Rozdział 4 - Sprawowanie nadzoru - Obszary morskie Rzeczypospolitej Polskiej i administracja morska.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2022.457 t.j.

Akt obowiązujący

Wersja od: 11 marca 2023 r.

Rozdział  4

Sprawowanie nadzoru

Art.  49.  [Organy sprawujące nadzór nad przestrzeganiem przepisów ustawy]

Nadzór nad przestrzeganiem przepisów ustawy sprawują na obszarze swego działania dyrektorzy urzędów morskich.

Art.  49a.  [Sposób wykonania w przypadkach niecierpiących zwłoki obowiązku informacyjnego dotyczącego przetwarzania danych osobowych w związku ze sprawowaniem nadzoru na przestrzeganiem przepisów ustawy; żądanie ograniczenia przetwarzania danych osobowych a realizacja zadań w zakresie nadzoru]

1. W przypadku niecierpiącym zwłoki dyrektor urzędu morskiego, realizując zadania określone w niniejszym rozdziale, wykonuje obowiązek, o którym mowa w art. 13 ust. 1 i 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. Urz. UE L 119 z 04.05.2016, str. 1, z późn. zm.), przez udostępnienie informacji, o których mowa w art. 13 ust. 1 i 2 tego rozporządzenia, w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego tego dyrektora, na swojej stronie internetowej oraz w siedzibie urzędu w widocznym miejscu.

2. Wystąpienie z żądaniem, o którym mowa w art. 18 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych), nie wstrzymuje ani nie ogranicza wykonywania przez dyrektora urzędu morskiego zadań określonych w niniejszym rozdziale.

Art.  50.  [Uprawnienia kontrolne inspekcji morskiej, inspekcji bandery i inspekcji portu]

1. Wykonując w polskich obszarach morskich zadania, o których mowa w art. 42 ust. 2 pkt 1-6, 9 i 28:

1) inspekcja morska ma prawo:

a) kontrolowania, czy statki są uprawnione do działalności, którą wykonują, oraz czy posiadają wymagane pozwolenie,

b) kontrolowania, czy żegluga lub inna działalność jest wykonywana zgodnie z przepisami prawa polskiego i umowami międzynarodowymi,

c) wykrywania zanieczyszczeń środowiska morskiego powodowanych działalnością na morzu i ich sprawców,

d) kontrolowania, czy statki spełniają wymagania w zakresie ochrony żeglugi morskiej,

e) kontrolowania, czy przewoźnik, operator terminalu lub sprzedawca biletów, w rozumieniu rozporządzenia nr 1177/2010, wypełniają obowiązki określone w rozporządzeniu nr 1177/2010;

2) inspekcja bandery ma prawo kontrolowania statków o polskiej przynależności w zakresie wymagań określonych w przepisach prawa polskiego, przepisach prawa Unii Europejskiej oraz w ratyfikowanych umowach międzynarodowych dotyczących:

a) budowy statków, stałych urządzeń i ich wyposażenia,

b) składu i kwalifikacji załóg,

c) ochrony środowiska,

d) bezpieczeństwa i higieny pracy oraz warunków sanitarno-bytowych,

e) ochrony żeglugi morskiej;

3) inspekcja portu ma prawo kontrolowania statków obcej przynależności zawijających do polskich portów w zakresie wymagań określonych w umowach międzynarodowych i przepisach prawa Unii Europejskiej dotyczących:

a) bezpieczeństwa żeglugi,

b) składu i kwalifikacji załóg,

c) ochrony środowiska,

d) bezpieczeństwa i higieny pracy oraz warunków sanitarno-bytowych,

e) ochrony żeglugi morskiej.

2. Kontroli, o której mowa w ust. 1 pkt 2, nie podlegają jednostki pływające Marynarki Wojennej, Straży Granicznej i Policji.

3. Kontroli, o której mowa w ust. 1 pkt 3, nie podlegają:

1) okręty wojenne i jednostki pomocnicze;

2) statki rybackie;

3) statki drewniane o prostej konstrukcji;

4) statki specjalnej służby państwowej nieużywane do celów handlowych oraz

5) statki rekreacyjne lub sportowe nieużywane do celów handlowych.

4. Określone w ust. 1 pkt 1 uprawnienia inspekcja morska może realizować we współdziałaniu ze Strażą Graniczną, przy użyciu jej sił i środków, a w razie konieczności także w porozumieniu z Marynarką Wojenną.

5. W przypadku nieobecności inspektora inspekcji morskiej na pokładzie jednostki pływającej Straży Granicznej, Straż Graniczna może samodzielnie realizować uprawnienia określone w ust. 1 pkt 1 w imieniu terenowego organu administracji morskiej.

6. Przekazanie Straży Granicznej środków posiadanych przez urzędy morskie do realizacji uprawnień określonych w ust. 1 pkt 1 nastąpi w drodze porozumienia ministrów właściwych do spraw gospodarki morskiej i spraw wewnętrznych.

7. W przypadkach, o których mowa w ust. 5, uprawnienia inspektora inspekcji morskiej, określone w art. 51 ust. 1 i art. 52 ust. 1, przysługują odpowiednio dowódcom jednostek pływających Straży Granicznej.

Art.  50a.  [Kompetencje dyrektorów urzędów morskich w ramach nadzoru przeciwpożarowego]

1. W ramach nadzoru przeciwpożarowego, o którym mowa w art. 42 ust. 2 pkt 9, dyrektorzy urzędów morskich, mając na względzie znaczenie portu dla gospodarki narodowej:

1) wydają, w drodze zarządzenia, przepisy z zakresu ochrony przeciwpożarowej, w tym dotyczące:

a) zapobiegania powstawaniu i rozprzestrzenianiu się pożaru,

b) bezpieczeństwa ruchu i postoju statków przewożących substancje niebezpieczne,

c) przeładunku określonych rodzajów substancji;

2) wykonują inspekcje instalacji przeciwpożarowych oraz sprzętu gaśniczego będącego na wyposażeniu statków oraz innych obiektów pływających znajdujących się na akwenach im podległych;

3) zatwierdzają, zgodnie z przepisami o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki, plany zwalczania zagrożeń i zanieczyszczeń wód portowych;

4) uzgadniają:

a) instrukcje technologiczne,

b) instrukcje technologiczno-ruchowe,

c) instrukcje bezpiecznej obsługi statku,

d) regulaminy organizacyjne podmiotów wykonujących zadania związane z ochroną przeciwpożarową w portach, w zakresie ochrony przeciwpożarowej od strony wody.

2. W celu potwierdzenia właściwego stosowania planów, instrukcji i regulaminów, o których mowa w ust. 1 pkt 3 i 4, dyrektorzy urzędów morskich przeprowadzają inspekcje i kontrole obejmujące planowane i doraźne inspekcje i kontrole:

1) terenów i obiektów portowych;

2) statków;

3) przeładunków towarów niebezpiecznych;

4) podmiotów wykonujących zadania związane z ochroną przeciwpożarową w portach.

3. Inspekcje i kontrole, o których mowa w ust. 2, na podstawie upoważnienia dyrektora urzędu morskiego, przeprowadza inspektor ochrony przeciwpożarowej, zwany dalej "inspektorem".

4. Inspektorem może być osoba, która posiada kwalifikacje, doświadczenie oraz wiedzę w zakresie ochrony przeciwpożarowej.

5. Inspektor jest uprawniony do wstępu do wszystkich obiektów zlokalizowanych w porcie oraz na wszystkie statki znajdujące się w polskich obszarach morskich, za okazaniem dokumentu identyfikacyjnego.

6. W ramach wykonywanych czynności służbowych inspektor jest uprawniony do wydawania doraźnych poleceń w zakresie posiadanego upoważnienia podmiotom poddanym kontroli lub inspekcji.

7. Z przeprowadzonych inspekcji i kontroli inspektor sporządza protokół zawierający w szczególności opis stwierdzonego w wyniku kontroli lub inspekcji stanu faktycznego, w tym ujawnionych nieprawidłowości, wraz z określeniem terminu ich usunięcia.

8. Podmioty zarządzające portem, przystanią, terminalem lub stocznią w zakresie ochrony przeciwpożarowej, oprócz pełnienia obowiązków wynikających z przepisów o ochronie przeciwpożarowej, są obowiązane do:

1) sporządzania, zgodnie z przepisami o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki, planów zwalczania zagrożeń i zanieczyszczeń wód portowych oraz, w zależności od prowadzonej działalności, instrukcji technologicznych i technologiczno-ruchowych oraz instrukcji bezpiecznej obsługi statku oraz ich uzgadniania;

2) uzgadniania z właściwym terytorialnie dyrektorem urzędu morskiego regulaminów organizacyjnych podmiotów wykonujących zadania związane z ochroną przeciwpożarową w portach od strony wody, a w przypadku przystani morskiej - uzgadniania sposobów i warunków ochrony przeciwpożarowej całej przystani;

3) wykonywania poleceń inspektora, o którym mowa w ust. 3, wydawanych doraźnie lub zawartych w protokole, o którym mowa w ust. 7;

4) informowania właściwego kapitana portu o każdej sytuacji wymagającej interwencji służb ratowniczo-gaśniczych w zarządzanym obiekcie lub na zarządzanym terenie znajdującym się w granicach administracyjnych portu.

9. Minister właściwy do spraw gospodarki morskiej określi, w drodze rozporządzenia:

1) szczegółowy zakres nadzoru przeciwpożarowego sprawowanego przez organy administracji morskiej,

2) szczegółowy sposób sprawowania nadzoru przeciwpożarowego, w tym tryb przeprowadzania inspekcji i kontroli, o których mowa w ust. 2, oraz szczegółowy zakres informacji zawartych w protokole, o którym mowa w ust. 7,

3) warunki współpracy organów administracji morskiej z podmiotami, które uczestniczą w działaniach ratowniczo-gaśniczych w obrębie polskich obszarów morskich oraz portów i przystani morskich,

4) szczegółowy zakres informacji niezbędnych do określenia w planach zwalczania zagrożeń i zanieczyszczeń wód portowych oraz instrukcjach technologicznych i technologiczno-ruchowych oraz instrukcjach bezpiecznej obsługi statku,

5) szczegółowy zakres informacji, o których mowa w ust. 8 pkt 4

- mając na względzie znaczenie portu dla gospodarki narodowej oraz konieczność zapewnienia właściwego poziomu ochrony przeciwpożarowej w polskich obszarach morskich oraz morskich portach i przystaniach.

Art.  51.  [Uprawnienia inspektora inspekcji morskiej, inspekcji bandery i inspekcji portu]

1. W czasie wykonywania czynności służbowych inspektor inspekcji morskiej, zwany dalej "inspektorem", jest uprawniony do:

1) kontroli dokumentów zezwalających na uprawianie rybołówstwa morskiego lub innej działalności na polskich obszarach morskich;

1a) kontroli dokumentów statku i dokumentów kwalifikacyjnych załogi statku;

2) (uchylony);

3) (uchylony);

4) żądania wyjaśnień i wykonywania czynności niezbędnych do przeprowadzenia kontroli, a w przypadkach uzasadnionego podejrzenia naruszenia ustawy lub przepisów wydanych na jej podstawie, do:

a) zatrzymania dokumentów, o których mowa w pkt 1 i 1a,

b) (uchylona),

c) sprawdzenia pomieszczeń statku.

2. Inspektor inspekcji bandery oraz inspektor inspekcji portu w czasie wykonywania czynności służbowych mających na celu stwierdzenie, czy statek spełnia wymagania określone w art. 50 ust. 1 pkt 2 lub 3, są uprawnieni do kontroli dokumentów potwierdzających spełnienie tych wymagań, a także do sprawdzenia ogólnego stanu technicznego statku, łącznie z warunkami sanitarno-bytowymi. Przepisy ust. 1 oraz art. 52-54 stosuje się odpowiednio.

Art.  52.  [Kontrola obcego statku na polskich obszarach morskich; kontrola w zakresie ochrony środowiska morskiego oraz ochrony żeglugi i portów morskich - odesłanie]

1. Jeżeli zachodzi uzasadnione podejrzenie naruszenia przepisów ustawy, inspektor może skontrolować obcy statek znajdujący się w polskich obszarach morskich i zmusić go do zawinięcia do wskazanego portu, przy zastosowaniu wszelkich niezbędnych środków.

2. O zatrzymaniu i doprowadzeniu obcego statku do portu polskiego terenowy organ administracji morskiej zawiadamia niezwłocznie właściwy organ państwa bandery statku.

3. Kontrolę w zakresie ochrony środowiska morskiego przed zanieczyszczeniem ze statków reguluje odrębna ustawa.

4. Kontrolę w zakresie ochrony żeglugi i portów morskich reguluje odrębna ustawa.

Art.  53.  [Kontrola statku znajdującego się na polskich obszarach morskich - uprawnienia inspektora i obowiązki kierownika statku]

1. Kierownik statku znajdującego się na polskich obszarach morskich powinien, na sygnał nadany z jednostki pływającej Straży Granicznej, zatrzymać statek i umożliwić dokonanie czynności inspekcyjnych.

2. Inspektor uprawniony jest do przebywania na każdym statku prowadzącym jakąkolwiek działalność w polskich obszarach morskich.

3. W czasie przebywania inspektora na statku kierownik tego statku powinien umożliwić mu dokonanie kontroli przestrzegania obowiązujących przepisów i obserwacji prowadzonej działalności, a w szczególności:

1) udzielić niezbędnych wyjaśnień;

2) przedstawić do wglądu żądane dokumenty łącznie z dziennikiem pokładowym;

3) umożliwić obejrzenie złowionych ryb i sprzętu połowowego, sprzętu używanego do badań oraz pobranych w trakcie badań próbek i dokonanych analiz;

4) umożliwić dokonanie wpisów do dziennika pokładowego;

5) umożliwić korzystanie ze środków łączności oraz zapewnić pomoc przy przekazywaniu i otrzymywaniu depesz;

6) udzielić wszelkiej innej pomocy niezbędnej do prawidłowego przeprowadzenia kontroli;

7) zapewnić niezbędne zakwaterowanie i wyżywienie w czasie dłuższego pobytu na statku.

Art.  53a.  [Uprawnienie pracowników terenowego organu administracji morskiej do ustalania tożsamości osób]

W czasie wykonywania czynności służbowych pracownicy terenowego organu administracji morskiej, wykonując zadania, o których mowa w art. 42 ust. 2 pkt 1-9, 11, 14, 17, 25 i 27, mają prawo do legitymowania lub ustalania w inny sposób tożsamości osób.

Art.  54.  [Obowiązek noszenia munduru i oznaki inspekcyjnej przez inspektora]

W czasie wykonywania czynności służbowych inspektor jest obowiązany do noszenia munduru i oznaki inspekcyjnej.