Organizacja i ustalanie statutów gminnych kas wiejskich pożyczkowo-oszczędnościowych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1924.118.1069

Akt utracił moc

Wersja od: 31 grudnia 1924 r.

ROZPORZĄDZENIE

PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ

z dnia 30 grudnia 1924 r.

o organizacji i ustaleniu statutów gminnych kas wiejskich poźyczkowo-oszczędnościowych.

Na podstawie art. 1 lit. E punkt 3 ustawy z dnia 31 lipca 1924 r. o naprawie Skarbu Państwa i poprawie gospodarstwa społecznego (Dz. U. R. P. z 1924 r. № 71 poz. 687) i zgodnie z uchwałą Rady Ministrów z dnia 29 grudnia 1924 r. zarządza się co następuje:

§ 1. Gminy wiejskie mogą zakładać gminne kasy pożyczkowo-oszczędnościowe.

Zadaniem tych kas jest uprzystępnienie ludności gmin wiejskich kredytu na cele gospodarcze oraz ułatwienia gromadzenia oszczędności i ich oprocentowania.

§ 2. Gminna kasa pożyczkowo-oszczędnościowa jest instytucją użyteczności publicznej i posiada odrębną od gminy osobowość prawną.

§ 3. Gminna kasa pożyczkowo-oszczędnościowa działa na podstawie niniejszego rozporządzenia i statutu normalnego, wydanego przez Ministra Spraw Wewnętrznych w porozumieniu z Ministrem Skarbu.

Wszelkie uzupełnienia i odstępstwa od statutu normalnego wymagają w każdym poszczególnym wypadku zatwierdzenia Ministra Spraw Wewnętrznych w porozumieniu z Ministrem Skarbu.

§ 4. Gmina, która utworzy gminną kasą pożyczkowo - oszczędnościową, odpowiada za wkłady oraz inne zobowiązania kasy całym swoim majątkiem i dochodami.

Straty kasy, na pokrycie których nie wystarczą własne fundusze kasy, gmina winna pokryć najdalej w ciągu roku od zatwierdzenia bilansu kasy, wykazującego straty.

§ 5. Gminna kasa pożyczkowo-oszczędnościowa powinna posiadać kapitał zakładowy nie mniejszy niż 2.000 zł.

Kapitał zakładowy może być wycofany tylko przy likwidacji kasy po zaspokojeniu wierzycieli i po pokryciu strat kasy.

Dla pokrycia ewentualnych strat gminna kasa pożyczkowo-oszczędnościowa obowiązana jest tworzyć kapitał zasobowy, którego wysokość i sposób tworzenia zostanie określony w statucie.

Gminna kasa pożyczkowo-oszczędnościowa może tworzyć kapitały specjalnego przeznaczenia związane z jej zadaniami. Wysokość i sposób tworzenia tych kapitałów zostanie określony w statucie.

§ 6. Ogólna kwota zobowiązań gminnej kasy pożyczkowo-oszczędnościowej nie może przekraczać kapitału zakładowego łącznie z zasobowym więcej niż dwudziestokrotnie.

§ 7. Do założenia gminnej kasy pożyczkowo-oszczędnościowej konieczną jest uchwała właściwego organu stanowiącego gminy, powzięta większością ²/₃ głosów obecnych na zebraniu.

Odnośna uchwała musi zawierać postanowienia dotyczące:

1) założenie kasy,

2) przyjęcie odpowiedzialności za zobowiązania kasy,

3) określenia wysokości kapitału zakładowego oraz sposób jego tworzenia.

4) określenia maksymalnej wysokości zobowiązań kasy,

5) przyjęcia statutu kasy.

Uchwała podlega zatwierdzeniu właściwej władzy nadzorczej.

Osobowość prawna kasy powstaje z chwilą zatwierdzenia powyższej uchwały.

§ 8. Gminna kasa pożyczkowo-oszczędnościowa ma prawo na zasadach wymienionych w statucie normalnym do:

1) przyjmowania wkładek oszczędnościowych na książeczki imienne.

2) prowadzenia operacyj kredytowych czynnych i biernych.

3) przeprowadzania lokat w papierach o bezpieczeństwo pupilarnem.

§ 9. Zasady, dotyczące wysokości oprocentowania wkładek oszczędnościowych i pożyczek, zostaną ustaloną w statucie normalnym.

§ 10. Umieszczanie gotówki na imienne książeczki wkładkowe w gminnej kasie pożyczkowo-oszczędnościowej uważa się za lokatę kapitału z bezpieczeństwem pupilarnym.

Książeczki wkładkowe gminnej kasy pożyczkowo-oszczędnościowej mogą być przyjmowane jako wadja przy licytacjach, kaucje akcyzowe i celne, kaucje przy zawieraniu kontraktów ze Skarbem Państwa oraz kaucje składane do depozytu wszelkich instytucyj rządowych.

§ 11. Wkłady, złożone do gminnej kasy pożyczkowo-oszczędnościowej, korzystają z następujących ulg:

1) procenty od wkładek oszczędnościowych są wolne od podatku od kapitałów i rent oraz dochodowego.

2) zaświadczenia w przedmiocie złożenia lub zwrotu wkładek oszczędnościowych są wolne od opłaty stemplowej.

§ 12. Gminna kasa pożyczkowo-oszczędnościowa może udzielać pożyczek tylko osobom fizycznym i prawnym, mającym siedzibę lub też działającym na terenie danej gminy.

§ 13. Gminna kasa pożyczkowo-oszczędnościowa może udzielać pożyczek:

1) za zabezpieczeniem hipotecznem, przytem pożyczka winna mieścić się w pierwszych 50% wartości nieruchomości,

2) za zabezpieczeniem pod zastaw inwentarza martwego oraz żywego i płodów rolnych,

3) za poręczeniem osób zamieszkałych na terenie danej gminy i odpowiedzialnych majątkowo.

§ 14. Do ściągania należności gminnej kasy pożyczkowo-oszczędnościowej stosuje się tryb administracyjnego egzekwowania przewidziany w odpowiednich przepisach.

Powyższy sposób egzekwowania nie dotyczy pożyczek zabezpieczonych hipotecznie.

§ 15. Organami gminnej kasy pożyczkowo-oszczędnościowej są:

1) rada gminna,

2) zarząd,

3) komisja rewizyjna.

Zarząd i komisję rewizyjną powołuje rada gminna.

Zakres uprawnień i obowiązków tych organów oraz skład i sposób powoływania zarządu i komisji rewizyjnej określi statut normalny.

§ 16. Odnośnie odpowiedzialności osobistej członków zarządu, komisji rewizyjnej i funkcjonarjuszów gminnej kasy pożyczkowo-oszczędnościowej oraz szczególnej ochrony prawnej, określonej w ustawach karnych, mają zastosowanie przepisy, dotyczące członków względnie funkcjonarjuszów administracji gminnej.

§ 17. Członkowie organów gminnej kasy pożyczkowo-oszczędnościowej za czynności, związane z pełnieniem obowiązków, nie mogą pobierać wynagrodzenia.

§ 18. Gminna kasa pożyczkowo-oszczędnościowa jest wolna od osobistych podatków państwowych i komunalnych oraz od podatku przemysłowego.

Podania w przedmiocie nadzoru nie podlegają opłacie stemplowej.

§ 19. Czynności nadzorcze nad gminnemi kasami pożyczkowo-oszczędnościowemi sprawują organa państwowego nadzoru nad samorządem gminnym w normalnym toku instancji.

§ 20. W przypadkach stwierdzonych nadużyć w gospodarce gminnej kasy pożyczkowo-oszczędnościowej władzy nadzorczej służy prawo wydawania niezbędnych zarządzeń mających na celu zawieszenie w czynnościach lub usunięcie poszczególnych lub też wszystkich członków zarządu i komisji rewizyjnej z równoczesnem ustanowieniem komisarza na koszt kasy dla zarządzania kasą do czasu wyboru nowych organów, co musi nastąpić najpóźniej w ciągu jednego miesiąca od daty ustanowienia komisarza.

Komisarz w zakresie powierzonych mu czynności wstępuje we wszelkie prawa i obowiązki odnośnych organów kasy.

§ 21. Likwidacja gminnej kasy pożyczkowo-oszczędnościowej następuje:

1) na skutek uchwały właściwego organu stanowiącego gminy, zatwierdzonej przez bezpośrednią władzę nadzorczą,

2) w razie zmniejszenia się wpłaconego kapitału zakładowego więcej niż o połowę, o ile:

a) w ciągu trzech miesięcy od dęty zatwierdzenia bilansu, wykazującego powyższe zmniejszenie nie zapadnie uchwała właściwego organu stanowiącego gminy co do uzupełnienia kapitału zakładowego do wysokości wpłaconego kapitału zakładowego,

b) w ciągu roku od daty uchwalenia uzupełnienia kapitał zakładowy nie zostania uzupełniony,

3) mocą zarządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych w porozumieniu z Ministrem Skarbu na wniosek właściwej władzy nadzorczej w razie:

a) niewykonywania zadań, do jakich kasa została powołana,

b) uchybień przeciwko obowiązującym przepisom.

§ 22. Rozporządzenie niniejsze ma moc obowiązującą na obszarze województw: warszawskiego, łódzkiego, kieleckiego, lubelskiego, białostockiego, nowogródzkiego, poleskiego, wołyńskiego i administracyjnego okręgu wileńskiego.

§ 23. Minister Spraw Wewnętrznych w porozumieniu z Ministrem Skarbu wyda zarządzenia, mające na celu reorganizację lub likwidację istniejących na podstawie dotychczasowych przepisów gminnych kas pożyczkowo-oszczędnościowych, działających na obszarze województw, wymienionych w § 22 niniejszego rozporządzenia.

§ 24. Wykonanie niniejszego rozporządzenia powierza się Ministrowi Spraw Wewnętrznych w porozumieniu z Ministrem Skarbu.

§ 25. Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.