Dział 7 - Sygnalizacja na liniach metra - Ogólne warunki prowadzenia ruchu kolejowego i sygnalizacji.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2015.360 t.j.

Akt obowiązujący

Wersja od: 29 listopada 2023 r.

DZIAŁ  VII

Sygnalizacja na liniach metra

Rozdział  1

Postanowienia ogólne

§  158. 

1. Sygnalizacja na liniach metra jest systemem przekazywania pracownikom metra jednoznacznych informacji - komunikatów, które służą zapewnieniu bezpieczeństwa oraz sprawnej organizacji ruchu pociągów i pracy manewrowej.

2. Jeżeli obraz odebranego sygnału lub wskazania sygnalizatora nie odpowiada ściśle ustalonej formie, to taki sygnał lub wskazanie jest sygnałem wątpliwym.

3. Każdy pracownik metra powinien znać i umieć stosować sygnały alarmowe oraz ręczny sygnał zatrzymania pociągu lub manewrującego składu.

4. Wzory sygnałów i wskaźników stosowanych na liniach metra określa załącznik nr 6 do rozporządzenia.

Rozdział  2

Sygnały

§ 159. W systemie sygnalizacji na liniach metra stosuje się sygnały dźwiękowe oraz wzrokowe. Rozróżnia się następujące grupy sygnałów:

1) sygnały na semaforach;

2) sygnały zamknięcia toru;

3) sygnały na tarczach manewrowych;

4) sygnały na pojazdach metra;

5) sygnały nadawane przez sygnalistę;

6) sygnały alarmowe.

Rozdział  3

Semafory

§  160. 

1. Semafor wykonany jest w postaci komory sygnałowej, w której umieszczone są jedna nad drugą latarnie sygnałowe z kolorowymi filtrami świetlnymi. W dolnej części komory sygnałowej semafora lub nad komorą sygnałową umieszczona jest tabliczka opisowa, która zawiera oznaczenie semafora.

2. W semaforach stosuje się światła koloru czerwonego, pomarańczowego, zielonego i białego.

3. Oznaczenie semaforów, na szlakach i stacjach linii metra, składa się z części literowej i cyfrowej. Część literowa może składać się z jednej lub dwóch liter, a część cyfrowa z jednej lub dwóch cyfr.

4. Na STP semafory oznacza się pojedynczymi wielkimi literami lub wielką literą i numerem toru, do którego odnosi się semafor. Jeżeli semafor jest przystosowany do wyświetlania sygnału Ms 2 "Jazda manewrowa dozwolona", to na tabliczce opisowej, pod nazwą semafora, umieszczona jest mała litera "m".

Rozdział  4

Sygnały na semaforach

§ 161. Semafory nadają następujące sygnały:

1) 188  sygnał S 1 "Stój": jedno lub dwa światła czerwone (rys. 1) prowadzący pojazdy kolejowe pociągu obowiązuje zakaz jazdy poza semafor wskazujący sygnał S 1 "Stój", jeżeli nie otrzymał rozkazu szczególnego "S" zezwalającego na taką jazdę;

2) sygnał S 2 "Wolna droga": jedno światło zielone (rys. 2):

a) sygnał S 2 "Wolna droga" zezwala na jazdę pociągu z największą dozwoloną prędkością,

b) następny semafor wskazuje sygnał S 1 "Stój", lub sygnał S 2 "Wolna droga", lub sygnał S 3 "Wolna droga z ograniczeniem prędkości do 40 km/h";

3) sygnał S 3 "Wolna droga z ograniczeniem prędkości do 40 km/h": jedno światło pomarańczowe (rys. 3):

a) sygnał S 3 "Wolna droga z ograniczeniem prędkości do 40 km/h" zezwala na jazdę pociągu z prędkością nie większą niż 40 km/h,

b) następny semafor może być ciemny;

4) sygnał SN "Wolna droga przy czynnych urządzeniach aop", semafor ciemny (rys. 4):

a) sygnał SN "Wolna droga przy czynnych urządzeniach aop" zezwala na jazdę przy czynnych urządzeniach aop, zgodnie ze wskazaniami sygnalizatora kabinowego,

b) w przypadku braku czynnych pojazdowych urządzeń aop lub braku sygnałów ze stacjonarnych urządzeń aop, sygnał SN jest równoważny z sygnałem S 1 "Stój";

5) sygnał manewrowy Ms 2 "Jazda manewrowa dozwolona", jedno światło białe (rys. 5):

a) sygnał Ms 2 "Jazda manewrowa dozwolona" zezwala na przejechanie składem manewrującym poza semafor lub tarczę manewrową,

b) sygnał Ms 2 mogą wskazywać semafory oznaczone dodatkowo literą "m", umieszczoną na tabliczce opisowej pod nazwą semafora, lub tarcze manewrowe.

Rozdział  5

Sygnały zamknięcia toru

§ 162. Sygnały zamknięcia toru są stosowane do osygnalizowania miejsca, w którym znajduje się przeszkoda uniemożliwiająca jazdę pociągu. Przeszkodę może stanowić w szczególności uszkodzenie toru, unieruchomiony tabor, miejsce wykonywanych robót, zamknięty odcinek toru, kozioł oporowy, nałożona na tor wykolejnica, granica jazd taboru wynikająca z organizacji ruchu, zamknięte drzwi elektrowozowni.

§ 163. Stosuje się następujące sygnały zamknięcia toru:

1) sygnał D 1 "Stój - tarcza zatrzymania", prostokątna czerwona tarcza z białym obramowaniem, zaś w warunkach ograniczonej widoczności czerwone światło (rys. 6):

a) sygnał D 1 "Stój - tarcza zatrzymania" nakazuje zatrzymanie taboru przed miejscem ustawienia tarczy zatrzymania,

b) w celu osygnalizowania przeszkód w postaci zamkniętych bram ogrodzeniowych lub drzwi elektrowozowni, tarczę zatrzymania umieszcza się na konstrukcji drzwi;

2) sygnał DO - za tarczą ostrzegawczą znajduje się tarcza zatrzymania, okrągła pomarańczowa tarcza z czarnym pierścieniem i białym obramowaniem, a w warunkach ograniczonej widoczności pomarańczowe światło (rys. 7):

a) tarcza ostrzegawcza informuje, że pociąg zbliża się do tarczy zatrzymania - sygnału D 1 "Stój",

b) tarcza ostrzegawcza DO stosowana jest tylko na łącznicy metra;

3) sygnał Z 1 "Stój - koniec toru", czarna pozioma linia na tle białej okrągłej tarczy, w warunkach ograniczonej widoczności białe tło tarczy podświetlone (rys. 8):

a) sygnał Z 1 "Stój - koniec toru" nakazuje zatrzymanie taboru przed miejscem jego ustawienia,

b) sygnał Z 1 "Stój - koniec toru" stosowany jest wyłącznie na terenie otwartym, poza tunelem i stacjami metra;

4) sygnał Z 1a "Stój - tor zamknięty", jedno lub dwa światła czerwone (rys. 9):

a) sygnał Z 1a "Stój - tor zamknięty" wyznacza granicę jazd i nakazuje zatrzymanie taboru przed miejscem jego ustawienia, jest równoznaczny z sygnałem S 1 "Stój",

b) sygnał Z 1a "Stój - tor zamknięty" w tunelu i na stacjach metra ustawia się na końcu toru lub przy torze szlakowym, na końcu drogi przebiegu o przeciwnym kierunku względem kierunku zasadniczego, jeżeli urządzenia sterowania ruchem pociągów nie są przystosowane do prowadzenia ruchu dwukierunkowego,

c) na terenie STP sygnałami Z 1a oznacza się końce toru prób,

d) konstrukcja sygnału Z 1a jest taka sama, jak konstrukcja semaforów,

e) sygnał Z 1a może być wykonany w postaci tablicy z materiałów odblaskowych;

5) sygnał Z 1wk "Stój - wykolejnica na torze", czarna pozioma linia na tle białej okrągłej tarczy (rys. 10).

Sygnał Z 1wk "Stój - wykolejnica na torze" oznacza, że jazda i manewry po torze, na którym znajduje się wykolejnica, są dozwolone tylko do wykolejnicy;

6) sygnał Z 2wk "Wykolejnica zdjęta z toru", czarna pionowa linia na tle białej okrągłej tarczy (rys. 11).

Sygnał Z 2wk "Wykolejnica zdjęta z toru" oznacza, że jazda i manewry po torze, na którym znajduje się wykolejnica, są dozwolone.

Rozdział  6

Sygnały na tarczach manewrowych

§  164. 

1. Tarcze manewrowe stosuje się na terenie otwartym.

2. Tarcze manewrowe służą wyłącznie do przekazywania sygnałów dla jazd manewrowych.

3. W tarczach manewrowych stosuje się światła koloru niebieskiego i białego.

4. Tarcze manewrowe ustawia się z prawej strony toru.

5. Oznaczenie tarczy manewrowej składa się z liter "Tm" i kolejnego numeru tarczy.

§ 165. Na tarczach manewrowych stosuje się następujące sygnały:

1) sygnał Ms 1 "Jazda manewrowa zabroniona", jedno światło niebieskie (rys. 12):

a) sygnał Ms 1 "Jazda manewrowa zabroniona" oznacza zakaz jazdy poza tarczę manewrową wskazującą ten sygnał,

b) manewrujący tabor może przejechać poza tarczę manewrową wskazującą sygnał Ms 1 "Jazda manewrowa zabroniona", jeżeli pozwolenie na minięcie sygnału Ms 1 "Jazda manewrowa zabroniona" zostanie przekazane przez pracownika obsługującego tę tarczę za pomocą sygnału Rm 1 "Do mnie" lub Rm 2 "Ode mnie" albo przez radiotelefon;

2) sygnał Ms 2 "Jazda manewrowa dozwolona", jedno światło białe (rys. 13).

Sygnał Ms 2 "Jazda manewrowa dozwolona" zezwala na jazdę poza tarczę manewrową wskazującą ten sygnał.

Rozdział  7

Sygnały na pojazdach metra

§  166. 

1. Sygnały na pojazdach metra stanowią grupę sygnałów wzrokowych pozwalających identyfikować poszczególne pojazdy metra.

2. Sygnały na pojazdach metra pozwalają rozróżnić czoło pociągu i koniec pociągu.

3. Na pojazdach metra stosuje się sygnały ze światła białego i czerwonego, w które wyposażony jest pojazd.

4. Jeżeli konstrukcja pojazdu metra nie przewiduje stosowania świateł niezbędnych do osygnalizowania, należy stosować dodatkowe latarnie lub w warunkach dobrej widoczności tarcze sygnalizacyjne.

§ 167. Na pojazdach metra stosuje się następujące sygnały:

1) sygnał P 1 "Oznaczenie czoła pociągu", dwa lub trzy białe światła na przodzie pociągu, w warunkach dobrej widoczności nie stosuje się żadnego szczególnego znaku (rys. 14);

2) sygnał P 2 "Oznaczenie końca pociągu", dwa światła czerwone na ostatnim wagonie lub na tylnej ścianie lokomotywy jadącej luzem albo dwie tarcze sygnału końca pociągu, umieszczone na ostatnim wagonie lub na tylnej ścianie lokomotywy jadącej luzem (rys. 15):

a) sygnał P 2 oznacza koniec pociągu składającego się z:

- pociągu pasażerskiego,

- jednego lub więcej pojazdów trakcyjnych,

- pojazdu trakcyjnego i wagonów,

b) w warunkach dobrej widoczności dopuszcza się stosowanie, zamiast świateł, dwóch tarcz prostokątnych podzielonych przekątnymi na cztery trójkąty, z których górny i dolny jest koloru czerwonego, zaś dwa boczne są koloru białego;

3) sygnał P 3 "Oznaczenie czoła pociągu roboczego i pojazdu pomocniczego", dwa światła, z których prawe w kierunku jazdy jest światłem czerwonym, lewe zaś białym (rys. 16);

4) 189  sygnał Tb 1 "Oznaczenie lokomotywy manewrowej", z przodu i z tyłu lokomotywy jedno białe światło po stronie stanowiska prowadzącego pojazdy kolejowe; w warunkach dobrej widoczności nie stosuje się żadnego szczególnego znaku (rys. 17).

Rozdział  8

Sygnały nadawane przez sygnalistę

§  168. 

1. Grupę sygnałów nadawanych przez sygnalistę stanowią sygnały wzrokowe i dźwiękowe nadawane przez upoważnioną osobę za pomocą przyborów sygnalizacyjnych.

2. Przyborami sygnalizacyjnymi mogą być latarki, chorągiewki, trąbki sygnalizacyjne, gwizdki pojazdu metra.

3. W sytuacjach awaryjnych przyborem sygnalizacyjnym może być dowolne źródło dźwięku lub łatwo zauważalny przedmiot, za pomocą którego można nadać jednoznaczny sygnał ostrzegający o niebezpieczeństwie.

§ 169. Stosuje się następujące sygnały zatrzymania pojazdu metra:

1) sygnał D 2 "Stój" - wzrokowy dawany ręcznie, zataczanie okręgów dostępnym przyborem sygnalizacyjnym (rys. 18):

a) sygnał D 2 "Stój" podaje się w przypadku nagłej konieczności zatrzymania pociągu lub jadącego taboru wobec zagrożenia bezpieczeństwa ruchu,

b) przyborem sygnalizacyjnym służącym do nadawania sygnału D 2 "Stój", w zależności od warunków stosowania, może być chorągiewka, dobrze widoczny przedmiot, latarka lub dowolne źródło światła; sygnał można nadawać także ręką, bez używania przyboru sygnalizacyjnego;

2) sygnał D 3 "Stój" - dźwiękowy, trzy krótkie, szybko następujące po sobie tony, kilkakrotnie powtórzone (rys. 19):

a) sygnał D 3 "Stój" podaje się w przypadku nagłej konieczności zatrzymania pojazdu metra wobec zagrożenia bezpieczeństwa ruchu,

b) źródłem dźwięku może być trąbka sygnalizacyjna, gwizdek lub sygnał dźwiękowy pojazdu.

§ 170. Przy manewrach stosuje się następujące sygnały:

1) sygnał Rm 1 "Do mnie", dwa długie tony (rys. 20), i jednocześnie chorągiewka sygnałowa koloru żółtego lub ręka, a w warunkach ograniczonej widoczności latarka z białym światłem poruszane poziomo (rys. 21); sygnał Rm 1 "Do mnie" oznacza, że należy jechać do dającego sygnał;

2) sygnał Rm 2 "Ode mnie", jeden długi ton (rys. 22), i jednocześnie chorągiewka sygnałowa koloru żółtego lub ręka, a w warunkach ograniczonej widoczności latarka z białym światłem poruszana pionowo (rys. 23), sygnał Rm 2 "Ode mnie" oznacza, że należy jechać w kierunku od dającego sygnał;

3) sygnał Rm 3 "Zwolnić", kilka przeciągłych tonów (rys. 24), i jednocześnie chorągiewka sygnałowa lub ręka, a w warunkach ograniczonej widoczności latarka z białym światłem poruszana po łuku powoli do góry i do dołu (rys. 25); sygnał Rm 3 "Zwolnić" oznacza, że należy zmniejszyć prędkość jazdy taboru manewrującego;

4) sygnał Rm 4 "Stój", trzy krótkie, szybko następujące po sobie tony, kilkakrotnie powtórzone (rys. 26) i jednocześnie zataczanie okręgów chorągiewką sygnałową koloru żółtego lub ręką, a w warunkach ograniczonej widoczności latarką z białym światłem (rys. 27):

a) sygnał Rm 4 "Stój" oznacza, że należy niezwłocznie zatrzymać manewrujący tabor,

b) obowiązek zastosowania się do sygnału Rm 4 "Stój" ma miejsce również wtedy, gdy odebrano tylko sygnał dźwiękowy lub tylko sygnał wzrokowy;

5) sygnał Rm 6 "Docisnąć", dwa krótkie tony (rys. 28), i jednocześnie kilkakrotne zbliżenie do siebie wyciągniętych poziomo przed siebie rąk, a w warunkach ograniczonej widoczności przerywane białe światło latarki (rys. 29); sygnał Rm 6 "Docisnąć" oznacza, że należy docisnąć manewrujący tabor w celu sprzęgnięcia lub rozprzęgnięcia.

§ 171. 190  Sygnał ostrzegawczy: sygnał Rp 1 "Baczność", jeden długi ton (rys. 30); sygnał Rp 1 "Baczność" podawany przez prowadzącego pojazdy kolejowe za pomocą dźwiękowego urządzenia ostrzegającego pojazdu metra stosuje się w następujących przypadkach:

1) 191  (uchylony);

2) przed odjazdem pociągu pasażerskiego zatrzymanego między stacjami;

3) przed ruszeniem pojazdu metra w elektrowozowni lub hali;

4) w celu ostrzeżenia osób znajdujących się na torach lub zbyt blisko torów;

5) w innych przypadkach, gdy zachodzi potrzeba zwrócenia uwagi osób na szlaku lub na stacji.

Rozdział  9

Sygnały alarmowe

§ 172. Sygnały alarmowe podaje się w celu powiadomienia osób przebywających na terenie stacji metra, tunelu lub innego obiektu o zagrażającym niebezpieczeństwie:

1) sygnał A 1 "Alarm", jeden długi i trzy krótkie tony powtarzane kilkakrotnie (rys. 31):

a) sygnał dźwiękowy A 1 "Alarm" może być nadawany dźwiękowym urządzeniem ostrzegającym pojazdu metra, syreną warsztatową i innymi przyborami sygnalizacyjnymi,

b) sygnał A 1 "Alarm" podawany jest w celu:

- powiadomienia pracowników o grożącym niebezpieczeństwie,

- ostrzeżenia o nieosygnalizowanej przeszkodzie na torze lub innym zagrożeniu bezpieczeństwa ruchu,

c) nadawania sygnałów alarmowych należy zaprzestać po ustąpieniu niebezpieczeństwa lub podjęciu akcji ratunkowej;

2) sygnał A 2 "Pożar", jeden długi i dwa krótkie tony powtarzane kilkakrotnie (rys. 32):

a) sygnał A 2 "Pożar" podaje się po zauważeniu pożaru, dostępnymi przyborami sygnalizacyjnymi (syreną, trąbką, dźwiękowym urządzeniem ostrzegającym pojazdu metra),

b) niezależnie od podawania sygnałów alarmowych należy niezwłocznie powiadomić straż pożarną o zaistniałym pożarze.

§ 173. Sygnały o zagrożeniach:

1) "Alarm powietrzny":

a) ogłaszanie alarmu:

- modulowany ton syreny lub krótko przerywany ton sygnału pojazdu metra (10-sekundowy ton z 1-sekundową przerwą) trwający 2-3 minuty,

- jednocześnie nadawanie przez urządzenie nagłaśniające komunikatu o treści "Ogłaszam alarm powietrzny dla...",

b) odwołanie alarmu:

- ciągły ton syreny lub gwizdawki pojazdu metra trwający nieprzerwanie 3 minuty,

- jednocześnie nadawanie przez urządzenia nagłaśniające komunikatu o treści "Odwołuję alarm powietrzny dla...";

2) "Alarm o skażeniach":

a) ogłaszanie alarmu:

- modulowane dźwięki syreny trwające 10 sekund powtarzane co 3 minuty, czas trwania przerwy miedzy dźwiękami powinien wynosić 25-30 sekund,

- jednocześnie nadawanie przez urządzenia nagłaśniające komunikatu o treści: "Uwaga! Uwaga! Ogłaszam alarm o skażeniach [podać rodzaj skażenia] dla...",

b) odwołanie alarmu:

- ciągły ton syreny lub gwizdawki pojazdu metra trwający nieprzerwanie 3 minuty,

- jednocześnie nadawanie przez urządzenia nagłaśniające komunikatu o treści: "Odwołuję alarm o skażeniu dla...".

Rozdział  10

Wskaźniki stosowane na liniach metra

§ 174. W nazwach wskaźników stosuje się następujące symbole:

1) symbol Wm - dla oznaczenia wskaźników stosowanych tylko w metrze;

2) symbole W, We - dla oznaczenia wskaźników stosowanych w ruchu na liniach kolejowych normalnotorowych i szerokotorowych i liniach metra.

§ 175. Stosuje się następujące wskaźniki ogólnoeksploatacyjne:

1) wskaźnik Wm 4 "Miejsce zatrzymania czoła pociągu": pozioma biała belka z czterema ukośnymi czarnymi pasami, umieszczona pomiędzy tokami szyn toru, do którego wskaźnik się odnosi (rys. 33):

a) wskaźnik Wm 4 służy do oznaczenia miejsca, do którego ma dojechać czoło pociągu zatrzymującego się przy peronie,

b) wskaźnik Wm 4 stosuje się na stacjach w tunelu metra;

1a) wskaźnik Wm 8 "Zmniejszyć prędkość jazdy w miejscach czasowego ograniczenia prędkości": trójkątna tarcza pomarańczowa z białą obwódką, zwrócona podstawą do góry, z czarną cyfrą, wskazującą dopuszczalną prędkość lub bez tej cyfry - stosowany przy czasowych ograniczeniach prędkości (rys. 33a); cyfra umieszczona na wskaźniku Wm 8 oznacza dozwoloną prędkość wyrażoną w dziesiątkach km/h, wskaźnik Wm 8 bez cyfry oznacza ograniczenie prędkości do 15 km/h;

2) wskaźnik Wm 16 "Rozpocząć hamowanie przed peronem": biała tablica prostokątna z czarną literą "H" (rys. 34).

Wskaźnik Wm 16 określa miejsce, od którego należy rozpocząć hamowanie pociągu zatrzymującego się przy peronie;

3) wskaźnik Wm 17 "Miejsce u zbiegu torów, poza którym tabor znajduje się w skrajni taboru obu zbiegających się torów": biało-czerwona belka ułożona pomiędzy wewnętrznymi szynami w miejscu zbiegających się torów (rys. 35):

a) wskaźnik Wm 17 wyznacza miejsce przy dwóch zbiegających się torach, do którego wolno jeden z nich zająć taborem tak, aby zachować możliwość przejazdu taboru po drugim torze,

b) wskaźników Wm 17 nie stosuje się w terenie otwartym;

4) wskaźnik Wm 32 "Strzałka wskaźnikowa": czarna kwadratowa tablica z białym trójkątem, skierowanym w lewo lub w prawo (rys. 36); strzałkami wskaźnikowymi Wm 32 uzupełnia się wskaźniki umieszczone w pobliżu miejsca rozgałęzienia torów w celu jednoznacznego określenia toru, do którego wskaźnik wyposażony w tę strzałkę wskaźnikową się odnosi; wskaźnik, na którym umieszczono strzałkę wskaźnikową Wm 32, dotyczy toru, na który skierowany jest wierzchołek białego trójkąta tej strzałki;

5) wskaźnik W 5 "Granica przetaczania": tablica w kształcie półkola zwróconego łukiem w górę, biała z czarnym obramowaniem (rys. 37).

Wskaźnik W 5 stosuje się na stacji dla oznaczenia miejsca na torze, poza które jazda manewrowa jest niedozwolona bez odrębnego polecenia dyżurnego ruchu;

6) wskaźnik W 6a "Podaj sygnał Rp 1 Baczność": biała tablica w kształcie trójkąta równobocznego skierowanego wierzchołkiem ku górze z czarnym obramowaniem i rysunkiem sylwetki samochodu (rys. 38).

Wskaźnik W 6a ustawia się przed każdym skrzyżowaniem toru z drogą publiczną w miejscu, w którym należy dać sygnał Rp 1 "Baczność" dla ostrzeżenia użytkowników drogi;

7) wskaźnik W 7 "Podać sygnał Rp 1 Baczność": biała tablica w kształcie trójkąta równobocznego skierowanego wierzchołkiem ku górze z czarnym obramowaniem i czarną literą "R" (rys. 39).

Wskaźnik W 7 ustawia się przed miejscem prowadzenia robót na torze w miejscu, w którym należy dać sygnał Rp 1 "Baczność" dla ostrzeżenia pracujących na torze;

8) wskaźnik W 8 "Zmniejszyć prędkość jazdy": biała tablica trójkątna z czarnym obramowaniem i czarną cyfrą wskazującą dopuszczalną prędkość lub bez tej cyfry (rys. 40).

Cyfra umieszczona na wskaźniku W 8 oznacza dozwoloną prędkość wyrażoną w dziesiątkach km/h, wskaźnik W 8 bez cyfry oznacza ograniczenie prędkości do 15 km/h;

9) wskaźnik W 9 "Początek lub koniec odcinka, przez który należy przejeżdżać ze zmniejszoną prędkością": dwustronna, prostokątna biała tablica z czarnym obramowaniem, na jednej stronie tablicy trójkąt skierowany wierzchołkiem w dół, na drugiej stronie tablicy trójkąt skierowany wierzchołkiem w górę (rys. 41):

a) na wskaźniku W 9 trójkąt skierowany wierzchołkiem w dół oznacza początek odcinka, przez który należy przejeżdżać ze zmniejszoną prędkością, a trójkąt skierowany wierzchołkiem w górę oznacza koniec tego odcinka,

b) wskaźnik W 9, wyznaczający początek odcinka, przez który należy przejeżdżać ze zmniejszoną prędkością, ustawia się po tej samej stronie toru, po której należy ustawiać poprzedzający go wskaźnik W 8;

9a) wskaźnik W 14 "Początek lub koniec odcinka, przez który należy przejeżdżać ze zmniejszoną prędkością w miejscach czasowego ograniczenia prędkości": dwustronna, prostokątna tablica pomarańczowa z czarnym obramowaniem, na jednej stronie tablicy czarny trójkąt skierowany wierzchołkiem w dół, na drugiej stronie tablicy czarny trójkąt skierowany wierzchołkiem w górę - stosowany w miejscach czasowego ograniczenia prędkości (rys. 41a):

a) na wskaźniku W 14 trójkąt skierowany wierzchołkiem w dół oznacza początek odcinka, przez który należy przejeżdżać ze zmniejszoną prędkością, a trójkąt skierowany wierzchołkiem w górę oznacza koniec tego odcinka,

b) wskaźnik W 14 wyznaczający początek odcinka, przez który należy przejeżdżać ze zmniejszoną prędkością, ustawia się po tej samej stronie toru, po której należy ustawiać poprzedzający go wskaźnik Wm 8;

10) wskaźnik W 15 "Semafor znajduje się po lewej stronie toru": biała, kwadratowa tablica z czarnym trójkątem o wierzchołku zwróconym w lewo, w kierunku semafora (rys. 42).

Wskaźnik W 15 oznacza, że semafor, który powinien znajdować się w miejscu umieszczenia wskaźnika W 15, znajduje się po lewej stronie toru;

11) wskaźnik W 17 "Miejsce u zbiegów torów, poza którym tabor znajduje się w skrajni taboru obu zbiegających się torów": słupek biało-czerwony (rys. 43):

a) wskaźnik W 17 oznacza miejsce przy zbiegających się torach, do którego wolno jeden z tych torów zająć taborem tak, aby zachować możliwość jazdy po drugim torze,

b) wskaźnik W 17 stosuje się w terenie otwartym;

12) wskaźnik W 24 "Wyjazd na tor niewłaściwy": biała ukośna linia wyświetlona na czarnym tle prostokątnej latarni (rys. 44):

a) wskaźnik W 24 umieszcza się pod komorą sygnałową semafora na STP, sygnalizującego wyjazd na szlak linii metra,

b) wskaźnik W 24 wyświetla się jednocześnie z sygnałem zezwalającym w przypadku wyjazdu na tor niewłaściwy;

13) wskaźnik W 27 "Obowiązująca największa prędkość dozwolona": czarna kwadratowa tablica, a na niej biała liczba wskazująca największą prędkość dozwoloną (rys. 45).

Liczba na wskaźniku W 27 oznacza największą dozwoloną prędkość obowiązującą od miejsca ustawienia wskaźnika;

14) wskaźnik We 12 "Miejsce zatrzymania czoła pociągu": trójkątna biała tablica z czarną obwódką i czarną literą "E" (rys. 46):

a) wskaźnik We 12 służy do oznaczenia miejsca, do którego ma dojechać czoło pociągu zatrzymującego się przy peronie,

b) wskaźnik We 12 stosuje się w terenie otwartym.

§ 176. Ze względu na specyfikę danej linii metra inne wskaźniki ustala zarządca infrastruktury w przepisach wewnętrznych.

¹⁸⁸ § 161 pkt 1 zmieniony przez § 1 pkt 23 rozporządzenia z dnia 26 kwietnia 2019 r. (Dz.U.2019.964) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 listopada 2019 r.

¹⁸⁹ § 167 pkt 4 zmieniony przez § 1 pkt 23 rozporządzenia z dnia 26 kwietnia 2019 r. (Dz.U.2019.964) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 listopada 2019 r.

¹⁹⁰ § 171 zmieniony przez § 1 pkt 23 rozporządzenia z dnia 26 kwietnia 2019 r. (Dz.U.2019.964) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 23 listopada 2019 r.

¹⁹¹ § 171 pkt 1 uchylony przez § 1 pkt 11 rozporządzenia z dnia 27 listopada 2019 r. (Dz.U.2019.2352) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 4 stycznia 2020 r.