Narodowy Bank Polski.
Dz.U.1992.72.360 t.j.
Akt utracił mocUSTAWA
z dnia 31 stycznia 1989 r.
o Narodowym Banku Polskim. *
Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX
Zmiany niniejszej ustawy, wprowadzone przez art. 53 ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia (Dz. U. 97.114.740), nie zostały naniesione na tekst, gdyż data wejścia w życie tych zmian jest późniejsza od daty utraty mocy przez niniejszą ustawę.
..................................................
Przepisy ogólne
Przepisy ogólne
NBP jest bankiem emisyjnym państwa oraz centralną instytucją kredytową, rozliczeniową i centralną bankową instytucją dewizową.
NBP działa na podstawie niniejszej ustawy, a w sprawach, które nie zostały w niej uregulowane, na podstawie ustawy - Prawo bankowe i innych ustaw.
Emisja znaków pieniężnych
Emisja znaków pieniężnych
Znaki pieniężne emitowane przez NBP są prawnym środkiem płatniczym na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.
NBP może prowadzić w kraju i za granicą sprzedaż monet, banknotów i numizmatów przeznaczonych na cele kolekcjonerskie oraz na inne cele, na warunkach i według zasad ustalonych przez Prezesa NBP.
NBP organizuje obieg gotówkowy oraz podejmuje odpowiednie środki w celu regulowania ilości pieniądza w obiegu.
Prezes NBP ustala zasady:
Współudział w kształtowaniu polityki gospodarczej państwa
Współudział w kształtowaniu polityki gospodarczej państwa
Prezes NBP:
Projekt założeń polityki pieniężnej Prezes NBP przedstawia:
Działalność kredytowa
Działalność kredytowa
Kredyt refinansowy może być udzielony:
NBP może przyjmować do redyskonta weksle od innych banków. Prezes NBP ustala warunki, którym powinny odpowiadać redyskontowane weksle, oraz stopę redyskontową.
Jeżeli sytuacja finansowa banku korzystającego z kredytu refinansowego ulega pogorszeniu w stopniu zagrażającym terminowej spłacie kredytu albo bank ten nie przestrzega istotnych postanowień umowy kredytowej, NBP może wypowiedzieć tę umowę i zażądać wcześniejszej spłaty kredytu w całości lub w części.
Prowadzenie rachunków bankowych
Prowadzenie rachunków bankowych
Gromadzenie rezerw obowiązkowych
Gromadzenie rezerw obowiązkowych
Środki finansowe pochodzące z oprocentowania, o którym mowa w art. 31 ust. 1 pkt 3, NBP przekazuje Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
Emisja i obrót papierami wartościowymi
Emisja i obrót papierami wartościowymi
NBP może kupować w roku budżetowym weksle wystawione przez Skarb Państwa na łączną kwotę nie wyższą niż 2% planowanych wydatków budżetu państwa.
NBP może być powierzona obsługa pożyczki państwowej, zaciągniętej przez wypuszczenie papierów wartościowych.
Działalność w sprawach dewizowych i w zakresie współpracy z zagranicą
Działalność w sprawach dewizowych i w zakresie współpracy z zagranicą
Narodowy Bank Polski:
Interesy Rzeczypospolitej Polskiej w międzynarodowych instytucjach bankowych reprezentuje Prezes NBP.
NBP może upoważnić inne niż bank osoby prawne oraz podmioty nie będące osobami prawnymi do wykonywania obsługi dewizowej i walutowej ludności. Przepisy art. 40 ust. 4 i 5 stosuje się odpowiednio.
Wykonywanie nadzoru nad działalnością banków
Wykonywanie nadzoru nad działalnością banków
W zakresie określonym w ustawie - Prawo bankowe NBP sprawuje nadzór nad działalnością innych banków.
W ramach nadzoru NBP dokonuje oceny działalności banku w oparciu o zebrane dane oraz może podejmować czynności określone w ustawie - Prawo bankowe.
Wszelkie uwagi i spostrzeżenia poczynione w ramach nadzoru powinny być przekazywane prezesowi (prezesowi zarządu) banku i omówione z zarządem banku, a jeżeli czynności nadzoru były podejmowane w banku - sporządza się protokół określający przedmiot czynności oraz ustalenia.
Organizacja oraz szczególne obowiązki i uprawnienia NBP
Organizacja oraz szczególne obowiązki i uprawnienia NBP
Prezes NBP:
Na zabezpieczenie zaciągniętych kredytów bądź udzielonego poręczenia lub gwarancji NBP może ustanowić zastaw na poszczególnych składnikach swego majątku.
NBP, na równi z jednostkami budżetowymi, korzysta ze zwolnienia od podatków oraz od opłat sądowych i skarbowych.
NBP inicjuje i organizuje badania naukowe oraz prowadzi działalność wydawniczą w zakresie wynikającym z zadań banków, współpracując w tych sprawach z instytucjami naukowymi.
Centrala NBP wykonuje zadania NBP, z wyjątkiem zadań powierzonych oddziałom okręgowym i innym jednostkom organizacyjnym.
Szczegółowy zakres działania oraz organizację wewnętrzną Centrali i innych jednostek organizacyjnych NBP określają regulaminy wydawane przez Prezesa NBP.
Fundusze własne, własna gospodarka finansowa, rachunkowość i sprawozdawczość bilansowa
Fundusze własne, własna gospodarka finansowa, rachunkowość i sprawozdawczość bilansowa
Funduszami własnymi NBP są: fundusz statutowy, fundusz rezerwowy, fundusz środków trwałych i fundusze specjalne.
Fundusz rezerwowy NBP tworzony jest z odpisów z rocznego zysku do wysokości funduszu statutowego. Fundusz rezerwowy przeznaczony jest na pokrycie mogących powstać strat bilansowych. Dalsze wpływy na fundusz rezerwowy mogą być dokonywane tylko wówczas, gdy fundusz rezerwowy został w całości lub w części zużyty na pokrycie strat bilansowych.
Fundusz środków trwałych NBP stanowi pokrycie wartości środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz innych wartości trwałych, pomniejszonych o wartość ich zużycia. Zwiększenie lub zmniejszenie stanu tego funduszu następuje w wyniku zmiany wartości rzeczywistej środków trwałych.
NBP prowadzi rachunkowość, według planu kont i jednolitych zasad rachunkowości, ustalanych przez Prezesa NBP.
Część zysku bilansowego NBP, po dokonaniu przewidzianych w ustawie odpisów na fundusze, podlega odprowadzeniu do budżetu państwa w terminie 30 dni od daty zatwierdzenia bilansu NBP przez Radę Ministrów.
Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i końcowe
Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i końcowe
Traci moc ustawa z dnia 26 lutego 1982 r. o statucie Narodowego Banku Polskiego (Dz. U. Nr 7, poz. 57, z 1985 r. Nr 32, poz. 141 i Nr 36, poz. 170 oraz z 1986 r. Nr 39, poz. 192).
Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, z wyjątkiem art. 79 ust. 4, który wchodzi w życie z mocą od dnia 1 lutego 1989 r.
Dokumenty powiązane
Jeżeli chcesz mieć dostęp do wszystkich dokumentów powiązanych, zaloguj się do LEX-a Nie korzystasz jeszcze z programów LEX? Zamów dostęp testowy »
Akty prawne liczba obiektów na liście: (316)
Akty zmieniające liczba obiektów na liście: (12)
Akty zmieniane liczba obiektów na liście: (1)
Akty wykonawcze liczba obiektów na liście: (283)
Akty uchylające liczba obiektów na liście: (1)
Akty uchylane liczba obiektów na liście: (19)
- Obniżenie odsetek od kredytu inwestycyjnego udzielanego na niektóre cele uspołecznionym jednostkom drobnej wytwórczości oraz handlu rynkowego.
- Wprowadzenie "Postanowień dla posiadaczy przedpłat na nabycie samochodów osobowych w produkcji krajowej" i "Regulaminu losowania kolejności uprawnień do nabycia samochodów osobowych w trybie przedpłat".
- Obniżanie odsetek od kredytu inwestycyjnego udzielanego jednostkom gospodarki uspołecznionej na niektóre cele.
Orzeczenia i pisma urzędowe liczba obiektów na liście: (19)
Pisma urzędowe liczba obiektów na liście: (3)
- Rachunki prowadzone przez biura maklerskie a odpowiedzialność BFG. - Pismo wydane przez: Bankowy Fundusz Gwarancyjny
- PP/023/30/242/95, Zabezpieczenie na papierach wartościowych. - Pismo wydane przez: Komisja Papierów Wartościowych
- NB/ZIP/544/94, Hipoteka na statku morskim. - Pismo wydane przez: Ministerstwo Finansów