Ordery i odznaczenia.
Dz.U.2023.2053 t.j.
Akt obowiązującyUSTAWA
z dnia 16 października 1992 r.
o orderach i odznaczeniach
Przepisy ogólne
Przepisy ogólne
Obywatel polski może przyjąć order, odznaczenie lub inne zaszczytne wyróżnienie nadane przez najwyższe władze obcego państwa, po uzyskaniu na to zgody Prezydenta.
Ordery i odznaczenia mogą być nadawane pośmiertnie.
Prezydent może, w trybie określonym dla nadania orderu lub odznaczenia, wyrazić zgodę na umieszczenie w oznaczeniu będącym znakiem towarowym w rozumieniu ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2023 r. poz. 1170) reprodukcji tego orderu lub odznaczenia.
Prezydent, w drodze rozporządzenia, może określić:
- uwzględniając ordery i odznaczenia ustanowione po odzyskaniu niepodległości w 1918 r., których nadawanie zostało zakończone.
Ordery
Ordery
klasa I - Krzyż Wielki Orderu Wojennego Virtuti Militari,
klasa II - Krzyż Komandorski Orderu Wojennego Virtuti Militari,
klasa III - Krzyż Kawalerski Orderu Wojennego Virtuti Militari,
klasa IV - Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari,
klasa V - Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari.
klasa I - Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski,
klasa II - Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski,
klasa III- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski,
klasa IV - Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski,
klasa V - Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.
klasa I - Krzyż Wielki Orderu Krzyża Wojskowego,
klasa II - Krzyż Komandorski Orderu Krzyża Wojskowego,
klasa III - Krzyż Kawalerski Orderu Krzyża Wojskowego.
klasa I - Krzyż z Mieczami Orderu Krzyża Niepodległości,
klasa II - Krzyż Orderu Krzyża Niepodległości.
klasa I - Krzyż Wielki Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej,
klasa II - Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej,
klasa III- Krzyż Komandorski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej,
klasa IV - Krzyż Oficerski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej,
klasa V - Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej.
Odznaczenia
Odznaczenia
I stopień - Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami,
II stopień - Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami,
III stopień - Brązowy Krzyż Zasługi z Mieczami.
I stopień - Złoty Krzyż Zasługi,
II stopień - Srebrny Krzyż Zasługi,
III stopień - Brązowy Krzyż Zasługi.
Nagrodą za wybitne osiągnięcia w realizacji zadań wynikających z bycia członkiem ochotniczej straży pożarnej jest Krzyż Świętego Floriana.
I stopień - Medal Złoty za Długoletnią Służbę,
II stopień - Medal Srebrny za Długoletnią Służbę,
III stopień - Medal Brązowy za Długoletnią Służbę.
Ustanowiony ustawą z dnia 17 lutego 1960 r. Medal za Długoletnie Pożycie Małżeńskie stanowi nagrodę dla osób, które przeżyły 50 lat w jednym związku małżeńskim.
Kapituły Orderów
Kapituły Orderów
Kapituła ma prawo wyrażania opinii we wszystkich sprawach dotyczących orderu, a w szczególności:
Kapituła Orderu działa na podstawie swojego statutu, zatwierdzonego przez Prezydenta.
Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zapewnia Kapitułom Orderów obsługę administracyjną i techniczną.
Tryb nadawania i wręczania orderów i odznaczeń
Tryb nadawania i wręczania orderów i odznaczeń
Wniosek o nadanie orderu lub odznaczenia powinien zawierać informację o karalności osoby, której dotyczy.
Z wnioskiem o odznaczenie zasłużonych osób zmarłych można występować wyjątkowo w uznaniu szczególnych i godnych upamiętnienia zasług dla Rzeczypospolitej Polskiej.
Przed podjęciem decyzji o nadaniu orderu lub odznaczenia danej osobie Prezydent może zwrócić się do Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu o przekazanie informacji na temat istnienia w archiwum Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu dokumentów dotyczących kandydata do odznaczenia.
Przed podjęciem decyzji o nadaniu orderu lub odznaczenia Prezydent może zwrócić się do właściwych organów, organizacji lub instytucji o przekazanie informacji, które mogą mieć istotne znaczenie w sprawie o nadanie orderu lub odznaczenia.
Akt wręczenia odznak orderów i odznaczeń, dokonywany w imieniu Prezydenta, jest poprzedzony wypowiedzeniem formuły "W imieniu Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej wręczam ...".
Pozbawienie orderów i odznaczeń
Pozbawienie orderów i odznaczeń
Przepisy szczególne i końcowe
Przepisy szczególne i końcowe
Państwo ma wyłączne prawo wyrobu odznak orderów i odznaczeń. Prawo to wykonuje jednostka gospodarcza określona przez Kancelarię Prezydenta.
Ustawa wchodzi w życie w terminie i na zasadach określonych ustawą - Przepisy wprowadzające ustawę o orderach i odznaczeniach, uchylające przepisy o tytułach honorowych oraz zmieniające niektóre ustawy 1 .
Dokumenty powiązane
Jeżeli chcesz mieć dostęp do wszystkich dokumentów powiązanych, zaloguj się do LEX-a Nie korzystasz jeszcze z programów LEX? Zamów dostęp testowy »
Pytania i odpowiedzi liczba obiektów na liście: (11)
Pytania i odpowiedzi liczba obiektów na liście: (11)
- Czy kopie dyplomów za szczególne osiągnięcia dla pracowników (przyznane w formie orderów i/lub odznaczenia ministerialnych i prezydenckich) należy wpiąć do akt osobowych w części B?
- Czy organ wykonawczy gminy jest uprawniony do ustanowienia medalu z okazji urodzin postaci historycznej związanej z daną gminą oraz zasad przyznawania takiego medalu?
- Czy można udostępnić (dziennikarzom/umieścić w BIP) dane osób (imię i nazwisko) obchodzących jubileusz 50-lecia zawarcia związku małżeńskiego?