Państwowa Inspekcja Pracy.
Dz.U.2024.97 t.j.
Akt obowiązującyUSTAWA
z dnia 13 kwietnia 2007 r.
o Państwowej Inspekcji Pracy 1
Organizacja Państwowej Inspekcji Pracy
Organizacja Państwowej Inspekcji Pracy
Państwowa Inspekcja Pracy jest organem powołanym do sprawowania nadzoru i kontroli przestrzegania prawa pracy, w szczególności przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów dotyczących legalności zatrudnienia i innej pracy zarobkowej w zakresie określonym w ustawie.
Państwowa Inspekcja Pracy podlega Sejmowi. Nadzór nad Państwową Inspekcją Pracy w zakresie określonym w ustawie sprawuje Rada Ochrony Pracy.
oraz spośród przedstawicieli nauki i pracowników Państwowej Inspekcji Pracy. W skład Komisji wchodzi 8 osób.
Zadania Państwowej Inspekcji Pracy
Zadania Państwowej Inspekcji Pracy
W razie stwierdzenia naruszenia przepisów prawa pracy lub przepisów dotyczących legalności zatrudnienia właściwe organy Państwowej Inspekcji Pracy są uprawnione odpowiednio do:
Właściwe organy Państwowej Inspekcji Pracy są uprawnione do nakazania pracodawcy:
Właściwe organy Państwowej Inspekcji Pracy są uprawnione do skierowania wystąpienia lub wydania polecenia w sprawie wypłacenia wynagrodzenia w wysokości wynikającej z wysokości minimalnej stawki godzinowej, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.
W postępowaniu przed organami Państwowej Inspekcji Pracy w sprawach nieuregulowanych w ustawie bądź przepisach wydanych na jej podstawie albo w przepisach szczególnych stosuje się przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2023 r. poz. 775 i 803).
Kontroli Państwowej Inspekcji Pracy podlegają:
- zwani dalej "podmiotami kontrolowanymi".
W razie uzasadnionej potrzeby oraz w celu zapewnienia bezpieczeństwa kontrolującym, organy Policji są obowiązane, na wniosek inspektora pracy, do udzielenia stosownej pomocy.
Prezes Rady Ministrów, w drodze rozporządzenia, określi tryb i formy współdziałania innych organów nadzoru i kontroli z Państwową Inspekcją Pracy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz legalności zatrudnienia, mając na względzie zapewnienie sprawnego i efektywnego współdziałania.
Zakres działania organów Państwowej Inspekcji Pracy
Zakres działania organów Państwowej Inspekcji Pracy
Organami Państwowej Inspekcji Pracy są:
Postępowanie kontrolne
Postępowanie kontrolne
Postępowanie kontrolne ma na celu ustalenie stanu faktycznego w zakresie przestrzegania prawa pracy, w szczególności przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów dotyczących legalności zatrudnienia oraz udokumentowanie dokonanych ustaleń.
Biegli i specjaliści biorą udział w kontroli na podstawie imiennego upoważnienia wydanego odpowiednio przez Głównego Inspektora Pracy lub okręgowego inspektora pracy.
Podmiot kontrolowany ma obowiązek zapewnić inspektorowi pracy warunki i środki niezbędne do sprawnego przeprowadzenia kontroli, a w szczególności niezwłocznie przedstawić żądane dokumenty i materiały, zapewnić terminowe udzielanie informacji przez osoby, o których mowa w art. 23 ust. 1 pkt 3, udostępnić urządzenia techniczne oraz, w miarę możliwości, oddzielne pomieszczenie z odpowiednim wyposażeniem.
Inspektor pracy, przystępując do sprawdzenia tożsamości osoby, o której mowa w art. 23 ust. 1 pkt 9, jest obowiązany okazać legitymację służbową w taki sposób, aby osoba ta mogła odczytać i zanotować jego dane osobowe.
Podczas wykonywania czynności kontrolnych inspektor pracy oraz osoby, o których mowa w art. 22 ust. 3 i art. 25, obowiązani są do przestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych oraz przepisów o ochronie informacji niejawnych.
Na wniosek starosty inspektor pracy powiadamia go o wynikach kontroli podmiotu kontrolowanego.
W uzasadnionych przypadkach, wobec pracodawcy rozpoczynającego działalność, a także jeżeli nie stwierdzono:
- inspektor pracy może odstąpić od stosowania środków prawnych, o których mowa w art. 33, poprzestając na ustnym pouczeniu o sposobach zgodnego z wymogami prawa zorganizowania pracy i odebraniu od podmiotu kontrolowanego oświadczenia o terminie usunięcia ujawnionych w toku kontroli uchybień.
Pracownicy Państwowej Inspekcji Pracy
Pracownicy Państwowej Inspekcji Pracy
Pracownikiem Państwowej Inspekcji Pracy nadzorującym lub wykonującym czynności kontrolne może być osoba, która:
Pracownicy, o których mowa w art. 38 ust. 1 pkt 4, z wyłączeniem pracowników określonych w art. 40 ust. 1, zatrudniani są na podstawie umowy o pracę.
"Ślubuję służyć Państwu Polskiemu, przestrzegać porządku prawnego, wykonywać obowiązki pracownika Państwowej Inspekcji Pracy sumiennie, bezstronnie, zgodnie z najlepszą wiedzą i wolą".
– które mogą być przedmiotem kontroli prowadzonych przez organy Państwowej Inspekcji Pracy.
Główny Inspektor Pracy może udzielić pracownikowi wykonującemu lub nadzorującemu czynności kontrolne płatnego urlopu zdrowotnego na podstawie skierowania na leczenie uzdrowiskowe albo rehabilitację uzdrowiskową na okres ustalony w tym skierowaniu, nieprzekraczający 30 dni w roku kalendarzowym.
Inspektorowi pracy zatrudnionemu w Państwowej Inspekcji Pracy na stanowisku określonym w art. 38 ust. 2 przez okres nie krótszy niż 10 lat przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 6 dni roboczych, a po 20 latach pracy - w wymiarze 12 dni roboczych.
pracownikowi temu przysługuje emerytura, jeżeli mężczyzna ukończył sześćdziesiąt lat, a kobieta - pięćdziesiąt pięć lat i ma wymagany okres zatrudnienia.
Pracownik Państwowej Inspekcji Pracy zostaje z mocy prawa zawieszony w pełnieniu obowiązków służbowych w razie tymczasowego aresztowania do czasu wygaśnięcia stosunku pracy, chyba że wcześniej rozwiązano z nim stosunek pracy.
Rozwiązanie stosunku pracy z pracownikiem mianowanym wykonującym czynności kontrolne może nastąpić:
W okresie wypowiedzenia pracownik nadzorujący lub wykonujący czynności kontrolne może być zwolniony z pełnienia obowiązków, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia i innych świadczeń przysługujących na podstawie stosunku pracy.
Postanowienia niniejszego rozdziału nie naruszają przepisów dotyczących szczególnej ochrony pracowników w zakresie wypowiedzenia i rozwiązania stosunku pracy.
Od decyzji Głównego Inspektora Pracy w sprawach, o których mowa w art. 61, pracownikowi mianowanemu przysługuje skarga do sądu administracyjnego.
Główny Inspektor Pracy ustali regulamin wynagradzania, zasady awansowania oraz wymagania kwalifikacyjne w zakresie wykształcenia i praktyki zawodowej pracowników Państwowej Inspekcji Pracy.
Odpowiedzialność porządkowa i dyscyplinarna
Odpowiedzialność porządkowa i dyscyplinarna
Członków komisji dyscyplinarnych, o których mowa w art. 71 ust. 4, w tym przewodniczącego i zastępców przewodniczącego, powołuje Główny Inspektor Pracy na okres czterech lat spośród mianowanych pracowników Państwowej Inspekcji Pracy, dających rękojmię należytego wykonywania obowiązków członka komisji dyscyplinarnych.
Postępowanie dyscyplinarne składa się z postępowania wyjaśniającego i postępowania przed komisjami dyscyplinarnymi.
W postępowaniu przed komisjami dyscyplinarnymi, o których mowa w art. 71 ust. 4, w sprawach nieuregulowanych w niniejszym rozdziale stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania karnego.
Główny Inspektor Pracy określi, w drodze zarządzenia, organizację, skład oraz tryb pracy komisji dyscyplinarnych, o których mowa w art. 71 ust. 4 oraz tryb pracy rzecznika dyscyplinarnego.
Zmiany w przepisach obowiązujących
Zmiany w przepisach obowiązujących
W ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte).
W ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte).
W ustawie z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 86, poz. 953, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte).
W ustawie z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335, z późn. zm.) w art. 12a ust. 2 otrzymuje brzmienie: (zmiany pominięte).
W ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte).
W ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555, z późn. zm.) w art. 49 po § 3 dodaje się § 3a w brzmieniu: (zmiany pominięte).
W ustawie z dnia 24 lipca 1999 r. o Służbie Celnej (Dz. U. z 2004 r. Nr 156, poz. 1641, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte).
W ustawie z dnia 24 sierpnia 2001 r. - Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. Nr 106, poz. 1148, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte).
Przepisy przejściowe i końcowe
Przepisy przejściowe i końcowe
Pracownicy Państwowej Inspekcji Pracy zachowują uprawnienia pracownicze oraz prawo do wykonywania lub nadzorowania czynności kontrolnych wynikające z aktów, na podstawie których powstał ich stosunek pracy lub na podstawie których przysługiwało im prawo do wykonywania lub nadzorowania czynności kontrolnych, przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy.
Państwowa Inspekcja Pracy działająca na podstawie niniejszej ustawy przejmuje uprawnienia i obowiązki Państwowej Inspekcji Pracy działającej na podstawie ustawy, o której mowa w art. 115.
Ośrodek działający na podstawie niniejszej ustawy przejmuje uprawnienia i obowiązki Ośrodka Szkolenia Państwowej Inspekcji Pracy działającego na podstawie ustawy, o której mowa w art. 115.
Kadencja Rady Ochrony Pracy, powołanej w trybie określonym w ustawie, o której mowa w art. 115, trwa do jej zakończenia po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy.
Rzeczoznawcy do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy, którym uprawnienia nadał Główny Inspektor Pracy w trybie określonym w ustawie, o której mowa w art. 115, zachowują te uprawnienia po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy.
Do egzekucji wszczętych na podstawie ustawy, o której mowa w art. 94, przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy dotychczasowe.
Do postępowań dyscyplinarnych wszczętych wobec pracowników Państwowej Inspekcji Pracy przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe, jednakże należy stosować nowe przepisy, jeżeli są względniejsze dla sprawcy.
Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 i 2, art. 8 ust. 4, art. 8a ust. 5, art. 12 i art. 21f ustawy, o której mowa w art. 115, zachowują moc do czasu wejścia w życie nowych przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, art. 9 ust. 9, art. 16 i art. 32 niniejszej ustawy, nie dłużej jednak niż przez okres 6 miesięcy od dnia jej wejścia w życie.
Traci moc ustawa z dnia 6 marca 1981 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz. U. z 2001 r. poz. 1362, z późn. zm. 3 ).
Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 lipca 2007 r., z wyjątkiem art. 108, który wchodzi w życie z dniem 1 czerwca 2007 r.
Dokumenty powiązane
Jeżeli chcesz mieć dostęp do wszystkich dokumentów powiązanych, zaloguj się do LEX-a Nie korzystasz jeszcze z programów LEX? Zamów dostęp testowy »
Pytania i odpowiedzi liczba obiektów na liście: (125)
Pytania i odpowiedzi liczba obiektów na liście: (125)
- Czy PIP ma obowiązek informować wnioskodawcę o tym kiedy rozpoczną się czynności kontrolne?
- Czy PIP przyjmuje do rozpatrzenia skargi od osób nie będących pracownikiem danej firmy?
- Czy pracodawca z otwartego rynku pracy może zatrudnić osobę niepełnosprawną, której w orzeczeniu wskazano "praca w warunkach pracy chronionej"?
Procedury liczba obiektów na liście: (7)
Akty prawne liczba obiektów na liście: (66)
Akty zmieniane liczba obiektów na liście: (10)
Akty wykonawcze liczba obiektów na liście: (19)
- Zmiana zarządzenia w sprawie nadania statutu Państwowej Inspekcji Pracy.
- Zmiana zarządzenia w sprawie ustalenia wzoru legitymacji służbowej pracownika Państwowej Inspekcji Pracy wykonującego lub nadzorującego czynności kontrolne.
- Ustalenie wzoru legitymacji służbowej pracownika Państwowej Inspekcji Pracy wykonującego lub nadzorującego czynności kontrolne.
Akty implementowane liczba obiektów na liście: (1)
Akty uchylane liczba obiektów na liście: (5)
- Kontrola legalności zatrudnienia.
- Nadanie statutu Państwowej Inspekcji Pracy.
- Uprawnienia rzeczoznawców do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy, zasady opiniowania projektów obiektów budowlanych, w których przewiduje się pomieszczenia pracy, oraz tryb powoływania członków Komisji Kwalifikacyjnej do Oceny Kandydatów na Rzeczoznawców.
Orzeczenia i pisma urzędowe liczba obiektów na liście: (1046)
Orzeczenia sądów liczba obiektów na liście: (1039)
Pisma urzędowe liczba obiektów na liście: (7)
- SPS-023-6689/12, Stanowisko MPiPS w sprawie zalegania pracownikom z wypłatą należnego im wynagrodzenia przez pracodawców - Pismo wydane przez: Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej
- GPP-249-4560-53-1/11/PE/RP, Kontrole przeprowadzane przez PIP. - Pismo wydane przez: Główny Inspektorat Pracy
- SPS-023-20592/11, Stanowisko MPiPS w sprawie zalegania z wypłatami pracownikom wynagrodzenia na czas - Pismo wydane przez: Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej
Komentarze i publikacje liczba obiektów na liście: (111)
Komentarze liczba obiektów na liście: (2)
Monografie liczba obiektów na liście: (29)
Linie orzecznicze liczba obiektów na liście: (3)
- Brak uzasadnienia faktycznego oraz prawnego w decyzji nakazowej inspektora pracy
- Subsydiarność stosowania przepisów o kontroli z ustawy o swobodzie działalności gospodarczej względem unormowania kontroli prowadzonej przez Państwową Inspekcję Pracy
- Kwestia wymogu powiadamiania o zamiarze przeprowadzania kontroli prowadzonej przez organy inspekcji pracy w zakładach usługowych