Rozdział 4 - Nadzór. - Organizacja i funkcjonowanie instytucyj ubezpieczeń społecznych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1930.81.635

Akt utracił moc

Wersja od: 1 stycznia 1934 r.

Rozdział  IV.

Nadzór.

Art.  64. ²⁴

Zwierzchni nadzór nad kasami chorych i bezpośredni nad ich związkiem w granicach ustawy z dnia 19 maja 1920 r. o obowiązkowem ubezpieczeniu na wypadek choroby i niniejszego rozporządzenia sprawuje Minister Pracy i Opieki Społecznej.

Przewidziane w art. 98 powołanej wyżej ustawy okręgowe urzędy ubezpieczeń sprawują bezpośredni nadzór nad kasami chorych w granicach tej ustawy i niniejszego rozporządzenia. Minister Spraw Wewnętrznych (mianuje do każdego okręgowego urzędu ubezpieczeń swego delegata i jego zastępcę.

Na czele okręgowego urzędu ubezpieczeń stoi dyrektor; w sprawach lecznictwa i profilaktyki dyrektor decyduje w porozumieniu z delegatem Ministra Spraw Wewnętrznych, względnie jego zastępcą.

W razie różnicy zdań między dyrektorem okręgowego urzędu ubezpieczeń i delegatem Ministra Spraw Wewnętrznych, decyduje Minister Pracy i Opieki Społecznej.

Delegat Ministra Spraw Wewnętrznych, względnie jego zastępca, ma prawo uczestniczyć w posiedzeniach rady kasy chorych z prawem przemawiania poza kolejnością mówców, jednak bez prawa głosowania; może on, w porozumieniu z dyrektorem okręgowego urzędu ubezpieczeń, delegować na poszczególne posiedzenia rady kasy lekarzy powiatowych.

Delegatowi, względnie jego zastępcy, przysługuje - po uprzedniem porozumieniu się z dyrektorem okręgowego urzędu ubezpieczeń - prawo lustracja wszelkich urządzeń leczniczych i profilaktycznych kas chorych, w tej liczbie aptek, składów aptecznych i t. p. W wypadkach niecierpiących zwłoki delegat może przeprowadzić lustrację bez uprzedniego porozumienia się z dyrektorem okręgowego urzędu ubezpieczeń. Stwierdzone usterki delegat podaje do wiadomości dyrektora okręgowego urzędu ubezpieczeń.

Delegat Ministra Spraw Wewnętrznych może dokonywać lustracji w kasach chorych również za pośrednictwem lekarzy powiatowych, przyczem w porozumieniu z dyrektorem okręgowego urzędu ubezpieczeń może generalnie upoważnić poszczególnych lekarzy do przeprowadzania lustracji lecznictwa w kasach chorych bez uprzedniego porozumienia się z dyrektorem urzędu.

Minister Spraw Wewnętrznych może delegować na posiedzenia rad zarządzających związków kas chorych swego przedstawiciela, któremu przysługują uprawnienia, przewidziane w ust. 5 niniejszego artykułu.

Art.  65.

Nadzór nad zakładami ubezpieczeń społecznych i związkiem zakładów ubezpieczeń pracowników umysłowych, wykonywa Minister Pracy i Opieki Społecznej w ramach niniejszego rozporządzenia i ustaw wymienionych w art. 31 tego rozporządzenia. W stosunku do tych zakładów przysługują Ministrowi Pracy i Opieki Społecznej wszystkie uprawnienia przewidziane w odnośnych ustawach dla państwowej władzy nadzorczej; przepis niniejszy nie narusza specjalnych uprawnień innych ministrów w zakresie ubezpieczeń społecznych, istniejących w chwili wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.

Art.  66.

Minister Pracy i Opieki Społecznej może w drodze rozporządzenia przekazać częściowo uprawnienia swe w stosunku do zakładów okręgowym urzędom ubezpieczeń, jak również zmienić podział kompetencyj pomiędzy okręgowe urzędy a główny urząd ubezpieczeń, lub też zarządzić zniesienie głównego urzędu ubezpieczeń, ustalając jednocześnie podział jego dotychczasowych kompetencyj pomiędzy okręgowe urzędy ubezpieczeń i władze centralne.

Art.  67. ²⁵

Władza nadzorcza w rozumieniu art. 64 i 65 ma prawo:

1) sprawdzania przez swych delegatów w każdym czasie załatwiania spraw i prowadzenia rachunkowości w instytucjach, podlegających nadzorowi, a także sprawdzania wykonywania przez nie czynności w zakresie lecznictwa;

2) brania udziału bezpośrednio lub przez swych delegatów w posiedzeniach organów instytucyj ubezpieczeń z prawem przemawiania poza kolejnością mówców;

3) zwoływania organów instytucyj na posiedzenia nadzwyczajne z własnej inicjatywy;

4) zwiększania w wypadkach, wymienionych w pkt. 5 lit. c, liczby członków rad kas chorych, liczących poniżej sto tysięcy obowiązkowo ubezpieczonych, przez powoływanie nominatów z pośród osób, odpowiadających warunkom, wymienionym w art. 33 ust. 4, w ilości nie przekraczającej liczby członków rady z grupy pracodawców;

5) rozwiązywania organów kolegjalnych instytucyj w razie:

a) stwierdzonego, a mającego istotne znaczenie naruszenia przez dany organ przepisów prawnych, statutów lub regulaminów;

b) stwierdzonej przez władzę nadzorczą lub przez związki publiczno-prawne właściwych instytucyj (rozdział III niniejszego rozporządzenia) gospodarki szkodliwej dla interesów ubezpieczonych i dobra instytucji;

c) niezdolności danego organu do wypełniania istotnych swych zadań;

6) zawieszania w czynnościach dyrektorów lub członków dyrekcji i zarządzania wdrożenia przeciwko nim postępowania dyscyplinarnego w myśl postanowień przepisów służbowych;

7) ustanawiania komisarzy lub w razie specjalnych okoliczności tymczasowych organów kolegjalnych dla porządkowania spraw instytucyj lub prowadzenia czynności rozwiązanego organu lub organów, z obowiązkiem przeprowadzenia nowych wyborów przed upływem roku od dnia rozwiązania organu względnie organów; okres ten na mocy specjalnej decyzji Ministra Pracy i Opieki Społecznej może być przedłużony najwyżej na dalsze dwanaście miesięcy celem opracowania przez komisarza lub organ kolegjalny zamknięcia rachunkowego za ostatni rok budżetowy i przedłożenia go władzy nadzorczej.

Zakłady ubezpieczeń społecznych i związek klas chorych opłacają na dochód budżetu Ministerstwa Opieki Społecznej specjalną opłatę na pokrycie istotnych, oznaczanych przez Ministra Opieki Społecznej, kosztów nadzoru i wydatków związanych z czynnościami delegatów władzy nadzorczej.

Wysokość wpłaty, wymienionej w ustępie poprzednim, ustala dla poszczególnych instytucyj ubezpieczeń społecznych Minister Opieki Społecznej w drodze rozporządzeń, z tem zastrzeżeniem, że nie może ona przekraczać 1‰ od wymiaru składek należnych zakładom ubezpieczeń społecznych względnie kasom chorych za dany rok kalendarzowy.

Wydatki na uposażenie komisarzy ponosi właściwa instytucja, przyczem uposażenie to nie może przekraczać uposażenia, przewidzianego w przepisach służbowych dla dyrektora danej instytucji.

Art.  68.

Minister Pracy i Opieki Społecznej może w drodze rozporządzeń ustalać jednolicie dla terenów działania poszczególnych ustaw ubezpieczeniowych lub ich działów szczegółowy podział kompetencyj pomiędzy radą zarządzającą a dyrektorem oraz tryb współdziałania tych organów w instytucjach ubezpieczeń społecznych. Odnośnie do zakładów ubezpieczeń społecznych rozporządzenia te dzielą pomiędzy poszczególne organa te kompetencje zakładów, które przewidziane są w odnośnych ustawach (art. 31), a nie wymienione w niniejszem rozporządzeniu.

Art.  69. ²⁶

Poza innemi uprawnieniami, przewidzianemi dla władzy nadzorczej w poszczególnych ustawach z zakresu ubezpieczeń społecznych i w niniejszem rozporządzeniu, do Ministra Pracy i Opieki Społecznej w stosunku do zakładów ubezpieczeń społecznych, związku kas chorych i związku zakładów ubezpieczeń pracowników umysłowych, a do okręgowych urzędów ubezpieczeń w stosunku do kas chorych należy zatwierdzanie uchwał i decyzyj organów wymienionych wyżej instytucyj w następujących sprawach majątkowych:

1) preliminarzy budżetowych,

2) lokaty funduszów,

3) nabywania zbywania i obciążania nieruchomości,

4) zaciągania pożyczek,

5) dokonywania inwestycyj pozabudżetowych,

6) zatwierdzania sprawozdań finansowych i bilansów.

Art.  70.

Preliminarze budżetowe instytucyj ubezpieczeń społecznych winny być przedkładane Ministrowi Pracy i Opieki Społecznej względnie właściwemu okręgowemu urzędowi ubezpieczeń najpóźniej na sześć tygodni przed nowym okresem budżetowym. Preliminarz zostanie zatwierdzony, o ile nie sprzeciwia się postanowieniom odnośnej ustawy i statutu danej instytucji, nie zagraża jej zdolnościom finansowym do wykonywania zadań ustawowych oraz odpowiada innym zasadom racjonalnej gospodarki. Do czasu zatwierdzenia preliminarza budżetowego przez władzę nadzorczą może dana instytucja dokonywać wydatków miesięcznych w wysokości jednej dwunastej części normalnego budżetu z roku ubiegłego, przyczem nie może ona dokonywać nowych inwestycyj.

W razie odmowy zatwierdzenia preliminarza przez władzę nadzorczą winna rada zarządzająca danej instytucji przedłożyć nowy preliminarz w ciągu miesiąca od dnia zakomunikowania odmowy. O ile drugi preliminarz nie odpowiada również obowiązującym warunkom przewidzianym w ustępie poprzednim, władza nadzorcza ustala z urzędu preliminarz.

Art.  71.

Rada Ministrów wyda w ciągu dwóch lat od ogłoszenia niniejszego rozporządzenia przepisy, przewidziane w ustępie ostatnim art. 27 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 19 stycznia 1928 r. o organizacji władz administracji ogólnej (Dz. U. R. P. Nr. 11, poz. 86), mające na celu uregulowanie stosunku wojewodów do spraw ubezpieczeń społecznych.

Do tego czasu zaś mają zastosowanie postanowienia zawarte w art. 10 do 26 tegoż rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 19 stycznia 1928 r.

²⁴ Art. 64 zmieniony przez art. 1 pkt 13 rozp. z mocą ustawy z dnia 27 października 1932 r. (Dz.U.32.94.814) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 1 stycznia 1933 r.

²⁵ Art. 67 zmieniony przez art. 1 pkt 14 rozp. z mocą ustawy z dnia 27 października 1932 r. (Dz.U.32.94.814) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 1 stycznia 1933 r.

²⁶ Art. 69 zmieniony przez art. 1 pkt 15 rozp. z mocą ustawy z dnia 27 października 1932 r. (Dz.U.32.94.814) zmieniającego nin. rozp. z mocą ustawy z dniem 1 stycznia 1933 r.