Rozdział 5 - Odpowiedzialność służbowa. - Państwowa służba cywilna.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1949.11.72 t.j.

Akt utracił moc
Wersja od: 1 lipca 1972 r.

Rozdział  V.

Odpowiedzialność służbowa.

Bezpośrednio i pośrednio przełożona władza ma prawo wytykać i ganić podległym pracownikom państwowym niewłaściwości w urzędowaniu lub zachowaniu się oraz niedbalstwo w służbie.

Pracowników państwowych, którzy naruszają obowiązki swego stanowiska i urzędu w służbie lub poza służbą przez czyn, zaniechanie lub zaniedbanie pociąga się, niezależnie od ich sądowej odpowiedzialności karnej lub cywilnej, do odpowiedzialności dyscyplinarnej lub porządkowej według przepisów ustawy niniejszej.

Pracownik państwowy ponosi odpowiedzialność dyscyplinarną za występki służbowe, odpowiedzialność zaś porządkową za wykroczenia służbowe.

Występkiem służbowym jest takie naruszenie obowiązków służbowych, które powoduje obrazę interesu publicznego lub naraża dobro publiczne na szkodę.

Wykroczeniem służbowym jest każde naruszenie obowiązku służbowego, nie posiadające wyżej podanych znamion występku służbowego.

Zbieg kilku wykroczeń służbowych lub ich powtarzanie się, jak również wykroczenie wśród okoliczności szczególnie obciążających - uważa się za występek służbowy.

Postępowanie dyscyplinarne lub porządkowe z powodu naruszenia obowiązków służbowych, które posiada znamiona czynu karygodnego, ściganego ustawami karnymi, może się toczyć równocześnie z karnym postępowaniem sądowym w tej samej sprawie; może być jednak zawieszone aż do ostatecznego zakończenia karnego postępowania sądowego.

Pracownik państwowy, skazany prawomocnym wyrokiem sądu karnego, podlega wydaleniu ze służby bez postępowania dyscyplinarnego, o ile skazanie pociąga za sobą utratę zdolności do piastowania urzędu publicznego.

Do postępowania porządkowego i dyscyplinarnego nie należy rozstrzyganie o pretensjach cywilnych.

Za wykroczenie służbowe nakłada się karę porządkową - upomnienie.

Kary porządkowe nakłada władza służbowa lub przełożona władza wyższa.

Przed nałożeniem kary porządkowej należy dać obwinionemu pracownikowi państwowemu możność usprawiedliwienia się.

O nałożonej karze porządkowej zawiadamia się pracownika państwowego na piśmie z podaniem motywów. Kar porządkowych nie wciąga się do wykazu służbowego.

Orzeczenie o karze porządkowej, nałożonej nie przez władzę naczelną, pracownik państwowy może zaskarżyć w ciągu dni ośmiu do władzy bezpośrednio wyższej, która rozstrzyga sprawę ostatecznie.

Od orzeczeń władz naczelnych o nałożeniu kar porządkowych odwołanie nie służy.

Za występki służbowe nakłada się następujące kary dyscyplinarne:

1)
naganę,
2)
odliczenie lat służby od roku do trzech,
3)
obniżenie grupy uposażenia o jedną lub dwie, z zawieszeniem możności awansu na przeciąg jednego roku do lat trzech,
4)
przeniesienie w stały stan spoczynku z umniejszonym uposażeniem emerytalnym względnie odprawą najwyżej do 50%,
5)
wydalenie ze służby.

Kary dyscyplinarne nakładać może jedynie w drodze orzeczenia właściwa komisja dyscyplinarna na podstawie wyniku postępowania dyscyplinarnego, przeprowadzonego zgodnie z ustawą o postępowaniu dyscyplinarnym. Przy wymierzaniu kar dyscyplinarnych, wymienionych w art. 77, należy w każdym poszczególnym wypadku mieć na względzie doniosłość występku służbowego i powstałych z tego powodu szkód, stopień winy, jako też dotychczasowe zachowanie się pracownika państwowego. Orzeczenia dyscyplinarnego nie można zmienić ani znieść zarządzeniem administracyjnym.

Przy karze odliczenia lat służby nie zalicza się do czasu służby czynnej (wysługi lat) okresu tej kary, wskazanego w orzeczeniu. Okres trwania tej kary odlicza się od czasu służby czynnej (wysługi lat) niezależnie od okresów, potrącanych z czasu służby czynnej (wysługi lat) z innych powodów, określonych postanowieniami ustawy niniejszej lub ustaw specjalnych.

Przy karach dyscyplinarnych nagany i odliczenia lat służby pracownik państwowy nie może awansować: przy karze nagany - przez rok jeden, przy karze odliczenia lat - przez czas trwania tej kary.

Wydalenie pracownika państwowego ze służby pociąga za sobą utratę wszystkich praw, z piastowaniem urzędu związanych, a w tej liczbie prawa do emerytury.

Członkom rodziny wydalonego może właściwa władza naczelna w razie okoliczności, zasługujących na szczególne uwzględnienie, przyznać odpowiedni stały zasiłek na utrzymanie, który jednak nie może przewyższać normalnego ich zaopatrzenia wdowiego lub sierocego.

Zasiłek taki przyznać można albo już z chwilą wstrzymania wypłaty uposażenia pracownika państwowego wydalonego, albo od chwili jego śmierci.

Do powyższego zasiłku, mają zastosowanie postanowienia ustawy emerytalnej o utracie prawa do zaopatrzenia wdowiego i sierocego.

Pracownicy państwowi w stanie nieczynnym podlegają odpowiedzialności dyscyplinarnej z powodu:

1)
występku służbowego, którego dopuścili się w czasie czynnej służby,
2)
popełnienia w czasie trwania stanu nieczynnego takich naruszeń obowiązków, które noszą cechy występku służbowego.

Pracownicy państwowi, przeniesieni w stan spoczynku, podlegają odpowiedzialności dyscyplinarnej z powodu występku służbowego, którego dopuścił się w czasie czynnej służby.

Na pracowników państwowych, pozostających w stanie nieczynnym, nakłada się następujące kary dyscyplinarne:

1)
naganę,
2)
stałe lub czasowe zmniejszenie uposażenia w stanie nieczynnym najwyżej o 25%,
3)
w razie okoliczności, szczególnie obciążających, utratę wszelkich praw, wypływających z jego stosunku do Państwa, w tej liczbie uposażenia i zaopatrzenia dla członków rodziny, z możnością zastosowania analogicznych postanowień art. 82 ustawy.

Te same dyscyplinarne kary, mają zastosowanie do pracowników państwowych, przeniesionych w stan spoczynku, przy zachowaniu właściwości tej komisji dyscyplinarnej, której podlegali w czasie pełnienia służby czynnej.

Pracownika państwowego w stanie nieczynnym, na którego nałożono karę dyscyplinarną stałego zmniejszenia uposażenia w stanie nieczynnym, nie można powołać z powrotem do służby czynnej.

O ile powyższą karę dyscyplinarną orzeczono tylko na pewien oznaczony czas, pracownik państwowy w stanie nieczynnym lub na emeryturze może być powołany z powrotem do czynnej służby dopiero po zupełnym odcierpieniu kary dyscyplinarnej.

Ściganie występków i wykroczeń służbowych nie podlega przedawnieniu.

Organizację władz dyscyplinarnych i postępowania dyscyplinarnego normuje osobna ustawa.