Pilotaż morski.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1974.35.205

Akt utracił moc
Wersja od: 2 października 1974 r.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA HANDLU ZAGRANICZNEGO I GOSPODARKI MORSKIEJ
z dnia 16 września 1974 r.
w sprawie pilotażu morskiego.

Na podstawie art. 46 § 1 oraz art. 216 § 1 i 2 Kodeksu morskiego (Dz. U. z 1961 r. Nr 58, poz. 318) zarządza się, co następuje:
Pilotem morskim może być obywatel polski mający wymagane kwalifikacje i uprawnienia zawodowe oraz odpowiednie warunki zdrowotne określone odrębnymi przepisami.
Do obowiązków pilota należy udzielanie kapitanowi pilotowanego statku porad i pomocy w prowadzeniu statku, a zwłaszcza informacji w zakresie warunków nawigacyjnych wód, na których pilot pełni służbę, i co do przepisów miejscowych.
1.
Pilot powinien przerwać wykonywanie czynności pilotowych po stwierdzeniu, że wykonanie żądanej usługi stwarzałoby niebezpieczeństwo dla statku, portu lub zagrażałoby bezpieczeństwu żeglugi, w szczególności gdy:
1)
zanurzenie statku nie pozwala na bezpieczną żeglugę ze względu na głębokość danego akwenu,
2)
statek lub jego załoga nie odpowiadają warunkom bezpiecznej żeglugi.
2.
O każdym wypadku przerwania wykonywania czynności pilotowych pilot jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić kapitana portu i postąpić stosownie do otrzymanych dyspozycji.
Pilotaż morski dzieli się na:
1)
pilotaż portowy - obejmujący pilotowanie statków w portach morskich i na ich redach, a w odniesieniu do portów, które nie mają wyznaczonych red - pilotowanie statków w portach morskich i na ich kotwicowiskach oraz między portem a jego kotwicowiskami,
2)
pilotaż stoczniowy - obejmujący pilotowanie statków i innych obiektów pływających na akwenach stoczniowych uczęszczanych przez statki morskie oraz na przyległych akwenach portów morskich, określonych przez urząd morski,
3)
pilotaż trasowy - obejmujący pilotowanie statków na morskich wodach terytorialnych i wewnętrznych poza granicami pilotażu portowego i stoczniowego,
4)
pilotaż pełnomorski - obejmujący pilotowanie statków na pozostałych akwenach morskich.
1.
Obowiązek korzystania z usług pilota w pilotażu portowym, stoczniowym i trasowym na określonych statkach wprowadza dyrektor urzędu morskiego.
2.
Prowadzenie usług pilotowych w pilotażu pełnomorskim wymaga zezwolenia Ministra Handlu Zagranicznego i Gospodarki Morskiej.
1.
Utrzymywanie służby pilotowej w portach: Gdańsk, Gdynia, Szczecin i Świnoujście na potrzeby pilotażu portowego i trasowego należy do zarządów portów.
2.
Służbą pilotową zarządu portu kieruje bezpośrednio szef pilotów powołany w sposób określony regulaminem służby pilotowej.
3.
Regulamin służby pilotowej zarządu portu ustala dyrektor zarządu portu w uzgodnieniu z urzędem morskim i Zarządem Głównym Związku Zawodowego Marynarzy i Portowców.
1.
W portach innych niż wymienione w § 6 ust. 1 utrzymywanie służby pilotowej na potrzeby pilotażu portowego i trasowego należy do urzędów morskich.
2.
Regulamin służby pilotowej urzędu morskiego ustala dyrektor urzędu morskiego w uzgodnieniu z Zarządem Głównym Związku Zawodowego Marynarzy i Portowców.
1.
Utrzymywanie służby pilotowej na potrzeby pilotażu stoczniowego należy do stoczni.
2.
Regulamin służby pilotowej stoczni ustala dyrektor stoczni w uzgodnieniu z urzędem morskim oraz z Zarządem Głównym Związku Zawodowego Metalowców.
Nadzór nad wykonywaniem usług pilotowych w pilotażu portowym, stoczniowym i trasowym sprawuje kapitan portu.
W pilotażu portowym, stoczniowym i trasowym ustala się następujące stopnie pilotów:
1)
pilot,
2)
starszy pilot.
Osoby ubiegające się o stopnie pilotowe są obowiązane przedstawiać:
1)
świadectwo stwierdzające umiejętność posługiwania się radarem,
2)
świadectwo uprawniające do obsługiwania na statku radiotelefonu działającego na falach ultrakrótkich,
3)
zaświadczenie o złożeniu egzaminu z języka angielskiego przed komisją egzaminacyjną języków obcych powołaną przez Ministerstwo Handlu Zagranicznego i Gospodarki Morskiej,

wydane w trybie określonym odrębnymi przepisami.

1.
Stopień pilota może być przyznany osobie mającej:
1)
dyplom kapitana żeglugi małej lub kapitana żeglugi małej rybołówstwa morskiego oraz 12-miesięczną praktykę pływania na statku na stanowisku I oficera,
2)
6-miesięczną praktykę w charakterze asystenta pilota odbytą pod nadzorem starszego pilota,
3)
świadectwo złożenia egzaminu przewidzianego w § 15.
2.
W wypadkach szczególnie uzasadnionych dyrektor urzędu morskiego może wyrazić zgodę na przyznanie stopnia pilota osobie mającej dyplom porucznika żeglugi wielkiej lub porucznika żeglugi wielkiej rybołówstwa morskiego - po spełnieniu warunków określonych w ust. 1 pkt 2 i 3.
Stopień starszego pilota może być przyznany osobie mającej:
1)
36-miesięczną praktykę w pilotowaniu statków w stopniu pilota albo
2)
dyplom kapitana żeglugi wielkiej lub kapitana żeglugi wielkiej rybołówstwa morskiego oraz 24-miesięczną praktykę pływania na statku na stanowisku kierownika statku w żegludze wielkiej,
3)
6-miesięczną praktykę w charakterze asystenta pilota odbytą pod nadzorem starszego pilota oraz
4)
świadectwo złożenia egzaminu przewidzianego w § 15.
Funkcję asystenta pilota może pełnić osoba, która spełnia wszystkie warunki wymagane do uzyskania stopnia starszego pilota lub pilota, z wyjątkiem złożenia egzaminu przewidzianego w § 15 i odbycia praktyki, o której mowa w § 12 ust. 1 pkt 2 i § 13 pkt 3.
1.
Kandydaci do służby pilotowej, o których mowa w § 12 i 13 pkt 2, 3 i 4, są obowiązani po odbyciu praktyki w charakterze asystenta pilota złożyć egzamin przed komisją, w której skład wchodzą:
1)
kapitan portu Gdańsk, Gdynia, Szczecin lub Świnoujście - jako przewodniczący,
2)
starszy oficer portu - jako zastępca przewodniczącego,

oraz jako członkowie:

3)
szef pilotów,
4)
2 starszych pilotów wyznaczonych przez kapitana portu w uzgodnieniu z dyrektorem zarządu portu,
5)
przedstawiciel Koszalińskiego Urzędu Morskiego - jeżeli mają być egzaminowani kandydaci do służby pilotowej tego Urzędu,
6)
przedstawiciel stoczni - jeżeli mają być egzaminowani kandydaci do służby pilotowej stoczni,
7)
przedstawiciel Zarządu Głównego Związku Zawodowego Marynarzy i Portowców.
2.
Komisję powołuje dyrektor właściwego urzędu morskiego na wniosek kapitana portu.
3.
Egzamin odbywa się według programu wydanego przez Ministerstwo Handlu Zagranicznego i Gospodarki Morskiej.
4.
Komisja może, jeżeli uzna to za celowe, poddać kandydata egzaminowi praktycznemu w zakresie wiadomości przewidzianych programem.
5.
Złożenie egzaminu komisja stwierdza świadectwem, które podpisują przewodniczący i członkowie komisji.
1.
Dyplomy potwierdzające przyznanie stopni pilotowych, o których mowa w § 10, wydaje dyrektor właściwego urzędu morskiego.
2.
Pilot jest uprawniony do pilotowania statków o pojemności brutto do 8000 RT, z wyjątkiem statków pasażerskich i statków przewożących materiały niebezpieczne, zgodnie z uprawnieniami do pilotowania statków o określonej pojemności, zwanymi dalej "uprawnieniami tonażowymi", określonymi w § 17.
3.
Starszy pilot jest uprawniony do pilotowania wszelkich statków zgodnie z uprawnieniami tonażowymi określonymi w § 17.
1.
Pilot może być uprawniony do pilotowania statków o pojemności brutto:
1)
do 4000 RT - w pierwszym roku służby w stopniu pilota,
2)
do 6000 RT - w drugim roku służby w stopniu pilota,
3)
do 8000 RT - po drugim roku służby w stopniu pilota.
2.
Starszy pilot może być uprawniony do pilotowania statków o pojemności brutto:
1)
do 12000 RT - w pierwszym roku służby w stopniu starszego pilota,
2)
do 16000 RT - w drugim roku służby w stopniu starszego pilota,
3)
do 30000 RT - w trzecim roku służby w stopniu starszego pilota,
4)
bez ograniczeń - po trzecim roku służby w stopniu starszego pilota.
3.
Uprawnienia do pilotowania statków, o których mowa w ust. 1 i 2, na określonym akwenie przyznaje kapitan portu w porozumieniu z szefem pilotów.
4.
Kapitan portu może w porozumieniu z szefem pilotów skrócić okres praktyki pilotowej wymaganej do uzyskania uprawnień tonażowych w danym stopniu pilotowym, nie więcej jednak niż o 50%.
5.
Posiadanie uprawnień tonażowych do pilotowania statków w pilotażu portowym, stoczniowym i trasowym na określonym akwenie stwierdza zaświadczeniem kapitan portu.
6.
Na wniosek szefa pilotów i za zgodą zainteresowanego pilota kapitan portu może jednorazowo uprawnić pilota morskiego do pilotowania statku o pojemności większej o 50% od określonej w tym paragrafie.
1.
Zmiana przez pilota akwenu służby pilotowej może nastąpić po odbyciu co najmniej 1-miesięcznej praktyki w warunkach nowej służby oraz wykazaniu znajomości warunków nawigacyjnych nowego akwenu i obowiązujących przepisów przed kapitanem portu i szefem pilotów.
2.
Pilot przechodzący do służby na nowym akwenie zachowuje posiadany stopień po spełnieniu warunków określonych w ust. 1.
1.
Do pełnienia służby pilotowej w pilotażu pełnomorskim są wymagane:
1)
posiadanie stopnia kapitana żeglugi wielkiej lub kapitana żeglugi wielkiej rybołówstwa morskiego,
2)
odbycie dodatkowej 24-miesięcznej praktyki pływania na statku na stanowisku kierownika statku w żegludze wielkiej lub małej,
3)
spełnienie warunków określonych w § 11,
4)
ukończenie w ramach wyższej szkoły morskiej kursu specjalistycznego w zakresie prowadzenia dużych statków,
5)
złożenie egzaminu.
2.
Posiadanie uprawnień do wykonywania czynności pilotowych w pilotażu pełnomorskim na statkach o określonym tonażu stwierdza zaświadczeniem dyrektor urzędu morskiego.
Egzamin przewidziany w § 19 ust. 1 pkt 5 przeprowadzają komisje egzaminacyjne dla oficerów, działające przy Urzędach Morskich w Gdyni i Szczecinie, według programu wydanego przez Ministerstwo Handlu Zagranicznego i Gospodarki Morskiej.
1.
W razie stwierdzenia rażącego naruszenia przez pilota morskiego przepisów regulujących ruch i postój statków dyrektor urzędu morskiego na wniosek kapitana portu może:
1)
udzielić posiadaczowi dyplomu pilotowego ostrzeżenia o grożącym mu ograniczeniu posiadanych uprawnień tonażowych,
2)
ograniczyć na okres od 3 do 12 miesięcy uprawnienia tonażowe do pojemności określonej w § 17 ust. 1 pkt 1 lub ust. 2 pkt 1.
2.
Decyzję wydaną na podstawie ust. 1 urząd morski przesyła pilotowi, a jej kopię pracodawcy pilota.
3.
Przepis ust. 1 nie ma zastosowania, gdy naruszenie przez pilota przepisów miało związek z wypadkiem morskim podlegającym rozpatrzeniu przez izbę morską.
1.
Kapitan portu może zezwolić jednorazowo lub na określony czas kapitanowi statku, obowiązanego do korzystania z usług pilota, na manewrowanie statkiem bez pilota - jeżeli nie zagraża to bezpieczeństwu żeglugi.
2.
Zezwolenia, o których mowa w ust. 1, mogą być cofnięte przez kapitana portu przed upływem terminu ich ważności.
3.
Warunki i tryb wydawania zezwoleń, o których mowa w ust. 1, określa dyrektor urzędu morskiego.
1.
Pilot pełni służbę w przepisowym umundurowaniu.
2.
Krój umundurowania oraz wzory dystynkcji i oznak służbowych regulują odrębne przepisy.
1.
Piloci, którzy uzyskali stopnie pilotowe przed dniem wejścia w życie rozporządzenia, zachowują swe stopnie, z tym że dyplomy młodszych pilotów podlegają wymianie na dyplomy pilotów bez dodatkowych warunków.
2.
Piloci, którzy uzyskali stopnie pilotowe przed dniem wejścia w życie rozporządzenia i nie mają dokumentów wymaganych zgodnie z przepisami § 11, powinni być przez swych pracodawców skierowani na kursy przygotowujące do złożenia egzaminów, wymaganych do uzyskania tych dokumentów - nie później niż w ciągu 2 lat od dnia wejścia w życie rozporządzenia.
3.
Zaświadczenia o posiadaniu uprawnień do wykonywania czynności pilotowych w pilotażu pełnomorskim, wydane na podstawie poprzednio obowiązujących przepisów, podlegają wymianie na zaświadczenia przewidziane rozporządzeniem bez dodatkowych warunków.
Wzory dyplomów, świadectw i zaświadczeń przewidzianych w rozporządzeniu ustala Minister Handlu Zagranicznego i Gospodarki Morskiej.
Traci moc rozporządzenie Ministra Żeglugi z dnia 20 sierpnia 1969 r. w sprawie pilotażu morskiego (Dz. U. Nr 25, poz. 192).
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie miesiąca od dnia ogłoszenia.