NRD-Polska. Umowa w sprawie żeglugi na wodach granicznych oraz w sprawie eksploatacji i utrzymania wód granicznych. Berlin.1952.02.06.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1952.40.276

Akt utracił moc
Wersja od: 2 sierpnia 1952 r.

UMOWA
między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Niemieckiej Republiki Demokratycznej w sprawie żeglugi na wodach granicznych oraz w sprawie eksploatacji i utrzymania wód granicznych, podpisana w Berlinie dnia 6 lutego 1952 r.
(Ratyfikowana na podstawie ustawy z dnia 28 kwietnia 1952 r. - Dz. U. Nr 25, poz. 169).

W Imieniu Rzeczypospolitej Polskiej

BOLESŁAW BIERUT

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu szóstym lutego tysiąc dziewięćset pięćdziesiątego drugiego roku podpisana została w Berlinie Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Niemieckiej Republiki Demokratycznej w sprawie żeglugi na wodach granicznych oraz w sprawie eksploatacji i utrzymania wód granicznych, wraz z Protokołem końcowym oraz Protokołem dodatkowym, o następującym brzmieniu dosłownym:

UMOWA

między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Niemieckiej Republiki Demokratycznej w sprawie żeglugi na wodach granicznych oraz w sprawie eksploatacji i utrzymania wód granicznych.

Rząd Rzeczypospolitej Polskiej z jednej strony i Rząd Niemieckiej Republiki Demokratycznej z drugiej strony postanowiły zawrzeć umowę w sprawie żeglugi na wodach granicznych oraz w sprawie eksploatacji i utrzymania wód granicznych i mianowały w tym celu swoimi pełnomocnikami

Rząd Rzeczypospolitej Polskiej

Szefa Polskiej Misji Dyplomatycznej przy Rządzie Niemieckiej Republiki Demokratycznej, Ambasadora Nadzwyczajnego i Pełnomocnego,

Pana Jana IZYDORCZYKA,

Rząd Niemieckiej Republiki Demokratycznej

Ministra Komunikacji,

Pana Profesora Dr Hansa REINGRUBERA,

którzy po wymianie swych pełnomocnictw uznanych za sporządzone w należytej formie zgodzili się na następujące postanowienia:

Żegluga i spław na wodach granicznych.

Obie Umawiające się Strony udzielają sobie wzajemnie prawa żeglugi i spławu na wodach granicznych na zasadzie zupełnej równości.

Statki i tratwy dopuszczone do żeglugi przez jedną z Umawiających się Stron wraz ze znajdującymi się na nich osobami i ładunkami mogą korzystać z całej szerokości wód granicznych Odry i części żeglownej Nysy Łużyckiej.

Wyżej wymienione statki i tratwy oraz osoby i ładunki są zwolnione od wszelkich formalności celnych i paszportowych, o ile nie przybijają do brzegu drugiej Strony, względnie nie nawiązują w inny sposób łączności z brzegiem lub ze statkami i tratwami drugiej Strony.

W razie konieczności przybicia do brzegu drugiej Strony względnie nawiązania z nim łączności w inny sposób statki i tratwy wymienione w ust. 2 podlegają wszystkim przepisom i zarządzeniom, które na danym terytorium obowiązują.

Nawiązanie łączności ze statkami i tratwami drugiej Umawiającej się Strony może być traktowane przez właściwe władze, jak gdyby nastąpiło nawiązanie łączności z brzegiem drugiej Umawiającej się Strony.

Statki i tratwy wymienione w ust. 2 są zwolnione od opłat żeglugowych i innych.

Statki właściwych władz obu Umawiających się Stron mają prawo pływania po całej szerokości wód granicznych. Mogą one również za zgodą drugiej Umawiającej się Strony przybijać do jej brzegu z zastrzeżeniem postanowień ust. 4 art. 1.

Każdy statek i tratwa winny posiadać wymagane dla uprawiania żeglugi lub spławu dokumenty i znaki rozpoznawcze.

Każdy statek i tratwa posiadać będą odpowiedzialnego kierownika i niezbędną ilość załogi.

Kierownik statku lub tratwy jest odpowiedzialny za należytą obsadę i należyte prowadzenie statku lub tratwy.

Kierownictwo statkiem lub tratwą może być powierzone tylko osobom posiadającym dowody kwalifikacyjne (np. patent żeglarski, retmański) wydane lub uznane przez właściwe urzędy każdej z Umawiających się Stron.

Dokumenty te będą honorowane przez władze i urzędy drugiej Strony. Urząd, który wydał lub uznał dokument, obowiązany jest na żądanie drugiej Strony odebrać go posiadaczowi za ciężkie lub powtarzające się przekroczenia przepisów żeglugowych, celnych i dewizowych, przemyt lub inne przestępstwa graniczne.

Obie Umawiające się Strony ustalą jednolity wzór książeczki żeglarskiej dla załóg statków lub tratew.

Statki mają prawo przybijać i zatrzymywać się przy brzegu swojej Strony jedynie w miejscach wyznaczonych do tego celu przez właściwe władze i oznaczonych widocznymi znakami podanymi do wiadomości drugiej Strony. Przepis ten nie dotyczy statków służbowych organów ochrony wód, sprzętu technicznego i statków zarządów dróg wodnych.

Obie Umawiające się Strony wydadzą odpowiednie zarządzenia, upoważniające kierowników statków lub tratew w przypadkach, gdy grozi niebezpieczeństwo zatonięcia statku lub tratwy albo gdy zachodzą inne ważne przyczyny, do przybicia do brzegu drugiej Strony poza miejscami wyznaczonymi do zatrzymywania się i do wysadzenia w razie potrzeby załogi na ląd oraz do wyładowania ładunku pod warunkiem bezzwłocznego zawiadomienia o tym władz granicznych tej Strony. Wyładowane może być również drzewo z rozbitej tratwy.

Obie Umawiające się Strony udzielą rozbitkom wszelkiej pomocy za zwrotem poniesionych kosztów, a także przeprowadzą akcję pomocy względnie ratowniczą, o ile będzie ona potrzebna.

Jeżeli w wyniku czynności, związanych z akcją pomocy względnie z akcją ratowniczą, osoby trzecie poniosą szkody, obie Umawiające się Strony zapewnią im w swoim zakresie możność dochodzenia odszkodowania według prawa obowiązującego na terytorium Strony, gdzie szkoda nastąpiła.

Jeżeli zniszczenie lub uszkodzenie urządzeń żeglugowych, budowli wodnych, statków lub tratew jednej ze Stron nastąpiło wskutek zawinionego działania lub zaniechania kierownika statku lub tratwy przynależnej do drugiej Strony, odpowiada za szkodę właściciel lub posiadacz statku względnie tratwy według prawa właściwego dla Strony poszkodowanej.

Właściwe władze obu Stron ustalą w drodze porozumienia wysokość ewentualnego odszkodowania z tytułu roszczeń, przewidzianych w art. 6 i 7. W razie spowodowania znaczniejszych szkód w wysokości ponad 1.000 rubli, związany z danym przypadkiem obowiązek odszkodowania oraz jego wysokość będą rozpatrzone przez powołaną dla tego przypadku Komisję Mieszaną, złożoną z przedstawicieli obu Stron.

Obie Umawiające się Strony wydawać będą przepisy porządkowo-żeglugowe, jakie mają obowiązywać na wodach granicznych na podstawie wniosków opracowanych przez Komisję Mieszaną, przewidzianą w art. 30 względnie w protokole końcowym.

Na nieżeglownych rzekach granicznych i na jeziorach wszelki ruch na wodzie może odbywać się tylko podczas dnia i tylko do linii granicy.

Na tej części toru wodnego koło Nowego Warpna - Altwarp, na której linia granicy nie została oznaczona pomocniczymi znakami granicznymi, statki obu Stron korzystać mogą z całej szerokości toru. Żegluga na tym odcinku odbywać się będzie na zasadach przewidzianych w art. art. 1 - 8 włącznie.

Na pozostałych wodach Zalewu Szczecińskiego i Zatoki Nowowarpieńskiej ruch statków dozwolony jest do linii granicy. Może on odbywać się w ciągu całej doby.

Sposób utrzymania toru wodnego koło Nowego Warpna - Altwarp zgodnie z założeniami, ustalonymi przez Komisję, przewidzianą w art. 30, jak również sposób utrzymania znaków nawigacyjnych na odcinku toru będącego we wspólnym użytkowaniu zostaną opracowane i uzgodnione w drodze porozumienia właściwych władz obu Umawiających się Stron.

Strony zobowiązują się udzielać sobie wzajemnie pomocy przy wykonywaniu czynności związanych z przestrzeganiem przepisów żeglugowych na wodach granicznych.

Zasady administracji i utrzymania wód granicznych.

Obie Umawiające się Strony zgodnie ustalają, że na odcinku granicznym rzeki Odry, na Nysie Łużyckiej oraz innych wodach granicznych brzegowe budowle wodne i brzegowe wytyczenia szlaku żeglowego odbudowują i utrzymują:

na prawym brzegu - władze polskie,

na lewym brzegu - władze niemieckie.

W celu utworzenia warunków normalnego układu koryta i usunięcia przeszkód, powodujących zatory lodowe, awarie i wypadki, każda z Umawiających się Stron wykonywać będzie na swoim odcinku granicznym następujące prace: kilometrowanie, usuwanie zniszczonych konstrukcji mostów i innych urządzeń wodnych, jak również pali i wszelkich pozostałości po odbudowanych i prowizorycznych mostach, do połowy długości mostu, wydobywanie zatopionych statków oraz innych przeszkód nadwodnych i podwodnych, odbudowanie na swym brzegu tam, wałów przeciwpowodziowych, znaków nawigacyjnych oraz innych urządzeń wodnych, zniszczonych lub uszkodzonych w okresie nawigacji na skutek spływu lodów, powodzi lub innych przyczyn, jeżeli specjalne porozumienie właściwych władz obydwu Stron nie postanawia inaczej.

W celu zapewnienia bezpieczeństwa żeglugi i spławu na granicznych wodach żeglownych obie Umawiające się Strony ponoszą wspólną odpowiedzialność za odnalezienie, oznaczenie i usunięcie przeszkód w nurcie oraz jego oznakowanie. Obie Strony będą przeprowadzać pogłębienie szlaku żeglownego i stosować dla utrzymania niezbędnych głębokości inne odpowiednie środki na odcinkach wskazanych zgodnie z art. 30 przez Komisję Mieszaną.

Dla należytego ustawienia brzegowych i pływających znaków żeglugowych, jak również dla opracowania projektów robót regulacyjnych będą przeprowadzane wspólne i jednoczesne sondowania podłużne i poprzeczne.

Obie Umawiające się Strony zobowiązują się uwidaczniać na schematycznych planach utrzymywanego przez siebie brzegu rzek żeglownych - miejsce ustawienia brzegowych i pływających znaków żeglugowych oraz tablic oznaczających przęsła żeglugowe mostów, a także przeszkód w nurcie i podawać te plany do wiadomości drugiej Strony.

O ustawieniu nowych lub zniesieniu niektórych istniejących znaków żeglugowych jak również o zmianie położenia tych znaków obie Strony będą się niezwłocznie informować.

W celu utrzymania wód granicznych w należytym stanie obie Umawiające się Strony zobowiązują się:

1)
nie zmieniać ani nie utrudniać ze szkodą dla drugiej Strony naturalnego spływu wody w bieżących wodach granicznych i na przyległych do nich terenach przez wznoszenie lub przebudowę budowli zarówno na wodzie, jak i na brzegach;
2)
na terenach przyległych do granicznego odcinka rzeki Odry nie prowadzić takiej gospodarki, która mogłaby przyczynić się do obniżenia stanu wody, niezbędnego dla żeglugi;
3)
regularnie oczyszczać graniczne wody bieżące na tych odcinkach, gdzie będzie to wspólnie uznane za potrzebne przez właściwe władze obu Umawiających się Stron;
4)
stosować odpowiednie środki i urządzenia, aby wszelkie wody, wpływając na odcinku granicznym do rzeki Odry i Nysy Łużyckiej, jak również ścieki z miast, osiedli i zakładów przemysłowych nie mogły wprowadzić do tych rzek takich zanieczyszczeń fizycznych, chemicznych, bakteriologicznych i w takiej ilości, by zanieczyszczenia te mogły:
a)
wpływać ujemnie na użytkowanie wody z tych rzek zarówno dla potrzeb indywidualnych, jak i dla celów wodociągowych, przemysłowych i rolniczych;
b)
wywoływać korozję i obrastanie namułami i wodną florą i fauną mostów, tam oraz innych budowli i urządzeń wodnych, jak również statków;
c)
powodować nadmierne zamulenie dna i brzegów;
d)
wpływać ujemnie na normalny rozwój typowej dla tych rzek flory i fauny wodnej.

Istniejące na bieżących wodach granicznych budowle wodne i mosty, tamy, śluzy, groble itp. zostają zachowane. W razie ich eksploatacji każda z obu Umawiających się Stron będzie na własny koszt utrzymywać je w należytym stanie i remontować do linii granicy, o ile obie Umawiające się Strony nie zawrą w tym przedmiocie odmiennego porozumienia.

W razie konieczności przebudowy lub usunięcia obiektów wymienionych w ust. 1, jeżeli przebudowa ta lub usunięcie mogą pociągnąć za sobą zmianę poziomu wody na terytorium drugiej Strony lub pogorszyć żeglowność rzeki, należy uzyskać zgodę drugiej Strony na dokonanie odpowiednich prac.

Taka sama zgoda potrzebna jest na budowę nowych mostów, tam, śluz, grobli itp.

Jeżeli zamierzone prace mogą służyć wspólnym celom, właściwe władze ustalą w drodze porozumienia ogólne i szczegółowe plany tych prac, koszty wykonania, rozliczenie kosztów i kolaudację.

Użytkowanie, eksploatacja i remont istniejących oraz odbudowa zniszczonych i budowa nowych urządzeń energetycznych na wodach granicznych będą uregulowane w drodze obopólnego porozumienia właściwych władz obu Stron.

Zasady współpracy wzajemnej w stosowaniu środków ochronnych przed powodzią i pochodem lodów.

Obie Umawiające się Strony zobowiązują się wspólnie czuwać i współpracować ze sobą w celu niedopuszczenia do zatorów lodowych, grożących niebezpieczeństwem. Techniczne kierownictwo prac przeciwlodowych przejmuje Strona Polska.

Strona Polska będzie we właściwym czasie informować Stronę Niemiecką o miejscu i czasie prowadzenia robót przy usuwaniu lodów na odcinku granicznym rzeki Odry i na odcinkach środkowego i dolnego biegu Odry oraz na Nysie Łużyckiej.

Łamanie lodów odbywać się będzie w kierunku od ujścia Odry w górę rzeki. Jeżeli to będzie konieczne i nie będzie połączone z zagrożeniem niżej położonych partii rzeki, mogą być rozsadzane lokalne zatory.

Strona Polska będzie uwzględniać przy akcji łamania lodów życzenia i potrzeby Strony Niemieckiej w celu zapobieżenia niebezpieczeństwu grożącemu jej terenom. Strona Niemiecka na życzenie Strony Polskiej odda do jej dyspozycji w ramach akcji przeciwlodowej odpowiednie środki techniczne (lodołamacze, zespoły robocze do prac minerskich). Właściwe władze obu Umawiających się Stron zawrą porozumienie co do ilości środków technicznych, jakie każda ze Stron powinna przeznaczyć dla akcji łamania lodów.

W wypadkach awarii lub w razie nieszczęśliwych wypadków podczas prac minerskich obie Strony zobowiązane są do udzielania sobie wzajemnej pomocy, za zwrotem kosztów związanych z udzielaniem tej pomocy.

Każda z Umawiających się Stron prowadzić będzie akcję przeciwpowodziową na swych terenach zgodnie ze swymi przepisami, informując w razie potrzeby drugą Stronę o groźbie przerwania wałów.

W razie przerwania wałów obie Strony bezzwłocznie likwidują awarię wspólnymi siłami, dostarczając środków technicznych oraz potrzebnej ilości siły roboczej.

Koszty ponosi ta Strona, która wzywa pomocy.

Koszty pracy lodołamaczy użytych do lodołamania pokrywa Strona, do której lodołamacze należą.

W razie użycia zespołów roboczych do prac minerskich jednej ze Stron na życzenie drugiej Strony koszt tych robót obciąża obie Strony po połowie.

Strony ustalają, że rozrząd wodami na odcinku rzeki poniżej miejscowości Zatoń Górna (Hohensaaten) wykonywać będą właściwe władze polskie w porozumieniu z właściwymi władzami niemieckimi.

Eksploatacja wód granicznych.

Uprawianie rybołówstwa przez mieszkańców każdej z Umawiających się Stron według przepisów obowiązujących na jej terytorium jest dozwolone na wodach granicznych do linii granicy pod warunkami:

a)
niestosowania wybuchowych, trujących i odurzających substancji, powodujących masowe wyniszczenie lub kaleczenie ryb;
b)
łowienia ryb na granicznych wodach, rzekach i jeziorach jedynie w porze dziennej;
c)
nieczynienia w związku z połowem ryb jakichkolwiek przeszkód dla żeglugi.

Zezwolenie na wydobywanie żwiru, piasku, kamieni, lodu itp. z łożyska na odcinku granicznym rzeki Odry i Nysy Łużyckiej będzie udzielane przez właściwe władze każdej z Umawiających się Stron po wzajemnym porozumieniu się.

Koszenie traw i wycinanie trzcin podlega przepisom obowiązującym na terenie danej Strony i może być dokonywane jedynie do linii granicy.

Przepisy końcowe.

Do wód granicznych w rozumieniu niniejszej Umowy należą:

a)
rzeki, kanały, strumienie na tych odcinkach, przez które przebiega linia granicy;
b)
jeziora i inne wody stojące przecięte linią granicy;
c)
Zatoka Nowowarpieńska i Zalew Szczeciński.

Żeglownymi wodami granicznymi są:

a)
Odra na odcinku od znaku granicznego Nr 433 do znaku granicznego Nr 755;
b)
Nysa Łużycka na odcinku od znaku granicznego Nr 391 do znaku granicznego Nr 432.

Statkami w rozumieniu niniejszej Umowy są obiekty pływające o własnym napędzie mechanicznym lub bez takiego napędu, używane na śródlądowych drogach wodnych do przewozu osób, zwierząt, towarów i poczty, do robót technicznych, uprawiania rybołówstwa i sportu.

Za tratwy uważane są kloce z drewna odpowiednio powiązane i połączone wzdłuż i wszerz w celu spławu.

Rządy obu Umawiających się Stron będą się wzajemnie zawiadamiać, które urzędy należy uważać za "właściwe władze" względnie "władze graniczne" w rozumieniu poszczególnych postanowień niniejszej Umowy.

Opracowanie trybu postępowania w sprawach szczegółowych powierzone będzie Polsko-Niemieckiej Komisji Mieszanej z siedzibą we Frankfurcie nad Odrą, do której każda ze Stron wyznaczy po trzech przedstawicieli. Komisja Mieszana może powoływać do swoich prac ekspertów.

Komisja wymieniona w ust. 1 zbierze się nie później, niż w 15 dni po wejściu w życie niniejszej Umowy i w ciągu półrocza przedstawi obu Stronom do zatwierdzenia przygotowany przez siebie zbiór przepisów, dotyczących żeglugi na wodach granicznych oraz ich utrzymania i eksploatacji.

Umowa niniejsza będzie przez każdą ze Stron ratyfikowana względnie zatwierdzona.

Umowa wejdzie w życie w dniu wymiany odpowiednich dokumentów.

Wymiana dokumentów nastąpi w Warszawie.

Umowa niniejsza zostaje zawarta na okres pięciu lat.

Jeżeli nie zostanie ona wypowiedziana na 6 miesięcy przed upływem tego pięciolecia, będzie ona uważana za automatycznie przedłużoną na dalsze okresy pięcioletnie z zastrzeżeniem możliwości wypowiedzenia na takich samych warunkach.

Umowa niniejsza została sporządzona w dwóch egzemplarzach w języku polskim i niemieckim, przy czym oba teksty są w równej mierze autentyczne.

Na dowód czego wymienieni Pełnomocnicy obu Umawiających się Stron podpisali niniejszą Umowę i wycisnęli na niej swoje pieczęcie.

Sporządzono w Berlinie, dnia 6 lutego 1952 r.

PROTOKÓŁ KOŃCOWY

Przy podpisaniu Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Niemiecką Republiką Demokratyczną w sprawie żeglugi na wodach granicznych oraz w sprawie eksploatacji i utrzymania wód granicznych Umawiające się Strony uzgodniły, co następuje:

Do zadań przewidzianej w art. 30 Umowy Polsko-Niemieckiej Komisji Mieszanej należeć będzie opracowanie zbioru przepisów we wszystkich sprawach, wynikających z niniejszej Umowy, a w szczególności: przybijania statków władz żeglugowych do brzegów drugiej Strony (art. 2), rodzajów i znaków rozpoznawczych poszczególnych statków i tratew (art. 3), wzorów książeczek żeglarskich (art. 4), awarii statków i tratew (art. 6), odszkodowań (art. 7), żeglugi (art. 8), bezpieczeństwa żeglugi i spławu (art. 14 i 15), porozumienia się właściwych władz (art. 16), utrzymania wód granicznych w należytym stanie (art. 17), zabezpieczenia wód granicznych przed powodzią i zatorami lodowymi (art. 19), porozumiewania się zarządów wodnych co do akcji przeciwlodowej, przeciwpowodziowej i rozrządu wód (art. 21 i 23).
Po opracowaniu wymienionego w ust. I zbioru przepisów Polsko-Niemiecka Komisja Mieszana ulegnie rozwiązaniu.
Na życzenie jednej z Umawiających się Stron w porozumieniu z drugą Stroną może być ustanowiona Polsko-Niemiecka Komisja Mieszana dla wprowadzenia zmian do wymienionego w ust. I zbioru przepisów, jakie w przyszłości okażą się potrzebne.
Protokół niniejszy został sporządzony w dwóch egzemplarzach w języku polskim i niemieckim, przy czym oba teksty są w równej mierze autentyczne.

Sporządzono w Berlinie, dnia 6 lutego 1952 r.

PROTOKÓŁ DODATKOWY

do Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Niemiecką Republiką Demokratyczną w sprawie żeglugi na wodach granicznych oraz w sprawie eksploatacji i utrzymania wód granicznych.

Pełnomocnicy obu Umawiających się Stron wyrażają zgodę na następujące postanowienia, uzupełniające Umowę między Rzecząpospolitą Polską a Niemiecką Republiką Demokratyczną w sprawie żeglugi na wodach granicznych oraz w sprawie eksploatacji i utrzymania wód granicznych.

§  1.
Administrację jazu w Widuchowie wykonuje Strona Polska przez swe organa.
§  2.
Strona Polska wydaje zarządzenia co do terminów otwierania i zamykania jazu, stosując poniżej wyszczególnione postanowienia.
§  3.
Ustala się, że zamykanie jazu będzie dokonywane w czasie od dnia 15 marca do dnia 15 kwietnia, przy czym przez okres lata i jesieni jaz będzie pozostawał zamknięty. Otwieranie jazu w tym czasie może nastąpić tylko pod warunkami i zgodnie z postanowieniami zawartymi w §§ 7 i 8.
§  4.
Ustala się, że otwieranie jazu będzie dokonywane w czasie od dnia 15 listopada do dnia 15 grudnia, o ile na to stosunki wodne będą zezwalać.
§  5.
W razie zaistnienia specjalnych warunków atmosferycznych obie Strony wspólnie uzgodnią, czy postanowienia zawarte w §§ 3 i 4 mają być stosowane.
§  6.
O otwieraniu jazu w jesieni i zamykaniu go na wiosnę Strona Polska zawiadomi Stronę Niemiecką na 48 godzin przedtem, celem umożliwienia otwarcia względnie zamknięcia odpowiednich obiektów (śluz, syfonów, przepustów itp.) na polderach należących do Strony Niemieckiej.
§  7.
W razie sygnalizacji z górnego odcinka wód granicznych o nadejściu wielkiej wody, przekraczającej 1.600 m3/sek., Strona Polska zawiadomi Stronę Niemiecką o konieczności przygotowania polderów Crieven, Schwedt i Widuchów dla przyjęcia wielkiej wody.

W razie gdy stan wody będzie się zbliżać do stanu plus 6,80 m na wodowskazie w Zatoni Górnej (Hohensaaten), Strona Niemiecka natychmiast otworzy obiekty wpustowe na tych polderach.

§  8.
Przy prowadzeniu wody przez Odrę w ilości ca 520 m3/sek. (plus 1,63 m na wodowskazie w Widuchowie) przez jaz w Widuchowie będzie wpuszczana do Odry Zachodniej woda w ilości co najmniej 45 m3/sek.

Przy wzrastających stanach wody, o ile one nie są spowodowane spiętrzeniem przez wiatr, należy tę ilość stale zwiększać przez stopniowe otwieranie jazu w ten sposób, ażeby przy prowadzeniu wody w ilości 1.600 m3/sek. przechodziło do Odry Zachodniej ca 40%, a w Odrze Wschodniej stan wody wynosił ca 60%.

Jeżeli ilość wody przekracza 1.600 m3/sek (plus 2,75 m na wodowskazie w Widuchowie), wówczas zostają otwarte wszystkie otwory jazu.

§  9.
Gospodarkę wodną na polderach wewnętrznych i zewnętrznych prowadzi każda Strona na swym terenie i wydaje własne zarządzenia.

Zarządzenia te w formie szczegółowych regulaminów Strony podadzą sobie do wiadomości.

§  10.
Pracownicy administracji polskiej zatrudnieni na stałe przy obsłudze, konserwacji i utrzymaniu jazu w Widuchowie, mają prawo do przekraczania granicy z tym, że pracownicy ci mogą poruszać się na brzegu niemieckim w promieniu 60 m od przyczółka jazu po stronie niemieckiej.
§  11.
Niniejszy protokół dodatkowy sporządzono w dwóch egzemplarzach w języku polskim i niemieckim, przy czym oba teksty są w równej mierze autentyczne.

Na dowód czego Pełnomocnicy obu Stron podpisali niniejszy protokół, który stanowi integralną część Umowy.

Sporządzono w Berlinie, dnia 6 lutego 1952 r.

Po zaznajomieniu się z powyższą Umową uznaliśmy ją i uznajemy za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadczamy, że jest ona przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzekamy, że będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydaliśmy Akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej.

Dano w Warszawie, dnia 10 czerwca 1952 roku.