Państwowy rejestr nazw geograficznych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2021.273

Akt obowiązujący

Wersja od: 11 lutego 2021 r.

ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA ROZWOJU, PRACY I TECHNOLOGII ¹

z dnia 29 stycznia 2021 r.

w sprawie państwowego rejestru nazw geograficznych

Na podstawie art. 19 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2020 r. poz. 2052) zarządza się, co następuje:

§ 1. Rozporządzenie określa:

1) zakres informacji gromadzonych w bazie danych państwowego rejestru nazw geograficznych;

2) organizację, tryb i standardy techniczne tworzenia, aktualizacji i okresowej weryfikacji państwowego rejestru nazw geograficznych, a także udostępniania danych państwowego rejestru nazw geograficznych.

§  2. 

1. Państwowy rejestr nazw geograficznych, zwany dalej "PRNG", składa się z dwóch części obejmujących:

1) nazwy obiektów geograficznych położonych w całości lub w części na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz na obszarach określonych w art. 2 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej (Dz. U. z 2020 r. poz. 2135 oraz z 2021 r. poz. 234), zwanej dalej "rejestrem nazw geograficznych RP";

2) polskojęzyczne nazwy obiektów geograficznych położonych poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, zwanej dalej "rejestrem polskich nazw geograficznych świata".

2. W rejestrze nazw geograficznych RP gromadzi się nazwy miejscowości oraz nazwy obiektów fizjograficznych, w tym:

1) nazwy urzędowe ustalone w przepisach wydanych na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 2003 r. o urzędowych nazwach miejscowości i obiektów fizjograficznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1443);

2) nazwy zestandaryzowane uchwalone i zalecane do stosowania przez Komisję Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych;

3) nazwy niestandaryzowane niebędące nazwą urzędową lub zestandaryzowaną.

3. W rejestrze polskich nazw geograficznych świata gromadzi się nazwy zestandaryzowane uchwalone i zalecane do stosowania przez Komisję Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej.

§ 3. Tworzenie, aktualizację i weryfikację PRNG realizuje się w oparciu o:

1) przepisy wydane na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 2003 r. o urzędowych nazwach miejscowości i obiektów fizjograficznych;

2) Urzędowy Rejestr Gmin, w których jest używany język pomocniczy, o którym mowa w art. 9 ustawy z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym (Dz. U. z 2017 r. poz. 823);

3) uchwały Komisji Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych;

4) uchwały Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej;

5) dane i materiały zgromadzone w państwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym;

6) inne materiały źródłowe w zakresie nazewnictwa geograficznego.

§  4. 

1. PRNG jest aktualizowany na bieżąco na podstawie aktów prawnych, danych i dokumentów, o których mowa w § 3 pkt 2-6.

2. PRNG jest weryfikowany niezwłocznie po dniu wejścia w życie przepisów, o których mowa w § 3 pkt 1.

3. Standardy techniczne tworzenia, aktualizacji i weryfikacji PRNG określa załącznik do rozporządzenia.

§ 5. Informacje zawarte w PRNG udostępnia się na podstawie przepisów o udostępnianiu materiałów państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego.

§ 6. Baza danych państwowego rejestru nazw geograficznych utworzona i prowadzona przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia zostanie dostosowana do obowiązujących przepisów nie później niż do dnia 31 grudnia 2021 r.

§ 7. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. ²

ZAŁĄCZNIK

STANDARDY TECHNICZNE TWORZENIA, AKTUALIZACJI I WERYFIKACJI PAŃSTWOWEGO REJESTRU NAZW GEOGRAFICZNYCH

Rozdział  1

Standardy techniczne tworzenia, aktualizacji i weryfikacji rejestru nazw geograficznych RP

1. W rejestrze nazw geograficznych RP gromadzi się nazwy miejscowości i nazwy obiektów fizjograficznych wraz z ich atrybutami.

2. Prezentacja obiektu geograficznego jest uzależniona od jego geometrii i przedstawiana odpowiednio przez:

1) punkt - w przypadku miejscowości lub obiektów fizjograficznych o charakterze punktowym;

2) grupę punktów - w przypadku obiektów fizjograficznych o charakterze liniowym i powierzchniowym.

3. Sposób geometrycznej reprezentacji nazw w bazie danych:

1) nazwę miejscowości przedstawia się przez punkt główny zlokalizowany w pobliżu środka obszaru zabudowy, a w przypadku miejscowości o rozproszonej lub luźnej zabudowie punkt główny lokalizuje się w części miejscowości o największym zagęszczeniu zabudowy;

2) nazwę obiektu fizjograficznego o charakterze punktowym przedstawia się przez punkt główny;

3) nazwę obiektu fizjograficznego o charakterze liniowym przedstawia się przez punkt początkowy i punkt końcowy;

4) w przypadku obiektu fizjograficznego o charakterze liniowym, gdy obiekt położony jest na terenie więcej niż jednej gminy, wprowadza się co najmniej jeden punkt dodatkowy położony na terenie każdej gminy;

5) w przypadku obiektu fizjograficznego o charakterze liniowym, gdy określające go punkty nie odzwierciedlają przebiegu tego obiektu, wprowadza się punkty dodatkowe rozmieszczone w sposób regularny wzdłuż obiektu;

6) nazwę obiektu fizjograficznego o charakterze powierzchniowym przedstawia się przez punkt główny zlokalizowany w pobliżu środka tego obiektu, a dla obiektu położonego na terenie więcej niż jednej gminy dodaje się punkty dodatkowe zlokalizowane w pobliżu środków fragmentów obiektów znajdujących się na terenie każdej gminy.

4. Szczegółową zawartość rejestru nazw geograficznych RP określa tabela 1.

Tabela 1.

Lp.	Nazwa atrybutu	Charakterystyka zakresu informacyjnego
1	Identyfikator obiektu	Unikalny i niezmienny identyfikator nadany każdemu nazwanemu obiektowi geograficznemu zawartemu w bazie danych państwowego rejestru nazw geograficznych (PRNG)
2	Wersja obiektu	Wersja obiektu uwzględniająca datę i czas
3	Data i czas wprowadzenia danej wersji obiektu	Data i czas wprowadzenia danej wersji obiektu
4	Data i czas usunięcia danej wersji obiektu	Data i czas usunięcia danej wersji obiektu
5	Nazwa główna	Nazwa przyjęta jako nazwa podstawowa w PRNG podana w mianowniku
6	Element rozróżniający	Część nazwy niebędąca elementem rodzajowym; w przypadku nazw obiektów fizjograficznych mających na początku element rodzajowy jest podawany wyłącznie następujący po nim element rozróżniający, a w pozostałych przypadkach jest powtórzona cała nazwa główna podana w mianowniku
7	Element rodzajowy	Część nazwy będąca rzeczownikiem pospolitym określającym nazwany obiekt geograficzny przez wskazanie jego cech; podawany wyłącznie wtedy, gdy znajduje się na początku nazwy obiektu fizjograficznego
8	Status nazwy	Status, jaki można przypisać danej nazwie głównej: 1) urzędowa; 2) zestandaryzowana; 3) niestandaryzowana
9	Ważna od	Data, od kiedy nazwa jest obowiązująca
10	Ważna do	Data, do kiedy nazwa jest obowiązująca
11	Kategoria obiektu	Kategoria nazwanego obiektu geograficznego: 1) miejscowość; 2) ukształtowanie terenu; 3) hydrografia; 4) pokrycie terenu; 5) budowle; 6) transport; 7) inne
12	Rodzaj obiektu	Rodzaje obiektów geograficznych w poszczególnych kategoriach: 1) miejscowość, w tym: miasto; część miasta; wieś; część wsi; osiedle wsi; kolonia; część kolonii; kolonia wsi; kolonia kolonii; kolonia osady; osada; osada leśna; część osady; osada wsi; osada kolonii; osada osady; osiedle; przysiółek; przysiółek wsi; przysiółek kolonii; przysiółek osady; osada leśna wsi; leśniczówka; schronisko turystyczne; inny obiekt; 2) ukształtowanie terenu, w tym: nizina; równina; dolina; pradolina; parów; wąwóz; jar; kotlina; zagłębienie; obniżenie; krawędź; urwisko; skarpa; wyżyna; część wyżyny; płaskowyż; kępa morenowa; rynna; wysoczyzna; pojezierze; zaklęsłość; garb; pagóry; grzęda; padół; wyniosłość; podgórze; pogórze; brama; próg; niecka; bruzda; region naturalny; pobrzeże; żuławy; wzgórze, wzniesienie; wydma; góra, szczyt; pasmo górskie; grań; grzbiet; turnia; masyw; góry; zbocze, stok; żleb; piarg; uwał; skała; głaz; przełęcz; cyrk lodowcowy; wyspa; półwysep; wybrzeże; przylądek; jaskinia, grota; inny obiekt; 3) hydrografia, w tym: rzeka; potok; struga; strumień; kanał; rów; ramię ujściowe; ramię boczne; stare koryto, starorzecze; jezioro; część jeziora; staw; sztuczny zbiornik wodny; morze; zatoka; zatoka jeziora; zatoka rzeki; zatoka kanału; część zatoki; cieśnina; część cieśniny; bagno, błoto; wodospad; źródło; wywierzysko; ponor; głębia; mielizna; ławica; toń; inny obiekt; 4) pokrycie terenu, w tym: las; część lasu; uroczysko; uroczysko - dawna miejscowość; polana; łąka; park; pole; hala; połonina; torfowisko; obszar piasków; inny obiekt; 5) budowle, w tym: most; śluza; zapora; basen portowy; okop; szaniec; wał; nasyp; grobla; inny obiekt; 6) transport, w tym: droga; linia kolejowa; skrzyżowanie dróg; inny obiekt; 7) inne obiekty fizjograficzne, w tym: region historyczny; region etnograficzny; grodzisko; kopiec; inny obiekt
13	Identyfikator zewnętrzny	Indywidualny identyfikator pochodzący z baz danych jednostek prowadzących inne rejestry zawierające nazwy geograficzne. W przypadku urzędowych nazw miejscowości podaje się identyfikator miejscowości z prowadzonego w ramach krajowego rejestru urzędowego podziału terytorialnego kraju "TERYT" systemu identyfikatorów i nazw miejscowości SIMC. W przypadku obiektów hydrograficznych podaje się identyfikator zgodny z Mapą Podziału Hydrograficznego Polski (MPHP)
14	Nazwa miejscowości nadrzędnej	Nazwa miejscowości nadrzędnej, w przypadku miejscowości będącej częścią innej miejscowości
15	Identyfikator miejscowości nadrzędnej	Identyfikator miejscowości nadrzędnej (SIMC), jeśli jest ustalony
16	Reprezentacja obiektu	Punkty charakteryzujące obiekt: 1) rodzaj punktu; 2) identyfikator krajowego rejestru urzędowego podziału terytorialnego kraju "TERYT" dla gminy; 3) nazwa gminy; 4) nazwa powiatu; 5) nazwa województwa; 6) współrzędne geograficzne w Światowym Systemie Geodezyjnym 1984 (WGS84); 7) współrzędne prostokątne X Y w układzie współrzędnych PL-1992
17	Geometria obiektu	Geometria obiektu geograficznego zawierająca współrzędne jednego lub wielu punktów związanych z tym obiektem, określonych w atrybucie "Reprezentacja obiektu"
18	Dopełniacz	Końcówka nazwy głównej podana w dopełniaczu
19	Przymiotnik	Przymiotnik utworzony od nazwy głównej miast i wsi
20	Źródło informacji	Dokumenty źródłowe, na podstawie których określono zapis danej nazwy, charakteryzowane przez: 1) tytuł; 2) datę; 3) wydawcę
21	Nazwa oboczna	Inny wariant nazwy niż nazwa główna podana w mianowniku
22	Nazwa historyczna	Nazwa lub nazwy, które zostały zniesione lub zmienione na inną nazwę, podane w mianowniku
23	Nazwy dodatkowe	Nazwy w językach regionalnych lub językach mniejszości ustalone na zasadach określonych w art. 12, 13 i 19 ustawy z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym (Dz. U. z 2017 r. poz. 823), charakteryzowane przez: 1) nazwę dodatkową; 2) nazwę języka, w którym została określona nazwa dodatkowa; 3) zapis zlatynizowany nazwy dodatkowej
24	Endonimy	Nazwy obiektu geograficznego w językach państw, na obszarze których także położony jest dany obiekt geograficzny, charakteryzowane przez: 1) endonim; 2) język, w którym został określony endonim; 3) zapis zlatynizowany endonimu
25	Egzonimy	Nazwy używane w językach innych państw zapisane w piśmie języka, w którym zostały ustalone, charakteryzowne przez: 1) egzonim; 2) język, w którym został określony egzonim; 3) zapis zlatynizowany egzonimu
26	Informacje dodatkowe	Wszelkie informacje dodatkowe dotyczące obiektu lub jego nazwy nieuwzględnione w innych atrybutach, a mogące mieć znaczenie dla informacji zawartych w PRNG

Rozdział  2

Standardy techniczne tworzenia, aktualizacji i weryfikacji rejestru polskich nazw geograficznych świata

1. W rejestrze polskich nazw geograficznych świata gromadzi się polskie nazwy geograficzne obiektów położonych poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej wraz z atrybutami.

2. Prezentacja obiektu geograficznego jest uzależniona od jego geometrii i przedstawiana odpowiednio przez:

1) punkt - w przypadku obiektów geograficznych o charakterze punktowym;

2) grupę punktów - w przypadku obiektów geograficznych o charakterze liniowym i powierzchniowym.

3. Sposób geometrycznej reprezentacji nazw w bazie danych:

1) nazwę obiektu geograficznego o charakterze punktowym przedstawia się przez punkt główny;

2) nazwę obiektu geograficznego o charakterze liniowym przedstawia się przez punkt początkowy i punkt końcowy, a dla obiektu położonego na terenie więcej niż jednego państwa albo terytorium niesamodzielnego lub o nieustalonym statusie międzynarodowym dodaje się punkty transgraniczne w miejscach przecięcia tego obiektu z granicą państwa lub terytorium niesamodzielnego;

3) nazwę obiektu o charakterze powierzchniowym przedstawia się przez punkt główny zlokalizowany w pobliżu środka obszaru obiektu geograficznego;

4) w przypadku gdy obiekt o charakterze powierzchniowym znajduje się na terenie więcej niż jednego państwa albo terytorium niesamodzielnego lub o nieustalonym statusie międzynarodowym, wprowadza się punkty dodatkowe zlokalizowane w pobliżu środków fragmentów obiektów znajdujących się na obszarze każdego państwa albo terytorium niesamodzielnego lub o nieustalonym statusie międzynarodowym.

4. Szczegółową zawartość rejestru nazw geograficznych świata określa tabela 2.

Tabela 2.

Lp.	Nazwa atrybutu	Charakterystyka zakresu informacyjnego
1	Identyfikator nazwanego obiektu	Unikalny i niezmienny identyfikator nadany każdemu nazwanemu obiektowi geograficznemu zawartemu w bazie danych PRNG
2	Wersja obiektu	Wersja obiektu uwzględniająca datę i czas
3	Data i czas wprowadzenia danej wersji obiektu	Data i czas wprowadzenia danej wersji obiektu
4	Data i czas usunięcia danej wersji obiektu	Data i czas usunięcia danej wersji obiektu
5	Nazwa główna	Polska nazwa przyjęta jako nazwa podstawowa w PRNG podana w mianowniku
6	Nazwa długa	Forma nazwy używana w stosunkach oficjalnych
7	Element rozróżniający	Część nazwy niebędąca elementem rodzajowym; w przypadku nazw obiektów mających na początku element rodzajowy jest podawany wyłącznie następujący po nim element rozróżniający, w pozostałych przypadkach jest powtórzona cała nazwa główna podana w mianowniku
8	Element rodzajowy	Część nazwy będąca rzeczownikiem pospolitym określającym nazwany obiekt geograficzny przez wskazanie jego cech; podawany wyłącznie wtedy, gdy znajduje się na początku nazwy
9	Status nazwy	Status, jaki można przypisać danej nazwie głównej: zestandaryzowana, zniesiona
10	Ważna od	Data, od kiedy nazwa jest obowiązująca
11	Ważny do	Data, do kiedy nazwa jest obowiązująca
12	Nazwa oboczna	Inny wariant nazwy niż nazwa główna, podany w mianowniku
13	Nazwa historyczna	Nazwa lub nazwy, które zostały zniesione lub zmienione na inną nazwę, podane w mianowniku
14	Rodzaj obiektu	Rodzaj obiektu geograficznego, w szczególności: państwo; terytorium niesamodzielne lub o nieustalonym statusie międzynarodowym; jednostka administracyjna; jednostka administracyjna drugiego rzędu; inna jednostka administracyjna; miejscowość; część miejscowości; oaza; stacja badawcza; region ekonomiczny; kraina, region; ocean; morze; zatoka; cieśnina; inny akwen morski; lodowiec szelfowy; bariera lodowa; jezioro; zatoka jeziora; grupa jezior; rzeka; kanał; wodospad; lodowiec; bagno; solnisko; prąd morski; grzbiet podmorski; góry podmorskie; próg podmorski; krawędź podmorska; wyniesienie podmorskie; płaskowyż podmorski; basen podmorski; równina podmorska; ławica; głębia; rów oceaniczny; rynna; kanion oceaniczny; wyspa; grupa wysp, archipelag; wyspa na jeziorze lub rzece; grupa wysp, archipelag na jeziorze lub rzece; rafa; półwysep; półwysep na jeziorze; przylądek; wybrzeże; przesmyk; delta; pojezierze; nizina, równina; dolina; kotlina; wysoczyzna; wyżyna, płaskowyż; góry; szczyt; przełęcz; pustynia; step; las, puszcza; basen artezyjski; jaskinia; inny obiekt naturalny; obszar ochrony przyrody; region przemysłowy; miejsce wydobycia lub występowania surowców mineralnych; zapora; droga; kolej; ulica; plac; most; tunel; lotnisko; dworzec kolejowy; inny obiekt komunikacyjny; świątynia, klasztor, miejsce kultu; cmentarz, nekropola; grobowiec, mauzoleum; fort, twierdza, zamek; park, ogród; pomnik, posąg, statua; ruiny osiedla; inny zabytek; inny obiekt antropogeniczny
15	Dopełniacz	Pełna forma dopełniacza lub dopełniaczy nazwy głównej, nazwy długiej oraz nazwy obocznej, jeżeli dla danej nazwy głównej występuje również nazwa długa lub oboczna
16	Miejscownik	Pełna forma miejscownika lub miejscowników nazwy głównej, nazwy długiej oraz nazwy obocznej, jeżeli dla danej nazwy głównej występuje również nazwa długa lub oboczna
17	Przymiotnik	Przymiotnik lub przymiotniki utworzone od nazwy głównej oraz obocznej, jeżeli dla danej nazwy głównej występuje również nazwa oboczna
18	Obiekt nadrzędny	Nazwa obiektu nadrzędnego w przypadku nazw obiektów będących częścią innych obiektów
19	Reprezentacja obiektu	Punkty charakteryzujące obiekt: 1) rodzaj punktu; 2) położenie terytorialne, przez podanie nazwy państwa, terytorium niesamodzielnego, kontynentu lub oceanu; 3) współrzędne geograficzne w Światowym Systemie Geodezyjnym 1984 (WGS84)
20	Geometria obiektu	Geometria obiektu geograficznego zawierająca współrzędne jednego lub wielu punktów związanych z tym obiektem, określonych w atrybucie "Reprezentacja obiektu"
21	Endonimy nazwy geograficznej świata	Nazwy obiektów geograficznych świata w zapisie oryginalnym charakteryzowane są przez: 1) endonim w zapisie oryginalnym w piśmie języka, w którym został ustalony; 2) język, w którym został ustalony endonim; 3) pismo endonimu, w którym został ustalony endonim; 4) system transliteracji określony przez nazwę lub opis zastosowanego systemu transliteracji; 5) endonim w transliteracji zalecanej przez Komisję Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej; 6) endonim w transkrypcji polskiej zalecanej przez Komisję Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej; 7) położenie terytorialne endonimu, przez podanie nazwy państwa, terytorium niesamodzielnego, kontynentu lub oceanu
22	Źródło informacji	Dokumenty źródłowe, na podstawie których określono zapis danej nazwy, charakteryzowane przez: 1) tytuł; 2) datę; 3) wydawcę
23	Informacje dodatkowe	Wszelkie informacje dodatkowe dotyczące obiektu lub jego nazwy nieuwzględnione w innych atrybutach, a mogące mieć znaczenie dla informacji zawartych w PRNG

¹ Minister Rozwoju, Pracy i Technologii kieruje działem administracji rządowej - budownictwo, planowanie i zagospodarowanie przestrzenne oraz mieszkalnictwo, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 6 października 2020 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii (Dz. U. poz. 1718).

² Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 14 lutego 2012 r. w sprawie państwowego rejestru nazw geograficznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 219), które traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia na podstawie art. 19 ustawy z dnia 16 kwietnia 2020 r. o zmianie ustawy - Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 782).