Rozdział 2 - Rodzaje, zestawy i wzory umundurowania - Noszenie umundurowania przez żołnierzy.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2022.1237

Akt obowiązujący

Wersja od: 20 stycznia 2024 r.

Rozdział  2

Rodzaje, zestawy i wzory umundurowania

§  2. 

1. W zależności od przynależności do rodzaju Sił Zbrojnych, jednostek wojskowych i specjalności żołnierze noszą umundurowanie Sił Powietrznych, Marynarki Wojennej albo Wojsk Lądowych.

2. Umundurowanie Sił Powietrznych noszą:

1) żołnierze pełniący służbę wojskową w:

a) jednostkach wojskowych Sił Powietrznych,

b) Lotniczej Akademii Wojskowej,

c) jednostkach lotnictwa Wojsk Lądowych;

2) żołnierze zajmujący etatowe stanowiska służbowe o specjalnościach lotniczych w innych jednostkach;

3) żołnierze, o których mowa w pkt 1 i 2, skierowani na naukę do akademii i na kursy wojskowe.

3. Umundurowanie Marynarki Wojennej noszą:

1) żołnierze pełniący służbę wojskową w:

a) jednostkach wojskowych Marynarki Wojennej,

b) Akademii Marynarki Wojennej,

c) Centrum Operacji Morskich,

d) Jednostce Wojskowej Nr 4026,

e) 1  Regionalnym Centrum Informatyki Gdynia;

2) żołnierze zajmujący etatowe stanowiska służbowe o specjalnościach Marynarki Wojennej w innych jednostkach;

3) żołnierze, o których mowa w pkt 1 i 2, skierowani na naukę do akademii i na kursy wojskowe.

4. Umundurowanie Wojsk Lądowych noszą żołnierze niewymienieni w ust. 2 i 3.

§  3. 

1. Umundurowanie żołnierzy składa się z ubiorów:

1) wieczorowego;

2) galowego;

3) wyjściowego;

4) służbowego;

5) polowego;

6) ćwiczebnego;

7) specjalnego;

8) sportowego.

2. Wzory i zestawy ubioru wieczorowego są określone w załączniku nr 1 do rozporządzenia.

3. Wzory i zestawy ubioru galowego są określone w załączniku nr 2 do rozporządzenia.

4. Wzory i zestawy ubioru wyjściowego są określone w załączniku nr 3 do rozporządzenia.

5. Wzory i zestawy ubioru służbowego są określone w załączniku nr 4 do rozporządzenia.

6. Wzory i zestawy ubioru polowego są określone w załączniku nr 5 do rozporządzenia.

7. Wzory i zestawy ubioru ćwiczebnego są określone w załączniku nr 6 do rozporządzenia.

8. Wzory i zestawy ubioru specjalnego są określone w załączniku nr 7 do rozporządzenia.

9. Wzory i zestawy ubioru sportowego są określone w załączniku nr 8 do rozporządzenia.

§  4. 

1. Ubiór wieczorowy żołnierze noszą w kolorze granatowym, koszule w kolorze białym, a kamizelki noszą żołnierze mężczyźni w kolorze srebrzystym - w ubiorze Wojsk Lądowych i Sił Powietrznych oraz w kolorze granatowym - w ubiorze Marynarki Wojennej.

2. Ubiór galowy i wyjściowy:

1) Wojsk Lądowych żołnierze noszą w kolorze khaki, a koszule i koszulobluzy w kolorze białym i khaki;

2) Sił Powietrznych żołnierze noszą w kolorze stalowym, a koszule i koszulobluzy w kolorze białym i stalowym;

3) Marynarki Wojennej żołnierze noszą w kolorze granatowym i białym, a koszule i koszulobluzy w kolorze białym.

3. Ubiór służbowy:

1) Wojsk Lądowych żołnierze noszą w kolorze khaki, a koszule w kolorze białym;

2) Sił Powietrznych żołnierze noszą w kolorze stalowym, a koszule w kolorze białym;

3) Marynarki Wojennej żołnierze noszą w kolorze granatowym, a koszule w kolorze białym.

4. Ubiór polowy w kamuflażu ochronnym noszą wszyscy żołnierze, z wyjątkiem żołnierzy jednostek pływających Marynarki Wojennej.

5. 2  Ubiór ćwiczebny w kolorze granatowym noszą żołnierze jednostek pływających Marynarki Wojennej, Inspektoratu Marynarki Wojennej, dowództw flotylli, Akademii Marynarki Wojennej, Biura Hydrograficznego Marynarki Wojennej i Centrum Operacji Morskich oraz żołnierze Marynarki Wojennej podczas wykonywania obowiązków służbowych na jednostkach pływających.

6. Ubiór specjalny w kolorze granatowym, czarnym, oliwkowym, piaskowym i białym noszą żołnierze specjaliści.

§  5. 

1. W zależności od przynależności do rodzaju Sił Zbrojnych oraz rodzaju ubioru żołnierze noszą nakrycia głowy z rozmieszczonymi znakami orłów wojskowych oraz oznakami stopni wojskowych.

2. Właściwymi dla ubiorów galowych i służbowych:

1) Wojsk Lądowych są:

a) 3  beret - w jednostkach powietrznodesantowych, kawalerii powietrznej, Wojskach Specjalnych z wyjątkiem Jednostki Wojskowej Nr 4026, Wojskach Obrony Terytorialnej, Żandarmerii Wojskowej, jednostkach obrony wybrzeża, 11 Dywizji Kawalerii Pancernej, 8 Koszalińskim Pułku Przeciwlotniczym,

b) kapelusz podhalański - w jednostkach piechoty górskiej oraz 21 Brygadzie Strzelców Podhalańskich podczas wystąpień z peleryną podhalańską,

c) kapelusz huculski - w 22. Karpackim Batalionie Piechoty Górskiej podczas wystąpień z peleryną podhalańską,

d) 4  czapka rogatywka Kompanii Reprezentacyjnej Wojska Polskiego - w etatowych pododdziałach honorowych i reprezentacyjnych, Dowództwie Garnizonu Warszawa w składzie ubioru służbowego oraz dla generałów w składzie ubioru służbowego,

e) czapka rogatywka, a żołnierze - kobiety furażerka w kolorze khaki - w pozostałych jednostkach użytkujących umundurowanie Wojsk Lądowych;

2) Sił Powietrznych - czapka garnizonowa w kolorze stalowym, a dla żołnierzy - kobiet - furażerka w kolorze stalowym;

3) Marynarki Wojennej - czapka garnizonowa w kolorze białym, a dla oficerów i podoficerów kobiet - kapelusz w kolorze białym.

3. Właściwymi dla ubiorów wyjściowych:

1) Wojsk Lądowych jest beret;

2) Sił Powietrznych jest furażerka w kolorze stalowym;

3) Marynarki Wojennej jest czapka garnizonowa w kolorze białym, a dla oficerów i podoficerów kobiet - kapelusz w kolo rze białym.

4. W składzie ubiorów polowych nosi się:

1) beret - wszyscy żołnierze, z wyjątkiem żołnierzy, o których mowa w pkt 2;

2) furażerkę polową - żołnierze noszący umundurowanie Sił Powietrznych;

3) kapelusz polowy - wszyscy żołnierze;

4) czapkę zimową - wszyscy żołnierze przy niskich temperaturach.

5. Żołnierze Wojsk Obrony Terytorialnej w składzie ubiorów polowych zamiast beretu mogą nosić czapkę rogatywkę polową.

6. W składzie ubiorów ćwiczebnych nosi się beret, czapkę ćwiczebną lub przy niskich temperaturach czapkę zimową.

7. W składzie ubiorów specjalnych nosi się:

1) czapkę technika lotniczego - żołnierze obsługi technicznej lotnictwa;

2) furażerkę - żołnierze personelu latającego;

3) beret - pozostali żołnierze;

4) czapkę zimową - wszyscy żołnierze przy niskich temperaturach.

8. W składzie ubiorów galowych, wyjściowych i służbowych przy niskich temperaturach można nosić czapkę futrzaną.

9. W składzie ubiorów wieczorowych nie nosi się nakryć głowy.

§  6. 

1. Żołnierze noszą berety w kolorach:

1) czarnym - w Marynarce Wojennej i Jednostce Wojskowej Nr 4026, w jednostkach pancernych, pododdziałach czołgów i jednostkach 11 Dywizji Kawalerii Pancernej;

2) bordowym - w jednostkach powietrznodesantowych i jednostkach kawalerii powietrznej;

3) niebieskim - w jednostkach obrony wybrzeża, 8 Koszalińskim Pułku Przeciwlotniczym i Centrum Przygotowań do Misji Zagranicznych;

4) szkarłatnym - w Żandarmerii Wojskowej;

5) szarym - w Jednostce Wojskowej Nr 2305;

6) ciemnozielonym - w Wojskach Specjalnych, z wyjątkiem Jednostek Wojskowych Nr 2305 i Nr 4026, oraz w eskadrach działań specjalnych w zestawie umundurowania polowego;

7) oliwkowym - w Wojskach Obrony Terytorialnej;

7a) 5  ciemnoniebieskim - w Wojskach Obrony Cyberprzestrzeni;

8) zielonym - w pozostałych jednostkach użytkujących umundurowanie Wojsk Lądowych.

2. Żołnierze pełniący służbę w sztabach od szczebla związku taktycznego, komendach garnizonów, szkołach i ośrodkach szkolenia, ośrodkach szkolenia poligonowego zachowują kolor beretów jednostek wojskowych, w których poprzednio służyli.

3. Słuchacze uczelni wojskowych noszą beret w kolorze zgodnym z kierunkiem kształcenia, z uwzględnieniem ust. 1.

§  7. 

1. Na czapkach rogatywkach nosi się otoki w kolorach:

1) 6  granatowym - generałowie, żołnierze pełniący służbę wojskową w jednostkach zmechanizowanych, zabezpieczenia materiałowego, żołnierze korpusu osobowego sprawiedliwości i obsługi prawnej, szkoły i ośrodki szkolenia tych rodzajów wojsk i służb, żołnierze Dowództwa Garnizonu Warszawa biorący udział w wystąpieniach o charakterze reprezentacyjnym, a także żołnierze Pułku Reprezentacyjnego Wojska Polskiego oraz żołnierze niewymienieni w pkt 2-8;

2) pomarańczowym - żołnierze pełniący służbę wojskową w jednostkach pancernych, rozpoznawczych, szkoły i ośrodki szkolenia tych rodzajów wojsk oraz żołnierze pełniący służbę w 10. Warszawskim Pułku Samochodowym;

3) ciemnozielonym - żołnierze pełniący służbę wojskową w jednostkach rakietowych i artylerii, obrony przeciwlotniczej, szkoły i ośrodki szkolenia tych rodzajów wojsk;

4) czarnym - żołnierze pełniący służbę wojskową w jednostkach inżynieryjnych, chemicznych (obrony przed bronią masowego rażenia), zabezpieczenia technicznego, służby kartograficznej i topogeodezyjnej, szkoły i ośrodki szkolenia tych rodzajów wojsk i służb;

5) chabrowym - żołnierze pełniący służbę wojskową w jednostkach łączności i informatyki, rozpoznania i walki radioelektronicznej, dowodzenia, radiotechnicznych, szkoły i ośrodki szkolenia tych rodzajów wojsk i służb;

6) wiśniowym - żołnierze pełniący służbę wojskową w jednostkach medycznych oraz wszyscy oficerowie korpusu osobowego medycznego, szkoły i ośrodki szkolenia służby medycznej;

7) fioletowym - żołnierze korpusu osobowego duszpasterstwa;

8) żółtym - żołnierze pełniący służbę wojskową w 1 Warszawskiej Brygadzie Pancernej.

2. Na czapkach garnizonowych Sił Powietrznych i Marynarki Wojennej oraz kapeluszach damskich Marynarki Wojennej żołnierze noszą otok w kolorze czarnym.

3. Do szczebla oddziału wszyscy żołnierze noszą otok w kolorze określonym w ust. 1, przyporządkowanym jednostce wojskowej, w której pełnią służbę, z wyjątkiem pododdziałów czołgów, lekarzy wojskowych i kapelanów.

4. Żołnierze pełniący służbę w sztabach od szczebla związku taktycznego, komendach garnizonów, szkołach i ośrodkach szkolenia, ośrodkach szkolenia poligonowego zachowują kolor otoków jednostek wojskowych, z których się wywodzą, lub rodzajów służb zgodnie z posiadaną specjalnością wojskową.

§ 8. Żołnierze w zależności od przynależności do rodzaju Sił Zbrojnych i korpusu noszą znak orła wojskowego:

1) Wojsk Lądowych;

2) Sił Powietrznych;

3) Marynarki Wojennej;

4) Wojsk Specjalnych;

5) Wojsk Obrony Terytorialnej;

6) generałów (admirałów);

7) Marszałka Polski.

§  9. 

1. Żołnierze noszą na nakryciach głowy znak orła wojskowego:

1) na czapkach rogatywkach, czapkach garnizonowych, kapeluszach podhalańskich, huculskich oraz damskich w składzie umundurowania:

a) Wojsk Lądowych - znak orła Wojsk Lądowych tłoczony z blachy srebrzystej i oksydowany, a przy kapeluszach huculskich oficerów oraz żołnierzy w stopniu od młodszego chorążego do starszego chorążego sztabowego - haftowany bajorkiem na podkładce z tkaniny; orzeł oraz tarcza haftowane bajorkiem w kolorze srebrnym, korona, dziób oraz szpony haftowane bajorkiem w kolorze złotym,

b) Sił Powietrznych - znak orła lotnictwa wojskowego, haftowany srebrzystym bajorkiem na podkładce koloru czarnego; korona, dziób i szpony haftowane złocistym bajorkiem,

c) Marynarki Wojennej - znak orła Marynarki Wojennej:

– oficerowie - haftowany srebrzystym bajorkiem na podkładce koloru czarnego, ujęty półwieńcem oficerskim z liści wawrzynu; korona, dziób, szpony, kotwica z liną kotwiczną oraz półwieńce haftowane złocistym bajorkiem; wnętrze tarczy jest koloru niebieskiego,

– podoficerowie i podchorążowie - haftowany srebrzystym bajorkiem na podkładce koloru czarnego, ujęty półwieńcem podoficerskim z liści wawrzynu; korona, dziób, szpony, kotwica z liną kotwiczną oraz półwieńce haftowane złocistym bajorkiem; wnętrze tarczy jest koloru niebieskiego,

– marynarze - tłoczony z blachy srebrzystej, z wewnętrznym niebieskim polem tarczy amazonek i nałożoną na tarczę złocistą kotwicą, oplecioną złocistą liną kotwiczną;

2) na czapkach futrzanych - wszyscy żołnierze - znak orła wykonany z metalu, odpowiadający rodzajowi umundurowania;

3) na beretach i furażerkach - wykonany metodą haftu komputerowego na tkaninie zasadniczej w kolorze beretów, furażerek, z tym że:

a) na beretach generałów, z wyjątkiem Wojsk Specjalnych i Wojsk Obrony Terytorialnej, a także w składzie ubioru galowego i wyjściowego Żandarmerii Wojskowej, w jednostkach powietrznodesantowych i kawalerii powietrznej, jednostkach obrony wybrzeża, 11 Dywizji Kawalerii Pancernej oraz pododdziałach reprezentacyjnych i orkiestrach wojskowych - haftowany srebrzystym bajorkiem, ze złotą koroną, dziobem i szponami,

b) w Wojskach Specjalnych - znak orła Wojsk Specjalnych tłoczony z blachy srebrzystej i oksydowany, wnętrze tarczy jest koloru czarnego (z wyjątkiem Jednostki Wojskowej Nr 4026), a do umundurowania polowego - wykonany metodą haftu komputerowego,

c) w Wojskach Obrony Terytorialnej - znak orła Wojsk Obrony Terytorialnej tłoczony z blachy srebrzystej i oksydowany, we wnętrzu tarczy złoty znak Polski Walczącej, a do umundurowania polowego - wykonany metodą haftu komputerowego.

2. Sposób rozmieszczenia orłów i oznak stopni wojskowych na nakryciach głowy jest określony w załączniku nr 9 do rozporządzenia.

§  10. 

1. Orzeł generałów (admirałów), noszony na kołnierzu kurtek munduru, półfraków i kołnierzu płaszcza służbowego, jest haftowany srebrzystym bajorkiem (admirałów - złocistym bajorkiem); korona, dziób i szpony są haftowane złocistym bajorkiem.

2. Orzeł Marszałka Polski noszony na kołnierzu kurtek mundurów i kołnierzu płaszcza służbowego jest haftowany srebrzystym bajorkiem; korona, dziób, szpony i głowice buław są haftowane złocistym bajorkiem.

3. Sposób rozmieszczenia orłów Marszałka Polski, generałów i admirałów na kołnierzach kurtki munduru i płaszcza sukiennego jest określony w załączniku nr 10 do rozporządzenia.

§  11. 

1. W umundurowaniu Wojsk Lądowych i Sił Powietrznych na guzikach kurtek mundurów, płaszczy oraz czapek garnizonowych lub rogatywek umieszcza się odpowiednio znak orła Wojsk Lądowych i orła Sił Powietrznych.

2. W umundurowaniu Marynarki Wojennej na guzikach kurtek mundurów, płaszczy, półpłaszczy oraz bluz wyjściowych i ćwiczebnych marynarskich umieszcza się znak kotwicy na tle krzyża kawalerskiego.

§  12. 

1. Żołnierze noszą:

1) krawat do ubioru galowego, wyjściowego i służbowego w kolorze:

a) khaki - do umundurowania Wojsk Lądowych,

b) czarnym - do umundurowania Sił Powietrznych i Marynarki Wojennej;

2) muszkę, a żołnierze - kobiety wstążkę w kolorze czarnym - do ubioru wieczorowego.

2. Żołnierze 11. Lubuskiej Dywizji Kawalerii Pancernej im. Króla Jana III Sobieskiego, w charakterze specjalnej odznaki honorowej, noszą krawat koloru czarnego oraz pochewkę koloru czarnego nakładaną na lewy naramiennik kurtki munduru i płaszcza ubioru galowego, wyjściowego i służbowego.

3. 7  Żołnierze kapelani mogą nosić pod kurtką munduru bluzę olimpijkę lub bluzę w składzie ubioru:

1) wieczorowego, galowego i służbowego - białą koszulę kapłańską z koloratką;

2) wyjściowego, polowego i ćwiczebnego - czarną koszulę kapłańską z koloratką.

§ 13. Sznury galowe nosi się w składzie ubiorów wieczorowych, galowych i służbowych w zależności od korpusu, do jakiego żołnierz został zaliczony. W składzie ubiorów wieczorowych Marynarki Wojennej sznurów galowych się nie nosi.

§ 14. Sznur wyróżniający attaché obrony (wojskowego, morskiego, lotniczego), attaché albo zastępcy attaché:

1) noszą w składzie ubioru galowego, zamiast sznura galowego;

2) mogą nosić na kurtce munduru wyjściowego oraz koszulobluzie z krótkimi i długimi rękawami.

§ 15. Lampasy na nogawkach spodni noszą:

1) generałowie - dwa lampasy w składzie ubioru wieczorowego, galowego, wyjściowego i służbowego w kolorze:

a) granatowym - do umundurowania Wojsk Lądowych,

b) czarnym - do umundurowania Sił Powietrznych;

2) admirałowie - jeden lampas w kolorze czarnym w składzie ubioru wieczorowego;

3) pozostali oficerowie oraz żołnierze orkiestr reprezentacyjnych oraz Orkiestry Wojskowej w Warszawie, w składzie ubioru wieczorowego:

a) Wojsk Lądowych - jeden lampas w kolorze granatowym,

b) Sił Powietrznych i Marynarki Wojennej - jeden lampas w kolorze czarnym.

¹ § 2 ust. 3 pkt 1 lit. e dodana przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 8 stycznia 2024 r. (Dz.U.2024.64) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 20 stycznia 2024 r.

² § 4 ust. 5 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 8 stycznia 2024 r. (Dz.U.2024.64) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 20 stycznia 2024 r.

³ § 5 ust. 2 pkt 1 lit. a zmieniona przez § 1 pkt 3 lit. a rozporządzenia z dnia 8 stycznia 2024 r. (Dz.U.2024.64) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 20 stycznia 2024 r.

⁴ § 5 ust. 2 pkt 1 lit. d zmieniona przez § 1 pkt 3 lit. b rozporządzenia z dnia 8 stycznia 2024 r. (Dz.U.2024.64) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 20 stycznia 2024 r.

⁵ § 6 ust. 1 pkt 7a dodany przez § 1 pkt 4 rozporządzenia z dnia 8 stycznia 2024 r. (Dz.U.2024.64) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 20 stycznia 2024 r.

⁶ § 7 ust. 1 pkt 1 zmieniony przez § 1 pkt 5 rozporządzenia z dnia 8 stycznia 2024 r. (Dz.U.2024.64) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 20 stycznia 2024 r.

⁷ § 12 ust. 3 zdanie wstępne zmienione przez § 1 pkt 6 rozporządzenia z dnia 8 stycznia 2024 r. (Dz.U.2024.64) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 20 stycznia 2024 r.