Rozdział 2 - Rodzaje i warunki członkostwa. - Obowiązkowe ubezpieczenie na wypadek choroby.

Dziennik Ustaw

Dz. Praw P. Pol.1919.9.122

Akt utracił moc
Wersja od: 29 stycznia 1919 r.

II.

Rodzaje i warunki członkostwa.

Obowiązkowo ubezpieczeni.

Do każdej kasy, tworzonej na podstawie dekretu niniejszego, należą obowiązkowo wszystkie osoby, wskazane w art. 4, których stałe miejsce zatrudnienia znajduje się w okręgu kasy, oraz osoby niestale zatrudnione, których miejsce zamieszkania znajduje się w okręgu kasy.

Ubezpieczenie na wypadek choroby w innych instytucjach ubezpieczeniowych nie zwalnia od obowiązku należenia do kasy chorych (z uwzględnieniem art. 10).

Terminatorzy i praktykanci wszelkich kategorji należą obowiązkowo do kasy również wtedy, gdy nie otrzymują żadnego wynagrodzenia. Dotyczy to również wszystkich osób, pobierających wynagrodzenie tylko w naturze.

Urzędnicy i pracownicy państwowi i gminni, robotnicy i urzędnicy dróg żelaznych i kolejek podjazdowych, załogi statków i personel żeglugi oraz osoby, zatrudnione w przedsiębiorstwach państwowych i gminnych, a także w prywatnych przedsiębiorstwach górniczych, rolnych i leśnych, mogą być zwolnione od obowiązku należenia do kas chorych, opartych na podstawie dekretu niniejszego, o ile otrzymują od tych pracodawców świadczenia nie niższe od zapewnionych im przez kasę właściwego okręgu.

Pracodawcy, zatrudniający osoby, wymienione w art. 10 chcący uwolnić je od obowiązku należenia do kasy powiatowej lub miejskiej, składają wniosek odnośny do Zarządu kasy, znajdującej się w ich okręgu. Do wniosku winien być załączony dowód, świadczący, że wniosek odpowiada życzeniu absolutnej większości osób, zatrudnionych w danem przedsiębiorstwie. W razie odrzucenia wniosku przez Zarząd kasy, na skutek skargi wnioskodawcy, rozstrzyga sprawę w ostatecznej instancji urząd ubezpieczeń (art. 183).

Chałupnikami w znaczeniu dekretu niniejszego są wszyscy, wytwarzający u siebie w domu lub innym lokalu pracy wyłącznie lub przeważnie dla jednego lub więcej przedsiębiorców, dla pośrednika, majstra lub kupca, choćby używali własnych surowców i narzędzi pracy i zatrudniali członków rodziny lub obcych pracowników, tych ostatnich jednak nie więcej niż dwóch.

Niestale zatrudnionemi w znaczeniu dekretu niniejszego są wszystkie osoby, których zatrudnienie, stosownie do swego charakteru, jest dorywcze lub z góry ograniczone do okresu krótszego niż 6 dni.

Dobrowolnie ubezpieczeni.

Do kasy z własnej woli mają prawo przystąpić w charakterze członków osoby, nie podlegające obowiązkowi ubezpieczenia, jeżeli nie przekroczyły 35 roku życia i mieszkają stale w okręgu kasy.

Kto pragnie przystąpić do kasy, winien przedłożyć świadectwo zdrowia, wydane przez wyznaczonego w tym celu lekarza kasy.

Świadectwo zdrowia wymagane jest również od tych członków rodziny dobrowolnie ubezpieczonego lub osób, będących na jego utrzymaniu, które mają prawo do opieki lekarskiej za zasadzie art. 67.

Miejsca zatrudnienia.

Miejscem zatrudnienia jest miejsce, gdzie faktycznie odbywa się praca ubezpieczonego.

Stałe miejsce pracy (warsztat, biuro, magazyn, urząd gminny lub państwowy i t. p.), w którem ubezpieczony jest zatrudniony, pozostaje jego miejscem zatrudnienia również wtedy, gdy w nim nie pracuje, a na zlecenie pracodawcy wykonywa krótkotrwałe roboty poza obrębem swego okręgu kasowego.

To samo dotyczy ubezpieczonych, którzy wcale nie są zatrudnieni w stałej siedzibie pracy danego przedsiębiorstwa, lecz wyłącznie i stale wysyłani są przez to przedsiębiorstwo do robót w coraz innych okręgach kasowych.

To samo dotyczy ubezpieczonych, nie mających stałej siedziby pracy (służba ruchu na kolejach żelaznych, w żegludze rzecznej i t. p.).

Miejscem zatrudnienia ubezpieczonych, których administracja przedsiębiorstwa wynajmuje do robót w coraz innych gminach (przedsiębiorstwa budowy dróg, kanałów, telegrafów, kolei żelaznych i t. p.), jest ta gmina, w której znajduje się bezpośrednie kierownictwo robót.

W wypadkach spornych przy określaniu miejsca zatrudnienia, względnie przynależności kasowej, kasa chorych i urzędy ubezpieczeń winny kierować się względami na interesy zarówno ubezpieczonych (możność udzielania świadczeń na miejscu zachorowania), jak i samej kasy (łatwość ściągania składek od pracodawców, unikania niedogodności, wynikających z częstej zmiany przynależności kasowej).

Początek i koniec członkostwa.

Obowiązkowo ubezpieczeni stają się członkami kasy od dnia rozpoczęcia zatrudnienia, uzasadniającego członkostwo (art. 4).

Niestale zatrudnieni stają się członkami z chwilą wpisania ich na listę ubezpieczonych.

Dobrowolnie ubezpieczeni stają się członkami od dnia wysłania zawiadomienia przez Zarząd kasy o wpisaniu ich na listę ubezpieczonych. Zawiadomienie o przyjęciu w poczet członków lub odmowie powinno nastąpić w ciągu miesiąca od daty zgłoszenia.

Niezdolni do pracy pozostają członkami, dopóki mają prawo do świadczeń kasy (art. 45).

Ubezpieczony przestaje należeć do kasy, gdy staje się członkiem innej kasy.

Ubezpieczony przestaje również być członkiem kasy z dniem porzucenia zatrudnienia, uzasadniającego członkostwo, z zastrzeżeniem wypadków, przewidzianych w art. 71. Pozostaje zaś członkiem na podstawie ubezpieczenia dobrowolnego, jeżeli sam wnosi pełne składki.

Dobrowolnie ubezpieczeni przestają być członkami:

a)
wskutek ustnego lub piśmiennego oświadczenia Zarządowi kasy o wystąpieniu;
b)
jeżeli w ciągu 2-ch kolejnych terminów płatniczych nie uiszczą składek, a od pierwszego terminu upłynęło conajmniej 4 tygodnie;
c)
jeżeli na czas dłuższy opuszczają terytorjum państwa bez zgody Zarządu kasy.

Zgłaszanie członków.

Pracodawcy obowiązani są w ciągu 3-ch dni (a jeżeli przedsiębiorstwo znajduje się w innej miejscowości, niż Zarząd kasy - w ciągu 7-iu dni) od daty dopuszczenia do zajęcia lub zwolnienia pracownika zawiadomić o tem piśmiennie Zarząd kasy.

Zawiadomienie o przyjęciu lub zwolnieniu pracownika winno zawierać między innemi: adres i nazwę kasy, do której skierowane jest zawiadomienie, datę i miejsce urodzenia, firmę i adres przedsiębiorstwa oraz rodzaj zatrudnienia ubezpieczonego, dzień rozpoczęcia pracy, pełny zarobek ubezpieczonego w myśl art. 36, dzień rozpoczęcia pracy, stan cywilny wraz z wymienieniem osób, będących na utrzymaniu ubezpieczonego.

Przy zawiadamianiu należy używać wzorów, ustanowionych przez Zarząd kasy i zatwierdzonych przez urząd ubezpieczeń.

Pracodawcy, którzy nie zgłoszą obowiązkowo ubezpieczonych w ciągu dni 3-ch (ewentualnie dni 7-iu, art. 29) od dnia przyjęcia ich do pracy, obowiązani są, niezależnie od kar, zwrócić kasie, wydatek, poniesiony przez nią za cały okres leczenia na świadczenia (w zakresie artykułów 45, 62 i 67) osobom, o których przystąpieniu do pracy nie zawiadomiono jej wcale lub dopiero po zachorowaniu.

Osoby niestale zatrudnione (w znaczeniu art. 13) obowiązane są same zgłaszać się w celu wpisania ich do listy członków.

W celu ułatwienia kasie rejestracji niestale zatrudnionych (robotników dziennych, posłańców, tragarzy i t. p.), dekret niniejszy nakłada na właścicieli domów obowiązek komunikowania kasie o osobach odnośnych w ciągu 3-ch dni po zajęciu przez nich lokalu.

Jak tylko kasa poweźmie wiadomość, że osoba, niestale zatrudniona i zamieszkała w jej okręgu, nie należy do kasy, choć podlega obowiązkowi ubezpieczenia, wpisuje ją z urzędu na listę członków.

Kasa może zawezwać niestale zatrudnionych w celu stwierdzenia ich obowiązku ubezpieczenia i nakazać im stawienie się pod groźbą kary pieniężnej do 10 marek.

W celu ułatwienia kasie rejestracji służby domowej i stróżów nakłada się również na właścicieli domów obowiązek komunikowania kasie o odnośnych osobach w ciągu 3-ch dni po zajęciu przez nich lokalu.

Kasa może zgodzić się, aby pracodawcy, prowadzący rejestrację ścisłą robotników, nie zgłaszali każdorazowo obowiązanych do ubezpieczenia na wypadek choroby, lecz przysyłali wykazy ogólne swych robotników, sporządzane przy każdej wypłacie.