Pobyt nieletnich w schroniskach dla nieletnich.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2022.1889

Akt obowiązujący
Wersja od: 7 września 2022 r.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI
z dnia 31 sierpnia 2022 r.
w sprawie pobytu nieletnich w schroniskach dla nieletnich

Na podstawie art. 320 ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich (Dz. U. poz. 1700) zarządza się, co następuje:

Przepisy ogólne

§  1. 
Rozporządzenie określa:
1)
szczegółowy tryb kierowania, przyjmowania, przenoszenia i zwalniania nieletnich ze schronisk dla nieletnich;
2)
szczegółowe warunki pobytu nieletnich w schroniskach dla nieletnich;
3)
formę i zakres porozumienia dyrektora schroniska dla nieletnich z duchownym kościoła lub innego związku wyznaniowego, do którego nieletni należą, dotyczącego uczestniczenia przez nieletnich w wykonywaniu praktyk religijnych i korzystaniu przez nich z posług religijnych oraz sposób realizacji tego porozumienia.
§  2. 
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:
1)
Ministerstwie Sprawiedliwości - rozumie się przez to komórkę organizacyjną Ministerstwa Sprawiedliwości wykonującą zadania z zakresu nadzoru pedagogicznego Ministra Sprawiedliwości nad schroniskami dla nieletnich;
2)
ustawie - rozumie się przez to ustawę z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich;
3)
schronisku - rozumie się przez to schronisko dla nieletnich;
4)
terenie schroniska - rozumie się przez to teren, który ogranicza zewnętrzna linia ogrodzenia ochronnego lub innego oznaczenia granic schroniska dla nieletnich.

Szczegółowy tryb kierowania, przyjmowania, przenoszenia i zwalniania nieletnich ze schronisk

§  3. 
1. 
Niezwłocznie po wydaniu orzeczenia o zastosowaniu wobec nieletniego środka tymczasowego, o którym mowa w art. 44 pkt 8 ustawy, sędzia przesyła do Ministerstwa Sprawiedliwości pisemny wniosek o skierowanie nieletniego do schroniska, do którego dołącza odpis orzeczenia o zastosowaniu wobec nieletniego środka tymczasowego, o którym mowa w art. 44 pkt 8 ustawy.
2. 
Skierowanie do schroniska powinno nastąpić w terminie 72 godzin od chwili przyjęcia wniosku przez Ministerstwo Sprawiedliwości.
§  4. 
Nieletniego kieruje się do schroniska położonego najbliżej jego miejsca zamieszkania albo pobytu, chyba że ze względów wychowawczych lub organizacyjnych jest to niemożliwe.
§  5. 
1. 
O skierowaniu nieletniego do schroniska zawiadamia się:
1)
sąd wykonujący środek tymczasowy, o którym mowa w art. 44 pkt 8 ustawy;
2)
organ prowadzący postępowanie;
3)
schronisko, do którego nieletni został skierowany.
2. 
Niezwłocznie po otrzymaniu zawiadomienia o skierowaniu, o którym mowa w ust. 1, sędzia zwraca się do rodziców albo tego z rodziców, pod którego stałą pieczą nieletni faktycznie pozostaje, albo opiekuna nieletniego lub Policji o doprowadzenie nieletniego do schroniska.
§  6. 
1. 
Dyrektor schroniska przyjmuje nieletniego do schroniska na podstawie:
1)
orzeczenia o zastosowaniu wobec nieletniego środka tymczasowego, o którym mowa w art. 44 pkt 8 ustawy, albo postanowienia, o którym mowa w art. 301 ust. 3 ustawy;
2)
skierowania albo przeniesienia do schroniska;
3)
nakazu przyjęcia wydanego przez sąd.
2. 
Jeżeli przyjęcie nieletniego spowoduje przekroczenie limitu miejsc w schronisku, dyrektor schroniska przyjmuje nieletniego i zawiadamia o tym Ministerstwo Sprawiedliwości.
§  7. 
1. 
Nieletniego przyjmuje do schroniska dyrektor schroniska i przeprowadza z nim rozmowę, zapoznaje nieletniego z jego prawami i obowiązkami oraz zasadami pobytu w schronisku oraz poucza o terminie i sposobie składania zażalenia, o którym mowa w art. 107 ust. 1 pkt 21 ustawy, co nieletni potwierdza własnoręcznym podpisem.
2. 
Psycholog lub pedagog przeprowadza rozmowę wstępną z nieletnim, sporządza podstawową informację o nieletnim i poddaje go badaniom osobopoznawczym w celu diagnozy i prognozy resocjalizacyjnej, zindywidualizowania procesu resocjalizacji, zapobiegania wzajemnej demoralizacji nieletnich oraz zapewnienia bezpieczeństwa i porządku wewnętrznego schroniska.
3. 
Wobec nieletniego umieszczonego w izbie adaptacyjnej psycholog lub pedagog opracowuje plan adaptacyjny, podlegający akceptacji dyrektora schroniska.
4. 
Nieletni przebywający w izbie adaptacyjnej może brać udział w zajęciach dydaktycznych i wychowawczych.
§  8. 
1. 
Wniosek o przeniesienie nieletniego do innego schroniska tego samego rodzaju wraz z uzasadnieniem organ prowadzący postępowanie lub dyrektor schroniska, w którym nieletni przebywa, kieruje do Ministerstwa Sprawiedliwości.
2. 
Do wniosku o przeniesienie dyrektor schroniska dołącza zgodę organu prowadzącego postępowanie.
3. 
Ministerstwo Sprawiedliwości po analizie dokumentów, o których mowa w ust. 1 i 2, przenosi nieletniego do innego schroniska albo odmawia takiego przeniesienia.
§  9. 
1. 
W przypadku przeniesienia nieletniego ze schroniska zwykłego do schroniska o wzmożonym nadzorze wychowawczym na podstawie postanowienia, o którym mowa w art. 301 ust. 3 ustawy, do wniosku o przeniesienie kierowanego do Ministerstwa Sprawiedliwości dyrektor schroniska zwykłego dołącza odpis tego postanowienia.
2. 
Ministerstwo Sprawiedliwości niezwłocznie przenosi nieletniego do schroniska o wzmożonym nadzorze wychowawczym.
§  10. 
O przeniesieniu nieletniego do innego schroniska zawiadamia się:
1)
sąd wykonujący środek tymczasowy, o którym mowa w art. 44 pkt 8 ustawy;
2)
organ prowadzący postępowanie;
3)
schronisko, do którego nieletni ma zostać przeniesiony;
4)
schronisko, z którego nieletni ma zostać przeniesiony;
5)
rodziców albo tego z rodziców, pod którego stałą pieczą nieletni faktycznie pozostaje, albo opiekuna nieletniego.
§  11. 
1. 
Przeniesienie nieletniego do innego schroniska tego samego rodzaju następuje na podstawie nakazu zwolnienia nieletniego ze schroniska, w którym nieletni przebywa, i nakazu przyjęcia do schroniska, w którym nieletni ma zostać umieszczony.
2. 
Przeniesienie nieletniego ze schroniska zwykłego do schroniska o wzmożonym nadzorze wychowawczym następuje na podstawie postanowienia, o którym mowa w art. 301 ust. 3 ustawy, nakazu zwolnienia nieletniego ze schroniska, w którym nieletni przebywa, i nakazu przyjęcia do schroniska, w którym nieletni ma zostać umieszczony.
§  12. 
1. 
Przed przewiezieniem do innego schroniska lub zakładu poprawczego nieletniego poddaje się badaniom lekarskim w celu ustalenia, czy jego stan zdrowia pozwala na przewiezienie.
2. 
Schronisku lub zakładowi poprawczemu, do którego nieletni zostaje przewieziony, przekazuje się akta osobowe nieletniego, depozyt nieletniego oraz informację o zachowaniu nieletniego w okresie pobytu w schronisku.
§  13. 
W przypadku braku postanowienia o przedłużeniu pobytu nieletniego w schronisku na 7 dni przed upływem oznaczonego okresu pobytu, dyrektor schroniska zawiadamia o tym organ prowadzący postępowanie.
§  14. 
1. 
Zwolnienie nieletniego ze schroniska następuje na podstawie orzeczenia sądu i nakazu zwolnienia, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.
2. 
Zwolnienie nieletniego ze schroniska w celu wykonania orzeczenia o zastosowaniu wobec nieletniego środka poprawczego następuje na podstawie nakazu zwolnienia i zawiadomienia o skierowaniu nieletniego do zakładu poprawczego.
3. 
Nieletniego niezwłocznie zwalnia się w przypadku upływu okresu pobytu oznaczonego w postanowieniu o zastosowaniu wobec nieletniego środka tymczasowego, o którym mowa w art. 44 pkt 8 ustawy, albo upływu okresu pobytu oznaczonego w postanowieniu o przedłużeniu pobytu nieletniego w schronisku.
4. 
W uzasadnionych przypadkach dyrektor schroniska uzgadnia z rodzicami albo tym z rodziców, pod którego stałą pieczą nieletni faktycznie pozostaje, albo opiekunem nieletniego sposób jego odebrania ze schroniska.
§  15. 
1. 
Nieletniego skreśla się z ewidencji schroniska w przypadku:
1)
przeniesienia do innego schroniska;
2)
zwolnienia ze schroniska;
3)
umieszczenia w zakładzie poprawczym, areszcie śledczym lub zakładzie karnym;
4)
upływu okresu pobytu oznaczonego w postanowieniu o zastosowaniu wobec nieletniego środka tymczasowego, o którym mowa w art. 44 pkt 8 ustawy, albo upływu okresu pobytu oznaczonego w postanowieniu o przedłużeniu pobytu nieletniego w schronisku.
2. 
O skreśleniu nieletniego z ewidencji schroniska dyrektor schroniska niezwłocznie zawiadamia:
1)
sąd wykonujący środek tymczasowy, o którym mowa w art. 44 pkt 8 ustawy;
2)
organ prowadzący postępowanie;
3)
Ministerstwo Sprawiedliwości;
4)
rodziców albo tego z rodziców, pod którego stałą pieczą nieletni faktycznie pozostaje, albo opiekuna nieletniego.

Szczegółowe warunki pobytu nieletnich w schroniskach

§  16. 
1. 
W schronisku prowadzi się oddziaływania wychowawcze ukierunkowane na rozpoczęcie procesu resocjalizacji.
2. 
W procesie resocjalizacji uwzględnia się udzielanie nieletniemu pomocy psychologiczno-pedagogicznej, terapeutycznej i psychiatrycznej.
§  17. 
Schronisko informuje rodziców albo tego z rodziców, pod którego stałą pieczą nieletni faktycznie pozostaje, albo opiekuna nieletniego o zachowaniu nieletniego.
§  18. 
Opinię diagnostyczną, o której mowa w art. 64 ust. 1 ustawy, sporządza się w terminie zakreślonym przez sąd. W przypadku gdy termin nie został określony, opinię sporządza się w terminie nie dłuższym niż do 6 tygodni od dnia przyjęcia nieletniego do schroniska.
§  19. 
Za zgodą dyrektora schroniska nieletni może nosić własną odzież, bieliznę i obuwie.
§  20. 
1. 
Limit środków na wypłatę kieszonkowego ustala się odrębnie na każdy miesiąc w wysokości 1,1% kwoty bazowej dla zawodowych kuratorów sądowych, której wysokość ustaloną według odrębnych zasad określa ustawa budżetowa na nieletniego z uwzględnieniem średniej liczby nieletnich faktycznie przebywających w schronisku w danym miesiącu.
2. 
Kieszonkowe wypłaca się nieletniemu z dołu.
§  21. 
1. 
Nieletni podpisuje spis dokumentów i przedmiotów przekazanych do depozytu.
2. 
Środki pieniężne i kieszonkowe nieletni przekazuje, za pokwitowaniem, do depozytu.
§  22. 
1. 
Paczki doręcza się nieletniemu niezwłocznie za pokwitowaniem.
2. 
Osoba doręczająca paczkę nieletniemu sporządza w jego obecności spis jej zawartości.
§  23. 
Nieletniemu zwalnianemu ze schroniska wydaje się za pokwitowaniem:
1)
dokumenty dotyczące wykształcenia, zawodu, kwalifikacji i umiejętności zawodowych, kierunku kształcenia, stażu pracy i przebiegu pracy zawodowej;
2)
zaświadczenie o stanie zdrowia;
3)
w razie potrzeby bilet na przejazd, artykuły żywnościowe na czas podróży oraz skierowanie na leczenie, jeśli takie jest zalecenie lekarskie.

Uczestniczenie przez nieletnich w wykonywaniu praktyk religijnych i korzystaniu przez nich z posług religijnych

§  24. 
1. 
Dyrektor schroniska zawiera z duchownym kościoła lub innego związku wyznaniowego, do którego nieletni należy, umowę w celu zapewnienia nieletniemu możliwości wykonywania praktyk religijnych i korzystania z posług religijnych podczas pobytu w schronisku.
2. 
W umowie określa się zakres czynności duchownego, zasady zastępowania przez inne osoby podczas jego nieobecności lub w razie nagłej potrzeby udzielenia posługi religijnej, zasady współdziałania z dyrektorem schroniska oraz przypadki, w których umowa może ulec rozwiązaniu.
§  25. 
1. 
Dyrektor schroniska informuje duchownego oraz osoby wyznaczone do jego zastępowania o treści i skutkach stosowania przepisów dotyczących:
1)
zasad bezpieczeństwa i porządku wewnętrznego schroniska oraz regulaminów obowiązujących w schronisku;
2)
ochrony danych osobowych.
2. 
Dyrektor schroniska może cofnąć duchownemu lub osobom go zastępującym prawo wstępu na teren schroniska w przypadku rażącego naruszenia przez nich przepisów, o których mowa w ust. 1, powiadamiając o tym właściwe władze kościołów lub innych związków wyznaniowych.
§  26. 
Dyrektor schroniska podejmuje niezbędne czynności w celu zapewnienia odpowiednich warunków do wykonywania praktyk religijnych i posług religijnych oraz korzystania z tych posług, a także zasięga opinii duchownego w sprawie organizacji posług religijnych.

Przepis końcowy

§  27. 
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia. 1
1 Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 17 października 2001 r. w sprawie zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich (Dz. U. z 2017 r. poz. 487) oraz rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 września 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uczestniczenia w lekcjach religii i praktykach religijnych, korzystania z posług religijnych i organizacji pracy duszpasterskiej w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich (Dz. U. poz. 1157), które utraciły moc z dniem wejścia w życie ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich (Dz. U. poz. 1700).