Rozdział 2 - Organizacja NBP - Narodowy Bank Polski.
Dziennik Ustaw
Dz.U.2022.2025 t.j.
Akt obowiązujący Wersja od: 30 września 2022 r.
Rozdział 2
Organizacja NBP
Organizacja NBP
1.
NBP wykonuje zadania przez Centralę i inne jednostki organizacyjne.2.
Zarząd NBP w drodze uchwały:1)
powołuje, przekształca i likwiduje komórki organizacyjne Centrali NBP i inne jednostki organizacyjne;2)
określa zakres działalności oraz organizację wewnętrzną Centrali NBP i pozostałych jednostek organizacyjnych NBP.Działalność jednostek organizacyjnych NBP podlega rewizji wewnętrznej, którą wykonuje komórka Centrali NBP podporządkowana Prezesowi NBP.
A.
Prezes NBP
Prezes NBP
1.
Prezes NBP jest powoływany i odwoływany przez Sejm na wniosek Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.2.
Kadencja Prezesa NBP wynosi 6 lat. Ta sama osoba nie może być Prezesem NBP dłużej niż przez dwie kolejne kadencje.3.
Prezes NBP obejmuje obowiązki po złożeniu wobec Sejmu przysięgi następującej treści:"Obejmując obowiązki Prezesa Narodowego Banku Polskiego przysięgam uroczyście, że postanowień Konstytucji i innych ustaw będę ściśle przestrzegać oraz że we wszystkich swoich działaniach dążyć będę do rozwoju gospodarczego Ojczyzny i pomyślności obywateli".
Przysięga może być złożona z dodaniem słów "Tak mi dopomóż Bóg".
4.
Kadencja Prezesa NBP wygasa:1)
po upływie okresu sześcioletniego;2)
w razie śmierci;3)
w razie złożenia rezygnacji;4)
w razie odwołania.5.
Odwołanie Prezesa NBP może nastąpić, gdy:1)
nie wypełnia on swych obowiązków na skutek długotrwałej choroby;2)
został skazany prawomocnym wyrokiem sądu za popełnione przestępstwo;2a)
złożył on niezgodne z prawdą oświadczenie lustracyjne, stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu; 3)
Trybunał Stanu orzekł wobec niego zakaz zajmowania kierowniczych stanowisk lub pełnienia funkcji związanych ze szczególną odpowiedzialnością w organach państwowych.1.
Po wygaśnięciu kadencji Prezesa NBP z przyczyny określonej w art. 9 ust. 4 pkt 1 Prezes NBP pełni obowiązki do czasu objęcia obowiązków przez nowego Prezesa NBP.2.
Po wygaśnięciu kadencji Prezesa NBP z przyczyn określonych w art. 9 ust. 4 pkt 2-4 wiceprezes NBP - pierwszy zastępca Prezesa NBP pełni obowiązki Prezesa NBP do czasu objęcia obowiązków przez nowego Prezesa NBP.1.
Prezesa NBP w czasie jego nieobecności zastępuje wiceprezes NBP - pierwszy zastępca Prezesa NBP.2.
(uchylony).3.
Wiceprezesi NBP kierują wyznaczonymi przez Prezesa NBP działami pracy NBP.1.
Prezes NBP jest przełożonym wszystkich pracowników NBP. Prawa i obowiązki pracowników NBP określa Kodeks pracy i pragmatyka służbowa określona odrębną ustawą.2.
Prezes NBP przewodniczy Radzie Polityki Pieniężnej, Zarządowi NBP oraz reprezentuje NBP na zewnątrz.2a.
Prezes NBP ustala tryb działania i wykonywania funkcji przez organy NBP przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumienia się na odległość, w tym zwoływania i prowadzenia obrad Rady Polityki Pieniężnej i Zarządu NBP, w sytuacjach o których mowa w art. 2 ust. 5.3.
Prezes NBP reprezentuje interesy Rzeczypospolitej Polskiej w międzynarodowych instytucjach bankowych oraz, o ile Rada Ministrów nie postanowi inaczej, w międzynarodowych instytucjach finansowych.4.
Prezes NBP przy wydawaniu zarządzeń podlegających ogłoszeniu oraz decyzji administracyjnych ma prawo używania pieczęci z godłem państwowym.5.
Prezes NBP:1)
ustala, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych, zasady przechowywania wartości pieniężnych w bankach i przedsiębiorstwach produkujących znaki pieniężne oraz transportowania tych wartości przez banki i te przedsiębiorstwa;2)
realizuje zadania wynikające z przepisów o obronie Ojczyzny.B.
Rada Polityki Pieniężnej
Rada Polityki Pieniężnej
1.
Rada Polityki Pieniężnej, zwana dalej "Radą", ustala corocznie założenia polityki pieniężnej i przedkłada je do wiadomości Sejmowi równocześnie z przedłożeniem przez Radę Ministrów projektu ustawy budżetowej. Rada składa Sejmowi sprawozdanie z wykonania założeń polityki pieniężnej w ciągu 5 miesięcy od zakończenia roku budżetowego.2.
Kierując się założeniami polityki pieniężnej Rada w szczególności:1)
ustala wysokość stóp procentowych NBP;2)
ustala stopy rezerwy obowiązkowej banków oraz spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych i wysokość jej oprocentowania;3)
określa górne granice zobowiązań wynikających z zaciągania przez NBP pożyczek i kredytów w zagranicznych instytucjach bankowych i finansowych;4)
zatwierdza plan finansowy NBP oraz sprawozdanie z działalności NBP;5)
przyjmuje roczne sprawozdanie finansowe NBP;6)
ustala zasady operacji otwartego rynku.3.
Rada dokonuje ocen działalności Zarządu NBP w zakresie realizacji założeń polityki pieniężnej.4.
(uchylony).1.
W skład Rady wchodzą:1)
Przewodniczący Rady, którym jest Prezes NBP;2)
9 członków powoływanych w równej liczbie przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Sejm i Senat, spośród specjalistów z zakresu finansów.2.
Kadencja członka Rady wynosi 6 lat. Funkcję członka Rady można pełnić tylko jedną kadencję.3.
Powołanie nowych członków Rady powinno nastąpić najpóźniej do dnia wygaśnięcia kadencji poprzednich.4.
Członek Rady przed objęciem obowiązków w Radzie składa przed organem powołującym przysięgę następującej treści:"Obejmując obowiązki członka Rady Polityki Pieniężnej przysięgam uroczyście, że będę działać z pełną bezstronnością, posiadaną wiedzą i doświadczeniem w zakresie polityki pieniężnej, zgodnie z celami działalności Narodowego Banku Polskiego."
Przysięga może być złożona z dodaniem słów "Tak mi dopomóż Bóg".
5.
Organy uprawnione do powołania członka Rady odwołują go wyłącznie w przypadku:1)
zrzeczenia się swej funkcji;2)
choroby trwale uniemożliwiającej sprawowanie funkcji;3)
skazania prawomocnym wyrokiem sądu za popełnienie przestępstwa;3a)
złożenia niezgodnego z prawdą oświadczenia lustracyjnego, stwierdzonego prawomocnym orzeczeniem sądu;4)
przyczyn, o których mowa w art. 14 ust. 2.6.
W razie śmierci członka Rady, organ powołujący stwierdza wygaśnięcie jego mandatu.7.
Uzupełnienia składu Rady na miejsce opróżnione z przyczyn określonych w ust. 5 i 6 organy powołujące dokonują nie później niż w okresie 3 miesięcy od odwołania lub stwierdzenia wygaśnięcia mandatu członka Rady.8.
(uchylony).1.
W okresie kadencji członek Rady nie może zajmować żadnych innych stanowisk i podejmować działalności zarobkowej lub publicznej poza pracą naukową, dydaktyczną lub twórczością autorską, a za zgodą Rady wyrażoną w drodze uchwały (bez udziału zainteresowanego) - dopuszczalna jest działalność w organizacjach międzynarodowych.2.
Członek Rady będący członkiem partii politycznej lub związku zawodowego obowiązany jest na okres kadencji w Radzie zawiesić działalność w tej partii lub w tym związku, pod rygorem odwołania z Rady.3.
Członkom Rady przysługuje wynagrodzenie w wysokości równej wynagrodzeniu wiceprezesów NBP. Wynagrodzenie to przysługuje również w ciągu 3 miesięcy od daty wygaśnięcia kadencji, z wyjątkiem, gdy powodem odwołania jest skazanie prawomocnym wyrokiem sądu za popełnienie przestępstwa.W posiedzeniach Rady uczestniczą wiceprezesi NBP bez prawa udziału w głosowaniu.
1.
Posiedzenia Rady zwołuje Przewodniczący co najmniej raz w miesiącu. Posiedzenie Rady może być zwołane również na pisemny wniosek co najmniej 3 członków Rady.1a.
W czasie nieobecności Przewodniczącego posiedzeniu przewodniczy jeden z członków Rady.2.
Tryb działania Rady oraz wyboru członka, który przewodniczy obradom podczas nieobecności Przewodniczącego Rady, określa regulamin uchwalony przez Radę większością głosów.3.
Ustalenia Rady podejmowane są w formie uchwał większością głosów przy obecności co najmniej 5 członków, w tym Przewodniczącego Rady. W przypadku równej liczby głosów rozstrzyga głos Przewodniczącego Rady.4.
Stanowiska zajęte przez członków Rady w głosowaniu podlegają ogłoszeniu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym po upływie 6 tygodni, ale nie później niż 3 miesięcy od daty podjęcia uchwały.C.
Zarząd NBP
Zarząd NBP
1.
Działalnością NBP kieruje Zarząd.2.
W skład Zarządu NBP wchodzą: Prezes NBP - jako przewodniczący oraz 6-8 członków Zarządu, w tym 2 wiceprezesów NBP.2a.
Członków Zarządu NBP powołuje i odwołuje Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na wniosek Prezesa NBP.2b.
Członkowie Zarządu NBP są powoływani na okres 6 lat. Przepisy art. 9 ust. 2, art. 13 ust. 3 i ust. 5-7 stosuje się odpowiednio.3.
Zarząd NBP:1)
realizuje uchwały Rady;2)
podejmuje uchwały w sprawach niezastrzeżonych w ustawie do wyłącznej kompetencji innych organów NBP.4.
Do zakresu działania Zarządu NBP należy w szczególności:1)
(uchylony);2)
realizowanie zadań z zakresu polityki kursowej;3)
okresowa ocena obiegu pieniężnego i rozliczeń pieniężnych oraz obrotu dewizowego;4)
nadzorowanie operacji otwartego rynku;5)
ocena funkcjonowania systemu bankowego;5a)
analiza stabilności krajowego systemu finansowego;6)
uchwalanie planu działalności i planu finansowego NBP;7)
uchwalanie prowizji i opłat bankowych stosowanych przez NBP oraz ustalanie ich wysokości;8)
określanie zasad gospodarowania funduszami NBP;9)
określanie zasad organizacji i podziału zadań w NBP;10)
określanie zasad polityki kadrowej i płacowej w NBP;11)
uchwalanie rocznego sprawozdania z działalności NBP;12)
sporządzanie rocznego sprawozdania finansowego NBP;13)
opracowywanie bilansów obrotów płatniczych państwa z zagranicą;14)
przygotowywanie i rozpatrywanie projektów uchwał i innych materiałów kierowanych do Rady.Członek Zarządu NBP nie może zajmować żadnych innych stanowisk i podejmować działalności zarobkowej lub publicznej poza pracą naukową, dydaktyczną lub twórczością autorską. Przepis art. 14 ust. 2 stosuje się odpowiednio.
Uchwały Zarządu NBP zapadają większością bezwzględną głosów, a w przypadku równej liczby głosów rozstrzyga głos Prezesa NBP.
Szczegółowy tryb działania Zarządu NBP określa regulamin uchwalony przez Zarząd.