Rozdział 5 - Czynności cywilnoprawne - Opłata skarbowa.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1989.9.52

Akt utracił moc
Wersja od: 28 listopada 1990 r.

Rozdział  5

Czynności cywilnoprawne

§  46.  56
1. 
Opłata skarbowa, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, wynosi od umowy sprzedaży:
1)
nieruchomości lub prawa użytkowania wieczystego 5%,
2)
pozostałych praw majątkowych 2%,
3)
rzeczy ruchomych 2%,

jeżeli sprzedaż nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej (wytwórczej, budowlanej, handlowej i usługowej).

2. 
Opłata skarbowa od sprzedaży przez osoby fizyczne rzeczy sprowadzonych lub nadesłanych tym osobom z zagranicy, z wyjątkiem wymienionych w ust. 4, jeżeli sprzedaż nie następuje w wykonywaniu działalności zgłoszonej do ewidencji działalności gospodarczej lub objętej koncesją, wynosi 15%.
3. 
Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio do sprzedaży przez osoby fizyczne, które sprowadzoną lub nadesłaną z zagranicy rzecz nabyły na podstawie umowy darowizny lub zamiany.
4. 
Do sprzedaży pojazdów samochodowych, motorowerów, maszyn rolniczych, ciągników i przyczep stosuje się stawkę określoną w ust. 1 pkt 3.
5. 
Opłatę skarbową określoną w ust. 1 pkt 3 i w ust. 4 obniża się o 50% przy sprzedaży maszyn rolniczych, ciągników lub przyczep osobom fizycznym i prawnym prowadzącym gospodarstwa rolne.
§  47. 
Opłata skarbowa od przenoszących własność nieruchomości lub prawa użytkowania wieczystego umów: zamiany, dożywocia, o dział spadku, o zniesienie współwłasności oraz darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań na rzecz zbywcy lub osób trzecich - wynosi 10% od podstawy jej obliczenia.
§  48.  57
 Opłata skarbowa od przenoszących własność rzeczy ruchomych lub praw majątkowych nie wymienionych w § 47 umów: zamiany, o dział spadku, o zniesienie współwłasności oraz darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań na rzecz zbywcy lub osób trzecich - wynosi 5% od podstawy jej obliczenia.
§  49.  58
 (skreślony).
§  50.  59
 Przepisy § 46 ust. 1 pkt 3 i 4 oraz ust. 2-4 stosuje się odpowiednio do umowy komisu.
§  51. 
1. 
Jeżeli strony czynności cywilnoprawnej, w wyniku której nastąpiło przeniesienie własności, nie wyodrębniły wartości rzeczy lub praw majątkowych, do których mają zastosowanie różne stawki opłaty skarbowej, podstawę obliczenia opłaty stanowi łączna wartość tych rzeczy lub praw przy zastosowaniu stawki najwyższej.
2. 
Jeżeli przedmiotem umowy zamiany są rzeczy lub prawa majątkowe, co do których obowiązują różne stawki opłaty skarbowej, opłatę pobiera się według stawki najwyższej.
§  52.  60
 Zwalnia się od opłaty skarbowej określonej w § 46-48 i 50:
1) 61
 czynności cywilnoprawne, jeżeli jedną ze stron tych czynności jest:
a)
jednostka budżetowa,
b)
osoba prawna, której celem statutowym jest działalność naukowa, naukowo­techniczna, oświatowa, kulturalna, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, dobroczynności, ochrony zdrowia i opieki społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów oraz kultu religijnego, jeżeli w roku poprzedzającym rok, w którym powstał obowiązek uiszczenia opłaty skarbowej, korzystała z całkowitego zwolnienia od podatku dochodowego oraz pod warunkiem, że przedmiotem sprzedaży nie jest składnik przedsiębiorstwa prowadzonego przez tę osobę lub że zakupu dokonano nie dla takiego przedsiębiorstwa; zwolnienie nie dotyczy przedsiębiorstw państwowych, spółdzielni i ich związków oraz spółek,
c)
rada narodowa,
d)
Skarb Państwa,
e)
podmiot zwolniony od opłaty skarbowej na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy,
2) 62
 przeniesienie własności gospodarstwa rolnego lub jego części na podstawie umów wymienionych w § 46 i 47, z tym że w wypadku zamiany – do wysokości wartości rynkowej gospodarstwa rolnego lub jego części, z wyjątkiem:
a)
przeniesienia własności budynków mieszkalnych lub ich części znajdujących się na obszarze miast,
b)
przeniesienia własności gospodarstw rolnych lub ich części na cele nierolnicze,
c) 63
 sprzedaży lub zamiany rzeczy ruchomych wymienionych w § 46 ust. 4,
3)
przeniesienie własności nieruchomości, z wyjątkiem budynków mieszkalnych lub ich części znajdujących się na obszarze miast, w drodze sprzedaży, umowy dożywocia, a w wypadku zamiany - do wysokości wartości rynkowej nieruchomości, pod warunkiem że nieruchomość wejdzie w skład gospodarstwa rolnego nabywcy,
4)
przeniesienie własności nieruchomości rolnej w drodze postępowania scaleniowego,
5)
sprzedaż nieruchomości, prawa użytkowania wieczystego, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowej prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym, jeżeli nabywcą jest były właściciel (wieczysty użytkownik):
a)
nieruchomości wywłaszczonej, któremu nie została nadana przysługująca mu nieruchomość zamienna, lecz przyznano odszkodowanie,
b)
nieruchomości sprzedanej na cele uzasadniające jej wywłaszczenie, który w razie wywłaszczenia spełniałby warunki do nadania nieruchomości zamiennej,
c)
nieruchomości lub prawa użytkowania wieczystego, wykupionych na podstawie przepisów o ochronie i kształtowaniu środowiska,

do wysokości kwoty otrzymanego odszkodowania (uzyskanej ceny), pod warunkiem że nabycie nastąpiło w ciągu 5 lat od daty otrzymania odszkodowania (zapłaty),

6)
sprzedaż budynku mieszkalnego lub jego części, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowej prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym, jeżeli następuje ona w wykonaniu lub w związku z wielostronną umową o zamianie budynków lub praw do lokali,
7)
sprzedaż budynku mieszkalnego lub jego części, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowej prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym, jeżeli następuje ona w celu uzyskania w zamian spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu albo budynku mieszkalnego lub jego części, zajmowanego przez nabywcę na podstawie decyzji administracyjnej o przydziale lokalu lub budynku,
8)
zamianę lokali mieszkalnych stanowiących odrębną nieruchomość, spółdzielczych własnościowych praw do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowej praw do domu jednorodzinnego lub praw do lokalu w małym domu mieszkalnym, jeżeli jedną ze stron umowy są osoby zaliczone (ze względu na ich stosunek pokrewieństwa lub powinowactwa do drugiej strony umowy) do I grupy podatkowej zgodnie z przepisami o podatku od spadków i darowizn,
9) 64
 sprzedaż rzeczy ruchomych, jeżeli wartość rynkowa przedmiotu transakcji nie przekracza 200 tys. zł,
10) 65
 umowy komisu, jeżeli wartość rzeczy oddanych komisantowi do sprzedaży lub cena zapłacona przez komisanta nie przekracza 200 tys. zł,
11) 66
 sprzedaż metali szlachetnych, w tym również monet bitych po 1850 r. podmiotom gospodarczym upoważnionym do obrotu tymi metalami,
12)
skup samochodów, dokonywany przez przedsiębiorstwa państwowe, które zgodnie z odrębnymi przepisami są obowiązane do uiszczenia podatku obrotowego z tytułu odprzedaży tych samochodów,
13) 67
 sprzedaż inwalidom sprzętu rehabilitacyjnego, wózków inwalidzkich, motorowerów oraz samochodów osobowych, pod warunkiem że terenowy organ administracji państwowej o właściwości szczególnej do spraw zdrowia i opieki społecznej uzna posiadanie takiego samochodu przez inwalidę za celowe; zwolnienie stosuje się odpowiednio do umów komisu,
14)
sprzedaż bonów towarowych Banku Polska Kasa Opieki S.A.,
15)
przeniesienie własności urządzeń, obiektów i nasadzeń znajdujących się na terenie działek wchodzących w skład pracowniczych ogrodów działkowych,
16) 68
 sprzedaż rzeczy ruchomych określonych w § 46 ust. 2 przez osoby wykonujące w kraju działalność gospodarczą, której przedmiotem jest handel innymi rzeczami niż wymienione w tym przepisie,
17) 69
 sprzedaż (odprzedaż) rzeczy ruchomych przez jednostki gospodarki uspołecznionej, z wyjątkiem:
a)
odprzedaży produktów zaliczanych do środków trwałych, zakupionych po cenach nie obejmujących podatku obrotowego, po upływie trzech lat od daty nabycia,
b)
odprzedaży artykułów inwestycyjnych nabytych z podatkiem obrotowym,
c)
odprzedaży produktów zaliczanych w jednostce gospodarczej do przedmiotów nietrwałych w użytkowaniu.
§  53.  70
 Przepisy § 46-48, 51 i 52 stosuje się odpowiednio do zmian prawa własności lub innych praw majątkowych wynikających z orzeczeń sądów, w tym również polubownych, oraz ugód zawartych przed tymi sądami.
§  54. 
1.  71
 Opłata skarbowa od umowy dzierżawy, poddzierżawy oraz od zmian tych umów wynosi 1% od podstawy jej obliczenia.
2. 
Zwolnienia określone w § 52 pkt 1-3 stosuje się odpowiednio.
§  55. 
1. 
Opłata skarbowa od umowy najmu, podnajmu oraz od zmian tych umów wynosi 1% od podstawy jej obliczenia.
2. 
Zwolnienie określone w § 52 pkt 1 stosuje się odpowiednio.
3. 
Zwalnia się od opłaty skarbowej określonej w ust. 1 zmiany umów najmu lub podnajmu dokonywane w związku ze zmianą czynszów najmu wynikającą z przepisów prawa.
§  56. 
1.  72
 Opłata skarbowa od odpłatnego ustanowienia użytkowania wynosi 1% od podstawy jej obliczenia.
2. 
Zwolnienia określone w § 52 pkt 1-3 stosuje się odpowiednio.
§  57. 
1. 
Opłata skarbowa od umowy pożyczki wynosi 2% od podstawy jej obliczenia.
2. 
Zwalnia się od opłaty skarbowej określonej w ust. 1:
1)
pożyczki podlegające opłacie od umowy spółki,
2) 73
 pożyczki udzielane przez podmioty gospodarcze, w tym również zagraniczne, prowadzące działalność w zakresie kredytowania oraz udzielania pożyczek,
3)
pożyczki udzielane osobom prawnym określonym w § 52 pkt 1 lit. b), pod warunkiem że zachodzą przesłanki przewidziane w tym przepisie,
4)
pożyczki udzielane innym osobom niż wymienione w art. 3 ust. 1 pkt 5 lit. c) ustawy, jeżeli łączna kwota lub wartość tych pożyczek udzielonych tej samej osobie nie przekracza w ciągu roku 100 tys. zł,
5) 74
 pożyczki udzielane z kas lub funduszów zakładowych, funduszów związków zawodowych oraz utworzonych, na podstawie odrębnych przepisów, innych funduszów celowych.
§  58. 
1. 
Opłata skarbowa od umowy spółki wynosi:
1)
od kapitału zakładowego (wkładów, udziałów, akcji) wynoszącego:
a)
do 50 mln zł - 2%,
b)
powyżej 50 mln zł do 100 mln zł - 1 mln zł + 1% od nadwyżki powyżej 50 mln zł,
c)
powyżej 100 mln zł do 200 mln zł - 1,5 mln zł + 0,5% od nadwyżki powyżej 100 mln zł,
d)
powyżej 200 mln zł - 2 mln zł + 0,1% od nadwyżki ponad 200 mln zł,
2)
od nieodpłatnego użytkowania lub używania wniesionych do spółki rzeczy lub praw majątkowych - 1% od podstawy jej obliczenia.
2. 
Przy powiększeniu kapitału zakładowego spółki oraz do dopłat i pożyczek udzielonych spółce przez wspólników i akcjonariuszy stosuje się stawki opłaty skarbowej określone w ust. 1 pkt 1, właściwe dla sumy kapitału zakładowego, dopłat i pożyczek, z tym że obliczoną w ten sposób opłatę pomniejsza się o opłaty uiszczone od kapitału przed jego powiększeniem i od wcześniejszych dopłat.
3.  75
 Zwalnia się od opłaty skarbowej określonej w ust. 1 i 2:
1)
jednostki budżetowe oraz osoby prawne określone w § 52 pkt 1 lit. b)-d), jeżeli spełniają warunki określone w tym przepisie - w części dotyczącej kapitału zakładowego, powiększania kapitału zakładowego, dopłat, pożyczek oraz nieodpłatnego używania lub użytkowania rzeczy lub praw majątkowych wniesionych do spółki przez te jednostki lub osoby,
2)
spółki (zespoły), jeżeli z umowy spółki wynika iż wyłącznym przedmiotem ich działalności będzie pozyskiwanie oraz produkcja materiałów budowlanych z miejscowych surowców.
§  59. 
1.  76
 Opłata skarbowa od umowy poręczenia wynosi - od każdego poręczyciela 1.200 zł.
2. 
Zwalnia się od opłaty skarbowej określonej w ust. 1:
1)
poręczenia na wekslach oraz na deklaracjach dołączonych do weksli,
2)
poręczenia na zabezpieczenie pożyczek udzielanych przez pracownicze kasy zapomogowo-pożyczkowe, koleżeńskie kasy oszczędnościowo-pożyczkowe działające w wojsku oraz z zakładowego funduszu mieszkaniowego,
3)
poręczenia składane na umowach kredytu nie zabezpieczonych wekslem, udzielanego ludności na zakup towarów w jednostkach gospodarki uspołecznionej, i zapłatę należności za usługi wykonywane przez te jednostki,
4)
poręczenia (gwarancje) składane w związku z obrotem z zagranicą,
5)
poręczenia składane na skryptach dłużnych zabezpieczających pożyczki udzielane przez banki rolnikom, członkom spółdzielni zajmujących się produkcją rolną, pracownikom służby rolnej i leśnej, pracownikom państwowych przedsiębiorstw rolnych oraz osiedleńcom, jeżeli poręczycielem jest:
a)
współmałżonek dłużnika - bez względu na kwotę pożyczki,
b)
inna osoba - gdy kwota pożyczki nie przekracza 100.000 zł,
6)
poręczenia składane na skryptach dłużnych zabezpieczających pożyczki udzielane przez banki spółdzielniom zajmującym się produkcją rolną, kółkom rolniczym, zrzeszeniom branżowym rolników oraz zespołom rolników indywidualnych, jeżeli poręczycielem jest członek spółdzielni, kółka lub zespołu.
§  60. 
1. 
Opłata skarbowa od odpłatnego ustanowienia renty wynosi 1% od podstawy jej obliczenia.
2. 
Zwolnienia określone w § 52 pkt 2 i 3 stosuje się odpowiednio.
§  61.  77
 Opłata skarbowa od umowy majątkowej małżeńskiej wynosi 18.000 zł.
§  62.  78
1. 
Opłata skarbowa od ustanowienia hipoteki wynosi:
1)
na zabezpieczenie wierzytelności istniejących 0,1%,
2)
na zabezpieczenie wierzytelności o wysokości nie ustalonej 5.000 zł.
2. 
Zwalnia się od opłaty skarbowej ustanowienie hipoteki:
1)
ustawowej,
2)
przymusowej,
3)
na morskich statkach handlowych i rybackich,
4)
na zabezpieczenie dotacji lub innych form pomocy finansowej, udzielanych organizacjom społecznym działającym w dziedzinie sportu i turystyki,
5)
na zabezpieczenie wierzytelności banków z tytułu udzielanych rolnikom indywidualnym kredytów na zakup gospodarstwa rolnego lub jego części albo na zakup budynków oraz działek od osób, które przekazały gospodarstwa na własność Państwa za emeryturę lub rentę,
6)
na zabezpieczenie wierzytelności banków z tytułu kredytów udzielanych rolnikom indywidualnym lub zespołom rolników indywidualnych na budownictwo inwentarskie lub składowe wraz z urządzeniami towarzyszącymi,
7)
na zabezpieczenie wierzytelności i długów spółdzielni mieszkaniowych.
56 § 46:

- zmieniony przez § 1 pkt 47 rozporządzenia z dnia 24 lutego 1990 r. (Dz.U.90.12.79) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 22 marca 1990 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 4 rozporządzenia z dnia 10 sierpnia 1990 r. (Dz.U.90.56.330) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 sierpnia 1990 r.

57 § 48 zmieniony przez § 1 pkt 48 rozporządzenia z dnia 24 lutego 1990 r. (Dz.U.90.12.79) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 22 marca 1990 r.
58 § 49 skreślony przez § 1 pkt 49 rozporządzenia z dnia 24 lutego 1990 r. (Dz.U.90.12.79) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 22 marca 1990 r.
59 § 50 zmieniony przez § 1 pkt 50 rozporządzenia z dnia 24 lutego 1990 r. (Dz.U.90.12.79) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 22 marca 1990 r.
60 § 52 zdanie wstępne zmienione przez § 1 pkt 51 lit. a) rozporządzenia z dnia 24 lutego 1990 r. (Dz.U.90.12.79) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 22 marca 1990 r.
61 § 52 pkt 1 zmieniony przez § 1 pkt 51 lit. b) rozporządzenia z dnia 24 lutego 1990 r. (Dz.U.90.12.79) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 22 marca 1990 r.
62 § 52 pkt 2 zmieniony przez § 1 pkt 51 lit. c) rozporządzenia z dnia 24 lutego 1990 r. (Dz.U.90.12.79) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 22 marca 1990 r.
63 § 52 pkt 2 lit. c) zmieniona przez § 1 pkt 5 lit. a) rozporządzenia z dnia 10 sierpnia 1990 r. (Dz.U.90.56.330) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 sierpnia 1990 r.
64 § 52 pkt 9:

- zmieniony przez § 1 pkt 51 lit. d) rozporządzenia z dnia 24 lutego 1990 r. (Dz.U.90.12.79) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 22 marca 1990 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 5 lit. b) rozporządzenia z dnia 10 sierpnia 1990 r. (Dz.U.90.56.330) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 sierpnia 1990 r.

65 § 52 pkt 10:

- zmieniony przez § 1 pkt 51 lit. e) rozporządzenia z dnia 24 lutego 1990 r. (Dz.U.90.12.79) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 22 marca 1990 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 5 lit. c) rozporządzenia z dnia 10 sierpnia 1990 r. (Dz.U.90.56.330) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 sierpnia 1990 r.

66 § 52 pkt 11 zmieniony przez § 1 pkt 51 lit. f) rozporządzenia z dnia 24 lutego 1990 r. (Dz.U.90.12.79) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 22 marca 1990 r.
67 § 52 pkt 13 zmieniony przez § 1 pkt 51 lit. g) rozporządzenia z dnia 24 lutego 1990 r. (Dz.U.90.12.79) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 22 marca 1990 r.
68 § 52 pkt 16 dodany przez § 1 pkt 5 lit. d) rozporządzenia z dnia 10 sierpnia 1990 r. (Dz.U.90.56.330) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 sierpnia 1990 r.
69 § 52 pkt 17 dodany przez § 1 pkt 5 lit. d) rozporządzenia z dnia 10 sierpnia 1990 r. (Dz.U.90.56.330) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 sierpnia 1990 r.
70 § 53 zmieniony przez § 1 pkt 52 rozporządzenia z dnia 24 lutego 1990 r. (Dz.U.90.12.79) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 22 marca 1990 r.
71 § 54 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 6 rozporządzenia z dnia 10 sierpnia 1990 r. (Dz.U.90.56.330) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 sierpnia 1990 r.
72 § 56 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 7 rozporządzenia z dnia 10 sierpnia 1990 r. (Dz.U.90.56.330) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 sierpnia 1990 r.
73 § 57 ust. 2 pkt 2 zmieniony przez § 1 pkt 53 lit. a) rozporządzenia z dnia 24 lutego 1990 r. (Dz.U.90.12.79) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 22 marca 1990 r.
74 § 57 ust. 2 pkt 5 zmieniony przez § 1 pkt 53 lit. b) rozporządzenia z dnia 24 lutego 1990 r. (Dz.U.90.12.79) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 22 marca 1990 r.
75 § 58 ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 54 rozporządzenia z dnia 24 lutego 1990 r. (Dz.U.90.12.79) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 22 marca 1990 r.
76 § 59 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 55 rozporządzenia z dnia 24 lutego 1990 r. (Dz.U.90.12.79) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 22 marca 1990 r.
77 § 61 zmieniony przez § 1 pkt 56 rozporządzenia z dnia 24 lutego 1990 r. (Dz.U.90.12.79) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 22 marca 1990 r.
78 § 62 zmieniony przez § 1 pkt 57 rozporządzenia z dnia 24 lutego 1990 r. (Dz.U.90.12.79) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 22 marca 1990 r.