontaż i montaż nadwozi pojazdów samochodowych;

19) metody prostowania odkształconego szkieletu nadwozia;

20) metody naprawy odkształceń blach nadwozia;

21) naprawa ubytków korozyjnych blach;

22) naprawa elementów nadwozia z tworzyw sztucznych;

23) procedury określania jakości wykonania prac blacharskich;

24) dokumentacja technologiczna;

25) oprogramowanie specjalistyczne do wspomagania prac warsztatowych z zakresu blacharstwa samochodowego;

26) przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska.

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

2) dobierać środki ochrony indywidualnej do rodzaju wykonywanej pracy;

3) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

4) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

5) interpretować podstawowe pojęcia gospodarki rynkowej;

6) podejmować działania związane z poszukiwaniem pracy;

7) dokonywać kwalifikacji uszkodzeń nadwozi pojazdów samochodowych;

8) sporządzać kalkulację kosztów usług produkcyjnych i naprawczych;

9) określać procedurę napraw blacharskich;

10) sporządzać zlecenia napraw;

11) negocjować warunki usługi;

12) oceniać jakość naprawy;

13) stosować programy komputerowe do kosztorysowania napraw nadwozia;

14) sporządzać dokumenty dotyczące zatrudnienia oraz prowadzenia działalności gospodarczej;

15) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

16) komunikować się i współpracować z zespołem;

17) rozwiązywać problemy techniczne w zakresie wykonywanych zadań zawodowych;

18) podejmować decyzje w zakresie wykonywanych zadań zawodowych;

19) przestrzegać zasad etyki;

20) doskonalić umiejętności zawodowe.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) bezpieczeństwo i higiena pracy;

2) ochrona przeciwpożarowa i ochrona środowiska;

3) elementy ergonomii;

4) zasady udzielania pierwszej pomocy;

5) podstawowe pojęcia gospodarki rynkowej;

6) metody poszukiwania pracy;

7) kwalifikowanie uszkodzeń;

8) kalkulacja usług blacharskich;

9) procedura napraw blacharskich;

10) świadczenie usług blacharskich;

11) jakość w sferze usług blacharskich;

12) programy komputerowe do kosztorysowania napraw nadwozia;

13) dokumenty związane z zatrudnieniem i prowadzeniem działalności gospodarczej;

14) wybrane przepisy Kodeksu pracy;

15) zasady i metody komunikowania się;

16) elementy socjologii i psychologii pracy;

17) etyka;

18) formy doskonalenia zawodowego.

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

Nazwa bloku programowego	Minimalna liczba godzin w okresie kształcenia w %*
Techniczne podstawy zawodu	20
Technologia blacharstwa samochodowego	55
Podstawy działalności zawodowej	10
Razem	85**

* Podział godzin na bloki programowe dotyczy kształcenia w szkołach dla młodzieży i w szkołach dla dorosłych (w formie stacjonarnej i zaocznej).

** Pozostałe 15 % godzin jest przeznaczone do rozdysponowania przez autorów programów nauczania na dostosowanie kształcenia do potrzeb rynku pracy.

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Do realizacji treści kształcenia, ujętych w blokach programowych, odpowiednie są następujące pomieszczenia dydaktyczne:

1) pracownia rysunku technicznego;

2) pracownia elektrotechniki i elektroniki;

3) pracownia technologii;

4) pracownia komputerowa;

5) warsztaty szkolne.

Pracownia rysunku technicznego powinna być wyposażona w:

1) stanowiska rysunkowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia);

2) przybory kreślarskie;

3) zestaw modeli wspomagających kształtowanie wyobraźni przestrzennej;

4) eksponaty i modele części maszyn;

5) elementy nadwozi samochodowych wykonane z blachy;

6) przyrządy pomiarowe;

7) zestaw norm rysunkowych;

8) dokumentacje konstrukcyjne;

9) katalogi wyrobów blacharki samochodowej.

Pracownia elektrotechniki i elektroniki powinna być wyposażona w:

1) mierniki podstawowych wielkości elektrycznych;

2) elementy i układy elektryczne i elektroniczne;

3) podstawowe maszyny i urządzenia elektryczne;

4) schematy instalacji elektrycznych pojazdów samochodowych;

5) elementy instalacji elektrycznej pojazdów samochodowych;

6) instrukcje dotyczące bezpiecznej pracy z urządzeniami elektrycznymi;

7) katalogi, normy PN, PN-EN, PN-ISO, PN-EN-ISO.

Pracownia technologii powinna być wyposażona w:

1) dokumentacje technologiczne;

2) materiały, narzędzia i przyrządy stosowane w pracach blacharskich;

3) przyrządy pomiarowe;

4) przyrządy i urządzenia do badania właściwości mechanicznych materiałów;

5) modele maszyn i urządzeń stosowanych w pracach blacharskich;

6) modele pojazdów samochodowych;

7) schematy budowy pojazdów samochodowych;

8) modele elementów blacharki samochodowej;

9) modele nadwozi samochodowych oraz ich wyposażenia wewnętrznego i zewnętrznego;

10) normy PN, PN-EN, PN-ISO, PN-EN-ISO, katalogi;

11) instrukcje obsługi maszyn i urządzeń blacharskich.

Pracownia komputerowa powinna być wyposażona w:

1) stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia);

2) pakiet programów biurowych;

3) programy do kosztorysowania napraw oraz prowadzenia gospodarki magazynowej.

Warsztaty szkolne powinny być wyposażone w:

1) stanowiska do montażu i demontażu elementów samochodu wykonanych z blachy;

2) stoły ślusarskie;

3) obrabiarki do metalu;

4) narzędzia mechaniczne, hydrauliczne i pneumatyczne do prac blacharskich;

5) maszyny i urządzenia blacharskie, takie jak: krawędziarka, zwijarka, zaginarka, żłobiarka, prasa, nożyce do blachy;

6) komplet do piaskowania;

7) podnośniki samochodowe;

8) uniwersalne urządzenia do napraw karoserii samochodowych;

9) nitownice mechaniczne i pneumatyczne;

10) urządzenia do spawania gazowego, zgrzewania i lutowania stosowane w blacharstwie samochodowym;

11) urządzenia do wykonywania powłok ochronnych;

12) płytę kontrolną;

13) przyrządy pomiarowe;

14) instrukcje obsługi maszyn i urządzeń.

W warsztatach szkolnych powinno znajdować się pomieszczenie do instruktażu.

Praktyczna nauka zawodu może odbywać się w warsztatach szkolnych, Centrach Kształcenia Praktycznego, Centrach Kształcenia Ustawicznego, zakładach usługowych blacharstwa samochodowego, przedsiębiorstwach produkcyjnych, punktach serwisowych i stacjach obsługi pojazdów samochodowych.

ZAŁĄCZNIK Nr 3

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE KOSZYKARZ-PLECIONKARZ

SYMBOL CYFROWY 742 [02]

I.

OPIS ZAWODU

1. W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent powinien umieć:

1) określać podstawowe wymagania dotyczące uprawy wikliny;

2) rozróżniać odmiany wierzby plecionkarskiej i inne materiały stosowane w produkcji wyrobów koszykarsko-plecionkarskich;

3) posługiwać się narzędziami oraz obsługiwać maszyny i urządzenia;

4) wykonywać prace związane z przetwórstwem i uszlachetnianiem wikliny oraz innych materiałów stosowanych w koszykarstwie-plecionkarstwie;

5) posługiwać się dokumentacją techniczną;

6) projektować wyroby koszykarsko-plecionkarskie;

7) wykonywać szkice aranżacji oraz wystroju wnętrz i ogrodów;

8) posługiwać się przyrządami pomiarowymi;

9) dobierać materiały i technologię wytwarzania wyrobów koszykarsko-plecionkarskich;

10) określać ilość, jakość i rodzaj materiału do wykonania wyrobu;

11) wykonywać podstawowe konstrukcje wyrobów plecionkarskich;

12) stosować różne rodzaje splotów plecionkarskich;

13) łączyć materiały plecionkarskie z innymi materiałami w jednym wyrobie;

14) wykonywać wyroby koszykarsko-plecionkarskie o różnym przeznaczeniu i konstrukcji;

15) stosować techniki wykończania i uszlachetniania wyrobów z uwzględnieniem materiałów ekologicznych;

16) dokonywać napraw i renowacji wyrobów plecionkarskich;

17) dokonywać oceny jakości oraz estetyki wykonania wyrobów gotowych;

18) dobierać sposoby pakowania i magazynowania wyrobów;

19) posługiwać się normami i instrukcjami;

20) prowadzić gospodarkę materiałowo-energetyczną;

21) ustalać koszty produkcji wyrobów;

22) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

23) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

24) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

25) komunikować się z uczestnikami procesu pracy;

26) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

27) przestrzegać przepisów prawa dotyczących wykonywanych zadań zawodowych;

28) korzystać z różnych źródeł informacji;

29) prowadzić działalność gospodarczą.

2. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie koszykarz-plecionkarz powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

1) wykonywania prac związanych z uprawą, pozyskiwaniem i przetwarzaniem wikliny;

2) wykonywania pomocniczych prac stolarskich związanych z ręczną i mechaniczną obróbką materiałów drzewnych;

3) sporządzania technicznej dokumentacji wyrobów;

4) wykonywania prac związanych z produkcją, naprawą i renowacją wyrobów;

5) wytwarzania wyrobów z materiałów egzotycznych;

6) wykonywania prac związanych z uszlachetnianiem, konserwacją, przechowywaniem i transportem wyrobów;

7) wykonywania prac związanych z aranżacją oraz wystrojem wnętrz i ogrodów;

8) wykonywania usług zgodnie z potrzebami rynku.

3. Zawód koszykarz-plecionkarz jest zawodem szerokoprofilowym, umożliwiającym specjalizację pod koniec okresu kształcenia. Szkoła określa umiejętności specjalistyczne, biorąc pod uwagę potrzeby regionalnego rynku pracy i zainteresowania uczniów. Tematyka specjalizacji może dotyczyć:

1) aranżacji oraz wystroju wnętrz i ogrodów;

2) plecionkarstwa dekoracyjnego.

BLOK: PLASTYCZNO-KONSTRUKCYJNY

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) sporządzać rysunki przedmiotów w perspektywie oraz w rzutach prostokątnych i aksonometrycznych;

2) przestrzegać zasad kolorystyki;

3) sporządzać rysunki brył geometrycznych i wyrobów;

4) stosować zasady wymiarowania;

5) wykonywać rysunki z uwzględnieniem przekrojów rysunkowych;

6) wykonywać szkice i rysunki techniczne;

7) odczytywać rysunki złożeniowe i wykonawcze;

8) odczytywać oraz sporządzać rysunki splotów i konstrukcji plecionkarskich;

9) odczytywać rysunki wyrobów z uwzględnieniem kształtu i wymiarów;

10) stosować uproszczenia rysunkowe;

11) sporządzać opis techniczny wyrobu;

12) charakteryzować wyroby dawne i współczesne;

13) projektować konstrukcje wyrobów;

14) stosować zasady projektowania przy wykonywaniu elementów aranżacji i wystroju wnętrz i ogrodów;

15) korzystać z programów komputerowych wspomagających projektowanie.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) normalizacja w rysunku;

2) rysunek odręczny, światło i cień;

3) zasady kolorystyki;

4) rysunek perspektywiczny;

5) rzutowanie aksonometryczne i prostokątne;

6) wymiarowanie;

7) przekroje rysunkowe;

8) zasady wykonania rysunku technicznego;

9) uproszczenia rysunkowe;

10) rysunek elementów konstrukcyjnych i splotów plecionkarskich;

11) zasady projektowania.

BLOK: TECHNOLOGICZNY

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) organizować stanowisko pracy zgodnie z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

2) rozróżniać podstawowe odmiany wierzby plecionkarskiej;

3) określać podstawowe zabiegi agrotechniczne, pielęgnacyjne i ochronne związane z uprawą wikliny;

4) charakteryzować proces pozyskiwania i przetwórstwa wikliny;

5) korzystać z technicznej dokumentacji wyrobu;

6) ustalać kolejność operacji procesu technologicznego;

7) uplastyczniać materiały przeznaczone do produkcji koszykarsko-plecionkarskiej;

8) dobierać i wykonywać sploty plecionkarskie;

9) wykonywać wyroby z krajowych i egzotycznych materiałów plecionkarskich;

10) stosować inne materiały, jak: słoma, rogożyna, dartka drzewna, materiały syntetyczne;

11) łączyć różne materiały w jednym wyrobie;

12) wyjaśniać zasady działania urządzeń do przetwórstwa wikliny oraz obrabiarek do drewna;

13) identyfikować główne zespoły obrabiarek i urządzeń stosowanych w koszykarstwie-plecionkarstwie;

14) wykonywać podstawowe operacje związane z tapicerowaniem wyrobów;

15) dobierać sposoby wykończania wyrobów;

16) dokonywać napraw i renowacji wyrobów;

17) dobierać sposoby pakowania, przechowywania i transportu wyrobów;

18) określać zapotrzebowanie materiałowe na wykonanie wyrobu;

19) przestrzegać zasad bezpiecznej obsługi narzędzi, maszyn i urządzeń;

20) korzystać z literatury zawodowej oraz innych źródeł informacji.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) bezpieczeństwo i higiena pracy;

2) materiały stosowane w koszykarstwie-plecionkarstwie;

3) odmiany wierzby plecionkarskiej;

4) zakładanie plantacji wikliny;

5) pielęgnacja i ochrona plantacji;

6) pozyskiwanie i przetwarzanie wikliny;

7) zapotrzebowanie materiałowe;

8) przygotowanie materiałów do produkcji;

9) prace przygotowawczo-wykończeniowe, obróbka plastyczna materiałów;

10) podstawowe sploty i wiązania stosowane w wyrobach koszykarsko-plecionkarskich;

11) technologia wytwarzania wyrobów koszykarsko-plecionkarskich;

12) prace związane z wykończaniem i uszlachetnianiem wyrobów;

13) pakowanie, przechowywanie i transport wyrobów;

14) naprawa i renowacja wyrobów koszykarsko-plecionkarskich;

15) maszyny i urządzenia stosowane w koszykarstwie-plecionkarstwie;

16) zarys technologii prac tapicerskich.

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

2) dobierać środki ochrony indywidualnej do rodzaju wykonywanej pracy;

3) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

4) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

5) interpretować podstawowe pojęcia gospodarki rynkowej;

6) prowadzić analizę potrzeb rynku;

7) podejmować działania związane z poszukiwaniem pracy;

8) sporządzać dokumenty dotyczące zatrudnienia oraz prowadzenia działalności gospodarczej;

9) sporządzać kalkulację kosztów wytwarzania wyrobów, usług produkcyjnych i naprawczych;

10) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

11) komunikować się i współpracować z zespołem;

12) rozwiązywać problemy techniczne w zakresie wykonywanych zadań zawodowych;

13) podejmować decyzje w zakresie wykonywanych zadań zawodowych;

14) przestrzegać zasad etyki;

15) doskonalić umiejętności zawodowe.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) bezpieczeństwo i higiena pracy;

2) ochrona przeciwpożarowa i ochrona środowiska;

3) elementy ergonomii;

4) zasady udzielania pierwszej pomocy;

5) podstawowe pojęcia gospodarki rynkowej;

6) analiza rynku;

7) metody poszukiwania pracy;

8) dokumenty związane z zatrudnieniem i prowadzeniem działalności gospodarczej;

9) koszty wytwarzania wyrobów, usług produkcyjnych i naprawczych;

10) wybrane przepisy Kodeksu pracy;

11) zasady i metody komunikowania się;

12) elementy socjologii i psychologii pracy;

13) etyka;

14) formy doskonalenia zawodowego.

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

Nazwa bloku programowego	Minimalna liczba godzin w okresie kształcenia w % *
Plastyczno-konstrukcyjny	20
Technologiczny	55
Podstawy działalności zawodowej	10
Razem	85**

* Podział godzin na bloki programowe dotyczy kształcenia w szkołach dla młodzieży i w szkołach dla dorosłych (w formie stacjonarnej i zaocznej).

** Pozostałe 15 % godzin jest przeznaczone do rozdysponowania przez autorów programów nauczania na dostosowanie kształcenia do potrzeb rynku pracy, w tym na specjalizację.

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Do realizacji treści kształcenia, ujętych w blokach programowych, odpowiednie są następujące pomieszczenia dydaktyczne:

1) pracownia rysunku;

2) pracownia technologii;

3) pracownia komputerowa;

4) warsztaty szkolne.

Pracownia rysunku powinna być wyposażona w:

1) stanowiska kreślarskie;

2) przybory rysunkowe;

3) ekspozycje rysunków;

4) model rzutni;

5) modele brył geometrycznych;

6) katalogi i prospekty wyrobów;

7) wzory splotów plecionkarskich;

8) normy rysunkowe;

9) przykładowe dokumentacje techniczne.

Pracownia technologii powinna być wyposażona w:

1) stanowiska do wykonywania ćwiczeń (jedno stanowisko dla jednego ucznia);

2) wyroby wzorcowe;

3) rysunki i wzory podstawowych rodzajów splotów;

4) próbki materiałów plecionkarskich;

5) schematy maszyn i urządzeń do przetwórstwa wikliny;

6) narzędzia do produkcji wyrobów koszykarsko-plecionkarskich;

7) okazy szkodników wikliny;

8) okazy pospolitych chwastów;

9) filmy dydaktyczne przedstawiające procesy technologiczne przetwórstwa wikliny oraz czynności charakterystyczne dla plecionkarstwa;

10) programy komputerowe do wspomagania projektowania procesu wytwarzania;

11) katalogi wyrobów;

12) normy branżowe.

Pracownia komputerowa powinna być wyposażona w:

1) stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia);

2) drukarki;

3) skaner;

4) pakiet programów biurowych;

5) oprogramowanie do wspomagania projektowania.

Warsztaty szkolne powinny być wyposażone w:

1) regulaminy i instrukcje;

2) urządzenia do uplastyczniania materiałów;

3) podstawowe narzędzia;

4) ławki i stoły koszykarskie;

5) wzory splotów plecionkarskich;

6) formy, szablony, oprzyrządowanie pomocnicze;

7) maszyny i urządzenia do obróbki materiałów;

8) odzież i sprzęt ochronny.

W warsztatach szkolnych powinno znajdować się pomieszczenie do instruktażu.

Praktyczna nauka zawodu może odbywać się w pracowniach i warsztatach szkolnych, Centrach Kształcenia Praktycznego, Centrach Kształcenia Ustawicznego, w przedsiębiorstwach produkcyjnych i zakładach rzemieślniczych.

ZAŁĄCZNIK Nr 4

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE KUCHARZ

SYMBOL CYFROWY 512 [02]

I.

OPIS ZAWODU

1. W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent powinien umieć:

1) stosować zasady racjonalnego żywienia;

2) wdrażać systemy zapewniania bezpieczeństwa oraz jakości zdrowotnej żywności: dobrej praktyki higienicznej (Good Hygiene Practice - GHP), dobrej praktyki produkcyjnej (Good Manufacturing Practice - GMP), analizy zagrożeń i ustalania krytycznych punktów kontroli (Hazard Analysis and Critical Control Point - HACCP);

3) prowadzić racjonalną gospodarkę środkami spożywczymi;

4) wykorzystywać surowce zgodnie z przeznaczeniem kulinarnym;

5) dokonywać towaroznawczej oceny surowców i półproduktów;

6) dobierać surowce, przyprawy i techniki sporządzania potraw w zależności od rodzaju diety;

7) przechowywać surowce, półprodukty, gotowe potrawy i napoje;

8) planować produkcję gastronomiczną;

9) sporządzać potrawy i napoje z różnych surowców i półproduktów;

10) stosować techniki sporządzania, wykończania oraz podawania potraw i innych wyrobów kulinarnych;

11) posługiwać się sprzętem, narzędziami, maszynami i urządzeniami stosowanymi w procesach wytwarzania;

12) stosować metody i techniki obróbki technologicznej;

13) przeprowadzać organoleptyczną ocenę surowców, półproduktów i wyrobów kulinarnych;

14) przestrzegać zasad podawania potraw i napojów;

15) obliczać odżywczą i energetyczną wartość potraw;

16) opracowywać menu dla różnych grup konsumentów;

17) sporządzać kalkulację cen potraw i napojów;

18) przestrzegać przepisów sanitarno-epidemiologicznych;

19) przestrzegać przepisów krajowych oraz przepisów Unii Europejskiej dotyczących bezpieczeństwa i jakości zdrowotnej żywności;

20) przestrzegać przepisów Kodeksu pracy dotyczących praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

21) porozumiewać się w języku obcym w zakresie niezbędnym do wykonywania zadań zawodowych;

22) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

23) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

24) przestrzegać przepisów prawa dotyczących działalności gospodarczej;

25) przestrzegać przepisów prawa dotyczących wykonywanych zadań zawodowych;

26) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

27) kierować zespołem pracowników;

28) korzystać z różnych źródeł informacji oraz z doradztwa specjalistycznego;

29) prowadzić działalność gospodarczą.

2. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie kucharz powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

1) sporządzania potraw, napojów i półproduktów kulinarnych;

2) przechowywania środków spożywczych;

3) opracowywania ofert kulinarnych zgodnie z potrzebami i oczekiwaniami konsumentów;

4) organizowania produkcji gastronomicznej;

5) zapewniania bezpieczeństwa oraz jakości zdrowotnej żywności.

BLOK: PODSTAWY GASTRONOMII

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) określać zasady racjonalnego żywienia;

2) określać i stosować zasady planowania oraz zestawiania posiłków;

3) układać menu;

4) obliczać energetyczną i odżywczą wartość potraw;

5) określać zasady przechowywania surowców, półproduktów, gotowych wyrobów kulinarnych i napojów;

6) określać zasady znakowania żywności;

7) charakteryzować potrawy i inne wyroby kulinarne kuchni polskiej, regionalnej oraz kuchni innych narodów;

8) przestrzegać zasad estetyki;

9) stosować przepisy sanitarno-epidemiologiczne;

10) stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

11) charakteryzować rodzaje i źródła zanieczyszczeń żywności;

12) charakteryzować systemy zapewniania bezpieczeństwa oraz jakości zdrowotnej żywności;

13) określać zasady organizacji stanowisk pracy;

14) określać zasady posługiwania się sprzętem, narzędziami, maszynami i urządzeniami;

15) określać zasady prowadzenia gospodarki odpadami.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) zasady żywienia;

2) podstawy mikrobiologii;

3) zanieczyszczenia żywności;

4) higiena zawodowa;

5) zasady znakowania żywności;

6) estetyka w gastronomii;

7) przepisy sanitarno-epidemiologiczne;

8) przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

9) systemy zapewniania bezpieczeństwa oraz jakości zdrowotnej żywności;

10) elementy ergonomii;

11) wyposażenie techniczne;

12) zasady gospodarowania odpadami.

BLOK: TECHNOLOGIA GASTRONOMICZNA

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) dokonywać jakościowej oceny surowców i półproduktów;

2) określać przydatność kulinarną surowców i półproduktów;

3) przeprowadzać wstępną obróbkę surowców;

4) przeprowadzać cieplną obróbkę półproduktów kulinarnych i spożywczych;

5) stosować tłuszcze spożywcze;

6) korzystać z receptur, instrukcji technologicznych oraz informacji zamieszczanych na opakowaniach produktów spożywczych;

7) sporządzać potrawy z warzyw, owoców i grzybów;

8) sporządzać potrawy z jaj, mleka i jego przetworów;

9) sporządzać potrawy z kaszy i mąki;

10) sporządzać potrawy z mięsa zwierząt rzeźnych i dziczyzny;

11) sporządzać potrawy z mięsa drobiu i dzikiego ptactwa;

12) sporządzać potrawy z wykorzystaniem ryb i owoców morza;

13) sporządzać ciasta i desery;

14) sporządzać zupy, sosy, sałatki, przystawki;

15) stosować zioła i przyprawy;

16) dobierać dodatki do potraw;

17) stosować zasady porcjowania, wykończania i dekorowania potraw;

18) dobierać naczynia do podawania potraw i napojów;

19) dokonywać organoleptycznej oceny surowców, półproduktów i potraw;

20) przechowywać surowce, półprodukty, potrawy i napoje;

21) określać fizykochemiczne zmiany zachodzące w procesach technologicznych i podczas przechowywania środków spożywczych;

22) stosować systemy zapewniania bezpieczeństwa oraz jakości zdrowotnej żywności: GHP, GMP, HACCP;

23) stosować przepisy polskiego prawa żywnościowego oraz przepisy Unii Europejskiej;

24) opracowywać receptury potraw i napojów;

25) przygotowywać potrawy i napoje na przyjęcia okolicznościowe;

26) sporządzać potrawy kuchni polskiej, kuchni regionalnej oraz kuchni innych narodów;

27) planować menu i aranżację stołów na przyjęcia okolicznościowe;

28) przygotowywać potrawy dietetyczne i jarskie;

29) posługiwać się sprzętem, narzędziami, maszynami i urządzeniami stosowanymi w procesach wytwarzania;

30) planować produkcję gastronomiczną;

31) organizować stanowisko pracy;

32) opracowywać oferty kulinarne zgodnie z potrzebami i oczekiwaniami konsumentów;

33) prowadzić racjonalną gospodarkę środkami spożywczymi i materiałami pomocniczymi;

34) prowadzić gospodarkę odpadami;

35) stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska podczas wykonywania pracy.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) elementy towaroznawstwa żywności;

2) metody oceny środków spożywczych;

3) procesy technologiczne w gastronomii;

4) ocena towaroznawcza oraz zastosowanie tłuszczów spożywczych;

5) ocena towaroznawcza oraz zastosowanie warzyw, owoców i grzybów;

6) ocena towaroznawcza oraz zastosowanie kaszy i mąki;

7) ocena towaroznawcza oraz zastosowanie jaj, mleka i jego przetworów;

8) ocena towaroznawcza oraz zastosowanie mięsa zwierząt rzeźnych i dziczyzny;

9) ocena towaroznawcza oraz zastosowanie ryb i owoców morza;

10) ocena towaroznawcza oraz zastosowanie mięsa drobiu i dzikiego ptactwa;

11) ciasta, desery, napoje;

12) zupy, sosy, przystawki;

13) przechowywanie surowców, półproduktów, potraw i napojów;

14) kuchnia polska, kuchnia regionalna;

15) kuchnie różnych narodów;

16) potrawy dietetyczne i jarskie;

17) sprzęt, narzędzia, maszyny i urządzenia;

18) przyjęcia okolicznościowe;

19) przechowywanie środków spożywczych;

20) podstawy obsługi konsumenta;

21) rodzaje zanieczyszczeń żywności;

22) gospodarka odpadami;

23) przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska.

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) wyjaśniać mechanizmy funkcjonowania gospodarki rynkowej;

2) rozróżniać formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw usługowych;

3) sporządzać dokumenty niezbędne do podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej;

4) sporządzać budżet i planować rozwój firmy;

5) opracowywać plan marketingowy;

6) stosować różne formy promocji;

7) korzystać z Kodeksu pracy;

8) stosować przepisy prawa dotyczące działalności zawodowej;

9) stosować przepisy prawa dotyczące ochrony konsumenta;

10) podejmować działania związane z poszukiwaniem pracy;

11) sporządzać dokumenty związane z zatrudnieniem;

12) komunikować się z uczestnikami procesu pracy oraz konsumentami;

13) prowadzić negocjacje;

14) rozwiązywać problemy w zakresie wykonywanych zadań zawodowych;

15) podejmować decyzje w zakresie wykonywanych zadań zawodowych;

16) przestrzegać zasad etyki;

17) wykonywać pracę zgodnie z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

18) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

19) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

20) formułować pisemne i ustne wypowiedzi w języku obcym, związane z realizacją zadań zawodowych;

21) organizować doskonalenie zawodowe pracowników.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) gospodarka rynkowa;

2) formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw usługowych;

3) dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej;

4) struktura budżetu;

5) plan rozwoju przedsiębiorstwa;

6) strategie marketingowe;

7) wybrane przepisy prawa pracy;

8) przepisy prawa dotyczące działalności zawodowej;

9) metody poszukiwania pracy;

10) dokumenty związane z zatrudnieniem;

11) zasady i metody komunikowania się;

12) elementy socjologii i psychologii pracy;

13) etyka;

14) bezpieczeństwo i higiena pracy;

15) ochrona przeciwpożarowa i ochrona środowiska;

16) zagrożenia i profilaktyka w środowisku pracy;

17) elementy ergonomii;

18) zasady udzielania pierwszej pomocy;

19) język obcy zawodowy w zakresie czterech kompetencji językowych;

20) formy doskonalenia zawodowego.

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

Nazwa bloku programowego	Minimalna liczba godzin w okresie kształcenia w %*
Nazwa bloku programowego	Podbudowa programowa: gimnazjum, liceum ogólnokształcące, liceum profilowane, technikum, liceum uzupełniające, technikum uzupełniające	Podbudowa programowa: zasadnicza szkoła zawodowa, zawód: kucharz małej gastronomii
Podstawy gastronomii	15	20
Technologia gastronomiczna	55	50
Podstawy działalności zawodowej	15	15
Razem	85**	85**

* Podział godzin na bloki programowe dotyczy kształcenia w szkołach dla młodzieży i w szkołach dla dorosłych (w formie stacjonarnej i zaocznej)

** Pozostałe 15 % godzin jest przeznaczone do rozdysponowania przez autorów programów nauczania na dostosowanie kształcenia do potrzeb rynku pracy.

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Do realizacji treści kształcenia, ujętych w blokach programowych, odpowiednie są następujące pomieszczenia dydaktyczne:

1) pracownia towaroznawstwa i podstaw gastronomii;

2) pracownia technologii gastronomicznej.

Pracownia towaroznawstwa i podstaw gastronomii powinna być wyposażona w:

1) stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla dwóch uczniów);

2) modele maszyn i urządzeń gastronomicznych;

3) instrukcje:

a) obsługi maszyn i urządzeń,

b) systemów zapewniania jakości zdrowotnej żywności,

c) wykonywania ćwiczeń;

4) próbki surowców i przypraw;

5) wzory dokumentów i formularzy;

6) przepisy prawa dotyczące wykonywanych zadań zawodowych;

7) Kodeks pracy;

8) filmy instruktażowe;

9) programy dotyczące układania jadłospisów oraz obliczania wartości odżywczej potraw.

Pracownia technologii gastronomicznej powinna być wyposażona w:

1) stoły ze stali nierdzewnej;

2) szafki;

3) stoły, taborety;

4) drobny sprzęt kuchenny;

5) noże i plastikowe deski;

6) czajniki, ekspres do kawy;

7) komplety garnków;

8) patelnie;

9) trzony kuchenne;

10) piec konwekcyjno-parowy;

11) kuchenkę mikrofalową;

12) grill;

13) lodówkę, zamrażarkę;

14) zestawy talerzy;

15) półmiski i salaterki;

16) szkło do napojów i deserów;

17) zestawy sztućców;

18) naczynia żaroodporne;

19) roboty kuchenne;

20) maszynkę do mielenia mięsa;

21) naświetlacz do jaj;

22) sprzęt kontrolno-pomiarowy;

23) tace kelnerskie;

24) bieliznę stołową;

25) instrukcje obsługi sprzętu mechanicznego;

26) instrukcje dotyczące higieny;

27) instrukcje do ćwiczeń;

28) receptury gastronomiczne;

29) podręczniki i poradniki gastronomiczne;

30) książki kucharskie;

31) apteczkę pierwszej pomocy.

Pracownia technologii gastronomicznej powinna posiadać aneksy lub oddzielne pomieszczenia do obróbki wstępnej, obróbki wstępnej jaj, zmywania naczyń, konsumpcji potraw.

Pracownie powinny składać się z sali lekcyjnej i zaplecza magazynowo-socjalnego. W sali lekcyjnej należy zapewnić stanowisko pracy nauczyciela i odpowiednią liczbę stanowisk pracy dla uczniów.

Praktyczna nauka zawodu może odbywać się w pracowniach szkolnych, Centrach Kształcenia Praktycznego oraz w potencjalnych miejscach zatrudnienia.

ZAŁĄCZNIK Nr 5

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE MECHANIK POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH

SYMBOL CYFROWY 723[04]

I.

OPIS ZAWODU

1. W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent powinien umieć:

1) interpretować podstawowe zjawiska i prawa z zakresu mechaniki ruchu i budowy pojazdów samochodowych, technologii mechanicznej oraz elektrotechniki;

2) posługiwać się dokumentacją technologiczną montażu i naprawy, instrukcjami użytkowania i obsługi pojazdów samochodów;

3) czytać rysunki techniczne maszynowe oraz schematy mechaniczne i elektryczne;

4) sporządzać szkice prostych części samochodu;

5) dobierać materiały konstrukcyjne i eksploatacyjne zgodnie z dokumentacją;

6) wykonywać podstawowe prace z zakresu obróbki ręcznej i mechanicznej skrawaniem;

7) wykonywać operacje montażu i demontażu zespołów, układów i mechanizmów pojazdów samochodowych;

8) dokonywać łączenia elementów pojazdów samochodowych;

9) posługiwać się narzędziami i oprzyrządowaniem do montażu i naprawy samochodów;

10) mierzyć podstawowe wielkości fizyczne i geometryczne oraz interpretować wyniki pomiarów;

11) stosować wymienność zespołów i części z uwzględnieniem grup wymiarowych;

12) dokonywać oceny stanu technicznego pojazdów i zespołów samochodowych;

13) wyważać statycznie i dynamicznie koła pojazdu samochodowego;

14) usuwać usterki w zespołach i podzespołach pojazdów samochodowych;

15) dokonywać regeneracji części samochodowych w procesie naprawy;

16) obsługiwać urządzenia diagnostyczne i obsługowo-naprawcze;

17) wykonywać próby kontrolne zespołów i pojazdów po naprawie;

18) posługiwać się dokumentacją eksploatacyjną samochodu;

19) kierować pojazdami samochodowymi w zakresie kategorii B;

20) dokonywać kalkulacji kosztów usług motoryzacyjnych;

21) przestrzegać przepisów dotyczących sprzedaży samochodów, usług serwisowych i części zamiennych;

22) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

23) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

24) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

25) komunikować się z uczestnikami procesu pracy;

26) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

27) przestrzegać przepisów prawa dotyczących wykonywanych zadań zawodowych;

28) korzystać z różnych źródeł informacji;

29) prowadzić działalność gospodarczą.

2. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie mechanik pojazdów samochodowych powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

1) wykonywania operacji monterskich i czynności kontrolno-odbiorczych w procesie wytwarzania pojazdów samochodowych;

2) przyjmowania pojazdów i zespołów do naprawy oraz sporządzania protokołów przyjęcia;

3) usuwania usterek w zespołach i układach pojazdu;

4) przeprowadzania konserwacji i zabezpieczeń antykorozyjnych podwozia i nadwozia pojazdu;

5) dokonywania wymiany płynów eksploatacyjnych pojazdu;

6) wykonywania operacji demontażowych, montażowych i regulacyjnych pojazdu oraz jego zespołów;

7) wykonywania operacji mycia oraz czyszczenia części i zespołów;

8) dokonywania weryfikacji i naprawy części oraz zespołów i podzespołów pojazdów samochodowych;

9) dorabiania i dopasowywania części nieznormalizowanych;

10) wykonywania rozliczeń kosztów usług obsługowo-naprawczych.

3. Zawód mechanik pojazdów samochodowych jest zawodem szerokoprofilowym, umożliwiającym specjalizację pod koniec okresu kształcenia. Szkoła określa umiejętności specjalistyczne, biorąc pod uwagę potrzeby regionalnego rynku pracy i zainteresowania ucznia. Tematyka specjalizacji może dotyczyć:

1) silników z zapłonem iskrowym;

2) silników z zapłonem samoczynnym;

3) zespołów podwozia;

4) układów hydraulicznych i pneumatycznych;

5) diagnostyki samochodowej;

6) blacharstwa samochodowego.

BLOK: TECHNICZNE PODSTAWY ZAWODU

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) wyjaśniać podstawowe pojęcia, prawa i zasady mechaniki technicznej, termodynamiki, elektrotechniki i elektroniki;

2) stosować zasady sporządzania rysunku technicznego maszynowego;

3) stosować techniki zapisu odwzorowań konstrukcyjnych;

4) przedstawiać w rzutach prostokątnych i aksonometrycznych elementy maszyn;

5) wykonywać szkice elementów maszyn;

6) wyjaśniać oznaczenia stosowane na rysunku technicznym maszynowym;

7) rozróżniać metalowe i niemetalowe materiały konstrukcyjne oraz materiały eksploatacyjne;

8) określać zastosowanie materiałów konstrukcyjnych w budowie maszyn;

9) stosować układ tolerancji i pasowań;

10) dobierać przyrządy pomiarowe;

11) dokonywać pomiarów podstawowych wielkości fizycznych i geometrycznych oraz interpretować ich wyniki;

12) rozróżniać elementy maszyn;

13) charakteryzować proces technologiczny obróbki cieplnej, cieplno-chemicznej, odlewnictwa, obróbki plastycznej, obróbki wiórowej oraz spajania;

14) wykonywać prace z zakresu obróbki ręcznej i maszynowej obróbki skrawaniem;

15) wykonywać typowe połączenia nierozłączne;

16) stosować podstawowe wielkości charakteryzujące układy elektryczne;

17) obliczać podstawowe wielkości elektryczne;

18) analizować pracę prostych obwodów elektrycznych;

19) posługiwać się przyrządami pomiarowymi podstawowych wielkości elektrycznych;

20) dokonywać pomiarów podstawowych wielkości elektrycznych oraz interpretować ich wyniki;

21) wyjaśniać budowę i działanie podstawowych maszyn i urządzeń elektrycznych;

22) określać zastosowanie maszyn i urządzeń elektrycznych w pojazdach samochodowych;

23) wyjaśniać działanie podstawowych elementów i układów elektronicznych;

24) stosować zasady bezpiecznej obsługi maszyn i urządzeń elektrycznych;

25) charakteryzować podstawowe procesy starzenia się i zużycia materiałów oraz elementów maszyn;

26) posługiwać się dokumentacją techniczną, Dokumentacją Techniczno-Ruchową, normami i katalogami;

27) stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) mechanika techniczna;

2) zasady sporządzania rysunku technicznego;

3) rzuty prostokątne i aksonometryczne;

4) zasady wykonywania widoków i przekrojów;

5) zasady wymiarowania przedmiotów;

6) uproszczenia rysunkowe;

7) rysunki wykonawcze, złożeniowe;

8) schematy mechaniczne;

9) zasady szkicowania;

10) materiały konstrukcyjne;

11) materiały eksploatacyjne;

12) tolerancje i pasowania;

13) pomiary warsztatowe;

14) części maszyn;

15) obróbka cieplna i cieplno-chemiczna;

16) obróbka plastyczna metali, odlewnictwo;

17) obróbka ręczna i mechaniczna obróbka skrawaniem;

18) spajanie metali;

19) prąd elektryczny, pole magnetyczne i elektromagnetyzm;

20) obwody elektryczne prądu stałego i przemiennego;

21) podstawy miernictwa elektrycznego;

22) maszyny i urządzenia elektryczne;

23) podstawowe elementy i układy elektroniczne;

24) ochrona przeciwporażeniowa i bezpieczeństwo pracy podczas obsługi maszyn i urządzeń elektrycznych;

25) podstawy eksploatacji maszyn;

26) dokumentacja techniczna, Dokumentacja Techniczno-Ruchowa;

27) przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska.

BLOK: KONSTRUKCJA I EKSPLOATACJA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) klasyfikować pojazdy samochodowe ze względu na ich przeznaczenie i rozwiązania konstrukcyjne;

2) dokonywać analizy ruchu samochodu i działania jego mechanizmów;

3) wyjaśniać budowę oraz działanie zespołów i układów funkcjonalnych pojazdu samochodowego;

4) rozróżniać źródła energii elektrycznej;

5) rozróżniać maszyny i urządzenia elektryczne, elementy instalacji elektrycznej oraz elektryczne przyrządy pomiarowe stosowane w pojazdach samochodowych;

6) odczytywać schematy instalacji elektrycznych pojazdów samochodowych;

7) rozróżniać rodzaje obwodów w instalacjach elektrycznych pojazdów samochodowych;

8) wyjaśniać działanie urządzeń elektrycznego wyposażenia pojazdu samochodowego;

9) rozpoznawać elementy obwodów elektrycznych pojazdów samochodowych na podstawie rysunków, schematów oraz wyglądu zewnętrznego;

10) rozróżniać elementy, podzespoły i urządzenia elektroniczne stosowane w pojazdach samochodowych;

11) określać właściwości materiałów konstrukcyjnych i eksploatacyjnych stosowanych w pojazdach samochodowych;

12) charakteryzować proces wytwarzania pojazdów samochodowych;

13) oceniać właściwości trakcyjne oraz przydatność eksploatacyjną pojazdów samochodowych na podstawie informacji zawartych w charakterystyce technicznej pojazdu samochodowego;

14) określać warunki techniczne pojazdów dopuszczonych do ruchu na drogach publicznych;

15) stosować techniki kierowania samochodem w różnych warunkach drogowych i atmosferycznych;

16) charakteryzować zjawiska i procesy powodujące zmiany stanu technicznego pojazdów podczas eksploatacji;

17) rozpoznawać typowe niedomagania i uszkodzenia pojazdów;

18) sprawdzać stan techniczny pojazdu samochodowego oraz jego zespołów i elementów z wykorzystaniem metod diagnostyki technicznej;

19) dokonywać montażu, obsługi i naprawy pojazdów zgodnie z wymaganiami technologicznymi;

20) korzystać z oprzyrządowania uniwersalnego i specjalistycznego w procesie produkcji, obsługi i naprawy pojazdów;

21) użytkować urządzenia diagnostyczne i obsługowo-naprawcze;

22) korzystać z programów komputerowych umożliwiających identyfikację urządzeń motoryzacyjnych oraz wyszukiwanie danych regulacyjnych i naprawczych zespołów i pojazdów samochodowych;

23) korzystać z dokumentacji technologicznej i eksploatacyjnej w procesie obsługi i naprawy;

24) przestrzegać zaleceń producenta;

25) stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska podczas montażu, obsługi i naprawy pojazdów samochodowych.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) środki transportu samochodowego;

2) elementy teorii ruchu samochodowego;

3) podwozia pojazdów samochodowych;

4) nadwozia pojazdów samochodowych;

5) silniki pojazdów samochodowych;

6) obwody i układy elektryczne pojazdów samochodowych;

7) urządzenia elektrycznego wyposażenia nadwozi;

8) układy elektroniczne w pojazdach samochodowych;

9) technologia wytwarzania pojazdów samochodowych,

10) podstawy eksploatacji pojazdów samochodowych;

11) zasady konserwacji pojazdów samochodowych;

12) badania kontrolne i obsługa techniczna pojazdów samochodowych;

13) technologia naprawy pojazdów i zespołów samochodowych;

14) regeneracja części;

15) wyposażenie warsztatów obsługowo-naprawczych pojazdów samochodowych;

16) dokumentacja technologiczna i eksploatacyjna;

17) przepisy dotyczące sprzedaży samochodów, usług serwisowych i części zamiennych;

18) przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska.

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

2) dobierać środki ochrony indywidualnej do rodzaju wykonywanej pracy;

3) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

4) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

5) przestrzegać przepisów ruchu drogowego;

6) prowadzić i obsługiwać pojazdy samochodowe w zakresie niezbędnym do uzyskania prawa jazdy kategorii B;

7) interpretować podstawowe pojęcia gospodarki rynkowej;

8) dokonywać kwalifikacji uszkodzeń pojazdów samochodowych;

9) sporządzać kalkulację kosztów wykonywanych usług;

10) podejmować działania związane z poszukiwaniem pracy;

11) sporządzać dokumenty dotyczące zatrudnienia oraz prowadzenia działalności gospodarczej;

12) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

13) komunikować się i współpracować z zespołem;

14) rozwiązywać problemy techniczne w zakresie wykonywanych zadań zawodowych;

15) podejmować decyzje w zakresie wykonywanych zadań zawodowych;

16) przestrzegać zasad etyki;

17) doskonalić umiejętności zawodowe.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) bezpieczeństwo i higieny pracy;

2) ochrona przeciwpożarowa i ochrona środowiska;

3) elementy ergonomii;

4) zasady udzielania pierwszej pomocy;

5) przepisy o ruchu drogowym;

6) technika kierowania pojazdem samochodowym;

7) podstawowe pojęcia gospodarki rynkowej;

8) kwalifikowanie uszkodzeń pojazdów samochodowych;

9) kalkulacja kosztów usług;

10) metody poszukiwania pracy;

11) dokumenty związane z zatrudnieniem i prowadzeniem działalności gospodarczej;

12) wybrane przepisy Kodeksu pracy;

13) zasady i metody komunikowania się;

14) elementy socjologii i psychologii pracy;

15) etyka;

16) formy doskonalenia zawodowego.

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

Nazwa bloku programowego	Minimalna liczba godzin w okresie kształcenia w %*
Techniczne podstawy zawodu	15
Konstrukcja i eksploatacja pojazdów samochodowych	55
Podstawy działalności zawodowej	10
Razem	80**

* Podział godzin na bloki programowe dotyczy kształcenia w szkołach dla młodzieży i w szkołach dla dorosłych (w formie stacjonarnej i zaocznej).

** Pozostałe 20 % godzin jest przeznaczone do rozdysponowania przez autorów programów nauczania na dostosowanie kształcenia do potrzeb rynku pracy, w tym na specjalizację.

IV.

ZALECANE WARUNKI DO REALIZACJI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Do realizacji treści kształcenia, ujętych w blokach programowych, odpowiednie są następujące pomieszczenia dydaktyczne:

1) pracownia rysunku technicznego;

2) pracownia technologii mechanicznej;

3) pracownia elektrotechniki i elektroniki;

4) pracownia budowy i eksploatacji samochodów;

5) pracownia komputerowa;

6) warsztaty szkolne.

Pracownia rysunku technicznego powinna być wyposażona w:

1) stanowiska rysunkowe (jedno dla jednego ucznia);

2) przybory kreślarskie;

3) zestaw modeli wspomagających kształtowanie wyobraźni przestrzennej;

4) eksponaty i modele części maszyn;

5) schematy mechaniczne i elektryczne;

6) przyrządy pomiarowe;

7) zestaw norm dotyczących sporządzania rysunków technicznych;

8) dokumentacje konstrukcyjne.

Pracownia technologii mechanicznej powinna być wyposażona w:

1) dokumentacje technologiczne;

2) próbki materiałów konstrukcyjnych;

3) półwyroby: odkuwki, odlewy, wypraski;

4) przyrządy pomiarowe;

5) narzędzia do obróbki ręcznej i maszynowej skrawaniem;

6) narzędzia i przyrządy do trasowania;

7) modele maszyn i urządzeń;

8) eksponaty połączeń rozłącznych i nierozłącznych;

9) normy PN, PN-EN, PN-ISO, PN-EN-ISO;

10) instrukcje obsługi maszyn i urządzeń.

Pracownia elektrotechniki i elektroniki samochodowej powinna być wyposażona w:

1) elementy elektryczne i elektroniczne;

2) modele i przekroje podzespołów elektrycznych pojazdów samochodowych;

3) zestawy elementów elektrycznego i elektronicznego wyposażenia pojazdów;

4) schematy układów elektronicznych stosowanych w pojazdach samochodowych;

5) schematy instalacji elektrycznych pojazdów samochodowych;

6) cyfrowe mierniki uniwersalne;

7) przyrządy i urządzenia diagnostyczne;

8) stanowiska ćwiczeniowe do badania urządzeń elektrycznych i elektronicznych oraz instalacji elektrycznych pojazdów samochodowych;

9) programy komputerowe do symulacji pracy układów elektrycznych i elektronicznych.

Pracownia budowy i eksploatacji samochodów powinna być wyposażona w:

1) schemat układu konstrukcji samochodu;

2) schematy nadwozi pojazdów samochodowych;

3) schematy mechanizmów i zespołów podwozi samochodowych;

4) schematy układów konstrukcyjnych silników samochodowych;

5) schematy układów zasilania silników samochodowych;

6) schematy układów chłodzenia i klimatyzacji;

7) przekroje silników samochodowych, skrzyni biegów, mostów napędowych, przekładni kierowniczych;

8) rysunki połączeń rozłącznych i nierozłącznych elementów maszyn;

9) modele osprzętu silników samochodowych;

10) elementy silników samochodowych;

11) sprzęgła oraz ich elementy;

12) elementy automatycznych i mechanicznych skrzyni biegów i mostów napędowych;

13) przeguby i półosie napędowe;

14) przekładnie kierownicze;

15) elementy hydraulicznych i pneumatycznych układów hamulcowych;

16) sprężyny, resory piórowe;

17) amortyzatory;

18) opony samochodowe;

19) dokumentację konstrukcyjną, technologiczną i eksploatacyjną zespołów oraz pojazdów samochodowych;

20) katalogi handlowe części, normy PN, PN-EN, PN-ISO, PN-EN-ISO, SAE.

Pracownia komputerowa powinna być wyposażona w:

1) stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla dwóch uczniów);

2) drukarki;

3) pakiet programów biurowych;

4) programy komputerowe do identyfikacji i zamawiania narzędzi, urządzeń motoryzacyjnych oraz wyszukiwania danych regulacyjnych i naprawczych zespołów i pojazdów samochodowych.

Warsztaty szkolne powinny być wyposażone w:

1) stanowiska do obróbki ręcznej;

2) stanowiska do obróbki mechanicznej skrawaniem;

3) stanowisko do spawania gazowego i elektrycznego;

4) stanowiska do obsługi i naprawy mechanizmów podwozia;

5) stanowiska obsługowo-naprawcze wyposażenia elektrycznego;

6) stanowiska kontrolno-diagnostyczne pojazdów samochodowych;

7) stanowiska do wykonywania weryfikacji części i pomiarów warsztatowych;

8) stanowiska naprawy ogumienia pojazdu;

9) stanowiska kontrolno-obsługowe i naprawy silników pojazdów samochodowych.

W warsztatach szkolnych powinno znajdować się pomieszczenie do instruktażu.

Praktyczna nauka zawodu może odbywać się w warsztatach szkolnych, Centrach Kształcenia Praktycznego, Centrach Kształcenia Ustawicznego, zakładach mechaniki pojazdowej, przedsiębiorstwach produkcyjnych, punktach serwisowych, stacjach obsługi i badań pojazdów samochodowych.

ZAŁĄCZNIK Nr 6

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE MONTER KADŁUBÓW OKRĘTOWYCH

SYMBOL CYFROWY 721 [02]

I.

OPIS ZAWODU

1. W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent powinien umieć:

1) stosować terminologię z zakresu konstrukcji i technologii kadłuba statku;

2) posługiwać się normami, dokumentacją technologiczną, rysunkami kadłubów okrętowych oraz planami montażu;

3) wykonywać szkice prostych elementów okrętowych;

4) identyfikować ogólne i lokalne linie, płaszczyzny bazowe kadłuba oraz określać ich przeznaczenie;

5) trasować niezłożone płyty poszycia;

6) trasować płaty i sekcje płaskie oraz krzywoliniowe z naniesieniem lokalnych linii bazowych i kontrolnych;

7) posługiwać się szablonami oraz szkicami montażowymi do trasowania przestrzennych podzespołów konstrukcyjnych kadłuba;

8) posługiwać się podstawowym sprzętem pomiarowym podczas prefabrykacji i montażu okrętowych konstrukcji kadłubowych;

9) posługiwać się urządzeniami, przyrządami, narzędziami i pomocniczym oprzyrządowaniem monterskim, w tym narzędziami pneumatycznymi, magnetycznymi i hydraulicznymi;

10) posługiwać się podstawowym sprzętem spawalniczym do cięcia i sczepiania;

11) określać przyczyny nadmiernych odkształceń technologicznych wykonywanej konstrukcji;

12) posługiwać się elementarnym sprzętem do prostowania cieplnego i oprzyrządowaniem pomocniczym;

13) charakteryzować właściwości technologiczne podstawowych materiałów kadłubowych;

14) dobierać urządzenia, narzędzia i sprzęt pomocniczy oraz materiały do operacji technologicznych montażu kadłuba;

15) określać metody i zakres technologicznego przygotowania wodowania statku;

16) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

17) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

18) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

19) komunikować się z uczestnikami procesu pracy;

20) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

21) przestrzegać przepisów prawa dotyczących wykonywanych zadań zawodowych;

22) korzystać z różnych źródeł informacji.

2. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie monter kadłubów okrętowych powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

1) trasowania poprzedzającego podstawowe prace kadłubowe (obróbkę, prefabrykację, montaż);

2) wykonywania ręcznego cięcia gazowego;

3) sczepiania konstrukcji i elementów;

4) wycinania i szlifowania spoin;

5) przygotowywania i stosowania oprzyrządowania do prefabrykacji, montażu i transportu konstrukcji okrętowych;

6) kompletowania i montażu podzespołów konstrukcyjnych w ramach prefabrykacji wstępnej;

7) kompletowania i montażu sekcji na prefabrykacji;

8) kompletowania, montażu, zbrojenia i częściowego wyposażania sekcji przestrzennych bloków i kadłubów;

9) prostowania konstrukcji w elementarnym zakresie;

10) wykonywania prac remontowych konstrukcji kadłuba;

11) przygotowywania pochylni, wyciągów i doków do montażu kadłuba.

BLOK: TECHNICZNE PODSTAWY ZAWODU

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) posługiwać się terminologią z zakresu techniki okrętowej;

2) wyjaśniać zadania towarzystw klasyfikacyjnych dotyczące materiałów i prac kadłubowych;

3) rozróżniać typy statków;

4) określać wielkości charakteryzujące statek;

5) wyjaśniać podstawowe prawa pływalności, stateczności i niezatapialności statku;

6) rozróżniać główne elementy konstrukcyjne statku;

7) wyjaśniać konstrukcję kadłuba statku;

8) określać wyposażenie kadłuba statku;

9) charakteryzować proces wytwarzania kadłuba;

10) charakteryzować materiały okrętowe metalowe, niemetalowe i pomocnicze;

11) rozróżniać właściwości wytrzymałościowe i technologiczne metali i stopów stosowane na kadłuby statków;

12) rozróżniać gatunki stopów Fe-C i metali nieżelaznych stosowanych na elementy kadłubów;

13) charakteryzować wyroby walcowane, odlewane i kute stosowane do budowy kadłuba;

14) określać czynniki powodujące powstawanie korozji;

15) rozróżniać podstawowe metody zabezpieczania konstrukcji statku przed korozją;

16) stosować zasady sporządzania rysunku technicznego maszynowego i rysunku kadłubowego;

17) czytać rysunki konstrukcji kadłuba: złady wzdłużne i poprzeczne, rozwinięcie poszycia, sekcji kadłuba, podział blokowy i sekcyjny;

18) wykonywać szkice wręgów;

19) czytać rysunki połączeń elementów kadłuba w różnym stopniu uproszczenia;

20) korzystać z norm i katalogów unifikacyjnych.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) definicje i pojęcia dotyczące wiedzy o statku;

2) zadania towarzystw klasyfikacyjnych;

3) elementy konstrukcyjne okrętu;

4) konstrukcja i wyposażenie statku;

5) rodzaje napędów i systemów okrętowych;

6) proces wytwarzania kadłuba;

7) wyposażenie pokładowe;

8) podzespoły konstrukcyjne kadłuba okrętowego i ich charakterystyka;

9) okrętowe materiały konstrukcyjne i technologiczne;

10) podstawy rysunku technicznego maszynowego;

11) podstawy rysunku okrętowego;

12) zasady unifikacji i standaryzacji rysunków konstrukcyjnych kadłuba statku;

13) rysunek konstrukcyjny typowych sekcji kadłuba;

14) rysunki zbrojenia i wyposażenia kadłuba statku;

15) dokumentacja technologiczna.

BLOK: TECHNIKA WYTWARZANIA KADŁUBA OKRĘTOWEGO

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) określać strukturę i zadania stoczni produkcyjnej i remontowej;

2) określać etapy procesu technologicznego budowy kadłuba statku i ich lokalizację w systemie organizacyjnym stoczni;

3) stosować niezbędne szablony, narzędzia i metody do realizacji zadań traserskich podczas obróbki, prefabrykacji i montażu;

4) trasować płaty oraz proste sekcje płaskie;

5) posługiwać się narzędziami i sprzętem pomiarowym podczas trasowania, obróbki, montażu i prostowania elementów konstrukcji kadłuba;

6) rozróżniać podstawowe techniki, narzędzia i urządzenia wykorzystywane podczas półautomatycznego i automatycznego cięcia termicznego oraz określać zakres ich stosowania;

7) stosować podstawowe metody i techniki oraz parametry podczas cięcia ręcznego, gazowego i gazowo-elektrycznego, ukosowania krawędzi, podcinania oraz żłobienia;

8) rozróżniać podstawowe narzędzia i urządzenia oraz materiały technologiczne niezbędne do realizacji procesu spawania ręcznego, półautomatycznego i automatycznego;

9) określać warunki składowania blach, profili i rur na placach składowych stoczni;

10) charakteryzować procesy obróbki wstępnej materiałów hutniczych;

11) określać warunki stosowania narzędzi, oprzyrządowania i urządzeń elektrycznych w procesie montażu i spawania konstrukcji kadłuba okrętowego;

12) charakteryzować procesy obróbki blach, profili oraz rur;

13) dobierać materiały, parametry i techniki do spawania ręcznego oraz podłączać podstawowe urządzenia;

14) układać spoiny montażowe, spoiny krótkie oraz wytrzymałościowo trzeciorzędne;

15) oceniać stan zagrożenia wynikający ze stosowania różnych metod cięcia termicznego i spawania oraz montażu w warsztacie i na statku;

16) identyfikować niesprawność sprzętu;

17) charakteryzować metody badania i ujawniania wad technologicznych;

18) likwidować pod nadzorem wady technologiczne powstające w wyniku cięcia, spawania, żłobienia, prostowania oraz montażu konstrukcji i jej elementów;

19) wykonywać podstawowe procesy obróbki, prefabrykacji i montażu konstrukcji kadłuba;

20) charakteryzować urządzenia, materiały i sposoby wodowania statku po zbudowaniu i po remoncie;

21) wykonywać podstawowe operacje technologiczne związane z obróbką mechaniczną, ręczną i maszynową skrawaniem;

22) wykonywać podstawowe operacje prefabrykacji wstępnej, prefabrykacji sekcji płaskich i sekcji krzywoliniowych;

23) określać zakres odbioru oraz prób kadłubowych, metody realizacji, stosowane narzędzia i urządzenia w całym cyklu budowy jednostki;

24) określać metody transportu elementów blach i sekcji kadłuba okrętu;

25) rozróżniać urządzenia transportowe stosowane w stoczni;

26) korzystać z dokumentacji technologicznej;

27) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) struktura organizacyjna stoczni;

2) ramowy proces technologiczny budowy statku;

3) podstawy i metody trasowania;

4) trasowanie;

5) metrologia okrętowa;

6) pomiary warsztatowe;

7) sprzęt i urządzenia do spawania i cięcia gazowego;

8) metody i techniki cięcia i spawania gazowego;

9) metody i techniki żłobienia;

10) metody i techniki spawania elektrycznego w okrętownictwie;

11) sprzęt, maszyny i urządzenia do spawania elektrycznego;

12) podstawy technologii spawania elektrycznego i gazowego;

13) spoina: klasyfikacja, zastosowanie, oznaczenie, struktura;

14) standardy, wady i kontrola jakości spawania;

15) naprężenia i odkształcenia spawalnicze oraz ich uwarunkowanie konstrukcyjno-technologiczne;

16) podstawowe techniki wytwarzania;

17) składowanie blach, profili i rur;

18) technologiczne i transportowe zabezpieczenia obróbki;

19) obróbka wstępna materiałów hutniczych;

20) procesy obróbki blach, profili oraz rur;

21) technologiczne i transportowe zabezpieczenie prefabrykacji;

22) procesy prefabrykacji elementów i podzespołów kadłuba okrętowego;

23) technologiczne i transportowe zabezpieczenie montażu;

24) procesy montażu, remontu i konserwacji kadłuba;

25) metody wodowania statku;

26) próby i odbiory okrętowe dotyczące operacji technologicznych prefabrykacji i montażu kadłuba;

27) dokumentacja technologiczna;

28) bezpieczeństwo i higiena pracy, ochrona przeciwpożarowa oraz ochrona środowiska.

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

2) dobierać środki ochrony indywidualnej do rodzaju wykonywanej pracy;

3) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

4) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

5) interpretować podstawowe pojęcia gospodarki rynkowej;

6) podejmować działania związane z poszukiwaniem pracy;

7) sporządzać dokumenty dotyczące zatrudnienia;

8) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

9) komunikować się i współpracować z zespołem;

10) rozwiązywać problemy techniczne w zakresie wykonywanych zadań zawodowych;

11) podejmować decyzje w zakresie wykonywanych zadań zawodowych;

12) przestrzegać zasad etyki;

13) doskonalić umiejętności zawodowe.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia ujęte są w następujących działach programowych:

1) bezpieczeństwo i higiena pracy;

2) ochrona przeciwpożarowa i ochrona środowiska;

3) elementy ergonomii;

4) zasady udzielania pierwszej pomocy;

5) podstawowe pojęcia gospodarki rynkowej;

6) metody poszukiwania pracy;

7) dokumenty związane z zatrudnieniem;

8) wybrane przepisy Kodeksu pracy;

9) zasady i metody komunikowania się;

10) elementy socjologii i psychologii pracy;

11) etyka;

12) formy doskonalenia zawodowego.

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

Nazwa bloku programowego	Minimalna liczba godzin w cyklu kształcenia w %*
Techniczne podstawy zawodu	19,5
Technika wytwarzania kadłuba okrętowego	57,0
Podstawy działalności zawodowej	3,5
Razem	80,0 **

* Podział godzin na bloki programowe dotyczy kształcenia w szkołach dla młodzieży i w szkołach dla dorosłych (w formie stacjonarnej i zaocznej).

** Pozostałe 20 % godzin jest przeznaczone do rozdysponowania przez autorów programów nauczania na dostosowanie kształcenia do potrzeb rynku pracy.

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Do realizacji treści kształcenia, ujętych w blokach programowych, odpowiednie są następujące pomieszczenia dydaktyczne:

1) pracownia technologii okrętu;

2) pracownia wiedzy o okręcie;

3) pracownia komputerowa;

4) warsztaty szkolne.

Pracownia technologii okrętu powinna być wyposażona w:

1) modele: rzutni, brył geometrycznych;

2) model bryły kadłuba z głównymi płaszczyznami odniesienia;

3) modele: łoża do montażu sekcji burtowych, sekcji dna podwójnego w łożu;

4) modele różnych sekcji kadłuba statku i odpowiadające im rysunki;

5) modele charakterystycznych węzłów konstrukcyjnych i odpowiadające im rysunki;

6) linie teoretyczne kadłuba statku;

7) rysunki wykonawcze, złożeniowe, zestawieniowe, montażowe i schematyczne elementów konstrukcji kadłuba o różnym stopniu złożoności;

8) przyrządy do pomiarów warsztatowych oraz stosowane w pomiarach konstrukcji kadłuba statku;

9) normy: PN, PN-EN, PN-ISO, PN-EN-ISO, katalogi unifikacyjne.

Pracownia wiedzy o okręcie powinna być wyposażona w:

1) modele różnych typów statków;

2) model części dziobowej kadłuba z wyposażeniem kotwicznym;

3) modele śrub okrętowych;

4) model części rufowej kadłuba statku z pędnikiem;

5) model śruby w dyszy Korta;

6) modele urządzeń przeładunkowych;

7) model zładu poprzecznego i wzdłużnego;

8) model urządzenia sterowego;

9) modele wiązań kadłuba.

Pracownia komputerowa powinna być wyposażona w:

1) stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla dwóch uczniów);

2) drukarkę;

3) skaner;

4) pakiet programów biurowych;

5) pakiet programów typu CAD do sporządzania rysunków.

Warsztaty szkolne powinny być wyposażone w:

1) eksponaty spoin: sczepnych, czołowych i pachwinowych, wykonane prawidłowo i nieprawidłowo;

2) eksponaty ukosowanych krawędzi wykonane prawidłowo i nieprawidłowo;

3) przykłady podręcznego oprzyrządowania oraz narzędzi prawidłowych i nieprawidłowych;

4) przyrządy pomiarowe;

5) narzędzia do trasowania;

6) stanowiska do gazowego cięcia ręcznego wraz z oprzyrządowaniem;

7) stanowiska do montażu i sczepiania podstawowych połączeń modelowych wraz z oprzyrządowaniem;

8) palniki do prostowania klasycznego i bezudarowego;

9) narzędzia do obróbki ręcznej i mechanicznej skrawaniem;

10) obrabiarki do metalu;

11) instrukcje stanowiskowe bezpieczeństwa i higieny pracy;

12) instrukcje obsługi maszyn i urządzeń;

13) Dokumentacje Techniczno-Ruchowe;

14) normy PN, PN-EN, PN-ISO, PN-EN-ISO oraz normy branżowe w zakresie spawalnictwa, kontroli jakości połączeń;

15) księgi standardów stoczniowych, instrukcje montażowe;

16) apteczkę pierwszej pomocy.

W warsztatach szkolnych powinno znajdować się pomieszczenie do instruktażu.

Zajęcia praktyczne powinny odbywać się w warsztatach szkolnych i na wydziałach stoczni, gdzie uczniowie powinni uczestniczyć w procesie montażu niezłożonych konstrukcyjnych elementów kadłuba okrętowego.

ZAŁĄCZNIK Nr 7

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

SYMBOL CYFROWY 315[01]

I.

OPIS ZAWODU

1. W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent powinien umieć:

1) sporządzać bieżące i okresowe analizy stanu bezpieczeństwa i higieny pracy, uwzględniając obowiązujące normy oraz przepisy ogólne i szczegółowe;

2) formułować propozycje przedsięwzięć prawno-organizacyjnych mających na celu poprawę stanu bezpieczeństwa i higieny pracy;

3) uczestniczyć w opracowywaniu planów modernizacji i rozwoju zakładu pracy, zapewniających poprawę stanu bezpieczeństwa i higieny pracy;

4) rozwiązywać bieżące problemy techniczne i organizacyjne w zakładzie pracy związane z bezpieczeństwem pracy i ergonomią;

5) ustalać zgodność oddawanych do użytku obiektów i urządzeń technicznych z dokumentacją projektową i wymaganiami bezpieczeństwa i higieny pracy;

6) oceniać wytwarzane wyroby pod względem bezpieczeństwa pracy i ergonomii;

7) identyfikować zagrożenia oraz oceniać i redukować ryzyko zawodowe występujące w środowisku pracy;

8) ustalać okoliczności i przyczyny wypadków, sporządzać dokumentację powypadkową oraz formułować odpowiednie wnioski profilaktyczne;

9) prowadzić rejestr i przechowywać dokumentację dotyczącą wypadków przy pracy, chorób zawodowych oraz wyników badań środowiska pracy;

10) oceniać ekonomiczne skutki zagrożeń, wypadków przy pracy i chorób zawodowych;

11) współdziałać z państwowymi i społecznymi organami nadzoru nad warunkami pracy oraz laboratoriami badań środowiska pracy;

12) współdziałać ze służbami pracowniczymi, społeczną inspekcją pracy, komisją bhp oraz związkami zawodowymi w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;

13) kontrolować stan bezpieczeństwa i higieny pracy oraz sporządzać sprawozdania i protokoły pokontrolne;

14) doradzać w zakresie obowiązujących zasad i przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy oraz doboru środków ochrony zbiorowej i indywidualnej;

15) rozpowszechniać wiedzę na temat kultury bezpieczeństwa i higieny pracy wśród pracowników i osób kierujących pracownikami w organizacji;

16) prowadzić szkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;

17) stosować techniki biurowe i metody organizacji pracy;

18) posługiwać się językiem obcym w zakresie wspomagającym wykonywanie zadań zawodowych;

19) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

20) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

21) przestrzegać przepisów prawa dotyczących działalności gospodarczej;

22) przestrzegać przepisów prawa dotyczących wykonywanych zadań zawodowych;

23) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

24) kierować zespołem pracowników;

25) korzystać z różnych źródeł informacji oraz z doradztwa specjalistycznego;

26) prowadzić działalność gospodarczą.

2. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik bezpieczeństwa i higieny pracy powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

1) oceniania i kontrolowania stanu bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy;

2) prowadzenia doradztwa w zakresie obowiązujących zasad i przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz doboru środków ochrony indywidualnej i zbiorowej;

3) ustalania zgodności z wymaganiami ergonomii, bezpieczeństwa i higieny pracy obiektów i urządzeń technicznych oddawanych do użytku;

4) rozwiązywania problemów technicznych i organizacyjnych związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy;

5) oceniania ryzyka zawodowego powodowanego przez czynniki chemiczne, fizyczne i biologiczne występujące w środowisku pracy oraz określania sposobów ich ograniczania i eliminowania;

6) ustalania okoliczności, przyczyn i ekonomicznych skutków wypadków oraz formułowania wniosków profilaktycznych;

7) prowadzenia działalności edukacyjnej z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy.

BLOK: TECHNICZNY

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) wykonywać działania na wektorach sił;

2) wyznaczać warunki równowagi ciała sztywnego pod działaniem płaskiego układu sił dowolnych;

3) wyznaczać warunki równowagi ciała sztywnego pod działaniem przestrzennego układu sił;

4) wyznaczać siłę i moment tarcia;

5) rozróżniać rodzaje tarcia;

6) określać metody przeciwdziałania skutkom tarcia;

7) analizować kinematykę podstawowych mechanizmów, wyznaczać prędkość i przyspieszenie członów określonego mechanizmu;

8) rozpoznawać rodzaje ruchu na podstawie jego parametrów;

9) wykonywać szkice części maszyn;

10) wyjaśniać oznaczenia stosowane na rysunkach technicznych maszynowych;

11) rozróżniać rysunki techniczne: wykonawcze, złożeniowe, zestawieniowe, montażowe, zabiegowe, operacyjne;

12) korzystać z dokumentacji technicznej;

13) wykonywać proste obliczenia wytrzymałościowe elementów maszyn;

14) rozróżniać elementy maszyn;

15) wyjaśniać zasady działania: połączeń, osi, wałów, łożysk, sprzęgieł, hamulców i mechanizmów oraz określać ich zastosowanie w budowie maszyn;

16) obliczać wymiary graniczne, tolerancje, luzy graniczne pasowania;

17) dobierać przyrządy i wykonywać pomiary warsztatowe;

18) określać właściwości metali i ich stopów;

19) charakteryzować materiały konstrukcyjne metalowe i niemetalowe;

20) określać właściwości materiałów eksploatacyjnych;

21) rozpoznawać zjawiska korozyjne i ich skutki;

22) dobierać metody ochrony metali przed korozją;

23) rozróżniać rodzaje obróbki cieplnej i cieplno-chemicznej;

24) charakteryzować podstawowe metody wytwarzania odlewów;

25) charakteryzować procesy obróbki plastycznej;

26) określać cechy charakterystyczne metod spajania;

27) charakteryzować podstawowe prace z zakresu obróbki ręcznej;

28) dobierać materiały i narzędzia do obróbki ręcznej;

29) wykonywać podstawowe prace z zakresu obróbki ręcznej;

30) wykonywać podstawowe operacje obróbki mechanicznej skrawaniem;

31) określać zasady montażu i demontażu maszyn i urządzeń;

32) określać zasady organizacji prac remontowych i konserwacyjnych;

33) określać zasady organizacji prac remontowo-budowlanych oraz warunki ich bezpiecznego wykonania;

34) wyjaśniać zasady ochrony przeciwporażeniowej oraz rozpoznawać środki ochrony zastosowane w urządzeniach elektrycznych;

35) określać organizację procesu produkcyjnego i technologicznego, organizację zarządzania i strukturę produkcyjną zakładu;

36) stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska podczas wykonywania prac z zakresu obróbki ręcznej i mechanicznej skrawaniem.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) statyka;

2) kinematyka;

3) dynamika;

4) rysunek techniczny;

5) dokumentacja techniczna;

6) wytrzymałość materiałów;

7) tolerancje i pasowania, chropowatość powierzchni;

8) pomiary warsztatowe;

9) stopy żelaza;

10) metale nieżelazne i ich stopy;

11) materiały niemetalowe;

12) obróbka cieplna i cieplno-chemiczna;

13) korozja;

14) odlewnictwo;

15) obróbka plastyczna;

16) spajanie i cięcie metali;

17) obróbka ręczna;

18) obróbka mechaniczna skrawaniem;

19) montaż i demontaż maszyn i urządzeń;

20) technologia i organizacja napraw;

21) prace remontowo-budowlane;

22) ochrona przeciwporażeniowa;

23) proces produkcyjny i technologiczny;

24) organizacja zarządzania i struktura produkcyjna zakładu;

25) bezpieczeństwo i higiena pracy, ochrona przeciwpożarowa oraz ochrona środowiska.

BLOK: ERGONOMIA, BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) identyfikować czynniki szkodliwe dla zdrowia, uciążliwe, niebezpieczne oraz źródła zagrożeń występujące w przedsiębiorstwie;

2) oceniać wpływ czynników szkodliwych na zdrowie i bezpieczeństwo pracowników oraz na lokalne środowisko pracy;

3) rozpoznawać zagrożenia dla zdrowia związane z prowadzonymi procesami pracy oraz stosować skuteczne metody ich likwidacji lub ograniczenia;

4) rozpoznawać zagrożenia wypadkowe związane z procesami pracy oraz określać metody ich ograniczania;

5) oceniać na podstawie analizy poziom zagrożeń powodowanych przez czynniki szkodliwe dla zdrowia, uciążliwe i niebezpieczne występujące w procesach pracy;

6) oceniać ryzyko związane z zagrożeniami występującymi w procesach pracy oraz wskazywać metody jego redukcji;

7) oceniać wprowadzane do użytku substancje, stosowane materiały i procesy technologiczne pod kątem szkodliwości dla zdrowia i zagrożeń wypadkowych;

8) organizować stanowiska pracy i proces pracy zgodnie z zasadami ergonomii;

9) oceniać zgodność organizacji i wyposażenia technicznego stanowisk pracy z wymaganiami ergonomii;

10) oceniać produkowane wyroby pod względem wymagań ergonomicznych;

11) analizować i oceniać etapy procesów inwestycyjnych, konstrukcyjnych i technologicznych pod względem zgodności z przepisami i normami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz wymaganiami ergonomii;

12) oceniać budynki i miejsca pracy oraz tereny z nimi związane pod względem spełniania wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy;

13) oceniać maszyny, urządzenia oraz instalacje pod względem wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy;

14) oceniać organizację procesów pracy i stanowisk pracy pod kątem spełniania wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy;

15) dobierać środki ochrony indywidualnej i zbiorowej;

16) prognozować wpływ wprowadzanych zmian w poszczególnych etapach procesu produkcyjnego na poziom bezpieczeństwa i higieny pracy;

17) określać niezbędne działania techniczne i organizacyjne na podstawie wniosków wynikających z oceny stanu bezpieczeństwa i higieny pracy w przedsiębiorstwie;

18) formułować na podstawie przeprowadzonej analizy i oceny stanu bezpieczeństwa i higieny pracy wnioski mające na celu poprawę warunków pracy w przedsiębiorstwie;

19) wykorzystywać wnioski z badań statystycznych oraz analizy retrospektywnej zaistniałych zdarzeń, wypadków i awarii do określania działań prewencyjnych;

20) inicjować wprowadzanie rozwiązań technicznych i organizacyjnych wpływających na poprawę warunków bezpieczeństwa i higieny pracy;

21) udzielać pierwszej pomocy;

22) badać i ustalać okoliczności oraz przyczyny wypadków przy pracy, chorób zawodowych i opracowywać wnioski prewencyjne;

23) kwalifikować wypadek jako wypadek przy pracy, wypadek zrównany z wypadkiem przy pracy, wypadek w drodze do i z pracy;

24) identyfikować podstawowe rodzaje zanieczyszczeń środowiska, pochodzących z prowadzonego procesu produkcyjnego, oraz wskazywać metody redukcji zanieczyszczeń emitowanych do środowiska;

25) oceniać rozwiązania ograniczające lub eliminujące emisję zanieczyszczeń do środowiska;

26) organizować działania prewencyjne mające na celu przeciwdziałanie powstawaniu pożaru;

27) organizować akcję ratowniczo-gaśniczą do czasu przybycia jednostek straży pożarnej;

28) stosować odpowiednie systemy zabezpieczeń przeciwpożarowych w przedsiębiorstwie;

29) opracowywać dokumentację powypadkową, sprawozdania, ocenę stanu bezpieczeństwa i higieny pracy oraz materiały szkoleniowe z wykorzystaniem edytora tekstu;

30) opracowywać sprawozdania dotyczące warunków pracy oraz prowadzić rejestr wypadków i chorób zawodowych, korzystając z informacji zawartych w bazach danych;

31) dokonywać obliczeń statystycznych z wykorzystaniem arkusza kalkulacyjnego;

32) przeprowadzać analizę statystyczną;

33) użytkować programy komputerowe do analizy wypadków, oceny zagrożeń i oceny ryzyka.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) czynniki szkodliwe dla zdrowia, uciążliwe i niebezpieczne występujące w procesach pracy i ich wpływ na człowieka oraz lokalne środowisko;

2) metody identyfikacji zagrożeń czynnikami szkodliwymi dla zdrowia, uciążliwymi i niebezpiecznymi;

3) zagrożenia występujące w procesach pracy;

4) metody likwidacji lub ograniczenia zagrożeń oraz redukcji ryzyka;

5) okoliczności i przyczyny wypadków przy pracy;

6) stan bezpieczeństwa i higieny pracy w przedsiębiorstwach;

7) ergonomia koncepcyjna i korekcyjna;

8) ocena maszyn i urządzeń oraz warunków pracy pod względem bezpieczeństwa pracy oraz wymagań ergonomii;

9) zasady i metody udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym w wypadku;

10) rodzaje zanieczyszczeń środowiska i metody ich redukcji;

11) techniki ochrony środowiska;

12) zagrożenia pożarowe oraz metody przeciwdziałania pożarom i ich zwalczania;

13) techniczne systemy zabezpieczeń przeciwpożarowych oraz sprzęt i środki gaśnicze;

14) dokumentacja, bazy danych i obliczenia statystyczne sporządzane z wykorzystaniem technik komputerowych;

15) programy komputerowe do analizy zagrożeń, wypadków przy pracy i oceny ryzyka.

BLOK: PODSTAWY PSYCHOLOGII I PEDAGOGIKI

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) formułować ergonomiczne zasady organizacji pracy i stanowisk pracy, uwzględniające właściwości fizjologiczne i psychologiczne człowieka;

2) dokonywać doboru pracowników do stanowisk pracy z uwzględnieniem predyspozycji intelektualnych, fizycznych, psychomotorycznych i społecznych;

3) oceniać i korygować stanowiska pracy na podstawie danych fizjologicznych, biomechanicznych;

4) klasyfikować stanowiska pracy ze względu na obciążenie fizyczne, predyspozycje psychofizyczne pracowników oraz istniejące zagrożenia;

5) stosować techniki motywujące pracowników do bezpiecznej, wydajnej pracy oraz do doskonalenia zawodowego;

6) współpracować z zespołem, przestrzegać zasad bezpiecznej pracy;

7) przewidywać postawy i zachowania człowieka w sytuacjach stresu i zagrożenia;

8) stosować techniki komunikowania się ułatwiające rozwiązywanie problemów pracowniczych i zawodowych;

9) podejmować decyzje w zakresie wykonywanych zadań zawodowych;

10) zachowywać się asertywnie w sytuacji konfliktu interesów pracowników w danej strukturze organizacyjnej przedsiębiorstwa;

11) przeprowadzać negocjacje, wywiady i rozmowy z pracownikami dotyczące bezpieczeństwa i warunków pracy;

12) określać indywidualne potrzeby szkoleniowe pracowników, pracodawcy oraz perspektywy rozwoju przedsiębiorstwa;

13) formułować cele doskonalenia, dokształcania i szkolenia pracowników z uwzględnieniem potrzeb indywidualnych, zespołowych oraz perspektyw rozwojowych przedsiębiorstwa;

14) dobierać treści, metody i formy działań edukacyjnych na podstawie określonych potrzeb i celów;

15) projektować programy szkoleniowe pracowników i realizować je metodami zapewniającymi kształtowanie bezpiecznych postaw i zachowań;

16) dobierać materiały dydaktyczne i techniczne środki kształcenia ułatwiające realizację celów szkoleniowych;

17) współpracować z organizatorami szkoleń, określać wymagania programowe, metodyczne i organizacyjne;

18) dobierać i stosować metody ewaluacji szkoleń;

19) prowadzić dokumentację szkoleń pracowniczych;

20) planować i realizować własną ścieżkę rozwoju zawodowego;

21) rozpowszechniać wiedzę z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy w przedsiębiorstwie.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) zasady ergonomii dotyczące organizacji pracy i stanowisk pracy;

2) metody klasyfikacji stanowisk pracy;

3) człowiek w procesie pracy;

4) elementy socjologii i psychologii pracy;

5) potrzeby człowieka, motywacja do pracy;

6) zasady współdziałania w grupie;

7) metody rozwiązywania konfliktów;

8) zasady i metody komunikowania się;

9) metody i techniki badania potrzeb szkoleniowych i określanie celów szkolenia;

10) projektowanie procesu dydaktyczno-wychowawczego;

11) organizacja procesu dydaktyczno-wychowawczego;

12) ocena efektywności działań edukacyjnych;

13) rola pracownika służby bhp w doskonaleniu kadr i rozpowszechnianiu wiedzy o bezpieczeństwie pracy.

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) analizować i interpretować wybrane przepisy prawa pracy;

2) rozróżniać świadczenia z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych;

3) określać świadczenia z tytułu pracy w warunkach szkodliwych dla zdrowia i uciążliwych;

4) charakteryzować system ochrony pracy w Polsce;

5) określać uprawnienia pracowników związane z warunkami pracy w układach zbiorowych pracy;

6) kontrolować przestrzeganie przepisów dotyczących ochrony pracy kobiet, młodocianych i osób niepełnosprawnych;

7) kontrolować przestrzeganie przepisów prawa pracy;

8) oceniać stopień i skutki naruszenia prawa pracy u pracodawcy;

9) ustalać odpowiedzialność za naruszenie prawa pracy;

10) formułować na podstawie dokonanej analizy naruszeń prawa pracy wnioski prewencyjne i polecenia do bieżącej realizacji;

11) analizować i interpretować przepisy prawa dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy;

12) wdrażać przepisy ogólne i branżowe określające wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy w realizowanym procesie technologicznym i obowiązującej organizacji pracy;

13) oceniać opracowywane w zakładzie akty prawne, regulaminy oraz instrukcje pod względem zgodności z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy;

14) kontrolować przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy na terenie przedsiębiorstwa;

15) wprowadzać zasady dotyczące kształtowania warunków pracy do układów zbiorowych pracy oraz do regulaminów pracy, w części dotyczącej warunków pracy;

16) wdrażać wymagania Polskich Norm dotyczące bezpieczeństwa pracy i ergonomii w kształtowaniu warunków pracy;

17) wyjaśniać mechanizmy funkcjonowania gospodarki rynkowej;

18) rozróżniać formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw produkcyjnych i usługowych;

19) sporządzać dokumenty niezbędne do podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej;

20) sporządzać budżet i planować rozwój firmy;

21) opracowywać plan marketingowy;

22) stosować przepisy prawa dotyczące działalności zawodowej;

23) podejmować działania związane z poszukiwaniem pracy;

24) sporządzać dokumenty związane z zatrudnieniem;

25) rozwiązywać problemy w zakresie wykonywanych zadań zawodowych;

26) przestrzegać zasad etyki;

27) wykonywać pracę zgodnie z przepisami ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

28) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

29) korzystać z obcojęzycznych źródeł informacji, dokumentacji technicznej, norm, katalogów oraz specjalistycznego oprogramowania;

30) organizować doskonalenie zawodowe pracowników.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia ujęte są w następujących działach programowych:

1) przepisy prawa pracy;

2) świadczenia z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych;

3) świadczenia z tytułu pracy w warunkach szkodliwych dla zdrowia i uciążliwych;

4) system ochrony pracy w Polsce;

5) prawo układowe oraz zasady negocjowania i zawierania zbiorowych układów pracy;

6) ochrona pracy kobiet, młodocianych i osób niepełnosprawnych;

7) odpowiedzialność za naruszenie przepisów prawa pracy;

8) nadzór nad warunkami pracy;

9) nadzór nad przestrzeganiem przepisów prawa pracy;

10) rozpatrywanie sporów o roszczenia ze stosunku pracy;

11) przedawnienie roszczeń;

12) normy prawne dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy;

13) konwencje, normy i uregulowania międzynarodowe w zakresie bezpieczeństwa pracy;

14) zasady opracowywania instrukcji bezpieczeństwa i higieny pracy;

15) zakres podmiotowy i przedmiotowy obowiązków w sferze bezpieczeństwa i higieny pracy;

16) gospodarka rynkowa;

17) formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw produkcyjnych i usługowych;

18) dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej;

19) struktura budżetu;

20) plan rozwoju przedsiębiorstwa;

21) strategie marketingowe;

22) przepisy prawa dotyczące działalności zawodowej;

23) metody poszukiwania pracy;

24) dokumenty związane z zatrudnieniem;

25) elementy socjologii i psychologii pracy;

26) etyka;

27) ochrona przeciwpożarowa i ochrona środowiska;

28) zasady udzielania pierwszej pomocy;

29) źródła informacji zawodowej i oprogramowanie w języku obcym;

30) formy doskonalenia zawodowego.

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

Nazwa bloku programowego	Minimalna liczba godzin w cyklu kształcenia w % *
Techniczny	30
Ergonomia, bezpieczeństwo i higiena pracy	40
Podstawy psychologii i pedagogiki	8
Podstawy działalności zawodowej	12
Razem	90**

* Podział godzin na bloki programowe dotyczy kształcenia w szkołach dla młodzieży i w szkołach dla dorosłych (w formie stacjonarnej i zaocznej).

** Pozostałe 10 % godzin jest przeznaczone do rozdysponowania przez autorów programów nauczania na dostosowanie kształcenia do potrzeb rynku pracy.

Absolwenci techników, techników uzupełniających oraz szkół policealnych kształcących w zawodach: technik mechanik, technik mechanizacji rolnictwa, technik mechanik okrętowy, technik odlewnik i technik hutnik rozpoczynają kształcenie od II semestru nauki, gdyż treści kształcenia z zakresu: podstaw mechaniki, konstrukcji, budowy maszyn i rysunku technicznego oraz technik wytwarzania z materiałoznawstwem zostały już przez nich zrealizowane. Tym samym, wymienieni absolwenci mają skrócony okres kształcenia w zawodzie technik bezpieczeństwa i higieny pracy do 1 roku.

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Do realizacji treści kształcenia, ujętych w blokach programowych, odpowiednie są następujące pomieszczenia dydaktyczne:

1) pracownia bezpieczeństwa i higieny pracy;

2) pracownia techniki;

3) pracownia komputerowa.

Pracownia bezpieczeństwa i higieny pracy powinna być wyposażona w:

1) urządzenia zabezpieczające i sygnalizacyjne;

2) przyrządy pomiarowe do badania: hałasu, drgań mechanicznych, oświetlenia, stężenia tlenku węgla, szczelności instalacji gazowych, zapylenia, mikroklimatu;

3) zestaw środków ochrony indywidualnej;

4) zestaw środków do udzielania pierwszej pomocy;

5) sprzęt do gaszenia pożarów;

6) przykładowe stanowisko pracy z możliwością zmiany określonych parametrów geometrycznych, w szczególności oświetlenia;

7) przykładowe stanowisko do oceny sprawności psychofizycznej;

8) stanowisko do badań fizjologicznych - miernik wydatku energetycznego;

9) fantomy;

10) kamerę;

11) Karty Charakterystyk Substancji Niebezpiecznych;

12) podstawowe odczynniki chemiczne;

13) sprzęt i szkło laboratoryjne;

14) wagę techniczną;

15) tablicę Mendelejewa;

16) digestorium.

Pracownia techniki powinna być wyposażona w:

1) stanowiska rysunkowe (jedno dla jednego ucznia);

2) zestaw modeli wspomagających kształtowanie wyobraźni przestrzennej;

3) eksponaty i modele części maszyn;

4) modele maszyn i urządzeń;

5) próbki materiałów konstrukcyjnych;

6) typowe eksponaty półwyrobów takich jak: odkuwki, odlewy, wypraski;

7) mikroskop metalograficzny;

8) zgłady metalograficzne;

9) twardościomierz;

10) przyrządy pomiarowe;

11) narzędzia do trasowania;

12) typowe narzędzia do obróbki ręcznej i mechanicznej;

13) modele typowych obrabiarek;

14) modele urządzeń do obróbki plastycznej;

15) eksponaty zużytych i uszkodzonych części maszyn;

16) schematy układów sieci TN-C, TN-S, TN-C-S, TT, IT;

17) schematy urządzeń elektrycznych z zastosowanymi środkami ochrony przeciwporażeniowej;

18) stanowisko do badania ochrony przeciwporażeniowej podstawowej i dodatkowej;

19) stanowisko do badania ochrony antystatycznej z instalacją przeciwpyłową i przeciwwybuchową;

20) stanowisko do badania IP;

21) mierniki podstawowych wielkości elektrycznych;

22) mierniki do badania skuteczności ochrony przeciwporażeniowej;

23) sprzęt ochronny:

a) wskaźniki napięcia,

b) drążki izolacyjne,

c) rękawice dielektryczne,

d) kalosze izolacyjne,

e) narzędzia izolowane;

24) Dokumentację Techniczno-Ruchową;

25) przykładowe dokumentacje konstrukcyjne i technologiczne;

26) normy: PN, PN-EN, PN-ISO, PN-EN-ISO.

Pracownia komputerowa powinna być wyposażona w:

1) stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla dwóch uczniów);

2) drukarki;

3) pakiet programów biurowych;

4) programy specjalistyczne.

Praktyczna nauka zawodu może odbywać się w pracowniach szkolnych, Centrach Kształcenia Praktycznego oraz Centrach Kształcenia Ustawicznego i w przedsiębiorstwach.

ZAŁĄCZNIK Nr 8

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK POŻARNICTWA

SYMBOL CYFROWY 315[02]

I.

OPIS ZAWODU

1. W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent powinien umieć:

1) przedstawiać strukturę organizacyjną ochrony przeciwpożarowej i systemu ratowniczo-gaśniczego oraz wskazywać podstawy prawne jej funkcjonowania;

2) korzystać z aktów prawnych z zakresu prawa administracyjnego, karnego i cywilnego;

3) opisywać i interpretować zjawiska zachodzące w trakcie działań ratowniczych;

4) organizować tok służby w jednostkach prowadzących działania ratownicze;

5) kierować i dowodzić grupą ratowników;

6) organizować i prowadzić zajęcia szkoleniowe oraz sportowe w środowisku pracy;

7) organizować i prowadzić działalność edukacyjną z zakresu ochrony ludności;

8) wykonywać zadania obowiązujące w powszechnym systemie ochrony ludności i obrony cywilnej;

9) stosować ze względu na bezpieczeństwo pożarowe przepisy określające warunki techniczne dla budynków, obiektów i terenów;

10) oceniać zagrożenia pożarowe i wybuchowe;

11) stosować zasady zapobiegania powstawaniu i rozszerzaniu się pożarów;

12) prowadzić działania kontrolno-rozpoznawcze;

13) oceniać zachowanie się materiałów i konstrukcji budowlanych w warunkach pożaru;

14) postępować zgodnie z procedurami podczas prowadzenia działań ratowniczych;

15) wykonywać zadania funkcyjnych zgodnie z procedurami;

16) przygotowywać do pracy i obsługiwać w różnych warunkach sprzęt do działań ratowniczych;

17) przeprowadzać rozpoznanie podczas działań ratowniczych oraz składać meldunki o jego wynikach;

18) ratować i ewakuować ludzi, zwierzęta i mienie w różnych sytuacjach pożarowych, podczas klęsk żywiołowych i innych miejscowych zagrożeń;

19) gasić pożary dostępnymi technikami;

20) organizować i utrzymywać łączność w trakcie działań ratowniczych;

21) współpracować w trakcie działań ratowniczych z innymi podmiotami ratowniczymi;

22) postępować zgodnie z procedurami w stanach zagrożeń;

23) oceniać wpływ zdarzeń traumatycznych na funkcjonowanie ratownika;

24) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach zgodnie z przyjętymi procedurami;

25) korzystać z dokumentacji i oprogramowania wspomagającego kierowanie działaniami ratowniczymi;

26) sporządzać dokumentację ze zdarzeń;

27) kierować pojazdami samochodowymi w zakresie niezbędnym do uzyskania prawa jazdy kategorii C;

28) współpracować w zespole;

29) podejmować działalność społeczną w środowisku lokalnym, współpracować z organizacjami pozarządowymi;

30) posługiwać się językiem obcym w zakresie niezbędnym do wykonywania zadań zawodowych;

31) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

32) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

33) przestrzegać przepisów prawa dotyczących działalności gospodarczej;

34) przestrzegać przepisów prawa dotyczących wykonywanych zadań zawodowych;

35) korzystać z różnych źródeł informacji oraz z doradztwa specjalistycznego;

36) postępować zgodnie z zasadami etyki;

37) planować działalność gospodarczą.

2. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik pożarnictwa powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

1) prowadzenia rozpoznania na terenie działań ratowniczo-gaśniczych i zabezpieczania terenu działań ratowniczych;

2) ratowania ludzi, zwierząt i mienia podczas pożarów, klęsk żywiołowych i innych miejscowych zagrożeń;

3) obsługiwania sprzętu do działań ratowniczych;

4) obsługiwania urządzeń łączności i urządzeń pozyskiwania informacji;

5) udzielania pierwszej pomocy i wsparcia psychicznego poszkodowanym;

6) dysponowania i dowodzenia siłami i środkami do działań ratowniczych;

7) analizowania zagrożeń występujących w czasie działań ratowniczych;

8) organizowania toku służby w jednostce ochrony przeciwpożarowej;

9) prowadzenia dokumentacji związanej z tokiem służby;

10) rozpoznawania zagrożeń i skutecznego reagowania;

11) oceniania warunków korzystania z obiektów i instalacji użytkowych dla celów ratowniczych;

12) organizowania i prowadzenia szkoleń z zakresu ochrony przeciwpożarowej;

13) przygotowywania społeczeństwa do właściwych zachowań w stanach nagłych i masowych zagrożeń.

Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik pożarnictwa posiada przygotowanie do eksploatacji sprzętu oraz urządzeń technicznych stanowiących wyposażenie jednostek prowadzących działania ratownicze, o ile nie są wymagane uprawnienia specjalne, w szczególności uprawnienia dozoru technicznego.

BLOK: OGÓLNY

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) organizować i dokumentować tok służby;

2) przedstawiać rys historyczny rozwoju pożarnictwa polskiego;

3) przedstawiać organizację i zadania organów administracji publicznej;

4) określać zasady, tryb, zakres i sposób prowadzenia postępowania administracyjnego oraz rolę stron w tym postępowaniu;

5) korzystać z aktów prawnych z zakresu prawa administracyjnego, karnego, cywilnego, gospodarczego i prawa pracy;

6) sporządzać decyzję administracyjną;

7) podejmować współpracę z ochotniczą strażą pożarną, innymi jednostkami ochrony przeciwpożarowej oraz organizacjami pozarządowymi;

8) korzystać z uprawnień kierującego działaniami ratowniczymi;

9) określać warunki zaistnienia stanu wyższej konieczności;

10) stosować zasady współpracy ze środkami masowego przekazu;

11) kierować i dowodzić grupą ratowników;

12) stosować podstawowe zasady i metody dydaktyczne;

13) przygotowywać i prowadzić zajęcia szkoleniowe;

14) wyjaśniać mechanizm powstawania stresu, traumy i paniki;

15) stosować metody przeciwdziałania powstawaniu paniki;

16) posługiwać się programami komputerowymi wspomagającymi kierowanie działaniami ratowniczymi;

17) rozwijać sprawność fizyczną;

18) stosować regulaminy oraz instrukcje dotyczące wychowania fizycznego i sportów pożarniczych.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) zasady pełnienia służby;

2) historia pożarnictwa;

3) podstawowe wiadomości z teorii państwa i prawa;

4) procedury administracyjne;

5) uprawnienia kierującego działaniami ratowniczymi;

6) prawne podstawy prowadzenia działań ratowniczych;

7) postępowanie w sprawach o wykroczenia;

8) działalność prasowo-informacyjna, obsługa medialna akcji ratowniczych;

9) metody doskonalenia umiejętności dowodzenia;

10) zasady funkcjonowania w grupie;

11) psychologiczne aspekty efektywnego kierowania zespołem;

12) proces dydaktyczno-wychowawczy;

13) przygotowanie i prowadzenie zajęć dydaktycznych;

14) stres, problematyka zespołu urazowego po stresie;

15) psychologia grupy społecznej i tłumu;

16) sposoby radzenia sobie ze stresem i wsparcie psychiczne poszkodowanych;

17) oprogramowanie wspomagające kierowanie działaniami ratowniczymi;

18) programy diagnozowania sprzętu i urządzeń gaśniczych;

19) metodyka wychowania fizycznego;

20) testy sprawności fizycznej;

21) lekkoatletyka, atletyka terenowa i pływanie;

22) zespołowe gry sportowe;

23) regulaminy oraz instrukcje dotyczące wychowania fizycznego i sportów pożarniczych.

BLOK: ROZPOZNAWANIE ZAGROŻEŃ

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) stosować terminologię z zakresu rozpoznawania zagrożeń;

2) określać przyczyny powstawania i rozprzestrzeniania się pożarów i innych miejscowych zagrożeń;

3) określać rodzaje i źródła innych miejscowych zagrożeń oraz ich wpływ na bezpieczeństwo otoczenia;

4) określać zasady stosowania aktywnych i pasywnych środków zabezpieczeń przeciwpożarowych;

5) przeprowadzać czynności kontrolno-rozpoznawcze, sporządzać zarządzenia pokontrolne oraz protokoły;

6) rozpoznawać i oceniać zagrożenia pożarowe, wybuchowe i inne zagrożenia miejscowe;

7) przedstawiać wymagania przeciwpożarowe, jakim powinny odpowiadać budynki, obiekty, tereny i instalacje techniczno-użytkowe;

8) charakteryzować zagrożenia pożarowe występujące w obiektach przemysłowych, usługowych, magazynowych;

9) określać zagrożenia występujące podczas transportu i składowania materiałów niebezpiecznych;

10) określać zagrożenia pożarowe i wybuchowe występujące w przemyśle rolno-spożywczym, gospodarce rolnej i leśnej;

11) dobierać zabezpieczenia techniczne budynków, obiektów i terenów do występujących zagrożeń pożarowych i wybuchowych;

12) interpretować podstawowe prawa z elektrotechniki;

13) wyjaśniać zjawiska elektryczności statycznej i wyładowań atmosferycznych oraz stosować podstawowe formy zabezpieczeń;

14) dobierać instalacje i urządzenia elektryczne zapewniające bezpieczeństwo pożarowe oraz określać zasady ich eksploatacji i konserwacji;

15) klasyfikować budynki oraz strefy do kategorii zagrożenia wybuchem, zagrożenia ludzi;

16) określać parametry zagrożenia pożarowego wybranych operacji i procesów technologicznych, planować ich zabezpieczenie techniczne na podstawie dokumentacji technologicznej;

17) opracowywać zakładowe plany operacyjno-ratownicze na wypadek wystąpienia poważnej awarii przemysłowej oraz instrukcje bezpieczeństwa pożarowego;

18) szacować prawdopodobieństwo wystąpienia ryzyka z zastosowaniem metod i systemów wspomagających zarządzanie ryzykiem;

19) klasyfikować i charakteryzować materiały budowlane oraz analizować wpływ warunków pożarowych na materiały budowlane;

20) charakteryzować podstawowe elementy konstrukcji budowlanych;

21) określać rodzaje i charakter obciążeń występujących w budynkach oraz oceniać ich wpływ na zachowanie się konstrukcji;

22) opisywać wpływ przyjętych rozwiązań konstrukcyjnych oraz zastosowanych materiałów na zachowanie się budynków podczas pożaru lub awarii;

23) charakteryzować instalacje użytkowe w budynkach oraz zastosowane zabezpieczenia przeciwpożarowe;

24) określać rodzaje badań technicznych;

25) oceniać możliwość rozprzestrzeniania się pożaru poprzez instalacje i przepusty instalacyjne;

26) szacować odporność ogniową elementów budowlanych;

27) określać wymagania ewakuacyjne w obiektach budowlanych i przeprowadzać kontrolę budynków pod względem spełniania wymagań ewakuacyjnych;

28) dobierać zgodnie z przepisami materiały wykończeniowe dla budynku oraz odpowiednią metodę zabezpieczeń ognioochronnych;

29) wyznaczać wielkość otworów oddymiających i ich rozmieszczenie;

30) wyjaśniać znaczenie, budowę oraz warunki stosowania oddzieleń przeciwpożarowych;

31) określać zasady doboru i wyznaczać ilość podręcznego sprzętu gaśniczego;

32) czytać i interpretować rysunki budowlane;

33) określać zakres i zasady odbioru obiektów budowlanych przez organy Państwowej Straży Pożarnej;

34) przeprowadzać analizę zabezpieczenia przeciwpożarowego wybranych obiektów;

35) opracowywać kompleksowy system zabezpieczenia przeciwpożarowego dla obiektu użyteczności publicznej;

36) stosować podstawowe prawa i zasady hydrostatyki i hydrodynamiki ogólnej do optymalnego wykorzystania sprzętu pożarniczego podczas podawania wody i innych środków gaśniczych;

37) prowadzić analizę przeciwpożarowego zaopatrzenia wodnego jednostek osadniczych i zakładów pracy oraz opracowywać plany przeciwpożarowego zaopatrzenia wodnego;

38) dobierać systemy technicznego zabezpieczenia przeciwpożarowego obiektów;

39) wymieniać elementy składowe stałych urządzeń gaśniczych wodnych, pianowych, proszkowych i parowych na gazy obojętne.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) pojęcia i definicje związane z rozpoznawaniem zagrożeń;

2) przyczyny pożarów;

3) podstawowe wiadomości o energii cieplnej;

4) podstawowe wiadomości z zakresu stosowania pasywnych i aktywnych środków zabezpieczeń przeciwpożarowych;

5) metodyka czynności kontrolno-rozpoznawczych;

6) charakterystyka pożarowa materiałów budowlanych;

7) urządzenia i instalacje użytkowe;

8) ocena zagrożenia i przeciwpożarowe wymagania dla obiektów budowlanych;

9) techniczne środki zabezpieczeń;

10) mechanika budowli, konstrukcje budowlane;

11) dokumentacja budowlana;

12) zagrożenia pożarowe obiektów przemysłowych, usługowych i magazynowych;

13) zagrożenia w przemyśle rolno-spożywczym i gospodarce rolnej;

14) zagrożenia pożarowe obszarów leśnych;

15) podstawowe przepisy regulujące warunki techniczne i ochrony przeciwpożarowej dla budynków, obiektów i terenów;

16) prace niebezpieczne pod względem pożarowym;

17) podstawy elektrotechniki;

18) zjawiska elektryczności statycznej i wyładowań atmosferycznych;

19) zasady doboru, eksploatacji i konserwacji urządzeń i instalacji elektrycznych;

20) zasady wyznaczania stref zagrożonych wybuchem i klasyfikowania budynków do kategorii zagrożenia ludzi;

21) zabezpieczenie techniczne wybranych operacji i procesów technologicznych;

22) klasyfikacja źródeł i rodzajów zagrożeń miejscowych;

23) zagrożenia podczas transportu materiałów niebezpiecznych;

24) zagrożenia związane z przesyłaniem i magazynowaniem gazów palnych oraz cieczy;

25) poważne awarie przemysłowe;

26) zagrożenia pożarowe wybranego procesu technologicznego;

27) przyczyny powstawania i okoliczności rozprzestrzeniania się pożarów;

28) zarządzanie i ocena ryzyka;

29) wybrane zagadnienia z hydrostatyki, hydrauliki i hydrodynamiki ogólnej;

30) wybrane zagadnienia z hydrodynamiki stosowanej;

31) systemy technicznego zabezpieczenia przeciwpożarowego obiektów;

32) urządzenia sygnalizacji alarmowo-pożarowej;

33) stałe urządzenia gaśnicze i zabezpieczające;

34) pomiar ciśnienia, natężenia przepływu i strat ciśnienia w ruchu laminarnym i burzliwym;

35) przeciwpożarowe zaopatrzenie wodne;

36) urządzenia przeciwpożarowego zaopatrzenia wodnego.

BLOK: TECHNICZNY

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) korzystać z technicznego oprzyrządowania stanowiska pracy;

2) przedstawiać warunki równowagi ciała sztywnego pod działaniem płaskiego dowolnego układu sił;

3) charakteryzować stany naprężeń i odkształceń oraz określać naprężenia dopuszczalne;

4) opisywać zachowanie się materiałów przy rozciąganiu i ściskaniu;

5) wyznaczać wykresy momentów gnących i sił tnących w belkach podpartych i utwierdzonych;

6) opisywać zachowanie się materiałów podczas zginania i skręcania;

7) obliczać strzałkę ugięcia belek zginanych;

8) przedstawiać wpływ warunków termicznych na zachowanie się materiałów;

9) wyjaśniać pojęcie wytrzymałości złożonej;

10) wyjaśniać zasady działania oraz określać zastosowanie maszyn prostych;

11) charakteryzować rodzaje połączeń;

12) wyjaśniać działanie sprzęgieł, hamulców i przekładni;

13) charakteryzować stosowane osie, wały i łożyska;

14) stosować zasady sporządzania rysunku technicznego;

15) stosować techniki zapisu odwzorowań konstrukcyjnych;

16) odwzorowywać w rzutach prostokątnych i aksonometrycznych elementy maszyn;

17) wykonywać szkice elementów maszyn;

18) wyjaśniać oznaczenia stosowane na rysunku technicznym maszynowym;

19) czytać dokumentację techniczną;

20) klasyfikować sprzęt będący na wyposażeniu straży pożarnych;

21) opisywać przeznaczenie i budowę poszczególnych rodzajów sprzętu;

22) charakteryzować zasady działania wybranych rodzajów sprzętu;

23) określać parametry techniczno-eksploatacyjne sprzętu;

24) opisywać podstawowe warunki eksploatacyjne sprzętu;

25) obsługiwać sprzęt zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

26) dobierać sprzęt w zależności od sytuacji;

27) pracować w sprzęcie ochrony indywidualnej;

28) wykorzystywać parametry eksploatacyjne sprzętu do skutecznego i bezpiecznego prowadzenia działań ratowniczo-gaśniczych;

29) opisywać podstawowe przyczyny nieprawidłowej pracy sprzętu;

30) przeprowadzać instruktaż z zakresu budowy, zasad działania i eksploatacji sprzętu;

31) dokonywać oceny przydatności sprzętu do eksploatacji;

32) określać warunki dopuszczenia sprzętu do pracy;

33) posługiwać się dokumentacją i oprogramowaniem specjalistycznym w zakresie obsługi sprzętu;

34) opracowywać instrukcje bezpiecznego posługiwania się sprzętem.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) techniczne oprzyrządowanie stanowiska pracy;

2) wybrane zagadnienia z mechaniki technicznej;

3) podstawy konstrukcji maszyn;

4) wybrane zagadnienia z wytrzymałości materiałów;

5) zasady tworzenia rysunku technicznego;

6) rzutowanie prostokątne i aksonometryczne;

7) zasady wymiarowania;

8) zasady wykonywania widoków i przekrojów;

9) rysunki wykonawcze i złożeniowe;

10) klasyfikacja sprzętu pożarniczego według PN, EN i innych kryteriów;

11) sprzęt i urządzenia stosowane w straży pożarnej;

12) określenie, definicja, klasyfikacja, budowa, zasada działania, eksploatacja obsługa i naprawa sprzętu stosowanego w działaniach ratowniczych;

13) obsługa pojazdów gaśniczych i specjalnych;

14) obsługa sprzętu specjalistycznego;

15) gospodarka sprzętem;

16) sprzęt autonomiczny strażaka, zasada działania, zakres stosowania;

17) podstawy diagnostyki sprzętu, przeglądy, naprawy, organizacja zaplecza technicznego;

18) dokumentacja i oprogramowanie specjalistyczne w zakresie obsługi sprzętu;

19) instrukcje bezpiecznego posługiwania się sprzętem.

BLOK: DZIAŁANIA RATOWNICZE

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) korzystać z różnych źródeł informacji na temat zagrożeń;

2) posługiwać się wiedzą z zakresu chemii w działaniach ratowniczych;

3) wyjaśniać zjawisko zapalenia i spalania różnych materiałów palnych oraz charakteryzować zjawiska i substancje towarzyszące procesom spalania;

4) posługiwać się podstawowymi pojęciami i prawami termodynamiki;

5) stosować sposoby i środki niezbędne do przerywania procesu palenia;

6) charakteryzować środki gaśnicze, określać ich mechanizm gaśniczy, dobierać do określonej sytuacji pożarowej oraz określać możliwości łącznego stosowania środków gaśniczych;

7) identyfikować różne substancje chemiczne na podstawie ich cech charakterystycznych, określać stwarzane zagrożenia i stosować neutralizatory i sorbenty do likwidacji zagrożeń;

8) charakteryzować zjawiska towarzyszące pożarom i wybuchom oraz oceniać skutki ich oddziaływania;

9) określać parametry rozwoju i rozprzestrzeniania się pożaru;

10) posługiwać się pojęciami taktyki pożarniczej oraz charakteryzować pododdziały ratownicze;

11) przestrzegać procedur podczas alarmu i dojazdu do miejsca zdarzenia, wykonywać rozwinięcia wstępne i zasadnicze;

12) wydawać i wykonywać komendy nadawane za pomocą znaków gestowych, świetlnych i dźwiękowych;

13) zbierać informacje mające znaczenie dla oceny sytuacji pożarowej;

14) dokonywać oceny sytuacji na podstawie zebranych informacji oraz realizować zamiar taktyczny;

15) wybierać optymalne miejsce na stanowiska gaśnicze, budować linie wężowe, operować prądami gaśniczymi;

16) nawiązywać kontakt z grupą ludzi zagrożonych i stosować procedury postępowania z ludźmi ogarniętymi paniką oraz zasady ich ewakuacji;

17) organizować i utrzymywać łączność na miejscu działań ratowniczych;

18) dowodzić pododdziałami pożarniczymi;

19) zabezpieczać miejsce zdarzenia;

20) sporządzać szkice i schematy z przebiegu działań ratowniczo-gaśniczych oraz dokumentację popożarową;

21) stosować metodykę kalkulacji sił i środków oraz opracowywać plany operacyjne;

22) prowadzić inspekcję gotowości bojowej;

23) podejmować działania ratownicze podczas awarii instalacji użytkowych;

24) stosować środki ochrony indywidualnej w różnych warunkach;

25) organizować i prowadzić działania gaśnicze i ratownicze;

26) wykorzystywać do działań gaśniczych i ratowniczych sprzęt specjalistyczny i mechaniczny;

27) dobierać sprzęt i techniki pracy do rodzaju wykonywanych działań ratowniczych;

28) dokonywać bieżącej analizy sytuacji i koniecznych korekt decyzji oraz składać meldunki do stanowisk kierowania;

29) zapewniać i utrzymywać warunki bezpieczeństwa i higieny pracy na terenie działań ratowniczych;

30) posługiwać się mapami i planami operacyjnymi oraz korzystać z planów budowlanych, instalacyjnych i technologicznych;

31) zabezpieczać miejsca wypadków bądź katastrof po zakończeniu działań ratowniczych, sporządzać dokumentację, przekazywać obiekty i tereny użytkownikom;

32) współpracować z innymi służbami i podmiotami ratowniczymi;

33) udzielać pierwszej pomocy medycznej zgodnie z przyjętymi procedurami dla ratowników krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego;

34) sprawować opiekę nad poszkodowanymi do czasu przekazania służbie medycznej;

35) przekazywać służbie medycznej informacje o podjętych działaniach ratowniczych, posługując się Kartą Udzielonej Pomocy Medycznej;

36) konserwować i utrzymywać w gotowości do użycia sprzęt i urządzenia ratownicze;

37) charakteryzować system i struktury organizacyjne ochrony cywilnej;

38) organizować i prowadzić szkolenia w ramach powszechnego przygotowania ludności do zachowań w warunkach nadzwyczajnych zagrożeń;

39) prognozować nadzwyczajne zagrożenia, wykorzystywać i przekazywać pozyskiwane informacje za pomocą systemu powszechnego ostrzegania o pojawiających się zagrożeniach;

40) charakteryzować skutki zagrożeń chemicznych, biologicznych, radiologicznych i nuklearnych;

41) zabezpieczać w zakresie logistycznym działania prowadzone w warunkach nadzwyczajnych zagrożeń;

42) współpracować z instytucjami odpowiedzialnymi za ochronę dóbr kultury;

43) przygotowywać i prowadzić ćwiczenia obronne oraz realizować wyszkolenie strzeleckie.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) podstawowe wiadomości z chemii ogólnej;

2) proces spalania jako reakcja fizykochemiczna, zjawisko samozapalenia;

3) przerywanie procesu palenia;

4) wybuchowość;

5) woda i roztwory wodne, piana gaśnicza i środki pianotwórcze, proszki i gazy gaśnicze;

6) intensywność podawania środków gaśniczych a efektywność gaszenia;

7) podstawy termodynamiki;

8) fizykochemiczne właściwości gazów, cieczy palnych i ciał stałych;

9) badanie temperatury zapłonu cieczy, pomiar ciepła spalania paliw stałych;

10) gaszenie pożarów substancji szczególnie niebezpiecznych;

11) identyfikacja i neutralizacja kwasów, zasad ropopochodnych;

12) neutralizatory, sorbenty, dyspergenty;

13) charakterystyka pożaru, zjawiska towarzyszące pożarom i wybuchom;

14) zasadnicze pojęcia z taktyki i formy działań taktycznych, charakterystyka taktyczno-techniczna pododdziałów ratowniczych;

15) zadania funkcyjnych w czasie alarmu, jazdy do pożaru i powrotu z akcji, zasady zatrzymywania pojazdu na terenie działań;

16) zadania funkcyjnych w zastępach ratowniczych podczas działań, rozwinięcia wstępne i zasadnicze;

17) komendy nadawane za pomocą znaków gestowych, świetlnych i dźwiękowych;

18) rozpoznanie i ocena sytuacji pożarowej;

19) zasady prowadzenia linii wężowych i pracy stanowisk gaśniczych;

20) taktyka gaszenia pożarów;

21) taktyka działań ratowniczych;

22) ewakuacja i ratownictwo ludzi, zwierząt i mienia;

23) nawiązywanie kontaktu z grupą ludzi zagrożonych i postępowanie w przypadku paniki;

24) organizacja łączności na miejscu działań;

25) charakterystyka taktyczna pododdziałów ratowniczych;

26) organizacja akcji i zasady dowodzenia;

27) planowanie operacyjne, dokumentacja pożarowa i działań ratowniczych, mapy i plany;

28) działalność operacyjna komend Państwowej Straży Pożarnej, inspekcje gotowości bojowej, stanowiska kierowania;

29) ogólna budowa pojazdów transportu drogowego, szynowego, powietrznego i wodnego;

30) organizacja działań ratowniczych podczas wypadków, katastrof, klęsk żywiołowych i innych miejscowych zagrożeń;

31) współpraca z innymi służbami i podmiotami ratowniczymi;

32) procedury w zakresie udzielania pierwszej pomocy;

33) bezpieczeństwo ratownika;

34) standardowy zestaw ratowniczy, tlenoterapia;

35) organizacja systemu ochrony ludności;

36) prognozowanie nadzwyczajnych zagrożeń;

37) postępowanie ratownicze w stanach nadzwyczajnych zagrożeń okresu pokoju;

38) środki i sposoby wykrywania skażeń;

39) budowle i urządzenia specjalne ochrony ludności;

40) zabezpieczenie logistyczne działań podczas nadzwyczajnych zagrożeń;

41) ochrona dóbr kultury;

42) metodyka ćwiczeń obronnych;

43) terenoznawstwo;

44) ogólna budowa i przeznaczenie broni strzeleckiej, podstawy balistyki, nauka celowania i oddawania strzału, strzelanie.

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) wyjaśniać mechanizmy funkcjonowania gospodarki rynkowej;

2) rozróżniać formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw produkcyjnych i usługowych;

3) korzystać z Kodeksu pracy;

4) określać prawa i obowiązki strażaka ochrony przeciwpożarowej;

5) określać organizację, zadania i finansowanie ochrony przeciwpożarowej;

6) charakteryzować specyfikę stosunku służbowego/stosunku pracy;

7) stosować przepisy prawa dotyczące działalności zawodowej;

8) podejmować działania związane z poszukiwaniem pracy;

9) sporządzać dokumenty związane z zatrudnieniem;

10) komunikować się z uczestnikami procesu pracy;

11) prowadzić negocjacje;

12) rozwiązywać problemy techniczne w zakresie wykonywanych zadań zawodowych;

13) podejmować decyzje w zakresie wykonywanych zadań zawodowych;

14) przestrzegać zasad etyki oraz regulaminów służbowych i ceremoniałów;

15) wykonywać pracę zgodnie z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

16) określać wpływ zmęczenia fizycznego i psychicznego na efektywność pracy;

17) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

18) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

19) formułować pisemne i ustne wypowiedzi w języku obcym, związane z realizację zadań zawodowych;

20) organizować doskonalenie zawodowe.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia ujęte są w następujących działach programowych:

1) gospodarka rynkowa;

2) formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw produkcyjnych i usługowych;

3) wybrane przepisy Kodeksu pracy;

4) organizacja i zadania ochrony przeciwpożarowej i Państwowej Straży Pożarnej w Polsce;

5) służba w Państwowej Straży Pożarnej;

6) przepisy prawa dotyczące działalności zawodowej;

7) metody poszukiwania pracy;

8) dokumenty związane z zatrudnieniem;

9) zasady i metody komunikowania się;

10) elementy psychologii i socjologii pracy;

11) etyka;

12) regulaminy i ceremoniał pożarniczy;

13) bezpieczeństwo i higiena pracy;

14) ochrona przeciwpożarowa i ochrona środowiska;

15) elementy ergonomii;

16) zasady udzielania pierwszej pomocy;

17) język obcy zawodowy w zakresie czterech kompetencji językowych;

18) formy doskonalenia zawodowego.

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

Nazwa bloku programowego	Minimalna liczba godzin w okresie kształcenia w % *
	w szkołach dla młodzieży	w szkołach dla dorosłych w formie zaocznej
	Liczba godzin w %	Liczba godzin w %
Ogólny	19	19
Rozpoznawanie zagrożeń	12	12
Techniczny	17	18
Działania ratownicze	32	33
Podstawy działalności zawodowej	10	8
Razem	90**	90**

* Podział godzin na bloki programowe dotyczy kształcenia w szkołach dla młodzieży i w szkołach dla dorosłych (wyłącznie w formie zaocznej). Forma zaoczna przewidziana jest dla osób zatrudnionych w jednostkach ochrony przeciwpożarowej, które ukończyły szkolenia podstawowe i uzupełniające dla zawodu strażak, o których mowa w przepisach w sprawie wymagań kwalifikacyjnych oraz szkoleń dla strażaków jednostek ochrony przeciwpożarowej i osób wykonujących czynności z zakresu ochrony przeciwpożarowej.

** Pozostałe 10 % godzin pozostaje do rozdysponowania przez autorów programów nauczania na dostosowanie kształcenia do potrzeb rynku pracy.

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Do realizacji treści kształcenia, ujętych w blokach programowych, odpowiednie są następujące pomieszczenia dydaktyczne:

1) pracownia fizykochemii;

2) pracownia zaopatrzenia wodnego urządzeń gaśniczych i zabezpieczających;

3) pracownia komputerowa;

4) pracownia mechaniki;

5) pracownia wyposażenia technicznego;

6) pracownia ratownictwa medycznego;

7) pracownia taktyki działań gaśniczych i ratowniczych;

8) pracownia urządzeń i ratowniczych technik ochrony środowiska;

9) sala gimnastyczna;

10) sala wykładowa ogólna;

11) poligon;

12) komora dymowa.

Pracownia fizykochemii powinna być wyposażona w:

1) stanowisko do wyznaczania minimalnej temperatury zapłonu;

2) stanowisko do oznaczania analizy sitowej badanych pyłów - wytrząsarka;

3) stanowisko do oznaczania wilgotności badanych pyłów - wagosuszarka;

4) stanowisko do oznaczania granic wybuchowości pyłów, gazów i par cieczy;

5) stanowisko do badania temperatury zapłonu cieczy;

6) stanowisko do wytwarzania i badania pian gaśniczych;

7) stanowisko do pomiaru ciepła spalania paliw stałych - kalorymetr;

8) stanowisko do badania zdolności zwilżających środków powierzchniowo czynnych;

9) stanowisko do identyfikacji i neutralizacji kwasów, zasad i substancji ropopochodnych;

10) stanowisko do badania chłonności sorbentów;

11) stanowisko do oznaczania temperatury zapalenia cieczy metodą dynamiczną;

12) stanowisko do badania składu gazowych produktów spalania - analizator spalin;

13) stanowisko do badania temperatury w procesach spalania - pirometr oraz zestawy termopar;

14) stanowisko do oceny zagrożenia wybuchowego gazów i par cieczy palnych -eksplozymetr;

15) stanowisko do badania lepkości środków pianotwórczych oraz ich roztworów;

16) stanowisko do badania napięcia powierzchniowego środków pianotwórczych oraz ich roztworów;

17) stanowisko do badania temperatury krzepnięcia środków pianotwórczych oraz ich roztworów;

18) stanowisko do badania wybranych parametrów proszków gaśniczych;

19) stanowisko do badania i obserwacji wybuchów mieszanin gazowo-powietrznych;

20) stanowisko do badania i obserwacji wybuchów mieszanin par cieczy palnych z powietrzem;

21) stanowisko do badania palności metodą wskaźnika tlenowego;

22) digestorium.

Pracownia zaopatrzenia wodnego, urządzeń gaśniczych i zabezpieczających powinna być wyposażona w:

1) stanowisko do obserwacji ruchu spokojnego oraz burzliwego podczas przepływu cieczy;

2) stanowisko do obserwacji uderzenia wodnego podczas przepływu wody w przewodach pod ciśnieniem;

3) stanowisko do obserwacji piezometrycznej linii ciśnień wywołanej przez straty miejscowe podczas przepływu wody;

4) stanowisko do pomiaru wydajności i strat ciśnienia w sprzęcie i armaturze wodno-pianowej;

5) komputerowe stanowisko do pomiaru temperatury i ciśnienia w instalacjach zasilających podczas pożarów testowych przeprowadzonych na stanowisku laboratoryjnym;

6) stanowisko do badania wydajności hydrantów wewnętrznych oraz stanowisko do badania rzutu strumienia wody;

7) stanowiska do ćwiczeń laboratoryjnych z zakresu sygnalizacji alarmowo-pożarowej na przykładzie różnych Central Sygnalizacji Pożarowej i osprzętu;

8) stanowisko do obserwacji monitoringu pożarowego drogą radiową i telefoniczną;

9) stanowisko do pomiaru powierzchni zraszania tryskaczy i zraszaczy;

10) stanowisko do obserwacji zadziałania urządzenia gaśniczego wodnego, pianowego i na dwutlenek węgla podczas pożarów testowych;

11) stanowisko do pomiaru gęstości optycznej dymu (densytometr) podczas pożarów testowych;

12) stanowisko obrazujące budowę i zasadę działania klap dymowych.

Pracownia komputerowa powinna być wyposażona w:

1) stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla dwóch uczniów);

2) drukarki;

3) skaner;

4) ploter;

5) pakiet programów biurowych;

6) programy specjalistyczne wspomagające dowodzenie.

Pracownia mechaniki powinna być wyposażona w:

1) modele prostych maszyn, mechanizmów i rozwiązań konstrukcyjnych przenoszenia napędu;

2) makiety urządzeń i sprzętu stosowanego w działaniach ratowniczych;

3) przekroje różnych części maszyn i podzespołów maszyn i urządzeń;

4) oprogramowanie specjalistyczne w zakresie sporządzania dokumentacji technicznej;

5) stanowisko do badań i demonstracji stanów odkształcenia i naprężenia;

6) stanowiska kreślarskie;

7) przybory kreślarskie;

8) rysunki wykonawcze, złożeniowe, zestawieniowe, montażowe i schematyczne;

9) normy: PN, PN-EN, PN-ISO, PN-EN-ISO;

10) dokumentacje techniczne, Dokumentacje Techniczno-Ruchowe (DTR);

11) instrukcje obsługi i konserwacji.

Pracownia wyposażenia technicznego powinna być wyposażona w:

1) urządzenia do testowania masek;

2) sprzęt niezbędny do podstawowych przeglądów i konserwacji aparatów ochrony dróg oddechowych;

3) sprężarkę do napełniania butli powietrznych oraz aparaty ochrony dróg oddechowych;

4) wanny do mycia i przeprowadzania dezynfekcji;

5) ubrania treningowe;

6) stanowiska do przeglądów i oględzin jednostek sprzętowych;

7) stanowiska do diagnozowania i obsługi sprzętu wyposażenia technicznego, wyposażone w cyfrowe urządzenia diagnostyczne, sprzęt pomiarowy i specjalistyczne oprogramowanie;

8) stanowiska do komputerowej symulacji awarii sprzętu i metod ich usuwania;

9) stanowisko do symulacji podawania środków gaśniczych;

10) stanowisko do czyszczenia, dezynfekcji oraz suszenia masek i sprzętu ochrony dróg oddechowych;

11) stanowisko do przeprowadzania prób szczelności chemoodpornych ubrań gazoszczelnych;

12) stanowisko do suszenia ubiorów ochrony przeciwchemicznej;

13) stanowiska do przeprowadzania prób ciśnieniowych węży;

14) stanowiska do taśmowania węży oraz naprawy i konserwacji pozostałego sprzętu i armatury wodnej i pianowej;

15) stanowisko do diagnozowania podręcznego sprzętu gaśniczego;

16) stanowiska do konserwacji pił do drewna oraz stali i betonu;

17) spalinowe piły do drewna, stali i betonu;

18) przekroje urządzeń i jednostek wyposażenia technicznego;

19) zestaw norm i dokumentacji techniczno-ruchowych;

20) przekroje gaśnic;

21) przekroje armatury wodnej i pianowej;

22) przekroje wybranych pomp pożarniczych;

23) schematy układów wodno-pianowych w samochodach gaśniczych;

24) przekroje wybranych pił do cięcia drewna stali i betonu;

25) przekroje ratowniczych urządzeń hydraulicznych.

Pracownia ratownictwa medycznego powinna być wyposażona w:

1) szkielet człowieka;

2) fantomy do resuscytacji osoby dorosłej, dziecka i niemowlęcia;

3) przekrój głowy do ćwiczeń z zakresu zakładania rurki ustno-gardłowej;

4) torby ratownicze z wyposażeniem PSP-R1;

5) torby ratownicze z wyposażeniem PSP-R2;

6) zestawy do symulacji ran i obrażeń ciała;

7) kamizelki ratownicze;

8) worki samorozprężalne;

9) standardowe zestawy materiałów opatrunkowych stosowane w ratownictwie medycznym, zgodnie ze standardami wyposażenia PSP-R1;

10) programy komputerowe i filmy dydaktyczne z zakresu udzielania pierwszej pomocy;

11) sprzęt do ewakuacji poszkodowanych;

12) sprzęt do mycia i prowadzenia dezynfekcji;

13) defibrylator półautomatyczny;

14) zestaw do prowadzenia segregacji.

Pracownia taktyki działań gaśniczych i ratowniczych powinna być wyposażona w:

1) stanowisko kierowania, w skład którego wchodzi:

a) stół dyspozytorski,

b) telefon stacjonarny,

c) radiotelefon bazowy,

d) radiotelefony nasobne w ilości uzależnionej od ilości stanowisk dyspozytorskich,

e) terminal statusów,

f) satelitarny system nawigacji i lokalizacji (pojazdów) GPS,

g) rejestrator rozmów telefonicznych i korespondencji radiowej,

h) interaktywna mapa pogody,

i) mapa (planszowa i cyfrowa) dowolnego obszaru,

j) komplet dokumentacji (instrukcje, plany),

k) programy komputerowe wspomagające prowadzenie działań ratowniczych i podejmowanie decyzji;

2) stanowisko dyspozytorskie wyposażone w:

a) stół dyspozytorski,

b) telefon stacjonarny,

c) radiotelefon bazowy (lub nasobny),

d) zestaw komputerowy - kompatybilny z komputerem stanowiska kierowania,

e) oprogramowanie analogiczne jak dla stanowiska kierowania,

f) komplet dokumentacji (instrukcje, plany);

(Zadania stanowisk dyspozytorskich mogą spełniać stanowiska w pracowni komputerowej połączone ze stanowiskiem kierowania)

3) wewnętrzną sieć telefoniczną i sieć komputerową z dostępem do Internetu;

4) stanowisko współpracy z mediami;

5) stanowisko do wykonywania szkiców sytuacyjnych, wyposażone w:

a) tablicę multimedialną,

b) stół kreślarski,

c) zestaw map planszowych;

6) środki audiowizualne:

a) kamerę,

b) monitor TV,

c) magnetowid DVD,

d) system bezprzewodowej transmisji obrazu (przesyłanie obrazu z miejsca ćwiczeń do sali),

e) stół planistyczny (makieta) do ćwiczenia założeń taktycznych.

Pracownia urządzeń i ratowniczych technik ochrony środowiska powinna być wyposażona w:

1) zestaw makiet;

2) stanowiska modelowe do badań i demonstracji działania sprzętu ratownictwa chemicznego w środowisku;

3) programy komputerowe do symulacji zagrożeń środowiska;

4) stanowisko do badań i prezentacji środków do zabezpieczania;

5) stanowisko do likwidacji wycieków substancji aktywnych do gleby i wód.

Sala gimnastyczna powinna być wyposażona w:

1) słupki do siatkówki;

2) siatkę do siatkówki;

3) piłki do siatkówki;

4) bramki do piłki nożnej;

5) piłki do piłki nożnej;

6) tablice do koszykówki;

7) piłki do koszykówki;

8) materace gimnastyczne;

9) ławeczki gimnastyczne;

10) chorągiewki;

11) skrzynię do skoków;

12) piłki lekarskie;

13) stojaki;

14) próg do próby harwardzkiej, stopery, metronom;

15) odskocznię;

16) taśmę mierniczą;

17) sprzęt i urządzenia sportu pożarniczego:

a) wspinalnię,

b) drabiny hakowe,

c) pożarniczy tor przeszkód,

d) sprzęt do ćwiczeń bojowych.

Na poligonie powinny znajdować się:

1) symulator rozgorzenia (komora ogniowa);

2) budynek symulacji pożarów;

3) stanowiska spalania i gaszenia gazów, cieczy i ciał stałych;

4) tor przygotowania prądownika (operowania prądami gaśniczymi);

5) stanowisko do ćwiczeń gaszenia pojazdów;

6) stanowiska do symulacji katastrof budowlanych;

7) stanowiska do wydobywania ludzi ze studni, kanałów, osuwisk;

8) stanowiska do symulacji katastrof w transporcie drogowym, szynowym i powietrznym;

9) stanowiska do uszczelniania wycieków substancji niebezpiecznych;

10) stanowiska do ratownictwa i samoratowania z wysokości (wspinalnie);

11) wielokondygnacyjny obiekt do ćwiczeń z drabinami pożarniczymi i sprzętem ratowniczym i ewakuacyjnym wewnątrz i na zewnątrz;

12) ścianka wspinaczkowa;

13) zbiornik wodny;

14) poligonowe stanowisko kierowania (punkt alarmowy);

15) sala odpraw;

16) stanowiska do ćwiczeń w różnych warunkach eksploatacji sprzętu ratownictwa technicznego i chemicznego;

17) stanowisko do ćwiczeń samochodami z drabiną mechaniczną i podestem ratowniczym;

18) medyczny tor przeszkód.

W komorze dymowej powinny znajdować się pomieszczenia:

1) do przeprowadzania badań lekarskich uczestników ćwiczenia;

2) do ćwiczeń fizycznych, wyposażone w:

a) mechaniczną bieżnię,

b) "drabinę bez końca",

c) młot,

d) rowerki;

3) ścieżka treningowa z możliwością różnej konfiguracji przejść, wyposażona w:

a) system nagłośnienia,

b) system komunikacji z uczestnikami ćwiczeń,

c) system kamer optycznych i termowizyjnych,

d) wytwornice dymu;

4) centrala do obserwacji i rejestracji przebiegu testu, wyposażona w:

a) podświetlany pulpit obrazujący przemieszczanie się ćwiczących,

b) system rejestracji dźwięku i obrazu,

c) system sterowania wytwornicami dymu,

d) system sterowania nagłośnieniem i oświetleniem,

e) sprzęt komputerowy z oprogramowaniem do rejestracji wyników przeprowadzanego testu;

5) urządzenia do bieżącej konserwacji sprzętu ochrony dróg oddechowych oraz napełniania butli.

Pracownie powinny posiadać źródła zasilania i spełniać wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej. Pracownie powinny składać się z sali lekcyjnej i zaplecza magazynowo-socjalnego. W sali lekcyjnej należy zapewnić stanowisko pracy dla nauczyciela i odpowiednią liczbę stanowisk pracy dla uczniów.

Szkoła kształcąca w zawodzie technik pożarnictwa powinna posiadać jednostkę ratowniczo-gaśniczą z wyposażeniem, o którym mowa w przepisach w sprawie szczegółowych zasad wyposażenia jednostek organizacyjnych Państwowej Straży Pożarnej.

Praktyczna nauka zawodu powinna odbywać się w jednostkach organizacyjnych Państwowej Straży Pożarnej (przede wszystkim jednostkach ratowniczo-gaśniczych komend powiatowych i miejskich Państwowej Straży Pożarnej), na poligonach, na placach ćwiczeń, w obiektach wspomagających.

Praktyczna nauka zawodu dla formy stacjonarnej powinna odbywać się w wymiarze nie mniejszym niż 75 % ogólnej liczby godzin przewidzianych w ramowym planie nauczania, a dla formy zaocznej nie mniej niż 50 % ogólnej liczby godzin przewidzianych w ramowym planie nauczania.

Szkolenie strzeleckie powinno być prowadzone na strzelnicy, zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami i zasadami bezpiecznego obchodzenia się z bronią.

Słuchacz formy stacjonarnej powinien być przygotowany do wykonywania zawodu strażaka w zakresie podstawowym po I semestrze nauki i uzupełniającym po II semestrze nauki.

ZAŁĄCZNIK Nr 9

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK TECHNOLOGII WYROBÓW SKÓRZANYCH

SYMBOL CYFROWY 311[35]

I.

OPIS ZAWODU

1. W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent powinien umieć:

1) projektować i modelować wyroby skórzane;

2) wykonywać odręczne i techniczne rysunki wyrobów skórzanych i ich elementów;

3) dokonywać pomiarów niezbędnych do wykonania wyrobu;

4) sporządzać dokumentację konstrukcyjną i technologiczną;

5) dokonywać wielkościowego stopniowania szablonów wyrobów;

6) oceniać i dobierać materiały do wykonywania wyrobów skórzanych;

7) wykonywać podstawowe i pomocnicze operacje technologiczne;

8) wykonywać usługi w zakresie napraw, renowacji i konserwacji wyrobów skórzanych;

9) dobierać maszyny, urządzenia i narzędzia do wykonywanych prac;

10) regulować, konserwować i dokonywać napraw maszyn i urządzeń;

11) analizować wady materiałów i surowców oraz decydować o ich przydatności w produkcji wyrobów skórzanych;

12) wykrywać i eliminować konstrukcyjne i technologiczne błędy wyrobów,

13) oceniać jakość wykonanych wyrobów skórzanych;

14) wykonywać badania wyrobów skórzanych oraz interpretować wyniki;

15) stosować zasady magazynowania materiałów, surowców i gotowych wyrobów;

16) dokonywać normowania materiałów i czasu pracy;

17) prowadzić dokumentację produkcyjną i magazynową;

18) dokonywać rozliczeń pobranych materiałów;

19) sporządzać kalkulację kosztów produkcji i usług;

20) stosować techniki komputerowe w procesie projektowania i wytwarzania wyrobów skórzanych;

21) posługiwać się językiem obcym w zakresie wspomagającym wykonywanie zadań zawodowych;

22) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

23) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

24) przestrzegać przepisów prawa dotyczących działalności gospodarczej;

25) przestrzegać przepisów prawa dotyczących wykonywanych zadań zawodowych;

26) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

27) kierować zespołem pracowników;

28) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

29) korzystać z różnych źródeł informacji oraz z doradztwa specjalistycznego;

30) prowadzić działalność gospodarczą.

2. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik technologii wyrobów skórzanych powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

1) opracowywania dokumentacji konstrukcyjnej i technologicznej;

2) organizowania i nadzorowania przebiegu procesu technologicznego;

3) oceniania jakości materiałów, półproduktów i wyrobów;

4) oceniania stanu technicznego eksploatowanych maszyn i urządzeń;

5) normowania zużycia materiałów i czasu pracy;

6) dokonywania konserwacji i naprawy wyrobów skórzanych;

7) prowadzenia działalności usługowej i handlowej.

3. Zawód technik technologii wyrobów skórzanych jest zawodem szerokoprofilowym, umożliwiającym specjalizację pod koniec okresu kształcenia. Szkoła określa umiejętności specjalistyczne, biorąc pod uwagę potrzeby regionalnego rynku pracy i zainteresowania uczniów. Tematyka specjalizacji może dotyczyć:

1) kaletnictwa;

2) rymarstwa;

3) rękawicznictwa;

4) obrotu handlowego wyrobami skórzanymi.

BLOK: MATERIAŁOWO-KONSTRUKCYJNY

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) charakteryzować sylwetkę człowieka;

2) charakteryzować anatomię i fizjologię kończyn górnych;

3) wykonywać i interpretować pomiary związane z projektowaniem wyrobu;

4) stosować zasady rzutowania, wymiarowania i wykonywania przekrojów;

5) wykonywać rysunki techniczne;

6) wykonywać szkice wyrobów skórzanych z zachowaniem proporcji;

7) odczytywać rysunki elementów i wyrobów;

8) odczytywać i stosować uproszczenia rysunkowe;

9) stosować technikę komputerową do przygotowywania i zapisywania informacji rysunkowej;

10) charakteryzować rodzaje wyrobów skórzanych i ich elementów;

11) stosować zasady projektowania i modelowania wyrobów;

12) dobierać i stosować kompozycje kolorystyczne w projektowanych wyrobach;

13) sporządzać dokumentację konstrukcyjną i technologiczną;

14) oceniać makiety pod względem proporcji i rozwiązań konstrukcyjnych;

15) oceniać prototypy pod względem estetycznym, ekonomicznym i użytkowym;

16) dobierać materiały do projektowanych wzorów wyrobów skórzanych w zależności od przeznaczenia użytkowego i rozwiązań konstrukcyjnych;

17) charakteryzować budowę skóry;

18) rozróżniać rodzaje skór w zależności od pochodzenia, wyprawy i wykończenia;

19) określać właściwości fizyczne i przetwórcze skór;

20) oceniać jakość i klasyfikować skóry na gatunki;

21) określać właściwości przetwórcze materiałów włókienniczych;

22) rozróżniać tworzywa skóropodobne, określać ich właściwości i zastosowanie;

23) charakteryzować materiały pomocnicze;

24) dobierać środki do wykończenia i konserwacji wyrobów;

25) stosować metody organoleptyczne i laboratoryjne do badania materiałów i wyrobów;

26) stosować zasady magazynowania materiałów, półproduktów.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) wybrane zagadnienia z anatomii i fizjologii;

2) pomiary niezbędne do prawidłowego projektowania;

3) zasady tworzenia rysunku technicznego;

4) konstrukcje geometryczne;

5) zasady wymiarowania;

6) zasady szkicowania;

7) uproszczenia rysunkowe;

8) rysunki wykonawcze i złożeniowe;

9) kolorystyka w projektowaniu wyrobów;

10) wykonywanie modeli;

11) wyroby - charakterystyka, kryteria podziału;

12) elementy składowe wyrobów i ich charakterystyka;

13) podstawy projektowania i modelowania wyrobów;

14) kryteria i ocena makiet i prototypów;

15) dokumentacja projektowo-konstrukcyjna;

16) materiały podstawowe i pomocnicze - kryteria podziału;

17) rodzaje i budowa skór;

18) właściwości, ocena i klasyfikacja skór gotowych;

19) materiały włókiennicze - kryteria podziału;

20) tworzywa skóropodobne;

21) materiały i środki do łączenia elementów;

22) środki do wykończenia i konserwacji wyrobów;

23) metody oceny jakości, zasady doboru materiałów;

24) magazynowanie materiałów i półproduktów.

BLOK: TECHNOLOGICZNY

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) określać podstawowe funkcje maszyn i urządzeń stosowanych w procesie wytwarzania wyrobów skórzanych;

2) stosować podstawowe prawa i zasady mechaniki i wytrzymałości materiałów;

3) rozróżniać części i mechanizmy maszyn i urządzeń;

4) projektować oprzyrządowanie maszyn i urządzeń;

5) określać zasady doboru maszyn i urządzeń;

6) użytkować maszyny i urządzenia stosowane w procesie technologicznym;

7) stosować zasady konserwacji maszyn i urządzeń;

8) oceniać stan techniczny maszyn, urządzeń i narzędzi;

9) obsługiwać przyrządy kontrolno-pomiarowe;

10) określać wymagania techniczne i przygotowywać materiały do rozkroju ręcznego i maszynowego;

11) wykrawać elementy wyrobu ze skóry;

12) segregować odpady i planować ich wykorzystanie;

13) określać zasady kompletowania i oceniania wykrojonych elementów;

14) dobierać metody i techniki zdobienia elementów wyrobów;

15) dobierać metody i techniki przygotowywania elementów do montażu;

16) określać parametry procesu wytwarzania elementów i wyrobów ze skóry;

17) określać metody łączenia elementów wyrobów;

18) dobierać szwy stosowane w procesie wytwarzania wyrobów;

19) wykonywać operacje technologiczne w procesie montażu wyrobów;

20) wykonywać operacje technologiczne w procesie wytwarzania wyrobów;

21) kontrolować jakość wykonania operacji technologicznych;

22) rozróżniać i usuwać błędy produkcyjne;

23) rozpatrywać reklamacje wyrobów;

24) stosować zasady cechowania, pakowania i przechowywania wyrobów;

25) dobierać środki transportu międzyoperacyjnego i międzywydziałowego;

26) dokonywać napraw, renowacji i konserwacji wyrobów;

27) wykonywać wyroby na indywidualne zamówienia;

28) sporządzać instrukcje technologiczne;

29) korzystać z dokumentacji technologicznej;

30) stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) maszyny, urządzenia, narzędzia;

2) wybrane zagadnienia z mechaniki i wytrzymałości materiałów;

3) części i mechanizmy maszyn i urządzeń;

4) zasady doboru maszyn i urządzeń do wykonywania operacji technologicznych;

5) projektowanie oprzyrządowania maszyn i urządzeń;

6) konserwacja maszyn i urządzeń;

7) ocena stanu technicznego maszyn i urządzeń;

8) urządzenia kontrolno-pomiarowe;

9) przygotowanie materiałów i zasady rozkroju materiałów;

10) zagospodarowanie odpadów;

11) kompletowanie i kontrolowanie wykrojonych elementów;

12) zdobienie elementów wyrobu;

13) montaż wyrobów przez szycie, zgrzewanie, klejenie i nitowanie;

14) maszyny i urządzenia do montażu wyrobów;

15) przygotowanie elementów do łączenia;

16) szwy konstrukcyjne i ozdobne;

17) wytwarzanie wyrobów kaletniczych, rymarskich i rękawiczniczych;

18) instrukcje technologiczne;

19) kontrola jakości;

20) błędy materiałowo-technologiczne wyrobów;

21) reklamacje;

22) cechowanie, pakowanie i przechowywanie wyrobów;

23) rodzaje i środki transportu;

24) naprawa, konserwacja i renowacja wyrobów;

25) jednostkowe wykonywanie wyrobów;

26) dokumentacja technologiczna;

27) przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska.

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) wyjaśniać mechanizmy funkcjonowania gospodarki rynkowej;

2) rozróżniać formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw produkcyjnych i usługowych;

3) sporządzać dokumenty niezbędne do podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej;

4) sporządzać budżet i planować rozwój firmy;

5) opracowywać plan marketingowy;

6) korzystać z Kodeksu pracy;

7) stosować przepisy prawa dotyczące działalności zawodowej;

8) podejmować działania związane z poszukiwaniem pracy;

9) sporządzać dokumenty związane z zatrudnieniem;

10) komunikować się z uczestnikami procesu pracy;

11) prowadzić negocjacje;

12) rozwiązywać problemy techniczne w zakresie wykonywanych zadań zawodowych;

13) podejmować decyzje w zakresie wykonywanych zadań zawodowych;

14) przestrzegać zasad etyki;

15) wykonywać pracę zgodnie z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

16) określać wpływ zmęczenia fizycznego i psychicznego na efektywność pracy;

17) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

18) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

19) korzystać z obcojęzycznych źródeł informacji, dokumentacji technicznej, norm, katalogów oraz specjalistycznego oprogramowania;

20) organizować doskonalenie zawodowe pracowników.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia ujęte są w następujących działach programowych:

1) gospodarka rynkowa;

2) formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw produkcyjnych i usługowych;

3) dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej;

4) struktura budżetu;

5) plan rozwoju przedsiębiorstwa;

6) strategie marketingowe;

7) wybrane przepisy Kodeksu pracy;

8) przepisy prawa dotyczące działalności zawodowej;

9) metody poszukiwania pracy;

10) dokumenty związane z zatrudnieniem;

11) zasady i metody komunikowania się;

12) elementy socjologii i psychologii pracy;

13) etyka;

14) bezpieczeństwo i higiena pracy;

15) ochrona przeciwpożarowa i ochrona środowiska;

16) zagrożenia i profilaktyka w środowisku pracy;

17) elementy ergonomii;

18) zasady udzielania pierwszej pomocy;

19) źródła informacji zawodowej i oprogramowanie w języku obcym;

20) formy doskonalenia zawodowego.

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

Nazwa bloku programowego	Minimalna liczba godzin w okresie kształcenia w % *
Nazwa bloku programowego	Podbudowa programowa: gimnazjum, liceum ogólnokształcące, liceum profilowane, technikum, liceum uzupełniające, technikum uzupełniające	Podbudowa programowa: zasadnicza szkoła zawodowa; zawód: kaletnik
Materiałowo-konstrukcyjny	30	35
Technologiczny	40	35
Podstawy działalności zawodowej	10	10
Razem	80**	80**

* Podział godzin na bloki programowe dotyczy kształcenia w szkołach dla młodzieży i w szkołach dla dorosłych (w formie stacjonarnej i zaocznej).

** Pozostałe 20 % godzin pozostaje do rozdysponowania przez autorów programów nauczania na dostosowanie kształcenia do potrzeb rynku pracy, w tym na specjalizację.

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Do realizacji treści kształcenia, ujętych w blokach programowych, odpowiednie są następujące pomieszczenia dydaktyczne:

1) pracownia rysunku technicznego;

2) pracownia modelowania wyrobów skórzanych;

3) pracownia technologii;

4) warsztaty szkolne.

Pracownia rysunku technicznego powinna być wyposażona w:

1) stanowiska do pracy indywidualnej;

2) przybory kreślarskie;

3) materiały rysunkowe i malarskie;

4) normy: PN, PN-EN, PN-ISO, PN-EN-ISO;

5) modele: rzutni prostokątnej, brył geometrycznych;

6) elementy maszyn;

7) katalogi wyrobów skórzanych.

Pracownia modelowania wyrobów skórzanych powinna być wyposażona w:

1) stanowiska do pracy indywidualnej;

2) przybory modelarskie;

3) zestawy elementów i modeli wyrobów skórzanych;

4) zestawy materiałów do wykonywania modeli;

5) materiały ilustrujące budowę sylwetki ludzkiej, dłoni, stopy;

6) katalogi i żurnale wyrobów skórzanych.

Pracownia technologii powinna być wyposażona w:

1) stanowiska do pracy indywidualnej i zespołowej;

2) materiały podstawowe i pomocnicze stosowane w produkcji wyrobów skórzanych;

3) aparaturę i urządzenia kontrolno-pomiarowe;

4) mikroskop metalograficzny;

5) narzędzia i przyrządy stosowane w procesie wytwarzania;

6) modele, eksponaty wyrobów i ich części składowych;

7) części maszyn;

8) mechanizmy robocze;

9) modele maszyn i urządzeń;

10) schematy kinematyczne maszyn i urządzeń;

11) instrukcje obsługi oraz konserwacji maszyn i urządzeń;

12) prospekty i katalogi maszyn, urządzeń i narzędzi;

13) normy: PN, PN-EN, PN-ISO, PN-EN-ISO;

14) dokumentacje techniczne;

15) programy komputerowe dotyczące procesów technologicznych i zarządzania procesem produkcji.

W warsztatach szkolnych powinno znajdować się pomieszczenie do instruktażu.

Praktyczna nauka zawodu może odbywać się w pracowniach i warsztatach szkolnych, Centrach Kształcenia Praktycznego, zakładach rzemieślniczych, przedsiębiorstwach wytwarzających wyroby ze skóry.

ZAŁĄCZNIK Nr 10

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE ZŁOTNIK - JUBILER

SYMBOL CYFROWY 731[06]

I.

OPIS ZAWODU

1. W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent powinien umieć:

1) posługiwać się dokumentacją techniczną wyrobów złotniczych i jubilerskich;

2) sporządzać szkice i rysunki wyrobów złotniczych i jubilerskich;

3) projektować wyroby złotnicze i jubilerskie;

4) dobierać materiały do wykonywanych prac złotniczych i jubilerskich;

5) sporządzać stopy metali szlachetnych;

6) posługiwać się narzędziami i przyrządami stosowanymi w złotnictwie i jubilerstwie;

7) użytkować maszyny i urządzenia stosowane w złotnictwie i jubilerstwie;

8) wykonywać prace z zakresu obróbki ręcznej;

9) wykonywać obróbkę cieplną metali szlachetnych i ich stopów;

10) wykonywać obróbkę plastyczną metali szlachetnych i ich stopów;

11) wykonywać wyroby złotnicze i jubilerskie metodą wytapianych modeli;

12) łączyć elementy wyrobów złotniczych i jubilerskich;

13) wykonywać obróbkę wykańczającą wyrobów złotniczych i jubilerskich;

14) wykonywać pomiary i badania materiałów oraz wyrobów złotniczych i jubilerskich;

15) dokonywać naprawy i renowacji wyrobów złotniczych i jubilerskich;

16) oceniać jakość wykonanych prac;

17) wykonywać konserwację narzędzi, maszyn i urządzeń stosowanych w złotnictwie i jubilerstwie;

18) zamawiać i rozliczać materiały potrzebne do wykonania lub naprawy wyrobów złotniczych i jubilerskich;

19) stosować przepisy prawa probierczego;

20) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

21) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

22) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

23) komunikować się z uczestnikami procesu pracy;

24) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

25) przestrzegać przepisów prawa dotyczących wykonywanych zadań zawodowych;

26) korzystać z różnych źródeł informacji;

27) prowadzić działalność gospodarczą.

2. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie złotnik - jubiler powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

1) wykonywania wyrobów złotniczych;

2) wykonywania biżuterii z metali szlachetnych i kamieni jubilerskich;

3) wykonywania naprawy i renowacji biżuterii i wyrobów złotniczych;

4) sporządzania stopów metali szlachetnych o żądanej próbie i barwie;

5) oprawiania kamieni jubilerskich;

6) uszlachetniania powierzchni wyrobów (złocenie, srebrzenie, barwienie, cyzelowanie, grawerowanie, emaliowanie).

BLOK: PODSTAWY ZŁOTNICTWA I JUBILERSTWA

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) wyjaśniać podstawowe pojęcia z zakresu złotnictwa i jubilerstwa;

2) rozpoznawać wyroby złotniczo-jubilerskie pochodzące z różnych okresów historycznych;

3) rozróżniać techniki wykonania i zdobienia wyrobów złotniczo-jubilerskich;

4) wykonywać szkice wyrobów złotniczo-jubilerskich w rzutach prostokątnych i aksonometrycznych;

5) sporządzać dokumentację technologiczną wyrobów złotniczo-jubilerskich;

6) czytać rysunki techniczne wyrobów złotniczo-jubilerskich;

7) stosować podstawowe zasady kształtowania kompozycji płaskiej i przestrzennej;

8) wykonywać projekty wyrobów złotniczych i jubilerskich;

9) wykonywać modele przestrzenne projektowanych wyrobów;

10) rozpoznawać metale i stopy stosowane w złotnictwie i jubilerstwie;

11) określać właściwości metali i stopów stosowanych w złotnictwie i jubilerstwie;

12) rozpoznawać podstawowe minerały;

13) rozpoznawać podstawowe kamienie jubilerskie;

14) rozpoznawać podstawowe szlify kamieni;

15) wykonywać pomiary kamieni szlachetnych;

16) rozróżniać obowiązujące próby i cechy metali szlachetnych;

17) obliczać i określać próby stopu;

18) stosować przepisy prawa probierczego;

19) rozróżniać związki chemiczne stosowane w złotnictwie;

20) rozróżniać podstawowe maszyny i urządzenia elektryczne stosowane w złotnictwie i jubilerstwie;

21) rozróżniać podstawowe elementy instalacji elektrycznej;

22) stosować zasady bezpiecznej obsługi maszyn i urządzeń elektrycznych;

23) charakteryzować podstawowe maszyny i urządzenia stosowane w złotnictwie i jubilerstwie;

24) korzystać z PN-ISO, ISO, PN-EN-ISO, dokumentacji technicznej, Dokumentacji Techniczno-Ruchowej, katalogów.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) historia złotnictwa;

2) budowa formy plastycznej;

3) projektowanie wyrobów złotniczo-jubilerskich;

4) metale szlachetne i ich stopy;

5) budowa i właściwości minerałów;

6) kamienie szlachetne i ozdobne;

7) kamienie pochodzenia organicznego;

8) kamienie syntetyczne;

9) szlify kamieni jubilerskich;

10) związki chemiczne wykorzystywane w złotnictwie;

11) podstawowe zjawiska występujące w obwodach elektrycznych;

12) maszyny i urządzenia elektryczne stosowane w złotnictwie i jubilerstwie;

13) podstawowe rodzaje instalacji elektrycznych;

14) bezpieczeństwo pracy przy urządzeniach elektrycznych;

15) elementy mechaniki technicznej i wytrzymałości materiałów;

16) części maszyn;

17) maszyny i urządzenia wykorzystywane w złotnictwie i jubilerstwie;

18) dokumentacja techniczna;

19) Dokumentacja Techniczno-Ruchowa.

BLOK: TECHNOLOGIA ZŁOTNICTWA I JUBILERSTWA

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami technologicznymi, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

2) dobierać luty, metale szlachetne i ich stopy;

3) przygotowywać materiały do wykonywania lub naprawy wyrobów jubilerskich i złotniczych;

4) dobierać przyrządy pomiarowe do oznaczania wagi i próby wyrobów jubilerskich i złotniczych;

5) dobierać i użytkować narzędzia, przyrządy, maszyny i urządzenia;

6) wykonywać obróbkę cieplną metali szlachetnych;

7) wykonywać pomiary warsztatowe;

8) wykonywać podstawowe prace z zakresu obróbki ręcznej;

9) sporządzać stopy do obróbki plastycznej;

10) wykonywać operacje z zakresu obróbki plastycznej;

11) wykonywać operacje z zakresu wytwarzania odlewów metodą wytapianych modeli;

12) wykonywać obróbkę kamieni jubilerskich o niskiej twardości;

13) oprawiać kamienie jubilerskie;

14) wykonywać elementy wyrobów złotniczych i jubilerskich;

15) stosować różne techniki łączenia elementów w gotowy wyrób;

16) wykonywać zdobienie wyrobów złotniczych i jubilerskich;

17) wykonywać obróbkę wykańczającą wyrobu;

18) wykonywać typowe wyroby złotnicze i jubilerskie;

19) wykonywać naprawę wyrobów złotniczych i jubilerskich;

20) oceniać jakość wykonanego wyrobu lub naprawy;

21) zbierać i dokonywać selekcji odpadów metali szlachetnych;

22) konserwować narzędzia, przyrządy, maszyny i urządzenia stosowane w procesie technologicznym;

23) posługiwać się dokumentacją technologiczną wyrobów złotniczych i jubilerskich;

24) stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska podczas wykonywania pracy.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych:

1) stanowisko pracy złotnika - jubilera;

2) materiały stosowane w pracach złotniczych i jubilerskich;

3) przyrządy pomiarowe;

4) zasady użytkowania narzędzi, przyrządów i urządzeń;

5) obróbka cieplna stopów metali szlachetnych;

6) trasowanie;

7) obróbka ręczna;

8) topienie i odlewanie;

9) walcowanie i ciągnienie;

10) tłoczenie, kucie i prasowanie;

11) odlewanie metodą wytapianych modeli;

12) obróbka kamieni jubilerskich;

13) oprawa kamieni jubilerskich;

14) elementy wyrobów złotniczych i jubilerskich;

15) lutowanie, klejenie, zgrzewanie;

16) techniki zdobnicze;

17) metody obróbki wykańczającej;

18) naprawa wyrobów złotniczych i jubilerskich;

19) gospodarka odpadami metali szlachetnych;

20) konserwacja narzędzi, przyrządów i urządzeń;

21) dokumentacja techniczna wyrobu;

22) przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy;

23) przepisy ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska.

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

1. Cele kształcenia

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć:

1) stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska;

2) dobierać środki ochrony indywidualnej do rodzaju wykonywanej pracy;

3) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

4) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

5) interpretować podstawowe pojęcia gospodarki rynkowej;

6) sporządzać zapotrzebowanie i rozliczenie materiałowe;

7) przestrzegać zasad wykorzystywania i gospodarowania surowcami i materiałami;

8) stosować zasady dokonywania wyceny wyrobów wykonanych z metali szlachetnych;

9) stosować zasady dokonywania wyceny wyrobów z oprawionymi kamieniami szlachetnymi;

10) sporządzać kalkulację kosztów wykonanej usługi;

11) podejmować działania związane z poszukiwaniem pracy;

12) sporządzać dokumenty dotyczące zatrudnienia oraz prowadzenia działalności gospodarczej;

13) stosować przepisy Kodeksu pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy oraz warunków pracy;

14) komunikować się i współpracować z zespołem;

15) rozwiązywać problemy techniczne w zakresie wykonywanych zadań zawodowych;

16) podejmować decyzje w zakresie wykonywanych zadań zawodowych;

17) przestrzegać zasad etyki;

18) doskonalić umiejętności zawodowe.

2. Treści kształcenia (działy programowe)

Treści kształcenia ujęte są w następujących działach programowych:

1) bezpieczeństwo i higiena pracy;

2) ochrona przeciwpożarowa i ochrona środowiska;

3) elementy ergonomii;

4) zasady udzielania pierwszej pomocy;

5) podstawowe pojęcia gospodarki rynkowej;

6) bilans materiałowy;

7) gospodarka surowcami szlachetnymi;

8) wycena wyrobów złotniczych i jubilerskich;

9) pomiary, ocena i wycena kamieni jubilerskich;

10) kalkulacja kosztów usług;

11) metody poszukiwania pracy;

12) dokumenty związane z zatrudnieniem i prowadzeniem działalności gospodarczej;

13) wybrane przepisy Kodeksu pracy;

14) zasady i metody komunikowania się;

15) elementy socjologii i psychologii pracy;

16) etyka;

17) formy doskonalenia zawodowego.

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

Nazwa bloku programowego	Minimalna liczba godzin w okresie kształcenia w % *
Podstawy złotnictwa i jubilerstwa	20
Technologia złotnictwa i jubilerstwa	50
Podstawy działalności zawodowej	10
Razem	80 **

* Podział godzin na bloki programowe dotyczy kształcenia w szkołach dla młodzieży i w szkołach dla dorosłych (w formie stacjonarnej i zaocznej).

** Pozostałe 20 % godzin jest przeznaczone do rozdysponowania przez autorów programów nauczania na dostosowanie kształcenia do potrzeb rynku pracy.

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Do realizacji treści kształcenia, ujętych w blokach programowych, odpowiednie są następujące pomieszczenia dydaktyczne:

1) pracownia rysunku i dokumentacji technicznej;

2) pracownia komputerowa;

3) pracownia technologii robót złotniczo-jubilerskich;

4) warsztaty szkolne.

Pracownia rysunku i dokumentacji technicznej powinna być wyposażona w:

1) stanowiska rysunkowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia);

2) materiały i narzędzia do prac projektowych;

3) przybory kreślarskie;

4) zestaw modeli wspomagających kształtowanie wyobraźni przestrzennej;

5) modele wyrobów złotniczych;

6) projekty wyrobów złotniczo-jubilerskich;

7) katalogi wyrobów złotniczo-jubilerskich;

8) instrukcje technologiczne.

Pracownia komputerowa powinna być wyposażona w:

1) stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla dwóch uczniów);

2) drukarki: atramentową, laserową;

3) pakiet programów biurowych;

4) oprogramowanie z zakresu grafiki komputerowej i kosztorysowania.

Pracownia technologii robót złotniczo-jubilerskich powinna być wyposażona w:

1) modele wyrobów złotniczo-jubilerskich;

2) modele opraw kamieni jubilerskich;

3) próbki metali szlachetnych;

4) próbki skał i minerałów;

5) próbki kamieni jubilerskich;

6) próbki związków chemicznych stosowanych w złotnictwie;

7) materiały i sprzęt do badania stopów metali szlachetnych;

8) narzędzia do prac złotniczo-jubilerskich;

9) przyrządy pomiarowe;

10) lupę (powiększenie minimum 10-krotne);

11) elementy maszyn;

12) modele maszyn i urządzeń wykorzystywanych w złotnictwie i jubilerstwie;

13) dokumentację techniczną wyrobów złotniczo-jubilerskich;

14) tabele cech probierczych i monet;

15) normy PN-ISO, ISO, PN-EN-ISO;

16) albumy: minerałów, kamieni szlachetnych, wyrobów złotniczych i jubilerskich.

Warsztaty szkolne powinny być wyposażone w:

1) stanowiska do prac przygotowawczych i pomocniczych;

2) stanowiska do topienia i odlewania metali;

3) stanowiska do walcowania blach i drutu;

4) stanowiska do obróbki elektrochemicznej;

5) stanowiska do szlifowania i polerowania;

6) stanowiska do montażu elementów wyrobów złotniczo-jubilerskich;

7) środki ochrony indywidualnej;

8) dokumentacje techniczne wyrobów złotniczo-jubilerskich;

9) normy PN-ISO, ISO, PN-EN-ISO;

10) instrukcje stanowiskowe.

W warsztatach szkolnych powinno znajdować się pomieszczenie do instruktażu.

Praktyczna nauka zawodu może odbywać się w warsztatach szkolnych, zakładach rzemieślniczych wykonujących prace złotnicze i jubilerskie oraz w pracowniach złotniczych.

Podstawy programowe kształcenia w zawodach: blacharz, blacharz samochodowy, koszykarz-plecionkarz, kucharz, mechanik pojazdów samochodowych, monter kadłubów okrętowych, technik bezpieczeństwa i higieny pracy, technik pożarnictwa, technik technologii wyrobów skórzanych i złotnik-jubiler.

Dz.U.2006.62.439

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr 1 PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE BLACHARZ

I. OPIS ZAWODU

II. BLOKI PROGRAMOWE

BLOK: TECHNICZNE PODSTAWY ZAWODU

BLOK: TECHNOLOGIA BLACHARSTWA

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

III. PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

IV. ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

ZAŁĄCZNIK Nr 2 PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE BLACHARZ SAMOCHODOWY

I. OPIS ZAWODU

II. BLOKI PROGRAMOWE

BLOK: TECHNICZNE PODSTAWY ZAWODU

BLOK: TECHNOLOGIA BLACHARSTWA SAMOCHODOWEGO

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

III. PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

IV. ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

ZAŁĄCZNIK Nr 3 PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE KOSZYKARZ-PLECIONKARZ

I. OPIS ZAWODU

II. BLOKI PROGRAMOWE

BLOK: PLASTYCZNO-KONSTRUKCYJNY

BLOK: TECHNOLOGICZNY

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

III. PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

IV. ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

ZAŁĄCZNIK Nr 4 PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE KUCHARZ

I. OPIS ZAWODU

II. BLOKI PROGRAMOWE

BLOK: PODSTAWY GASTRONOMII

BLOK: TECHNOLOGIA GASTRONOMICZNA

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

III. PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

IV. ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

ZAŁĄCZNIK Nr 5 PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE MECHANIK POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH

I. OPIS ZAWODU

II. BLOKI PROGRAMOWE

BLOK: TECHNICZNE PODSTAWY ZAWODU

BLOK: KONSTRUKCJA I EKSPLOATACJA POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

III. PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

IV. ZALECANE WARUNKI DO REALIZACJI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

ZAŁĄCZNIK Nr 6 PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE MONTER KADŁUBÓW OKRĘTOWYCH

I. OPIS ZAWODU

II. BLOKI PROGRAMOWE

BLOK: TECHNICZNE PODSTAWY ZAWODU

BLOK: TECHNIKA WYTWARZANIA KADŁUBA OKRĘTOWEGO

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

III. PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

IV. ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

ZAŁĄCZNIK Nr 7 PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

I. OPIS ZAWODU

II. BLOKI PROGRAMOWE

BLOK: TECHNICZNY

BLOK: ERGONOMIA, BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY

BLOK: PODSTAWY PSYCHOLOGII I PEDAGOGIKI

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

III. PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

IV. ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

ZAŁĄCZNIK Nr 8 PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK POŻARNICTWA

I. OPIS ZAWODU

II. BLOKI PROGRAMOWE

BLOK: OGÓLNY

BLOK: ROZPOZNAWANIE ZAGROŻEŃ

BLOK: TECHNICZNY

BLOK: DZIAŁANIA RATOWNICZE

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

III. PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

IV. ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

ZAŁĄCZNIK Nr 9 PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK TECHNOLOGII WYROBÓW SKÓRZANYCH

I. OPIS ZAWODU

II. BLOKI PROGRAMOWE

BLOK: MATERIAŁOWO-KONSTRUKCYJNY

BLOK: TECHNOLOGICZNY

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ

III. PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

IV. ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

ZAŁĄCZNIK Nr 10 PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE ZŁOTNIK - JUBILER

I. OPIS ZAWODU

ZAŁĄCZNIK Nr 1

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE BLACHARZ

I.

OPIS ZAWODU

II.

BLOKI PROGRAMOWE

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

ZAŁĄCZNIK Nr 2

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE BLACHARZ SAMOCHODOWY

I.

OPIS ZAWODU

II.

BLOKI PROGRAMOWE

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

ZAŁĄCZNIK Nr 3

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE KOSZYKARZ-PLECIONKARZ

I.

OPIS ZAWODU

II.

BLOKI PROGRAMOWE

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

ZAŁĄCZNIK Nr 4

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE KUCHARZ

I.

OPIS ZAWODU

II.

BLOKI PROGRAMOWE

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

ZAŁĄCZNIK Nr 5

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE MECHANIK POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH

I.

OPIS ZAWODU

II.

BLOKI PROGRAMOWE

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

IV.

ZALECANE WARUNKI DO REALIZACJI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

ZAŁĄCZNIK Nr 6

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE MONTER KADŁUBÓW OKRĘTOWYCH

I.

OPIS ZAWODU

II.

BLOKI PROGRAMOWE

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

ZAŁĄCZNIK Nr 7

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY

I.

OPIS ZAWODU

II.

BLOKI PROGRAMOWE

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

ZAŁĄCZNIK Nr 8

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK POŻARNICTWA

I.

OPIS ZAWODU

II.

BLOKI PROGRAMOWE

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

ZAŁĄCZNIK Nr 9

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK TECHNOLOGII WYROBÓW SKÓRZANYCH

I.

OPIS ZAWODU

II.

BLOKI PROGRAMOWE

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

ZAŁĄCZNIK Nr 10

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE ZŁOTNIK - JUBILER

I.

OPIS ZAWODU

II.

BLOKI PROGRAMOWE

III.

PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

IV.

ZALECANE WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE