Dział 4 - Podstawa opodatkowania. - Podatek od nabycia praw majątkowych.
Dziennik Ustaw
Dz.U.1951.9.74 t.j.
Akt utracił moc Wersja od: 1 stycznia 1975 r.
Dział IV.
Podstawa opodatkowania.
Podstawa opodatkowania.
1.
Podstawę opodatkowania stanowi: 1)
przy odpłatnym nabyciu praw - wartość tych praw w dniu powstania obowiązku podatkowego; do wartości prawa dolicza się także wartość ubocznych świadczeń i innych korzyści wynikających z prawa. Od wartości praw nie odlicza się przejętych przez nabywcę długów i ciężarów; 2)
przy nieodpłatnym nabyciu praw - wartość tych praw po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość praw); opodatkowania dokonuje się według stanu prawa w dniu jego nabycia, a według wartości prawa w dniu dokonania wymiaru. Jeżeli przed dniem dokonania wymiaru nastąpi ubytek w przedmiocie prawa majątkowego spowodowany siłą wyższą, szacunku prawa dokonuje się według stanu prawa w dniu dokonania wymiaru. Odszkodowanie za ubytek wlicza się jednak do podstawy wymiaru.2.
Do długów i ciężarów zalicza się również koszty ostatniej choroby spadkodawcy, jeżeli nie pokryto ich za jego życia i z jego majątku, koszty pogrzebu i nagrobka, odpowiadające zwyczajom miejscowym i stosunkom majątkowym zmarłego, koszty postępowania spadkowego, koszty zarządu spadku nieobjętego, wynagrodzenie wykonawcy testamentu, obowiązek zaspokojenia roszczeń o zachowek, obowiązki wypełnienia zapisów oraz poleceń, zamieszczone w testamencie, i inne obowiązki, wynikające z prawa spadkowego.3.
Za wartość nabytego prawa przyjmuje się wartość podaną przez podatnika, o ile niniejszy dekret nie stanowi inaczej.4.
Jeżeli wartość podana przez podatnika zdaniem organu finansowego nie odpowiada wartości sprzedażnej nabytego prawa w czasie dokonywania wymiaru, organ finansowy wezwie podatnika do odpowiedniego podwyższenia podanej wartości prawa, wyznaczając mu termin co najmniej dwutygodniowy. W przypadku, gdy podatnik nie udzieli odpowiedzi lub złożone oświadczenie nasuwa wątpliwości co do trafności podanej wartości, organ finansowy ustali wartość sprzedażną po zasięgnięciu opinii biegłych. Jeżeli wartość ustalona przez organ finansowy przekracza wartość podaną przez podatnika przynajmniej o 33%, koszty ustalenia wartości poniesie podatnik.5.
Przepis ustępu poprzedzającego stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy kilku podatników podało różne wartości nabytego prawa.6.
W przypadku wznowienia postępowania podatkowego, spowodowanego ujawnieniem praw majątkowych nie objętych poprzednio decyzją wymiarową, należy ustalić, w myśl ust. 4, jedynie wartość praw ujawnionych dodatkowo; prawa majątkowe poddane już opodatkowaniu przyjmuje się w wartości ustalonej poprzednio.1.
Za podstawę opodatkowania przy umowach przyrzeczenia nabycia praw majątkowych przyjmuje się podaną w umowie wartość tych praw.2.
Jeżeli przedmiotem opodatkowania jest prawo majątkowe, wynikające z uznania długu bądź udzielenia pożyczki, podstawę opodatkowania stanowi kwota zobowiązania dłużnego.3.
Przy odstąpieniu praw wymienionych w ustępach poprzedzających podstawę opodatkowania stanowi wartość świadczenia wzajemnego.1.
Minister Finansów może w drodze rozporządzenia wydawać normy o najniższym szacunku ("szacunku prawnym") rzeczy nieruchomych.2.
Jeżeli wartość rzeczy nieruchomej podana przez podatnika jest niższa od szacunku prawnego tej rzeczy, podstawę opodatkowania stanowi kwota szacunku prawnego.3.
Do czasu wydania norm przewidzianych w ust. 1 stosuje się także do rzeczy nieruchomych przepis art. 7 ust. 4.1.
Za podstawę opodatkowania przyjmuje się: 1)
przy zawiązaniu spółki - kapitał zakładowy; 2)
przy powiększeniu kapitału zakładowego spółki - sumę, o którą powiększono kapitał zakładowy.2.
Za kapitał zakładowy uważa się wszelkie wkłady wspólników z wyjątkiem polegających na wykonywaniu pracy, a w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością - również dopłaty; w spółkach akcyjnych za kapitał zakładowy uważa się wartość nominalną wszystkich akcji z doliczeniem sum, które pierwsi nabywcy akcji wydanych za gotówkę wpłacają ponad wartość nominalną oraz wartość dopłat innego rodzaju.3.
Przy przekształceniu spółek przez utworzenie nowej spółki i przejęcie majątku spółki lub spółek już istniejących - podstawę opodatkowania przyjmuje się według zasad podanych w ust. 1 pkt 1.4.
Przy przekształceniu spółek przez przejęcie przez jedną ze spółek majątku jednej lub kilku spółek już istniejących - podstawę opodatkowania przyjmuje się według zasad podanych w ust. 1 pkt 2.5.
Za kapitał zakładowy w rozumieniu niniejszego dekretu uważa się również: 1)
pożyczki udzielone krajowej spółce przez jednego ze wspólników lub udziałowców, jeżeli ogólna suma nie spłaconych pożyczek w dacie udzielenia pożyczki przekracza 50% kapitału zakładowego; 2)
udzielenie pożyczki krajowej spółce przez osobę trzecią, jeżeli wspólnik lub udziałowiec umocni ją poręką lub zastawem i zachodzi warunek przewidziany w pkt 1; 3)
udzielenie pożyczki krajowej spółce przez spółkę, w której uczestniczą wspólnicy lub udziałowcy spółki otrzymującej pożyczkę, jeżeli zachodzi warunek przewidziany w pkt 1.1.
W przypadku, gdy przedmiotem opodatkowania jest nabycie prawa majątkowego, z którego wynika prawo żądania wykonania jednego z dwóch lub więcej świadczeń różnej wartości, za podstawę opodatkowania przyjmuje się świadczenie, od którego przypada wyższy podatek.2.
W przypadku gdy przedmiotem nabytego prawa majątkowego jest świadczenie, które nie może być oznaczone pod względem ilości w chwili nabycia prawa, podstawę opodatkowania ustala się w miarę wykonywania świadczenia. Organ finansowy może jednak za zgodą podatnika przyjąć za podstawę opodatkowania prawdopodobną sumę wszystkich świadczeń za cały czas trwania obowiązku świadczenia.3.
W przypadku gdy przedmiotem opodatkowania jest nabycie prawa do świadczeń powtarzających się, należy celem ustalenia podstawy opodatkowania pomnożyć roczną wartość świadczeń: 1)
w razie ustanowienia świadczeń na wieczne czasy - przez 25; 2)
w razie ustanowienia świadczeń na czas ściśle ograniczony co do ilości lat lub ich części - przez tę ilość lat lub ich części, najwyżej jednak przez 22; 3)
w razie ustanowienia świadczeń na czas nieokreślony, jednak nie ograniczony do czasu życia jednej lub więcej osób - przez 5; 4)
w razie gdy w przypadkach podanych w pkt 3 oznaczono termin, do którego zobowiązanie trwać będzie niewątpliwie - za czas ściśle określony w sposób podany w pkt 2, za czas dalszy zaś w sposób podany w pkt 3, łącznie jednak najwyżej - przez 22.4.
W przypadku ustanowienia świadczeń na czas życia jednej osoby, za podstawę opodatkowania przyjmuje się wartość prawa obliczoną według wieku osoby, z której śmiercią gaśnie zobowiązanie. Wartość ta wynosi przy wieku: 1)
do lat 15 - 22-krotną wartość świadczenia rocznego 2)
powyżej lat 15 do 25 - 21-krotną wartość świadczenia rocznego 3)
powyżej lat 25 do 35 - 20-krotną wartość świadczenia rocznego 4)
powyżej lat 35 do 45 - 18-krotną wartość świadczenia rocznego 5)
powyżej lat 45 do 55 - 15-krotną wartość świadczenia rocznego 6)
powyżej lat 55 do 65 - 11-krotną wartość świadczenia rocznego 7)
powyżej lat 65 do 75 - 7,5-krotną wartość świadczenia rocznego 8)
powyżej lat 75 do 80 - 5-krotną wartość świadczenia rocznego 9)
powyżej lat 80 - 3-krotną wartość świadczenia rocznego.5.
W razie uzależnienia terminu trwania świadczeń od czasu życia dwu lub więcej osób za podstawę opodatkowania przyjmuje się roczną wartość świadczenia pomnożoną przez jeden z mnożników określonych w ust. 4, a to odpowiednio do wieku osoby najstarszej lub najmłodszej stosownie do tego, czy świadczenia mają trwać do śmierci osoby, która umrze pierwsza, czy do śmierci osoby, która umrze ostatnia.6.
Przepisy ust. 4 i 5 stosuje się odpowiednio również do obliczania użytkowania, służebności, ciężarów realnych i rent.7.
Roczną wartość użytkowania przyjmuje się w wysokości 4% wartości rzeczy poddanej użytkowaniu, chyba że wartość użytkowania, wyższa lub niższa, jest niewątpliwa.1.
Jeżeli przedmiotem nabytego prawa majątkowego jest świadczenie wyrażone w walucie zagranicznej, w papierach wartościowych lub w złocie, podstawą opodatkowania jest suma będąca wynikiem przerachowania według zasad, jakie określi Minister Finansów.2.
Prawa, co do których zachodzi wątpliwość, czy lub w jakiej mierze istnieją albo czy są wykonalne, wlicza się do podstawy opodatkowania według ich przypuszczalnej wartości.3.
Jeżeli przedmiotem nieodpłatnego nabycia praw majątkowych jest zwolnienie od zobowiązania albo jeżeli na skutek takiego nabycia następuje wygaśnięcie zobowiązania, wartość zobowiązania wlicza się do podstawy opodatkowania. Przepisu tego nie stosuje się do zobowiązań darczyńcy lub spadkodawcy wobec nabywcy.1.
Jeżeli co do rzeczy oddanych na przechowanie służy dwu lub więcej osobom solidarnie prawo rozporządzenia, w razie śmierci jednej z nich zachodzi dla celów wymiaru podatku domniemanie, iż te rzeczy należały do osoby zmarłej.2.
Jeżeli umówiono się, że prawo rozporządzania służy nie osobie, na której imię rzeczy złożono, lecz osobie trzeciej, wówczas w razie śmierci osoby trzeciej zachodzi dla celów wymiaru podatku domniemanie, że te rzeczy należały do niej.3.
Przepisy ustępów poprzedzających stosuje się również do przedmiotów, znajdujących się w skrzynkach depozytowych (safes) tudzież w razie oddania na przechowanie pieniędzy z zastrzeżeniem zwrotu takiej samej sumy oraz do rzeczy zamiennych, oddanych na przechowanie z zastrzeżeniem zwrotu takiej samej ilości rzeczy tego samego rodzaju.1.
Jeżeli nieodpłatne nabycie prawa majątkowego od tej samej osoby następuje kilkakrotnie, do wartości ostatniego prawa majątkowego dolicza się wartość praw majątkowych poprzednio nabytych, chyba że nabycie poprzednie miało miejsce w okresie poprzedzającym lat 6, licząc wstecz od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie. Od podatku, obliczonego od łącznej wartości praw majątkowych, potrąca się podatek przypadający od poprzednio opodatkowanych nieodpłatnych nabytków majątkowych. Wynikająca z obliczenia nadwyżka podatku nie podlega ani zarachowaniu, ani zwrotowi.2.
Notariusze spisujący akt darowizny obowiązani są zapytać strony, czy zachodzą okoliczności podane w ustępie poprzedzającym, i odpowiedź stron podać w akcie. W przypadku nieodpłatnego nabycia praw majątkowych, nie ujawnionych w akcie notarialnym, podatnicy obowiązani są podać powyższe dane w zeznaniu podatkowym.