Rozdział 1 - Władze dyscyplinarne i strony. - Organizacja władz dyscyplinarnych i postępowanie dyscyplinarne przeciwko funkcjonarjuszom państwowym.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1922.21.165

Akt utracił moc
Wersja od: 26 marca 1928 r.

ROZDZIAŁ  I.

Władze dyscyplinarne i strony.

Do orzekania w sprawach dyscyplinarnych powołuje się komisje dyscyplinarne. Komisje dyscyplinarne są następujące:

1)
komisje dyscyplinarne, czynne przy władzach, podlegających bezpośrednio władzy naczelnej,
2)
wyższe komisje dyscyplinarne, czynne przy władzach naczelnych,
3)
Najwyższa Komisja Dyscyplinarna, czynna przy Prezydencie Ministrów".

Gdzie utworzenie komisji dyscyplinarnej przy władzy, podlegającej bezpośrednio władzy naczelnej, nie jest możliwe z powodu małego składu personelu - może właściwa władza naczelna orzekanie w sprawach dyscyplinarnych urzędników tej władzy przekazać komisji dyscyplinarnej, istniejącej przy innej władzy, równorzędnej lub wyższej.

Komisje dyscyplinarne dla urzędników zarządu sprawiedliwości, podlegających niniejszej ustawie, będą powołane przy władzach, wskazanych przez Ministra Sprawiedliwości.

Komisje dyscyplinarne dla podlegających niniejszej ustawie urzędników i niższych funkcjonarjuszów szkół akademickich, Państwowego Instytutu Pedagogicznego, Państwowego Instytutu Dentystycznego i Szkoły Sztuk Pięknych w Warszawie oraz Akademji Sztuk Pięknych w Krakowie utworzone będą przy szkołach, wskazanych przez Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego.

Każda komisja dyscyplinarna składa się z przewodniczącego, jego zastępców i potrzebnej ilości członków, mianowanych na trzy lata. Przewodniczącego, zastępców i członków Najwyższej komisji dyscyplinarnej mianuje Prezydent Ministrów na wniosek władz naczelnych z grona podwładnych urzędników wszystkich tych władz; te same osoby w komisjach dyscyplinarnych i wyższych Komisjach dyscyplinarnych mianowane będą przez właściwe władze naczelne z grona podwładnych urzędników tej władzy, przy której ustanowiono komisję.

O ile poszczególnej komisji dyscyplinarnej powierzono w myśl art. 1 ustęp przedostatni - sprawy dyscyplinarne urzędników innej władzy, wówczas właściwa władza naczelna mianuje potrzebną ilość członków z grona urzędników tej władzy.

W razie potrzeby komisją uzupełnia się przez mianowanie nowych członków na resztę okresu trzyletniego.

W skład komisji dyscyplinarnej dla urzędników i niższych funkcjonarjuszów szkół, wymienionych w art. 1, wchodzić mogą profesorowie tej szkoły lub tych szkół, dla których komisja jest utworzona.

W skład komisyj dyscyplinarnych i wyższej komisji dyscyplinarnej dla urzędników i funkconarjuszów niższych w dziale Ministerstwa Spraw Wojskowych wchodzić mogą oficerowie.

Pierwszą instancją, orzekającą w sprawach dyscyplinarnych, są:

1)
komisje dyscyplinarne, czynne przy władzach, podlegających bezpośrednio władzy naczelnej lub przy szkołach, wymienionych w art. 1 dla wszystkich urzędników od XII do VII stopnia służbowego włącznie oraz funkcjonarjuszów niższych, pełniących służbę przy odnośnej władcy lub przy jednej z podległych jej władz lub szkole, albo których sprawy dyscyplinarne przekazano w myśl art. 1 ustępu prze dostatniego;
2)
wyższe komisje dyscyplinarne, czynne przy władzach naczelnych -dla wszystkich urzędników oraz funkcjonarjuszów niższych należących do personelu władzy naczelnej, tudzież dla urzędników władz pod władnych tego samego działu zarządu państwowego od VI stopnia służbowego wzwyż.

Drugą instancją dla spraw dyscyplinarnych są:

1)
wyższe komisje dyscyplinarne, ustanowione przy właściwych władzach naczelnych dla tych orzeczeń komisji dyscyplinarnych, które stanowią albo kary porządkowe po myśli art. 73, albo kary dyscyplinarne po myśli art. 77 punkt 1) i 2) ustawy z dnia 17 lutego 1922 r. o państwowej służbie cywilnej (Dz. U. R. P. № 21 poz. 164);
2)
Najwyższa Komisja Dyscyplinarna, ustanowiona przy Prezydencie Ministrów dla tych orzeczeń komisji dyscyplinarnych, które stanowią kary dyscyplinarne po myśli art. 77 punkt 3), 4 i 5) ustawy o państwowej służbie cywilnej, oraz dla orzeczeń, które wydane zostały przez wyższe komisje dyscyplinarne, jako I instancje.

Postanowienie ustępu 2 niniejszego artykułu nie stosuje się do spraw, które wpłynęły przed dniem 1 lipca 1922 r.

Właściwość zależy od miejsca pełnienia służby i od stopnia służbowego urzędnika w chwili wdrożenia przeciwko niemu postępowania dyscyplinarnego nawet wtedy, gdy chodzi o przewinienie służbowe, które miało mieć miejsce w czasie pełnienia obowiązku w innym dziale zarządu państwowego. W tym ostatnim wypadku należy występek służbowy oceniać przedewszystkiem według tych przepisów służbowych, którym obwiniony podlegał w chwili popełnienia czynu, albo dopuszczenia się zaniechania lub zaniedbania, sprzeciwiającego się jego obowiązkom.

Właściwą do przeprowadzenia postępowania dyscyplinarnego przeciwko urzędnikom w stanie nieczynnym jest ta komisja dyscyplinarna, która była właściwą w chwili ustąpienia urzędnika ze służby czynnej.

Spory o właściwość rozstrzyga Najwyższa komisja dyscyplinarna.

Członkowie komisji dyscyplinarnych są W< wykonywaniu swoich funkcji samodzielni i niezawiśli.

Komisje dyscyplinarne obradują i orzekają w kompletach, złożonych z przewodniczącego bib jego zastępcy i czterech członków. Przewodniczący i przynajmniej jeden członek kompletu muszą posiadać wykształcenie prawnicze.

Do kompletu orzekającego powinien należeć, jako członek, conajmniej jeden urzędnik z tej samej kategorji urzędników i rodzaju służby, do której należy funkcjonarjusz państwowy, odpowiadający dyscyplinarnie przed danym kompletem.

W skład komisji dyscyplinarnej dla urzędników zarządu sprawiedliwości, podlegających niniejszej ustawie, wchodzić mogą sędziowie, zatrudnieni w okręgu służbowym tej władzy, przy której komisja dyscyplinarna jest ustanowioną.

Ogólne zebranie członków każdej komisji dyscyplinarnej przed końcem roku przeprowadza podział komisji na stałe komplety, orzekające w ciągu roku następnego, a zarazem ustala porządek zastępstwa członków komisji w kompletach orzekających.

Do kompletu, stworzonego dla spraw dyscyplinarnych innej władzy, powołuje się jednego lub dwóch członków komisji, mianowanych w myśl art. 2 ust. 2.

W kompletach dyscyplinarnych zapadają uchwały bezwzględną większością głosów. W wypadkach, gdy chodzi o zastosowanie punktu 5 art. 77 ustawy z dnia 17 lutego 1922 r. o państwowej służbie cywilnej uchwała winna zapaść większością 4/5 głosów. Przewodniczący głosuje na ostatku.

Komisje dyscyplinarne otrzymują potrzebne przedmioty i pomoc kancelaryjną od tych władz, przy których są czynne.

Władze te wyznaczą również protokulantów do rozpraw dyscyplinarnych z pośród podległych im urzędników.

W celu strzeżenia dobra służby, naruszonego przez uchybienie obowiązkom służbowym, władza, przy której istnieje komisja, wyznacza z grona podległych sobie urzędników rzecznika dyscyplinarnego z odpowiednią ilością, zastępców. W dziale Ministerstwa Spraw Wojskowych mogą być rzecznicy i ich zastępcy wyznaczani z grona oficerów.

Obowiązkiem rzecznika dyscyplinarnego jest przy przeprowadzeniu postępowania dyscyplinarnego stać na straży godności i powagi stanowiska urzędniczego oraz ścisłego wykonywania obowiązków służbowych. Komisja dyscyplinarna przedsiębierze każdą uchwałę nie inaczej, jak po wysłuchaniu zdania rzecznika dyscyplinarnego.

Gdy w stanowisku służbowem urzędników, wyznaczonych na członków komisji dyscyplinarnej, rzeczników dyscyplinarnych lub zastępców tych ostatnich zajdzie zmiana, wskutek której odpadają warunki do ich ustanowienia-urzędnicy ci ustępują.

W czasie trwania postępowania sądowo-karnego lub dyscyplinarnego, toczącego się przeciw takiemu urzędnikowi, nie można powoływać go do żadnej czynności urzędowej przy komisji dyscyplinarnej. Gdy postępowanie takie zakończy się ukaraniem urzędnika, traci on swoje stanowisko w komisji dyscyplinarnej, a na jego miejsce na resztę okresu czynności wyznacza się innego urzędnika.

Urzędnika, karanego dyscyplinarnie, nie można w przyszłości wyznaczać na członka komisji dyscyplinarnej, ani na rzecznika dyscyplinarnego lub jego zastępcę.

Funkcjonarjuszowi państwowemu, pociągniętemu do odpowiedzialności dyscyplinarnej, wolno przybrać sobie w postępowaniu dyscyplinarnem obrońcę z pośród funkcjonarjuszów państwowych, pełniących obowiązki na obszarze, na który rozciąga się zakres działania komisji dyscyplinarnej.

Na prośbą obwinionego może mu być przydany zamiast obrońcy z wyboru - obrońca z urzędu, którego wyznacza szef władzy, przy której czynna jest komisja dyscyplinarna, z grona podwładnych sobie urzędników. Do spraw, toczących się przed Najwyższą Komisją Dyscyplinarna, obrońcę z urzędu wyznacza z pośród podwładnych sobie urzędników szef tej władzy naczelnej, do której działu obwiniony należy.

Funkcjonariuszowi państwowemu, pełniącemu obowiązki, wolno nie podjąć się obrony, z wyjątkiem wypadku ustanowienia go obrońcą z urzędu. Nie-wolno mu przyjmować wynagrodzenia. Koszty, istotnie poniesione przez obrońcę, w interesie obrony, zwraca Skarb Państwa.

W razie sporu o wysokość tych kosztów decyduje ostatecznie właściwa komisja dyscyplinarna.

Funkcjonariuszowi państwowemu, spełniającemu zadanie obrońcy, winny władze udzielić urlopu, nieodzownie potrzebnego do Spełnienia tych czynności.

Obrońca ma obowiązek przytoczyć w obronie wszystkie okoliczności, które uważa w tym celu za konieczne i przydatne, i zastosować przewidziane w ustawie środki obrony. Jest on obowiązany zachować w tajemnicy wszystkie poufne informacje, udzielone mu z tytułu obrony.

Jeżeli właściwa komisja dyscyplinarna nie rozporządza chwilowo ilością członków, potrzebną do utworzenia kompletu orzekającego, wyższa komisja dyscyplinarna przekazuje sprawą innej komisji dyscyplinarnej.

Członków komisji dyscyplinarnej i rzecznika dyscyplinarnego można wyłączyć od udziału w sprawie w wypadkach i na zasadach, przewidzianych w ustawie postępowania karnego przy wyłączeniu sędziów i prokuratorów.

Ponadto ma obwiniony funkcjonariusz państwowy prawo w ciągu dni 8 po doręczeniu uchwały przekazującej wyłączyć dwóch członków kompletu dyscyplinarnego bez podania powodów.

1 Art. 1:

- zmieniony przez art. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1922 r. (Dz.U.22.65.582) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 lipca 1922 r.

- zmieniony przez art. 1 ustawy z dnia 21 marca 1924 r. (Dz.U.24.31.307) zmieniającej nin. ustawę z dniem 10 kwietnia 1924 r.

2 Art. 2:

- zmieniony przez art. 2 ustawy z dnia 28 lipca 1922 r. (Dz.U.22.65.582) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 lipca 1922 r.

- zmieniony przez art. 2 ustawy z dnia 21 marca 1924 r. (Dz.U.24.31.307) zmieniającej nin. ustawę z dniem 10 kwietnia 1924 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 1 rozp. z mocą ustawy z dnia 22 marca 1928 r. (Dz.U.28.38.369) zmieniającego nin. ustawę z dniem 26 marca 1928 r.

3 Art. 3:

- zmieniony przez art. 3 ustawy z dnia 28 lipca 1922 r. (Dz.U.22.65.582) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 lipca 1922 r.

- zmieniony przez art. 3 ustawy z dnia 21 marca 1924 r. (Dz.U.24.31.307) zmieniającej nin. ustawę z dniem 10 kwietnia 1924 r.

4 Art. 5 zmieniony przez art. 4 ustawy z dnia 28 lipca 1922 r. (Dz.U.22.65.582) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 lipca 1922 r.
5 Art. 7 zmieniony przez art. 5 ustawy z dnia 28 lipca 1922 r. (Dz.U.22.65.582) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 lipca 1922 r.
6 Art. 10 zmieniony przez art. 1 pkt 2 rozp. z mocą ustawy z dnia 22 marca 1928 r. (Dz.U.28.38.369) zmieniającego nin. ustawę z dniem 26 marca 1928 r.
7 Art. 12 zmieniony przez art. 1 rozp. z mocą ustawy z dnia 23 grudnia 1927 r. (Dz.U.28.2.6) zmieniającej nin. ustawę z dniem 7 stycznia 1928 r.